انواع اراضی و زمین در ایران و موضوعات حقوقی و مالکیت در جلد چهارم کتاب حقوق املاک و اراضی / چند نوع زمین و اراضی در ایران داریم؟

خبراقتصادی - عباس بشیری و همکاران او شامل تعدادی از نویسندگان حقوقی، وکلای پایه یک دادگستری و حقوقدانان کشور، در جلد چهارم کتاب املاک و اراضی، به معرفی 9 تعریف متفاوت از زمین و اراضی پرداخته است. مسائل و مشکلات و موضوعات مرتبط با اراضی در ایران به خاطر تفاوت آنها در تعریف با مفاهیم حقوقی مختلف، قوانین و مقررات، نحوه رسیدگی پرونده ها در دادگستری و برخوردهای مختلف با حقوق مختلفی مواجه است.
به عبارت دیگر، مالکان اراضی  به خاطر تفاوت در نوع آنها و تعریف حقوقی و قوانین و مقررات مختلف، با حقوق و نحوه رسیدگی، مالکیت و نحوه استفاده متفاوتی برخوردار هستند.
براین اساس مالکان، زمین داران، زارعان، معدنکاران، و هر نوع استفاده ای از اراضی، ابتدا باید برمبنای تعریف و دسته بندی و شکل آنها تعریف شود و اینکه چه حقوقی از نظر قانون و مقررات به آنها تعلق می گیرد.
در این کتاب 9 تعریف اراضی و موضوعات حقوقی مرتبط با آنها مطرح شده است. شامل اراضي شهري- اراضي باير- اراضي خالصه - اراضي بياباني و كويري و باتلاقي - اراضي مجهول المالك- اراضي مسلوب‌المنفعه - اراضي مستحدث و ساحلي- اراضي زير سدها- اراضي شيبدار و...
مالکان و زمین داران و زارعان می توانند براساس نوع مالکیت و استفاده خود از زمین و اراضی، نسبت به شناخت موضوعات حقوقی در این 9 فصل اقدام نمایند و همچنین مالکان و استفاده کنندگان از اموال و اراضی می توانند جهت مشاوره حقوقی و حل مشکلات حقوقی خود با حقوقدانان و وکلا با این شماره تماس حاصل فرمایند.         09211965540  

...................


فهرست مطالب

فصل اول: اراضي بياباني و كويري و باتلاقي

1/1- عنوان: قانون الحاق دولت جمهوري اسلامي ايران به كنوانسيون سازمان ملل متحد براي بيابان‌زدايي در كشورهايي كه به طور جدي با خشكسالي و بيابان‌زايي مواجه مي‌باشند- به ويژه در افريقا
1/1/1-بخش اول: مقدمه
2/1/1- بخش دوم: شرايط عمومي
3/1/1- بخش سوم: برنامه‌هاي عملي، همكاري‌هاي علمي و فني و اقدامات حمايتي
4/1/1- قسمت 3- اقدامات حمايتي
5/1/1- بخش چهارم: تشكيلات
6/1/1- بخش پنجم: شيوه‌هاي عمل
7/1/1- بخش ششم: مقررات نهايي
2/1- واگذاري توسط بنگاه خالصجات
3/1- واگذاري توسط سازمان اصلاحات ارضي
4/1- واگذاري توسط وزارت كشاورزي بعد از انقلاب
5/1- واگذاري توسط وزارت جهاد كشاورزي بعد از انقلاب
6/1- دستورالعمل تشخيص و نحوه واگذاري اراضي بياباني و كويري
7/1- آيين‌نامه اجرايي تبصره 5 ماده 34 قانون حفاظت و بهره‌برداري از جنگل‌ها و مراتع كشور
الف) اراضي بياباني
ب) اراضي كويري
پ) طرح اجرايي
ت) واگذاري
ث) اشخاص
ج) ايثارگران
چ) طرح مصوب


فصل دوم: اراضي مستحدث و ساحلي
1/2- تبيين مالكيت
2/2- واگذاري از طريق بنگاه خالصجات
3/2- واگذاري توسط وزارت كشاورزي و عمران روستايي قبل از انقلاب
4/2- واگذاري توسط وزارت كشاورزي بعد از انقلاب
5/2- واگذاري توسط وزارت جهاد سازندگي بعد از انقلاب
6/2- تعيين بستر و حريم پهنه‌هاي آبي
بررسي قوانين ساحلي كشور
1/6/2- قانون اراضي ساحلي و مستحدث
2/6/2- قانون توزيع عادلانه آب
3/6/2- مصوبه شوراي عالي معماري و شهرسازي
4/6/2- قانون برنامه چهارم توسعه، ماده 63
5/6/2- طبقه‌بندي درياها، درياچه‌ها و تالاب‌هاي كشور
درياها
درياچه‌ها
تالاب‌ها
7/2- تعيين بستر و تحريم پهنه‌هاي آن
1/7/2- معيارها و ملاحظات تعيين بستر و حريم پهنه‌هاي آبي
2/7/2- معيارها و ملاحظات حقوقي تعيين بستر و حريم پهنه‌هاي آبي
3/7/2- معيارهاي حقوقي
ملاحظات حقوقي و اجتماعي
ملاحظات ماده 63 قانون برنامه چهارم توسعه
4/7/2- ملاحظات مواد قانوني توزيع عادلانه آب (16/12/1361)
8/2- ملاحظات قانون اراضي مستحدث و ساحلي (29/4/1354)
1/8/2- معيارها و ملاحظات كاربري اراضي
2/8/2- تقسيم‌بندي كاربري‌هاي اراضي ساحلي
الف) كاربري‌هاي وابسته
ب) كاربري‌هاي غيروابسته
3/8/2- معيارها و ملاحظات كاربري‌هاي وابسته

فصل سوم: اراضي زير سدها
1/3- تصويبنامه‌ هيات وزيران 42262-22/7/1346 راجع به حريم درياچه احداثي در پشت سدها اذعان مي‌گردد ديدگاه عقلايي
2/3- حريم در خارج از محدوده شهرها
3/3- حريم انهار اصلي شبكه آبياري كرج
حريم لوله اصلي آبرساني ليقوان تبريز
4/3- بند 8 ماده 29 قانون برنامه عمراني سوم كشور
5/3- حريم انهار اصلي شبكه آبياري سد داريوش كبير
6/3- حريم در قانون آب و نحوه ملي شدن آن مصوبه ماده 2
7/3- تعيين حريم درياچه احداثي در پشت سدها مصوب 27/4/1344
8/3- انتقال ملك به حكم قانون در حكم انتقال با سند رسمي است. صدور سند مالكيت بدون تحديد در اراضي زير سد. ثبت مكرر نسبت به حقوق ارتفاقي. صدور سند مالكيت بدون تحديد حدود براي اراضي زير آب سدها
9/3- افراز- افراز ملكي كه قسمتي از آن مجهول‌المالك است
10/3- شك در صدور سند انتقالي اجرائي از لحاظ مقدار موضوع سند- مزايده مجهول‌المالك درست است؟

فصل چهارم: اراضي شيبدار
1/4- ضوابط اجرايي واگذاري اراضي شيبدار
2/4- اصلاح ماده 7 ضوابط اجرايي واگذاري اراضي شيبدار
3/4- ديمزارهاي رها شده شناسايي مي‌شوند
4/4- آيين‌نامه واگذاري اراضي شيبدار براي توسعه باغات تصويب شد



1/5- رژيم حاكم بر اراضي واقع در محدوده‌هاي قانوني در استحفاظي شهرها
2/5- دادنامه صادره، نظريات كارشناسي، دفاعيات جمع‌آوري شده براي دفاعيات موضوعات و موارد مطروحه دعاوي زمين شهري راهگشا مي‌باشد
1/2/5- تبصره الحاقي به ماده 9 آيين‌نامه قانون ثبت
2/2/5- خواسته: بر داير و محيا بودن زمين موضوع پلاك ثبتي 1150 فرعي از 25 اصلي واقع در قمصر بخش 7 حوزه ثبتي كاشان و ادامه عمليات ثبتي
3/2/5- خواسته احياء قطعه زمين
4/2/5- آيين‌نامه قانون ثبت املاك و اسناد
5/2/5- خواسته: صدور حكم به محيا بودن قطعه زمين به مساحت تقريبي 1400 مترمربع در قمصر جاده قزاآن و صدور حكم بر ابطال اظهارنامه ثبتي سال 1354
6/2/5- ظرفيت خوانده اداره زمين شهري شهرستان كاشان به خواسته صدور حكم بر اعلام احيا يك درب باغ واقع در فين عليا
7/2/5- خواسته صدور حكم بر اعلام احيا يك قطعه زمين مزروعي كه اينجانب را به عنوان كارشناس انتخاب نموده‌ايد
8/2/5- مورخ 20/11/1387 موضوع دعوي خواهان آقاي محسن.. به طرفيت خوانده فوق به خواسته صدور حكم بر اعلام احيا يك درب باغ واقع در فين عليا
9/2/5- مهلت قانوني مقيد در مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام 3/11/1370 براي اعتراض مدعيان اراضي موات اعلام شده [سه ماه]
10/2/5- ابلاغ واقعي در مصوبه مجمع تشخيص مصلحت به مالك شرط است و واژه مالك مفيد حصر است
11/2/5- ابلاغ طي دو نوبت در روزنامه كثيرالانتشار به فاصله 10 روز، مالك در دسترس نباشد يا از دريافت نظريه استنكاف كند
3/5- حكم ماده 10 زمين شهري و مواد 4 و 6 ساماندهي و حمايت مسكن
4/5- نوع اراضي مشمول قانون زمين شهري
5/5- چگونگي تشخيص اراضي موضوع قانون زمين شهري
6/5- تعيين تكليف اراضي وزارتخان‌ها و نيروهاي مسلح دولتي و
7/5- واگذاري اراضي براساس «قانون زمين شهري»
8/5- سلب مالكيت به منظور عمران، شهرسازي، تامين مسكن
9/5- سلب مالكيت جهت امور عمراني و شهرسازي
10/5- سلب مالكيت به منظور تامين مسكن بعد از انقلاب اسلامي
ابطال بعضي از مواد آيين‌نامه قانون لغو مالكيت اراضي موات شهري كيفيت عمران آن مصوب 25/05/1358
عنوان: با ابطال ماده 15 آيين‌نامه قانون لغو مالكيت اراضي موات شهري و كيفيت عمران آن  اقدامات انجام شده براساس ماده مذكور در اراضي شهري باطل و بلااثر است.
عنوان: چون ماده 12 و 13 و 15 آيين‌نامه اجراي لايحه قانون لغو مالكتي اراضي موات شهري مصوب شوراي انقلاب باطل شده‌اند لذا موات شناختن اراضي به استناد مقررات مرقوم بي‌اعتبار است.
عنوان: مواد 2 و 13 و 15 آيين‌نامه اجرايي لايحه قانوني لغو مالكيت اراضي شهري مغاير احكام شرع شناخته شده و تصميم متخذه داير به موات شناختن ملك به استناد مقررات فوق‌الذكر موافق موازين قانوني نبوده است.
عنوان: ضرورت احراز موات بودن اراضي براي تملك آن
1- بررسي پاره‌اي از مواد آيين‌نامه قانوني اراضي شهري مصوب 30/3/61 هيات وزيران
11/5- چه مرجعي صلاحيت تشخيص احداث بنا را دارد؟
11/5- همچنين مجمع تشخيص مصلحت نظام مصوبه ديگري را تحت عنوان «قانون تعيين تكليف اراضي واگذاري دولت‌ و نهادها» در 15/12/702 به تصويب رساند
1/11/5- چه مرجعي صلاحيت تشخيص احداث بنا را دارد؟
2/11/5- تناسب عرصه و بنا
3/11/5- آيا اين تشخيص قابليت اعتراض دارد يا خير؟
4/11/5- دستگاه‌ها
5/11/5- آماده‌سازي
12/5- آيين‌نامه ساماندهي، بهسازي و عمران مساجد كشور مصوب تير 1376
13/5- به موجب ماده 17 قانون اصلاح قانون ايمني راه‌ها و راه‌آهن مصوب 11/2/79 مجلس شوراي اسلامي ايجاد هرگونه ساختمان و ديواركشي و تاسيسات به شعاع (صد متر)
14/5- متعاقبا در همين راستا وزارت مسكن و شهرسازي در تاريخ 21/3/1375 دستورالعمل عرضه و واگذاري زمين‌هاي شهري در محدوده شهرهاي جديد را مستند به ماده 15 اساسنامه شركت عمران شهرهاي جديد در 15 ماده و 14 تبصره تهيه و جهت اجرا ابلاغ نمود
15/5- قانون ساماندهي و حمايت از توليد و عرضه مسكن مصوب 1387
16/5- پرداخت غرامت در موارد سلب مالكيت به منظور شهرسازي و تامين مسكن
17/5- روش تعيين غرامت
18/5- ملاك زماني تقويم اراضي تصرف شده براي طرح‌هاي عمراني، تاريخ تاديه است و نه تاريخ تصرف ملك
19-5- نحوه تعيين غرامت
20/5- طرق پرداخت قيمت
فصل ششم: اراضي باير
1/6- تعاريف
2/6- فرم اعلام نظر كميسيون موضوع ماده 12 قانون زمين شهري، شمار پرونده
3/6- اراضي باير شهري به دو دسته تقسيم مي‌شوند
4/6- اراضي باير خارج از محدوده شهرها
5/6- تمليك و واگذاري اراضي باير
6/6- دستورالعمل موضوع ماده 13 آيين‌نامه اجرايي اراضي باير مصوب 1/12/69 هيات وزيران
7/6- «گزارش وضعيت اراضي باير»
8/6- راي تشخيص اراضي باير
9/6- رياست محترم دادگاه حقوقي... شهرستان
10/6- دعوتنامه از مالك اراضي باير اعراضي جهت امضا اسناد
11/6- دعوت از مالك اراضي باير اعراضي جهت امضاي اسناد

فصل هفتم: اراضي خالصه
1/7- تعريف
2/7- قانون راجع به فروش خالصجات و قرض‌هاي فلاحتي و صنعتي
3/7- قانون راجع به اجازه خالصجات اطراف تهران  و خوار
4/7- لايحه قانوني رسيدگي به دعاوي خالصجات دولتي
5/7- لايحه قانوني انتقال املاك و خالصجات دولتي به وزارت كشاورزي
6/7- قانون تاسيس بنگاه خالصجات كشور
7/7- قانون فروش خالصجات
8/7- آيين‌نامه اجرايي قانون فروش خالصجات
9/7- لايحه قانوني انتقال املاك و خالصجات دولتي به وزارت كشاورزي
10/7- انتزاع املاك و خالصجات دولتي از وزارت دارايي ضميمه آن به وزارت كشاوزي و پاسخگويي به تعهدات قانوني آن
11/7- قانون راجع به الحاق يك تبصره به ماده 2 قانون فروش خالصجات به منظور واگذاري اراضي به كارگران
12/7- قانون راجع به نحوه اجراي تبصره 2 ماده 3 قانون فروش خالصجات
13/7- قانون واگذاري حقوق ارتفاقي خالصه در بازار قبانكندي مياندوآب به شير و خورشيد سرخ ايران
14/7- تصويب‌نامه در مورد واگذاري زمين خالصه واقع در قريه نوبر و قاراوبر ار اراضي ساحلي درياي بندرپهلوي
15/7- تصويب‌نامه در مورد طرح اصلاحي پاره‌اي از مواد قانون تصويب خالصجات
16/7- تصويب‌نامه در مورد حل مشكلات مربوط به تقسيم اراضي خالصه سيستان
17/7- قانون واگذاري اراضي و عرصه و اعيان‌هاي خالصه داخل شهر زابل به شهرداري محل
18/7- قانون انحلال بنگاه خالصجات
19/7- قانون واگذاري سي هكتار اراضي خالصه اوين به دانشگاه ملي
20/7- آيين‌نامه اجرايي قانون انحلال بنگاه خالصجات مصوب مردادماه 1347 با اصلاحات بعدي
21/7- آيين‌نامه اجرايي قانون انحلال بنگاه خالصجات
22/7- قانون تعيين تكليف اراضي مزروعي و اعيان مستحدث از طرف اشخاص در دهات و مزارع خالصه

فصل هشتم: اراضي مجهول المالك
1/8- تعاريف

فصل نهم: اراضي مسلوب‌المنفعه