بزرگراه دو طرفه بین دولت چهاردهم و مردم؛ راه حل کاهش نسبی ناترازی ها /آزادسازی قیمت ها در برابر آزادی عمل اقتصادی و اجتماعی

اقتصاد گردان - 
کمبود برق به یک سوم مصرف می رسد و برای مقابله با خاموشی و تعطیلی های کشور و صنایع و تولید، در پنج سال بیست میلیارد دلار سرمایه گذاری لازم داریم. واردات بنزین به سالی چهار میلیارد دلار رسیده، مصرف آب و برق و بنزین چند برابر میانگین جهانی است. قیمت مسکن در تهران به متری هزار و سیصد دلار و اجاره به بالای شصت درصد درآمد رسیده و این همه پول برای رفع مشکلات و ناترازی ها نداریم.
 البته دلیل اصلی این وضعیت تنها کمبود ساخت و ساز و تولید نیست بلکه سیاست ها و قیمت گذاری اشتباه و نبود نهادسازی اجتماعی و اقتصادی مشکلات را افزایش داده است. به عنوان مثال، کیفیت متفاوت در سبک زندگی و احساس تعلق، آزادی نسبی اجتماعی و امنیت نسبی در کسب وکار و میزان درآمد و ثروت، تفاوت امکانات مانند بیمارستان و خدمات در شهرهای بزرگ، نرخ 40 درصدی طلاق و رشد خانواده های یک نفره، عامل تقاضای زیاد مسکن و مهاجرت به تهران و خارج از کشور بوده و بسیاری را به حاشیه شهرهای بزرگ کشانده و هزینه های بسیار برای مردم و دولت ایجاد کرده است.

 در نتیجه اگر با حمایت قانون از آزادی های اجتماعی و اقتصادی و کسب و کار و ایجاد احساس تعلق در تمام کشور، خانوارها در شهرهای کوچک نیز احساس راحتی و فشار کمتر و امنیت وتعلق داشته باشند می توان بخش عمده ای از مشکلات و هزینه های مردم و دولت در شهرهای بزرگ کاهش داد و تفاوت بین تهران و شهرها و روستاهای دیگر از نظر کیفیت زندگی را کمتر کرد و شاهد مهاجرت معکوس وجلوگیری از خروج سرمایه های انسانی و مادی کشوربود. نظیر چنین اصلاحاتی در مسائل اجتماعی و اقتصادی و حقوقی در هر حوزه ای و برای هر نوع ناترازی لازم است.
دولت برای رفع این ناترازی ها بدون آزادسازی و افزایش قیمت ها و همراهی مردم به جایی نمی رسد. این بار سنگین را هیچ پهلوانی نمی تواند بلند کند. مردم نیز در مقابل همراهی با دولت، برای بهبود زندگی خود به احساس تعلق و امنیت و آزادی اجتماعی و حمایت قانون از کسب وکار و زندگی خود در همه جای کشور نیاز دارند و از دولت انتظار اصلاح فضای کسب وکار و حمایت قانون از حقوق و آزادی های اجتماعی و اقتصادی را دارند. به گونه ای که خانواده ها بابت سبک زندگی، میزان درآمد و شغل و ثروت، طلاق و زندگی یک نفره، تحت فشار فرهنگی و اجتماعی فامیل و دیگران نباشند. 
مردم و دولت باید وضعیت امروز و مشکلات خانواده ها و نسل جوان و فشارهای موجود را درک کنند و با احترام به خانواده ها، هزینه های اجتماعی و اقتصادی را کاهش دهند.
پس برای ساختن ایران به جاده دو طرفه ای از تحقق انتظارات بین مردم و دولت نیاز داریم که به تجربه زندگی بشر در چند قرن اخیر و آزادی های اجتماعی واقتصادی به عنوان سنگ بنای یک جامعه توسعه یافته احترام بگذارد.

آزادی، ای آزادی خوب
 کاهش مشکلات کشور به نهادسازی قانونی و اصلاحات اجتماعی و در راس آن احترام به آزادی عمل اقتصادی و اجتماعی نیاز دارد. تا احساس تعلق به میهن تقویت و هزینه ها و مشکلات کاهش یابد و به صورت واقعی احساس کنیم که همه جای ایران سرای من است و در هر جایی به راحتی زندگی کنیم. 
مسوولیت پذیری مردم و دولت بدون آزادی و احساس تعلق ایجاد نمی شود. به قول بزرگان، آزادی لازمه زندگی و همکاری دولت و ملت است. تجارت آزاد لازمه نجات اقتصاد است و به قول نیچه، آزادی هرگز با معجزه نصیب ما نمی شود. آزادی هرگز داده نشده بلکه به دست آمده است و برای آن باید نهادسازی کرد و برای رشد اقتصاد، قبل از هر چیز باید به آزادی کسب وکار، درآمد و ثروت و سرمایه گذاری، عمل اجتماعی و سبک زندگی مردم احترام گذاشت.
به قول فردوسی بزرگ:  ز روز گذر کردن اندیشه کن... کنون ای خردمند بیدار دل، مشو در گمان پای درکش ز گل. چو گردن به اندیشه زیر آوری، ز هستی مکن پرسش و داوری

محسن شمشیری روزنامه نگار اقتصادی