ظرفیت سنجی و تقسیم کار استانی فرش ایران برای اشتغالزایی

اقتصادگردان_ ظرفیت سنجی و تقسیم کار استانی فرش ایران برای اشتغالزاییبه گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حمیدرضا کارگر گفت: مرکز ملی فرش ایران تقسیم کار استانی این ۲۰ هزار شغل را آماده کرده و سهمیه هر استان مشخص است و باید منابع ان تامین شود.

کارگر گفت: با توجه به مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی، فرش دستباف از تسهیلات ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری استفاده خواهد کرد.

رئیس مرکز ملی فرش ایران بیان داشت: نمایندگان مجلس در بررسی لایحه تنظیمی دولت برای حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع روستایی صندوق توسعه ملی موافقت کردند تا هنر صنعت فرش هم

حمایت شود.

کارگر گفت: بیش از ۱۱۰ هزار نفر اشتغال‌زایی در مناطق روستایی و عشایری در اجرای این قانون پیش‌بینی شده و اعتبار پیشنهاد شده سازمان ملی فرش ایران برای این تعداد اشتغال‌زایی ۸۵۱۵ میلیارد ریال است.

وی اظهار داشت: فرش دستباف ارزش افزوده بالایی تولید می‌کند و یک کالای ارز آور و تولید صادرات محور است که هویت واقعی اقتصاد مقاومتی یعنی درون زایی و برون گرایی را نمایش می‌دهد.

کارگر گفت: ایجاد اشتغال در فرش‌دستباف در مناطق روستایی و عشایری به تثبیت جمعیت عشایری و روستایی کمک می‌کند و برای ایجاد اشتغال در بخش فرش دستباف سرمایه اندکی حدود ۱۰ میلیون تومان در مقایسه با مشاغل صنعتی مورد نیاز و دانش فنی مورد نیاز این حرفه در کشور وجود دارد.

کارگر ادامه داد با تولید صادرات محور، امکان ایجاد ۴۰ هزار شغل در حوزه فرش دستباف در کشور وجود دارد.

رئیس مرکز ملی فرش ایران؛ پیش از این هم گفته است: براساس ابلاغ دولت، ۲۰ هزار شغل برای حوزه فرش دستباف پیش بینی شده که با توجه به ظرفیت تولید و عنایت ویژه به موضوع صادرات و البته با درنظر گرفتن پیش شرط‌ها و الزامات آن، برای ایجاد ۴۰ هزار شغل نیز در این حوزه آمادگی داریم.

وی ایجاد اشتغال و تولید بدون توجه به بازار و صادرات را کافى ندانست و بر لزوم صادراتگرا بودن تولیدات براى پرهیز از عدم فروش فرش‌ها تاکید کرد.

کارگر با اعلام اینکه مرکز ملی فرش ایران به دنبال آموزش هاى تخصصى است، افزود: آموزش‌ها فقط برای قالیبافان نیست بلکه به دنبال ارائه آموزش‌های تخصصی از جمله آشنایی با حقوق گمرکی، قوانین و مقررات بازارهای هدف، چگونگی حضور در نمایشگاه‌ها و نحوه مذاکره تجاری هستیم.

فرش دستباف ایران پیشینه گرانبهای ۳۰۰۰ ساله دارد و در همه جغرافیای پهناور سرزمین ایران، فرش بافی از دیرباز دایر و رایج بوده و است. ‏

حمید کارگر رییس مرکز ملی فرش معتقد است فرش بافی در میان اقوام و قومیت‌های کشورمان و در میان سبک‌های مختلف دوام داشته است، آنچنان که هم در مناطق شهری و هم روستایی و ایلات و عشایر از گذشته‌های تاریخی رایج بوده است.

وی افزود: به همین دلیل شاهد تنوع بسیار بالایی در مواد مصرفی، رنگ و نقش، اندازه، نوع کاربری و انواع سبک را در این هنر ـ. صنعت شاهد بوده‌ایم. این قدمت طولانی تاریخی و این تنوع بسیار بالا، فرش دستباف ایرانی را صاحب ویژگی‌های منحصربفرد کرده است که بقیه کشورهای رقیب از آن بی‌بهره هستند.

کارگر اظهار داشت: توصیف‌های متفاوتی در فرش ایرانی وجود دارد که در این رابطه اگر شهروندان خارجی هم مورد سؤال قرار بگیرند، قطعاً یکی از موارد شناخت آن‌ها از ایران، فرش دستباف است. در بسیاری از موزه‌ها نمونه‌های فاخری از فرش‌های ایرانی به چشم می‌خورد و در کنار این‌ها فرش همواره یکی از اقلام مهم صادراتی کشور بوده و نقش قابل توجهی در اشتغالزایی داشته است.

وی تصریح کرد: همچنان بیش از یک میلیون قالیباف در ایران فعالند که ۷۰۰ هزار نفر آن‌ها قالیبافان فعال و تمام وقت هستند و اگر مشاغل جانبی فرش دستباف و رسته‌های شغلی وابسته به فرش مثل رنگرز، طراح، قالیشور، فروشنده و صادرکننده را هم اضافه کنیم، مشاغل بسیاری را در بر می‌گیرد. ‏

رئیس مرکز ملی فرش ایران گفت: اشتغالزایی در شرایطی که بسیاری از بخش‌های کشور همچون کشاورزی و دامداری به دلیل خشکسالی کم رمق شده است، قالیبافی همچنان شغلی است که ارزش افزوده بسیار بالایی تولید می‌کند و برای راه اندازی به سرمایه گذاری‌های اندک نیاز دارد. ‏

کارگر یادآور شد: در فرش دستباف که به طور متوسط با ۵ میلیون تومان می‌توان شغل ایجاد کرد، این حرفه کالایی را تولید می‌کند که بسیار بیش از این سرمایه گذاری می‌ارزد. صنعت فرش دستباف شغلی کاملاً بومی است و از مهاجرت روستائیان به شهر‌ها جلوگیری می‌کند. شغلی است که بعضا به عنوان یک حرفه مکمل، به کمک اقتصاد خانوار می‌آید. خلاصه اینکه فرش هم از منظر هویتی، فرهنگی و هنری و هم از منظر اشتغالزایی و ارزآوری، حائز اهمیت بالایی است. ‏

رئیس مرکز ملی فرش خاطرنشان کرد: برخی از بازارهای صادراتی کشورمان مثل آلمان و لبنان تا حدی از فرش‌های ایران اشباع شده است و مشکل دیگر در حوزه صادرات، در جا زدن بعضی از تولیدکنندگان و هنرمندان ایرانی است که به بهانه حفظ اصالت‌ها، نو‌آوری را فراموش کرده‌اند و کمتر تولید خود را با نیاز مشتریان امروز تطبیق می‌دهند. مشکل دیگر، پیامدهای تحریم‌ها مثل انتقال ارز و افزایش قیمت حمل‌ونقل بود که در دوره تحریم‌ها هزینه صادرات را افزایش داده بود. ‏

وی افزود: همچنین ورود و ظهور کفپوش‌های جایگزین فرش دستباف مثل فرش ماشینی، پارکت، موکت و سرامیک، بازار فروش دستباف را کوچک کرده است.

فرش ایران ازجمله کالاهای رقابتی است که در میان سایر کشورهایی که دارای نشان (برند) هستند حرفی برای گفتن داشته و دارد.

فرش و به‌ویژه فرش دستباف ایرانی در میان بیشتر کشورهای دنیا، شناخته‌شده و از آن به‌عنوان محصول صادراتی موفق یاد می‌شود

حمید کارگر رئیس مرکز ملی فرش ایران معتقد است: تبلیغات مستمر، توجه به سلیقه مخاطبان و خریداران فرش ایرانی، نیاز مصرف‌کنندگان فرش دستبافت و همچنین رصد کردن و سنجیدن نوع فعالیت رقبا و نوع بازاریابی آن‌ها در سال‌های عدم حضور فرش ایران در بازار امریکا از مهم‌ترین فاکتورهای تداوم صادرات و حفظ بازارهای هدف است.

چین هرگز نتوانسته بازارهای هدف ایران را صاحب شود و ناگفته نماند که دولت یازدهم نیز دفاع تمام قدی از این صنعت باارزش در کشور کرده است.

وی گفت:سال‌های گذشته، چین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهایی مطرح‌شده که بازارهای اقتصادی دنیا را قبضه کرده است به شکلی که در افکار عمومی حضور چین در بازارهای اقتصادی دنیا نهادینه‌شده بود، اما این اتفاق واقعیت بیرونی نداشته و ندارد، چون به علت ایجاد تغییرات در اقتصاد چین و فاصله گرفتن از اقتصاد کمونیستی این کشور از تولیدات محصولاتی همچون فرش فاصله گرفت.

وی می‌گوید: درنتیجه ایجاد تغییر اقتصادی در چین گروهی مرفه در این کشور شکل گرفتند که خواهان زندگی لوکس وزندگی اشرافی بودند درنتیجه فرش ایرانی مورد استقبال این گروه قرار گرفت که نتیجه آن، کاهش تولید و افزایش واردات این محصول از ایران بود. به گفته وی، در سال‌های گذشته دو نمایشگاه در چین با حضور تولیدکننده و صادرکنندگان فرش ایرانی برگزار شد که نتیجه آن رشد صادرات بیش از ۳ میلیون دلار فرش دستباف در سال ۹۵ بوده است که این رقم به‌جز صادرات چمدانی بوده است.

رئیس مرکز ملی فرش ایران در ادامه می‌گوید: شواهد گمرک ایران، چین و بخش اقتصادی سازمان ملل نشان‌دهنده این است که امروز چین نه‌تن‌ها رقیب ما نیست بلکه رفیق و یکی از واردکنندگان اصلی فرش ایرانی به شمار می‌رود.

بنابر این گزارش؛ فرش دستباف ایران که محصولی هنری و اقتصادی محسوب می‌شود به ۸۰ کشور از جمله المان و ایتالیا از قاره اروپا، لبنان و کویت و قطر از خاورمیانه، ژاپن و چین از شرق اسیا صادر می‌شود و همچنان نقش راهبری در بازارهای بین المللی دارد.

فرش دستباف ایرانی، چون عصاره تمدن انسانی و هنری تاریخی است در منظر همه جهانیان فقط به نام ایران شناخته می‌شود و هیچ کس توان رقابت ندارد و حتی چین هم به مشتری خوب تبدیل شده است.

طبق روایات شاهنامة فردوسی، آغاز فرش­بافی، رشتن و بافتن به زمان تهمورث یعنی زمان پیشدادیان باز می­گردد. در تاریخ طبری از فرش­هایی که با مو و پشم حیوانات در این دوره بافته شده سخن رفته است.

قدیمی­ترین نشانه از هنر قالیبافی به عصر مفرغ باز می­گردد این نشانه یک کارد قالیبافی است که از گورهای عهد مفرغ ترکمنستان و شمال ایران یافت شده است. در شهر سوخته (دشت سیستان ـ. جنوب شرقی ایران) نیز فرش­های حصیری و پارچه و ابزارهای بافندگی به دست آمده که متعلق به ۲۸۰۰ - ۲۵۰۰ پیش از میلاد است. در دورة هخامنشیان، به نقل از گزنفون، شهر کهن ساردیس به قالی­های گره­باف خود فخر می­کرده که به نقش­های حاشیه و هیکل­های مردان و شیردال­های افسانه­ای آراسته بوده است.

کهن­ترین قالی­‌ها به ترتیب: قالی کشف شده در نقش برجستة کاخ نینوا، فرش پازیریک از پنجمین گور اقوام سکایی، تکه فرش قومس (دوران ساسانیان)، فرش آناتولی (۱۳ - ۱۴ م).

از دورة اشکانیان تن‌ها می­توان به فرش مقبرة لوکان چین اشاره کرد که به عقیدة پژوهشگران پشم آن از قفقاز (که در ان زمان متعلق به ایران بود) است. از دورة ساسانیان نیز تکه فرش قومس و فرش تاریخی و جواهرنشان بهارستان که در تالار بار عام کاخ تیسفون گسترده بوده و پس از حملة اعراب به عنوان غنیمت تقسیم شده است.

در قرون اولیة هجری پس از نفوذ اسلام طرح فرش­ها، به سبب منع شبیه­سازی و زینت، تغییر کرد، امّا در زمان خلفای عباسی که تجمل­گرایی و قصرهای پر زرق و برق رواج یافت بافت این­گونه فرش­‌ها نیز رونق گرفت. از دورة سلجوقی نیز تکه فرشی با نقوش هندسی در موزة اوقاف استانبول نگهداری می­شود.

سفرنامه ابن بطوطه از دورة ایلخانان به فرش­های عظیم و گرانبهای کاخ غازان­خان و فرش­های حرم امام رضا (ع) در مشهد اشاره کرده است.

در دورة تیموریان از کارگاه­های بزرگ قالی­بافی سبزوار سخن رفته است و استفاده از مینیاتور در نقشة فرش­‌ها توسط نگارگران چیره­دست.