اگر این روند کاهش رشد متغیرهای پولی در ماههای گذشته، ادامه داشته باشد، در ماههای آینده سرعت تورم نیز کاهش مییابد
خبراقتصادی - آمارهای جدید متغیرهای پولی مربوط به دوازدهماهه ۱۴۰۰ و همچنین دوماهه نخست ۱۴۰۱ حکایت از اتفاقات امیدوارکننده در اصلاح روند رشد کلهای پولی کشور (نقدینگی و پایه پولی) دارد. گزیده آمارهای اقتصادی فروردین سال جاری نشان از منفی شدن رشد نقدینگی در اولین ماه سال جاری نسبت به سال قبل دارد. بر اساس این گزارش، در فروردینماه امسال حجم نقدینگی به ۴۸۲۳ هزار و ۲۹۰ میلیارد تومان رسید که نسبت به ماه قبل از آن (اسفند ۱۴۰۰) ۰.۲ درصد کمتر شده است. منفی شدن رشد نقدینگی آخرین بار ۹ سال قبل رخ داده بود. نقدینگی فروردینماه نسبت به ماه مشابه پارسال هم ۳۸.۲ درصد افزایش یافته که از کاهش ۱۰ درصدی سرعت رشد این متغیر در دولت سیزدهم حکایت دارد.
از بیش از یک سال قبل روندی صعودی را در متغیرهای پولی اعم از پایه پولی، نقدینگی و پول شاهد بودیم و قله رشد پایه پولی بیش از ۴۲ درصد را در تابستان ۱۴۰۰ تجربه کردیم.میدانیم که آثار رشد این متغیرها با تأخیر در قیمتها منعکس میشود. همچنین در این مدت رشد نرخ ارز را هم تجربه کردیم. یعنی یک تورم وارداتی داشتیم که ناشی از رشد نرخ ارز بود و یک تورم داخلی داشتیم که ناشی از رشد نقدینگی بود این دو عامل باعث شد در بهار ۱۴۰۱ در کنار سیاست حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، یک جهش قیمتی داشته باشیم.
بااینحال مشاهده میکنیم که روند رشد بالای نقدینگی رو به نزول است بهطوریکه در فروردینماه ۳۸.۲ درصد بوده و در اردیبهشتماه دوباره مقداری کاهش یافته است، بااینوجود هنوز هم عدد نرخ رشد نقدینگی بالاست. متوسط نرخ رشد نقدینگی طی ۲۰ سال گذشته حدود ۲۲ تا ۲۵ درصد بوده است ولی هنوز متوسط رشد نقدینگی بالای ۳۰ درصد است که این موضوع نشان میدهد تغییر روند به سمت تورمی شدن بوده است و تورمهای امروز هم ریشه در همین پدیده گذشته دارد.
همچنین این وضعیت با یک فاصله زمانی خود را در بازار ارز هم نشان میدهد، چرا که رشد نقدینگی باعث میشود تقاضا برای ارز بالا برود.
اتفاقات اخیر در متغیرهای پولی حرکت خوبی است و البته گریزی از آن نیست. اگر میخواهیم به سمت کنترل تورم برویم، مجبور هستیم رشد پول، نقدینگی و بهخصوص پایه پولی را کنترل کنیم.
امیدواریم که با روندی که در چند ماه اخیر شروع شده، به سمت کاهش بیشتر رشد متغیرهای پولی برویم و به اعداد کمتر از ۳۰ درصد دست پیدا کنیم.
تورمی که امروز مشاهده میکنیم، حاصل رشد نقدینگی نرخ ارز و... است که در ماههای گذشته اتفاق افتاده است چرا که آثار این متغیرها بلافاصله بروز نمیکند و زمان میبرد تا آثار خود را نشان دهد.
افزایش رشد متغیرهای پولی خیلی سریع اثر خود را روی افزایش قیمتها نشان میدهد اما وقتی شروع به کاهش رشد نقدینگی و پایه پولی نموده یا بازار ارز را کنترل میکنید، با تأخیر اثر خود را روی کاهش قیمتها نشان میدهد.
علت این است که متقاعدکردن فعالان اقتصادی برای اینکه باور کنند تغییر روند صورتگرفته پایدار است، فرایندی زمان بر است.اگر این روند ادامه داشته باشد، در ماههای آینده سرعت تورم کاهش مییابد و شاید نرخ تورم در نیمه دوم سال کمتر شود.