با توجه به رکود حاکم بر بازار خرید و فروش داخلی و صادرات فرش دستباف، این هنر ارزشمند جایگاه خود را در بازارهای جهانی از دست داده است.
اقتصادگردان_ به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، آوازه فرش دستبافت ایرانی به سدههای قبل برمیگردد، زمانی که تاجران از سراسر کشور در میانه راه ابریشم به سرزمین کاشان و اصفهان میرسیدند و با دیدن این نقش نگارها انگشت حیرت به دهان میگرفتند و با پرداخت بهایی، این گنجینه ارزشمند را بهعنوان کالای لوکس با خود به سراسر اروپا و آمریکا میبردند.
اما این هنر فاخر بعد از اعمال تحریمها و رکود حاکم بر بازار داخلی این روزها دچار چالشهای زیادی شده و رکود اقتصادی موجود در کشور روی فروش فرش دستبافت اثر منفی زیادی گذاشته است زیرا فرش دستبافت یک کالای مصرفی نیست و اصولاً در اولویت خرید و نیاز مردم محسوب نمیشود.
عضو اتحادیه تولیدکنندگان فرش دستبافت اصفهان با اشاره به وضعیت تولید و فروش فرش دستبافت تصریح کرد: به دلیل مسائلی همچون تحریمها و رکود موجود در بازار، بحث اقتصادی فرش دستبافت هم دچار رکود شده و صادرات این هنر ارزشمند به صفر رسیده است.
سعید عصاچی درباره فروش داخلی فرش دستبافت گفت: رکود اقتصادی موجود در کشور روی فروش فرش دستبافت اثر منفی زیادی گذاشته است و اکنون وضعیت خرید و فروش راکدتر از گذشته است و عملا بسیاری از حجرهها به حالت نیمه تعطیل هستند.
آمار دقیقی از صادرات فرش دستباف در دست نیست
به سراغ مدیرکل گمرک استان اصفهان رفتیم که اسدالله احمدی ونهری درباره میزان صادرات فرش دستباف به خبرنگار تسنیم گفت: باتوجه به اینکه فرش دستباف اصفهان از مرزهای هوایی شهرهای دیگری به جز اصفهان نیز صادر میشود آمار دقیق صادرات آن در دسترس نیست.
وی افزود: صادرات فرش دستباف از طریق گمرک اصفهان در سال 94 به میزان 12 میلیون دلار و در سال 95 نیز به همین میزان یعنی 12 میلیون دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل دارای ثبات نسبتا خوبی است.
احمدی ونهری اضافه کرد: فرش دستباف به 13 کشور از جمله آمریکا، کویت، امارات، قطر و غیره صادر شده است که آمریکا با 33 درصد، کویت با 23 درصد و قطر با 18 درصد مهمترین کشورهای مقصد هدف این کالا بودهاند.
تحریمها و گرانی مواد اولیه بیشترین دلایل کاهش صادرات
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف اصفهان نیز در این باره در گفتوگو با تسنیم با بیان اینکه سال گذشته تنها 11 میلیون دلار صادرات فرش دستباف از اصفهان صورت گرفته، گفت: این در حالی است که در سالهای گذشته روزانه این رقم صادرات فرش محقق میشد.
منوچهر طلایی با بیان اینکه متاسفانه وضعیت صادرات فرش دستباف خوب نیست و هر سال نسبت به سال قبل کاهش پیدا کرده است، افزود: یکی از دلایل کاهش صادرات فرش دستباف نبود وسیله حمل و نقل پروازی است.
وی تصریح کرد: برخی از صادرات فرش دستباف اصفهان از طریق تهران و فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) و شیراز به دلیل داشتن هواپیماهای بزرگ انجام میشود و در آمار صادراتی این شهرها قرار میگیرد.
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف اصفهان با بیان اینکه اکنون به دلیل کاهش صادرات مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان فرش دستباف ایجاد شده، ادامه داد: بسیاری از تجار فرش دستباف اصفهان به دلایل مختلف کاهش صادرات تغییر شغل دادند و رکود اقتصادی در این حوزه به شدت حاکم است.
طلایی اضافه کرد: تولید برای یک کشور خوب است اما اگر فروش نداشته باشد منجر به رکود اقتصادی، بسته شدن کارگاههای تولیدی و بیکاری میشود و بیشترین دلیل نبود صادرات فرش دستباف، مشکلات بخش تولید است.
وی تصریح کرد: یکی از مشکلات مهم بخش تولید فرش دستباف گران بودن مواد اولیه تولیدی است و از طرفی با توجه به تنوع طرح و کیفیت در فرش ماشینی و قیمت نازل آن، عملا بازار فروش فرش دستباف در داخل و خارج از کشور از بین رفته است.
رکود واژهای آشنا در میان اهالی بازار فرش دستباف اصفهان
رکود واژه آشنایی که این روزها به هر بازاری که سر میزنیم از زبان بازاریان و کاسبان محلی میشنویم، این بار تسنیم به سراغ بازار فرش دستباف اصفهان رفته است.
بازاری که روزگاری مملو از خریداران هنر ایرانی بود، توریستهای روسی، فرانسوی، انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی و آمریکایی که برای خرید بهترین فرشها با چشمانی درخشان و با دقت و ظرافت تختههای فرش ایرانی را بررسی میکردند تا بهترین اثر هنری را بهعنوان یادگاری و یا برای تجارت و معرفی هنر فاخر این شهر هزار رنگ با خود ببرند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان در گفتوگو با تسنیم با بیان اینکه 50 درصد صادرات فرش دستباف اصفهان به آمریکا بود، اظهار داشت: تحریمها سبب ایجاد بازار نامناسب برای فرش دستباف شد و با توجه به اینکه برجام سرانجام به فرجام رسید امید داریم که بازار ازدسترفته بازگردد.
اسرافیل احمدیه بیان کرد: متأسفانه با بههم خوردن توازن بازار صادرات فرش دستباف اصفهان، برخی از کشورها، استادکاران ما را برای استفاده از هنر ایرانی و تسخیر بازار فرش در دنیا در دست گرفتند اما بازهم میتوان مدعی بود که ما همچنان جایگاه خود را در فرش دستباف در جهان داریم.
حال این بازار با گذشته درخشان خود از نفس افتاده و وقتی در میان حجرهها قدم برمیداریم تنها چند حجره همچنان امیدوارانه منتظر خریداران فرش دستباف هستند که باید برای رونق مجدد این بازار و رونق صادرات که انگیزه را برای بافندگان و تجار این هنر با شکوه ایرانی آستین بالا زد و همتی کرد.