میزان وظایف، گستره مسوولیت و نقش ها واثرگذاری و کارایی دولت در اقتصاد ایران مشخص نیست و بازنگری آنها یک ضرورت است

خبر اقتصادی -  دبیر کمیسیون اقتصادی دولت گفت:باید دید چه کارکردی برای دولت قائل هستیم. کارکرد اصلی دولت از نظر من و بخشی از اقتصاددانان، هماهنگی بین کنشگران و مدیریت تضاد منافع است. چارلز ریگلون در کتاب «نظم بازار» به ترجمه دکتر مالجو بحث مفصلی می کند که بازار چیست؟

دکتر نصیری اقدم در همایش سالیانه «مرزهای دانش اقتصاد توسعه» با عنوان دولت، نظام تدبیر و توسعه، سخنرانی خود را با عنوان «اصلاح مدیریت بخش عمومی و بازنگری نقش دولت در اقتصاد» ارائه و بیان کرد:  او در کتاب خود می گوید، من فهمیدم بازار چیزی جز مکانیسم هماهنگی نیست که تضاد منافع را مدیریت می کند و زمینه را فراهم می کند تا برای مثال کالایی در چین تولید و در ایران فروخته شود و در هند خدمات پس از فروش بگیرد یعنی نقش دولت در هماهنگی تضاد منافع است.

نصیری اقدم بیان کرد: زمانی می توان گفت دولت باکیفیت است که بتواند هماهنگی رفع تضاد منافع را انجام دهد، در غیر این صورت دولت نیاز به اصلاح دارد. آنچه به عنوان اصلاح بخش عمومی می دانم این است که دولت بتواند هماهنگی لازم را بین کنشگران اقتصاد ایجاد کند.

این دانش آموخته اقتصاد گفت: دولت در طول زمان نقش های مختلفی را در اقتصاد ایران بر عهده گرفته است از ساماندهی واردات کالا در مرزها و ایجاد تعرفه ها و محدودیت های واردات و صادرات گرفته تا بحث آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، آنچه مهم است این است که آیا دولت قابلیت های لازم برای ایفای این نقش ها را دارد.

نصیری اقدم افزود: اگر قرار است شغلی را تصدی کنیم باید قابلیت های آن را پیدا کنیم همانطور که وقتی می خواهیم ازدواج کنیم باید قابلیت های آن را از قبل داشته باشیم. این داستان دولت ایران است که نقش های مختلفی را برعهده دارد اما قابلیت ایفا در همه آنها را ندارد این پیامی است که من می خواهم امروز ارائه کنم.

نصیری اقدم ادامه داد: بحث من دو محوردارد، یک اینکه دولت آنقدر نقش های زیادی دارد که خودش هم نمی داند چه نقش هایی را برعهده گرفته است پس باید در نقش های خود بازنگری کند و براساس آن اصلاحات را انجام دهد.

او سخنرانی خود را با ذکر مثال هایی از ناکارآمدی های دولت در بخش اقتصاد ادامه داد و گفت: در بخش خصوصی سازی نظریه علم اقتصاد می گوید اگر چیزی داشته باشم که مالک آن هستم بهتر از آن نگهداری می کنم تا وقتی که جمع مالک آن باشد پس خصوصی سازی در سایر کشورها ایجاد شده است و در کشور ما نیز انجام شده اما موفق نبوده است.

او افزود: من با ذکر مثالی صحبت هایم را توضیح می دهم در چند سال اخیر  9 نیروگاه به بخش خصوصی واگذار شده است که قرار بوده محل تأمین درآمد آنها از محل فروش برق باشد. در این روند هدفمندسازی یارانه ها رخ داده است و نیروگاه ها اکنون مغروض هستند و بدون اینکه از دولت درخواست جریمه کنند بدهکارند این نشان می دهد رابطه مشخصی بین دولت و فعالان بخش خصوصی در بازار کار تعریف نشده است.

نصیری اقدم در پایان اظهار کرد: این مثال ها نشان می دهد، دامنه نقش هایی که دولت در اقتصاد ایران برعهده گرفته است، بسیار وسیع و فراگیر است به نحوی که دولت نمی داند چه نقشی ایفا می کند و اکنون دولت نیاز به بازنگری در نقش های خود دارد. به همین دلیل از صدسال قبل تاکنون عملکرد دولت همیشه مورد انتقاد بوده است.