خروجی سندباکس تخصصی تجارت الکترونیکی در راستای تسهیل امور مردم / پیگیری مداوم برای تحقق اولین خروجی محیط آزمون آمارهای فوق العاده در تجارت الکترونیکی کشور

اقتصاد گردان - 
امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در نشست خبری رونمایی از سامانه هوشمند معاملات و انبارداری فلزات گرانبها به‌عنوان اولین شرکت پذیرفته‌شده در سندباکس تخصصی تجارت الکترونیکی هشتم مرداد ماه، با اشاره به آمارهای مربوط به حجم تجارت الکترونیکی در سال‌های اخیر گفت: هدف توسعه تجارت الکترونیکی رسیدن به ۹ هزار همت در سال ۱۴۰۷ است.

 حجم تجارت الکترونیکی کشور در سال ۱۴۰۰ حدوداً ۲۰۰ همت بود که در سال ۱۴۰۱ به بیش از یک هزار و ۸۰۰ همت رسید و در سال ۱۴۰۲ هم این عدد به نزدیک ۳ هزار و ۲۰۰ همت رسیده است. هدف‌گذاری ما برای سال ۱۴۰۷ این است که به عدد ۹ هزار همت در حجم تجارت الکترونیکی برسیم.

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی مسیر رسیدن به این هدف را پُرچالش خواند و یکی از مهم‌ترین چالش‌ها را چالش مقررات‌گذاری و رگولیشن در حوزه‌ای خواند که تغییرات تکنولوژی و کسب‌وکاری آن بسیار زیاد و سریع است.خلق مفهوم سندباکس در کشورهای پیشرو در حوزه اقتصاد دیجیتال و تجارت الکترونیکی پاسخی به این همین چالش بوده است.
در کشورهای پیشرو در این حوزه دولت‌ها به جای مقررات‌گذاری پشت درهای بسته ظرفیتی ایجاد کرده‌اند که در یک محیط محدود و کنترل‌شده شرکت‌ها و کسب‌وکارهای پیشرو فعالیت‌شان را در حوزه تعیین‌شده توسط دولت انجام دهند. ماحصل این اتفاق آشنایی بیشتر دولت و کسب‌و‌کارها و همکاری و تعامل بیشتر میان این دو بخش است که در نتیجه همین آشنایی و تعامل مقررات‌گذاری صورت می‌گیرد»
در واقع، این سندباکس‌ها از یک سو زمینه آشنایی کسب‌وکارها با نگاه تنظیم‌گران و امر مقررات‌گذاری را فراهم می‌کنند و از سوی دیگر زمینه‌ای ایجاد می‌کنند که تنظیم‌گران و رگولاتورها با مدل‌های کسب‌وکاری و اقتضائات کسب‌وکارها آشنا شوند.

«مسکن» و «لجستیک» تا پایان سال به سندباکس تخصصی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وارد می‌شوند
کلاهدوزان توضیح داد که در حال حاضر اولین شرکت فعال در حوزه معاملات و انبارداری طلا با هدف مقررات‌گذاری برای این حوزه و کسب‌وکارهایش در سندباکس تخصصی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی پذیرفته شده است و تا پایان سال ۱۴۰۳ حوزه‌های دیگری هم به این سندباکس تخصصی خواهند آمد.

 ۸ حوزه‌ را که منجر به هدف رشد ۹ هزار همتی حجم تجارت الکترونیکی می‌شود در اولویت قرار داده‌ایم تا کسب‌وکارهای این حوزه‌ها رونق بگیرند. یکی از این حوزه‌ها حوزه معاملات و انبارداری فلزات گرانبها بود که شهریور ۱۴۰۲ مطرح شد و حالا یک شرکت در این حوزه در سندباکس تخصصی تجارت الکترونیکی پذیرفته شده و مجوز فعالیت این شرکت صادر شده است. امیدواریم تا پایان سال بتوانیم دو حوزه دیگر را هم در سندباکس داشته باشیم.
به گفته او، حوزه‌هایی در اولویت مرکز توسعه تجارت الکترونیکی قرار گرفته‌اند که حجم تراکنش آنلاین آن‌ها صفر است و این مرکز در نظر دارد زمینه مقررات‌گذاری و فعالیت را برای این حوزه‌ها ایجاد کند. کلاهدوزان توضیح داد که اولین حوزه طلا و فلزات گرانبها شد که در سندباکس این مرکز پذیرفته شد و حوزه‌های دیگری از جمله معاملات خودرو، بازار مسکن و مستقلات، لجستیک (حمل‌ونقل، انبارداری و بسته‌بندی) و... دیگر حوزه‌هایی هستند که در فهرست اولویت‌ها قرار دارند. البته طبق گفته رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی احتمالا تا پایان امسال دو حوزه مسکن و لجستیک در سندباکس این مرکز پذیرفته خواهند داشت.
رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی درباره میزان اهمیت و اثرگذاری مقررات تعیین‌شده در سندباکس‌ها گفت: این مقررات‌گذاری ذیل یک چارچوب قانونی در حال انجام است و تعیین مقررات از مسیر سندباکس‌ها به لحاظ قانونی مجاز است. اما پاسخ واقعی به این سوال این است میزان اثرگذاری این مقررات کاملا وابسته به اراده است. هر جایی که ما موفق شده‌ایم هم‌گرایی، یکدستی و اراده وجود داشته که ما را به موفقیت رسانده است. در خصوص پلتفرم‌های فلزات گرانبها بالغ بر ۲۰۰ ریسک بررسی شد و کار سنگینی انجام شد اما از این‌جا به بعد همت و تلاش ما و حمایت‌های رسانه‌ای است که باعث پیش رفتن مقررات تعیین‌شده در این عرصه شود. جز با عزم جزم، کوتاه نیامدن و دلسرد نشدن این کار پیش نخواهد رفت.

ایجاد سندباکس‌ در حوزه فلزات گرانبها می‌تواند ریسک این معاملات را کاهش دهد

علیرضا شاه‌میرزایی، معاونت تجارت و خدمات وزارت صمت، نیز در این نشست به اهمیت استفاده از سندباکس‌ها اشاره کرد و گفت: ایجاد سندباکس‌‌های تخصصی موجب تضمین کافی برای حفظ دارایی‌های مردم می‌شود. با خلق پول، تورم و با سیاست‌های انقباضی، رکود ایجاد می‌شود. به نظر می‌رسد برای رفع این مشکلات راهی به‌جز ایجاد اعتبارهای مبتنی بر کالا وجود ندارد.

معاون وزیر صمت هم‌چنین توضیح داد که در سال‌های گذشته و در دولت‌های قبلی مواردی از تخلف در حوزه فلزات گرانبها وجود داشت که برخی شرکت‌ها «بدون اعتبار فعالیت کرده، اصطلاحا خالی‌فروشی کرده و به این شیوه از مردم پول گرفته بودند اما در ازای آن به خریداران طلا نداده بودند. به دلیل وقوع این تخلفات بود که اساسا هر گونه فعالیت تجارت الکترونیکی در حوزه طلا ممنوع شده بود.»

به گفته او در حال حاضر در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی راهکاری ارائه شده تا از وقوع این تخلفات جلوگیری شود: « ایجاد سندباکس‌ در حوزه فلزات گرانبها می‌تواند ریسک‌هایی را که در چنین معاملاتی وجود دارد کاهش دهد تا مانند تجربه‌های گذشته خالی‌فروشی اتفاق نیفتد.» شاه‌میرزایی درباره شیوه کار پلتفرم‌های ارائه فلزات گرانبها نیز این طور توضیح داد: طلا در انبار یکی از بانک‌ها قرار می‌گیرد و ذخیره می‌شود. علاوه بر خود سکو، شخص ثالثی مثل مرکز توسعه تجارت الکترونیکی یا بانک مورد نظر، در کنار خود پلتفرم درباره ارائه این طلا اطلاع‌رسانی می‌کنند و موجودی طلا را نشان می‌دهند تا مردم نسبت به موجودی پلتفرم اطمینان حاصل کنند و مطمئن باشند که پلتفرم مذکور خالی‌فروشی نمی‌کند. با این روش تضمین کافی برای دارایی مردم انجام می‌شود.
مزیت این پلتفرم این است که با استفاده از آن مردم می‌توانند با اطمینان نسبت به موجودی طلا در پلتفرم دارایی خود را تبدیل به طلا کنند تا ارزش پول و دارایی‌شان کم نشود. معاون وزیر صمت معتقد است «این سکوها می‌توانند اعتبار خرید را ایجاد کنند و با شفافیتی که دارند می‌توانند با پولشویی و فسادهای مالی در این حوزه هم مقابله کنند.»

سامانه هوشمند معاملات و انبارداری فلزات گرانبها چیست؟

عبدالرضا عسگرخانی، مدیرعامل شرکت داریک طلایی، که در سندباکس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی پذیرفته شده است در معرفی این شرکت و پلتفرم داریک گفت: «پلتفرم داریک اولین پلتفرم آنلاین معاملات و انبارداری هوشمند فلزات گرانبها است. هدف ما این است که با افزایش هوش مالی و سواد مالی افراد بخشی از درآمد افراد را تبدیل به مهم‌ترین کالای سرمایه‌ای است. طلا با ضریب نقدشوندگی بالایی که دارد و با توجه به این که پشتوانه پول بسیاری از کشورهاست و مهم‌ترین کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود.»
او درباره شیوه انبار و نگه‌داری طلا توسط شرکت داریک نیز توضیح داد: «بانک کارگشایی (بانک طلای ایران) انبار داریک است و افراد در این پلتفرم می‌توانند در هر ساعت از شبانه‌روز طلا بخرند و آن را به‌صورت فیزیکی تحویل بگیرند.»

به گفته مدیرعامل شرکت داریک، سرویس‌های متنوعی هم در این پلتفرم برای کاربران در نظر گرفته شده که برای مثال می‌توانند از طلایی که در داریک خریداری کرده‌اند وام بگیرند، درآمد کسب کنند یا از سرویس‌های دیگر آن استفاده کنند.
امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نیز توضیح داد که طبق مقررات تعیین‌شده برای پلتفرم‌های فعال در حوزه طلا و فلزات گرانبها، خود پلتفرم‌ها اجازه قیمت‌گذاری روی طلا را ندارند و از طریق استعلام برخط از سه بازار اصلی طلا در شهرهای تهران، اصفهان و مشهد قیمت گرفته می‌شود و میانگین قیمت این سه بازار قیمت طلا در پلتفرم را تعیین می کند.