یارانه می دهند یا تورم؟

مهتاب قلی زاده: حالا پس از چند صد سال، قرار شده پنج ‌هزار میلیارد تومان (دو میلیارد دلار) از صندوق توسعه ملی ایران، برای دستگیری از مردمی که وضع معیشتی‌شان نگران‌کننده به نظر می‌رسد برداشت شود. هر ایرانی 70 هزار تومان. آنهایی هم که عضو کمیته امداد و بهزیستی هستند اندکی بیشتر.

صندوق توسعه ملی بر اساس قانون پنجم توسعه در سال ۱۳۸۹ تاسیس شد. طبق اساسنامه‌اش، قرار بود دست کم ۲۰ درصد از عواید حاصله از صادرات نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی در این صندوق حفظ شود و به صورت اعتبار، در اختیار بنگاه‌های غیر‌دولتی -شامل خصوصی، تعاونی و عمومی غیردولتی- قرار گیرد. اما حالا قدرت خرید مردم کم و سفره‌شان کوچک شده است. واردات نفت ایران و البته سایر کالاها به کشور محدود شده و دیگر دولت نمی‌تواند با واردات تورم را کنترل کند. گویا دیگر راهی به جز دست‌اندازی به صندوق باقی نمانده است!

این پول قرار است بین 15 میلیون خانوار یعنی چیزی حدود 60 میلیون نفر توزیع شود و رئیس مجلس می‌گوید: این تصمیم به توصیه رهبری گرفته شده است. هرچند هنوز تعداد نهایی «عیدی‌بگیرها» مشخص نشده و اگر به گفته نمایندگان مجلس قرار باشد این عیدی را تمام یارانه‌بگیران دریافت کنند حدود 74 میلیون نفر باید در دو هفته آینده عیدی خود را بگیرند. با فرض عیدانه 70 هزار تومانی برای هر نفر پنج هزار و 180 میلیارد تومان مجموع عیدی دولت می‌شود.

ما را گریزی از تورم نیست

بسیاری از کارشناسان هشدار داده‌اند که با توجه به شرایط تورمی، هزینه کردن این مبلغ تنها و تنها باعث افزایش نقدینگی می‌شود و با تشدید تورم، این پرداخت در نهایت فشار بیشتری را بر طبقات کم‌درآمد وارد می‌کند.رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران هم یکی از همین کارشناسان بود. یحیی آل‌اسحاق گفته پرداخت «عیدانه ۷۰ هزار تومانی» باعث تشدید تورم می‌شود. او در نشست هیات نمایندگان اتاق تهران پیش‌بینی کرده هزینه عیدی دولت به مردم به حدود شش هزار میلیارد تومان می‌رسد و وارد کردن این مقدار پول در اقتصاد، نرخ تورم را شش تا هفت درصد افزایش می‌دهد.

کارت معیشت چه شد؟

در میان این هیاهو موضوع کارت‌های اعتباری و کوپن الکترونیکی گویا به دست فراموشی سپرده شده است. طرحی که احمد توکلی مطرحش کرده بود. کالابرگ‌های الکترونیکی قرار بود برنج، روغن، شکر و قند را با قیمت ارز مرجع در اختیار اقشار کم‌درآمد قرار دهد و زمزمه‌های ورود گوشت به مجموع این کالاها هم شنیده می‌شد. این کارت‌های اعتباری الکترونیکی دهک‌های دو تا پنج کم‌درآمد جامعه را پوشش می‌داد و می‌توانست عواقب توزیع پول نقد را هم کنترل کند؛ اما اکنون تنها خروجی جلسات مشترک عیدانه نقدی است و دیگر صدایی از این کوپن‌ها به گوش نمی‌رسد. در کنار مسکوت شدن طرح کالابرگ، اخباری در مورد خروج برنج، روغن و گوشت از فهرست کالاهای گروه اول شنیده می‌شود و گویا قرار است این کالاها دیگر با ارز مرجع وارد نشوند. احتمال غیرنقدی بودن کمک شب عید دولت گویا به کل منتفی شده است. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم این موضوع را تاکید کرده و به ایسنا گفته پرداخت به صورت کارتی نیست؛ چرا که قرار است این پرداخت نقدی برای یک بار انجام گیرد و چون این احتمال وجود داشت که کارت‌ها به قیمت‌های کمتر فروخته شود و به دنبال آن فساد ایجاد شود یا اینکه مبالغ کارت‌ها برای یکسری کالاهای خاص صرف شود، قرار شد این مبالغ به حساب‌ها واریز شود تا این پول‌ها برای خرج بین کل کالاها توزیع شود.

اولین بار کی پول نقد به مردم دنیا داده شد

در سال‌های 1348 تا 1350 میلادی 30 درصد جمعیت انگلستان به دلیل شیوع بیماری طاعون از بین رفتند. این‌چنین بود که کینگ ادوارد سوم، پادشاه وقت انگلستان در سال 1349 تصمیم گرفت مبلغی به مردم کشورش پرداخت کند تا آنها بتوانند از پس اموال از دست داده‌شان بر بیایند. همچنین آن خانوارهایی که سرپرست‌شان را از دست داده‌اند و امکان کار ندارند از گرسنگی نمیرند.از آن سال‌ها حدود 700 صد سال می‌گذرد و این روش در اروپا منسوخ شده، اما در مقابل وضع اقتصاد ایران به نقطه‌ای رسیده که دولت ناگزیر از چنین پرداخت‌هایی شده است.

منبع:  تجارت فردا