نظر فعالان اقتصادي در مورد تفكيك وزارت صنعت و بازرگاني

اقتصادگردان_ عباس آرگون، عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران:

 به نظر من ادغام وزارتخانه‌ها بهتر است. براساس ماده براساس ماده 53 برنامه پنجم توسعه چند وزارت خانه در هم ادغام شدند تا تعداد وزارت خانه‌های دولت کاهش پیدا کند. این برنامه به تصویب مجلس رسیده و توسط کارشناسان موردبررسی قرارگرفته است. در ضمن تجاربی هم پس از انقلاب اسلامی داشتیم که درنهایت مجموعه تصمیم‌گیرنده در این زمینه را به ادغام وزارتخانه‌ها ترغیب کرده است. تجاربی که داریم نشان می‌دهد که برای کوچک‌سازی دولت ادغام بهتر است اما ما درنهایت ادغام را به‌درستی اجرا نکردیم و بیشتر تجمیع وزارت خانه اتفاق افتاده است. باوجوداینکه حرف از ادغام زدیم اما از منافع آن بهره‌مند نشدیم. به نظر من تفکیک وزارتخانه‌ها به بزرگ‌تر شدن بدنه دولت کمک می‌کند، هزینه‌های جاری را افزایش می‌دهد، به تعدد مراکز تصمیم‌گیری و مدیریتی می‌انجامد و در حوزه تولید هم به عدم هماهنگی در اجرای برنامه‌های راهبردی دامن می‌زند. درنتیجه بهتر است بیشتر به اجرای درست ادغام فکر کنیم تا تفکیک وزارتخانه‌ها.

سید رضی حاجی‌آقا میری، رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران: 

به نظر من ادغام هر چیز که از جنس هم نباشد و جوهره متفاوتی داشته باشد، کار خردمندانه‌ای نیست. این به معنی نیست که ادغام را به‌طورکلی رد کنیم و به تفکیک رأی دهیم. بسیاری از ادغام‌های انجام‌شده درست است اما ادغام بخش‌هایی که به هم مرتبط نیست و از یک جنس نیست و در مواردی دچار تضاد هم هست، ما را به عاقبتی می‌رساند که امروز در وزارت صنعت، معدن و تجارت آن را می‌بینیم. هرچند دو بخش این وزارت خانه به هم نزدیک است اما تجارت از جنس دو بخش دیگر نیست و بهتر است صنعت و معدن را یک وزارت خانه دانست و برای تجارت یک وزارت خانه مجزا در نظر گرفت. این مشکل در مورد سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هم وجود دارد. هیچ‌کدام از این سه بخش از یک جنس نیست اما در هم ادغام‌شده است. تجمیع این سه بخش در یک سازمان اشتباه هست. در حال حاضر اهمیت گردشگری در ایران به حدی است که دو بخش دیگر در این سازمان را محو کرده و از حیز انتفاع خارج کرده است. به نظر من بهتر است در این سازمان هم اصل تفکیک را دنبال کنیم.

مهدی پور قاضی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق تهران: 

ازنظر من تفکیک وزارتخانه‌ها ضرورتی ندارد. این اقدام کمکی به حل مسائل صنعت نمی‌کند و البته به بوروکراسی بیشتر، ایجاد ساختمان جدید، معاونت جدید و استخدام نیروی غیرضروری جدید در بدنه دولت می‌انجامد. تفکیک وزارتخانه‌ها تغییری ایجاد نمی‌کند. در بسیاری از کشورها هم وزارت صنعت و تجارت در هم ادغام‌شده است. نقصان‌های فعلی در مسائل صنعت را نمی‌توان با تفکیک حل کرد. این مسئله به سیاست‌گذاری‌ها، وزیر و نداشتن استراتژی مشخص برای صنعت کشور بازمی‌گردد.

محمدرضا نجفی منش، رئیس کمیسیون تسهیل کسب‌وکار اتاق تهران: 

تعداد وزارتخانه‌ها در ایران از بسیاری از کشورهای دیگر بیشتر است. تجربه دنیا نشان داد که کم کردن از تعداد وزارت خانه به معنی کاهش بوروکراسی اداری است. تعداد وزارت خانه‌های بیشتر کار را سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌کند درحالی‌که می‌توان با ادغام وزارتخانه‌ها و البته ادغام بخش‌های مرتبط در یک وزارت خانه به نتیجه بهتری رسید. برای مثال ما یک وزارت مجزا برای نفت و یکی برای نیرو داریم درحالی‌که در کشورهای دیگر این دو وزارت خانه در هم ادغام‌شده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت ادغام سه بخش مرتبط است و الان زمزمه جدا کردن بازرگانی مطرح شده که به نظر من کار جالبی نیست. باید هرچه می‌توانیم به سمت ادغام بخش‌های مختلف و مرتبط حرکت کنیم و همه را در یک مجموعه حرکت بدهیم. باید از حجم دولت کم کرد. ضمناً در بسیاری از کشورها وزارتخانه‌ها بسیاری از امور را به بخش خصوصی واگذار کردند. ازجمله این کشورها بریتانیاست که حتی امور مربوط به درخواست اقامت در آن به شرکت‌های خصوصی واگذارشده است. بنابراین پس از ادغام درست بخش‌های مرتبط در دولت، نوبت به واسپاری امور به بخش خصوصی می‌رسد.