غفار علیزاده مدیر عامل صنایع غذائی دان زه
از سهم اندک ایران تا ظرفیت حضور در بازار جهانی زیتون
از زیتون مرغوب ایران، بدترین روغن را می گیرند. / متاسفانه کشور ما سهمی از این تجارت 27 میلیارد دلاری (2012) ندارد. در حالی که سوریه حدود 4.5 درصد از تجارت جهانی بازار روغن زیتون را با افزایش کیفیت روغن زیتون به خودش اختصاص داده است.
خبراقتصادی: در كتاب مقدس قرآن در سوره هاي مختلف نام زيتون چندين بار به ميان آمده است و در نهايت خداوند سبحان در سوره تين به زيتون قسم مي خورد، اين درخت در ممالكي كه به كشت وكار زيتون مبادرت مي ورزند جنبه تقدس داشته ودر شرح افسانه ها از آن سخن به ميان آورده اند و از زمانهاي بسيار قديم توسط عده اي از نويسندگان و فلاسفه مورد ستايش قرار گرفته است.
به گزارش سازمان خواربار جهانی فائو(FAO ) در سال 2008 کل روغن مصرفی دنیا در حدود 70 میلیون تن و هزینه اختصاص یافته برای آن حدود 111 میلیارد دلار بوده است. به گزارش IOC در سال 2010 حدود 3 میلیون تن روغن زیتون در جهان تولید شد که 4.28 درصد کل تولید روغن خوراکی دنیا می باشد و این در حالی است که جامعه بشری برای این مقدار روغن زیتون حدود 25 میلیارد دلار می پردازد. یعنی جامعه جهانی برای حدود 4.5 درصد کل تولید جهانی روغن خوراکی حدود 25 درصد هزینه کل تولید جهانی روغن را می پردازد. اگرچه هزینه تولید روغن زیتون به مراتب بیشتر است ولی مهم اینکه مصرف کنندگان روغن نباتی به علت اهمیت روغن زیتون در سلامتی بشر حاضر به پرداخت این هزینه اضافی هستند و هرچه با پیشرفت علم اهمیت این روغن برای سلامتی جامعه بیشتر روشن می شود، درخواست برای روغن زیتون، روز به روز به طور فزاینده افزایش می یابد و در واقع تقاضای فراوان برای نوع با کیفیت و با ارزش این روغن موجب توسعه آن در ابعاد مختلف شده است. از یک طرف سطح زیر کشت آن در مناطق زیادی از جهان در حال افزایش است و از طرفی با مدیریت و نظارت شورای بین المللی زیتون IOC ابعاد مختلف و شرایط جدیدی برای ارتقاء تولید، فراوری، بازاریابی (Marketing) کنترل کیفیت (QC) فراهم می گردد. در واقع اهمیت روغن زیتون باعث شده تا طرفداران آن حاضر به پرداخت هزینه بیشتر در مقایسه با سایر روغن های نباتی باشند. و لذا تولید این محصول در همه کشورهای زیتون خیز نه تنها اقتصادی بوده بلکه زمینه صادرات و ارز آوری آن نیز به تدریج فراهم شده است.
با توجه به این مهم در راستاي سند چشم انداز 20 ساله کشور و اهداف کمی و کیفی برنامه هاي توسعه به منظور تأمین بخشی از روغن خوراکی کشور، توسعه کشت زیتون در زیربخش باغبانی به عنوان یک طرح ملی و محوري در سطح وزارت جهاد کشاورزي پیگیري می شود. توسعه کشت آن پیامدهاي مثبت چند سویه اي براي کشور خواهد داشت از جمله وجود عرصه هاي مناسب توسعه در بیش از 25 استان کشور بدون جایگزینی باسایر محصولات، تولید روغن خوراکی با کیفیت مطلوب وارزش غذایی بالا که سطح سلامت جامعه را ارتقاءخواهد بخشید، نیاز به سرمایه گذاري کمتر و وجود ارقام سازگار در مناطق با توجه به محدودیتهاي آبی در کشور، ایجاد اشتغال مولد را می توان ذکر نمود.
با توجه به مصرف سرانه حدود 16کیلوگرمی روغن نباتی در کشور، این ماده غذائی با سهمی معادل 5 درصد از کل هزینه هاي خوراکی و خانوار بعنوان یکی از مهمترین اقلام مواد خوراکی در سبد مصرفی خانوارهاي شهري و روستایی محسوب می شود. بیش از 90 درصد ماده اولیه این صنعت( روغن خام) ازطریق واردات تأمین می گردد.
با توجه به جایگاه روغن در تغذیه مردم کشورمان،می توان عنوان نمود که روغن زیتون یکی از محصولاتی است که می تواند علاوه بر تامین بخشی از روغن مورد نیاز، سلامتی جامعه را نیز بهبود بخشد. طی چند سال گذشته با توجه به پیشینه کشت زیتون در ایران، فعالیت زیادي جهت توسعه کشت زیتون آغاز شده است. در حال حاضر سطح زیر کشت زیتون در کشور به حدود 110 هزار هکتار است که از این میزان حدود 60 درصد بارور می باشند. . امید است با رسیدن به سطح 600 هزار هکتار بتوان حدود 25 درصد روغن مورد نیازکشور را از طریق کشت زیتون تامین نمود.
با این وجود بر اساس مطالعات انجام شده بزرگترین مشکل در توسعه صنعت زیتون کاری کشور ،کاهش کیفیت فراورده های زیتون از جمله روغن زیتون می باشد. در واقع با توجه به کیفیت کم روغن زیتون در بازار ، رغبت کمی از طرف مصرف کنندگان برای استفاده از این ماده ارزشمند در سلامتی جامعه می شود. در مقایسه با مصرف سرانه بین 10 تا 15 کیلوگرم روغن زیتون در کشورهای زیتون خیز اروپایی ،مصرف سرانه حدود 110 گرم خیلی کم بوده و کیفیت کم روغن دلیل اصلی این تفاوت است.
کیفیت کم روغن به عوامل مختلفی از جمله رقم ،تاریخ برداشت ،درجه حرارت برداشت، شرایط جمع آوری میوه ،حمل و نقل ،روغن کشی ، کیفیت شرایط روغن کشی ،فیلتراسیون روغن ،شرایط نگهداری ، بسته بندی ،ظروف بسته بندی و ... می باشد.
طی بررسی انجام شده عمده صنعت روغن کشی در ایران با استفاده از دکانترهای سه فاز و مصرف آب گرم در سامانه مالاکسر (همزن خمیر) و به طور کلی روغن کشی در درجات حرارت بالا می باشد که نقش بسیار زیادی در کاهش کیفیت روغن زیتون خواهد داشت.
شرکت صنایع غذایی دانزه با توجه به وجود این مشکل در صنعت روغن کشی زیتون کشور ،برای اولین بار در کشور با استفاده از تخصص و تجارب محققین مرکز تحقیقات زیتون ،نسبت به سفارش ساخت مدرنترین سامانه های روغن کشی از جمله سامانه های مدرن آسیاب ، مالاکسر (همزن) مجهز به سنسورهای کنترل حرارت و بدون مصرف آب و همچنین مجهز به سامانه های تعدیل کننده حرارت در طول مراحل روغنکشی ، بعلاوه دکانتر (سانتریفوژ) دو فاز و سامانه کنترل دمای روغن در سپراتور یا جدا کننده آب و روغن و سامانه فیلتراسیون کاغذی تکمیلی روغن زیتون به منظور جدا سازی ریز مواد جامد (لرد) توسط شرکت های معتبر اروپایی اقدام نمود. و اکنون این صنعت ارزشمند در شهر صنعتی لوشان آماده فعالیت می باشد.
شرکت دانزه به منظور تولید و بسته بندی روغن زیتون با کیفیت برنامه کنترل کیفیت از مزرعه تا بازار را بر اساس مشاوره های فنی و تخصصی خوشه صنعتی زیتون و مرکز تحقیقات زیتون دنبال می نماید تا انشالله بتواند با تولید روغن زیتون اکسترا ورجین با نمره فروتی بالا ،علاوه بر ارتقاء سلامت جامعه ،بتواند وارد بازار بین المللی تجارت روغن زیتون شود. چون متاسفانه کشور ما سهمی از این تجارت 27 میلیارد دلاری (2012) ندارد. در حالی که سوریه حدود 4.5 درصد از تجارت جهانی بازار روغن زیتون را با افزایش کیفیت روغن زیتون به خودش اختصاص داده است.
به گزارش سازمان خواربار جهانی فائو(FAO ) در سال 2008 کل روغن مصرفی دنیا در حدود 70 میلیون تن و هزینه اختصاص یافته برای آن حدود 111 میلیارد دلار بوده است. به گزارش IOC در سال 2010 حدود 3 میلیون تن روغن زیتون در جهان تولید شد که 4.28 درصد کل تولید روغن خوراکی دنیا می باشد و این در حالی است که جامعه بشری برای این مقدار روغن زیتون حدود 25 میلیارد دلار می پردازد. یعنی جامعه جهانی برای حدود 4.5 درصد کل تولید جهانی روغن خوراکی حدود 25 درصد هزینه کل تولید جهانی روغن را می پردازد. اگرچه هزینه تولید روغن زیتون به مراتب بیشتر است ولی مهم اینکه مصرف کنندگان روغن نباتی به علت اهمیت روغن زیتون در سلامتی بشر حاضر به پرداخت این هزینه اضافی هستند و هرچه با پیشرفت علم اهمیت این روغن برای سلامتی جامعه بیشتر روشن می شود، درخواست برای روغن زیتون، روز به روز به طور فزاینده افزایش می یابد و در واقع تقاضای فراوان برای نوع با کیفیت و با ارزش این روغن موجب توسعه آن در ابعاد مختلف شده است. از یک طرف سطح زیر کشت آن در مناطق زیادی از جهان در حال افزایش است و از طرفی با مدیریت و نظارت شورای بین المللی زیتون IOC ابعاد مختلف و شرایط جدیدی برای ارتقاء تولید، فراوری، بازاریابی (Marketing) کنترل کیفیت (QC) فراهم می گردد. در واقع اهمیت روغن زیتون باعث شده تا طرفداران آن حاضر به پرداخت هزینه بیشتر در مقایسه با سایر روغن های نباتی باشند. و لذا تولید این محصول در همه کشورهای زیتون خیز نه تنها اقتصادی بوده بلکه زمینه صادرات و ارز آوری آن نیز به تدریج فراهم شده است.
با توجه به این مهم در راستاي سند چشم انداز 20 ساله کشور و اهداف کمی و کیفی برنامه هاي توسعه به منظور تأمین بخشی از روغن خوراکی کشور، توسعه کشت زیتون در زیربخش باغبانی به عنوان یک طرح ملی و محوري در سطح وزارت جهاد کشاورزي پیگیري می شود. توسعه کشت آن پیامدهاي مثبت چند سویه اي براي کشور خواهد داشت از جمله وجود عرصه هاي مناسب توسعه در بیش از 25 استان کشور بدون جایگزینی باسایر محصولات، تولید روغن خوراکی با کیفیت مطلوب وارزش غذایی بالا که سطح سلامت جامعه را ارتقاءخواهد بخشید، نیاز به سرمایه گذاري کمتر و وجود ارقام سازگار در مناطق با توجه به محدودیتهاي آبی در کشور، ایجاد اشتغال مولد را می توان ذکر نمود.
با توجه به مصرف سرانه حدود 16کیلوگرمی روغن نباتی در کشور، این ماده غذائی با سهمی معادل 5 درصد از کل هزینه هاي خوراکی و خانوار بعنوان یکی از مهمترین اقلام مواد خوراکی در سبد مصرفی خانوارهاي شهري و روستایی محسوب می شود. بیش از 90 درصد ماده اولیه این صنعت( روغن خام) ازطریق واردات تأمین می گردد.
با توجه به جایگاه روغن در تغذیه مردم کشورمان،می توان عنوان نمود که روغن زیتون یکی از محصولاتی است که می تواند علاوه بر تامین بخشی از روغن مورد نیاز، سلامتی جامعه را نیز بهبود بخشد. طی چند سال گذشته با توجه به پیشینه کشت زیتون در ایران، فعالیت زیادي جهت توسعه کشت زیتون آغاز شده است. در حال حاضر سطح زیر کشت زیتون در کشور به حدود 110 هزار هکتار است که از این میزان حدود 60 درصد بارور می باشند. . امید است با رسیدن به سطح 600 هزار هکتار بتوان حدود 25 درصد روغن مورد نیازکشور را از طریق کشت زیتون تامین نمود.
با این وجود بر اساس مطالعات انجام شده بزرگترین مشکل در توسعه صنعت زیتون کاری کشور ،کاهش کیفیت فراورده های زیتون از جمله روغن زیتون می باشد. در واقع با توجه به کیفیت کم روغن زیتون در بازار ، رغبت کمی از طرف مصرف کنندگان برای استفاده از این ماده ارزشمند در سلامتی جامعه می شود. در مقایسه با مصرف سرانه بین 10 تا 15 کیلوگرم روغن زیتون در کشورهای زیتون خیز اروپایی ،مصرف سرانه حدود 110 گرم خیلی کم بوده و کیفیت کم روغن دلیل اصلی این تفاوت است.
کیفیت کم روغن به عوامل مختلفی از جمله رقم ،تاریخ برداشت ،درجه حرارت برداشت، شرایط جمع آوری میوه ،حمل و نقل ،روغن کشی ، کیفیت شرایط روغن کشی ،فیلتراسیون روغن ،شرایط نگهداری ، بسته بندی ،ظروف بسته بندی و ... می باشد.
طی بررسی انجام شده عمده صنعت روغن کشی در ایران با استفاده از دکانترهای سه فاز و مصرف آب گرم در سامانه مالاکسر (همزن خمیر) و به طور کلی روغن کشی در درجات حرارت بالا می باشد که نقش بسیار زیادی در کاهش کیفیت روغن زیتون خواهد داشت.
شرکت صنایع غذایی دانزه با توجه به وجود این مشکل در صنعت روغن کشی زیتون کشور ،برای اولین بار در کشور با استفاده از تخصص و تجارب محققین مرکز تحقیقات زیتون ،نسبت به سفارش ساخت مدرنترین سامانه های روغن کشی از جمله سامانه های مدرن آسیاب ، مالاکسر (همزن) مجهز به سنسورهای کنترل حرارت و بدون مصرف آب و همچنین مجهز به سامانه های تعدیل کننده حرارت در طول مراحل روغنکشی ، بعلاوه دکانتر (سانتریفوژ) دو فاز و سامانه کنترل دمای روغن در سپراتور یا جدا کننده آب و روغن و سامانه فیلتراسیون کاغذی تکمیلی روغن زیتون به منظور جدا سازی ریز مواد جامد (لرد) توسط شرکت های معتبر اروپایی اقدام نمود. و اکنون این صنعت ارزشمند در شهر صنعتی لوشان آماده فعالیت می باشد.
شرکت دانزه به منظور تولید و بسته بندی روغن زیتون با کیفیت برنامه کنترل کیفیت از مزرعه تا بازار را بر اساس مشاوره های فنی و تخصصی خوشه صنعتی زیتون و مرکز تحقیقات زیتون دنبال می نماید تا انشالله بتواند با تولید روغن زیتون اکسترا ورجین با نمره فروتی بالا ،علاوه بر ارتقاء سلامت جامعه ،بتواند وارد بازار بین المللی تجارت روغن زیتون شود. چون متاسفانه کشور ما سهمی از این تجارت 27 میلیارد دلاری (2012) ندارد. در حالی که سوریه حدود 4.5 درصد از تجارت جهانی بازار روغن زیتون را با افزایش کیفیت روغن زیتون به خودش اختصاص داده است.
