بیست و ششمین نمایشگاه فرش دستباف ایران ؛ شهریور

اقتصادگردان_ به گزارش بولتن نیوز، نشست هماهنگی و برنامه ریزی برای برگزاری بهینه بیست و ششمین نمایشگاه فرش دستباف ایران با حضور رییس مرکز ملی فرش ایران و مدیران و کارکنان این مرکز برگزار شد.

در ابتدای این نشست، گزارشی از چگونگی برگزاری بیست و پنجمین نمایشگاه فرش دستباف ایران، برنامه‌های اصلی و جنبی این رویداد، شیوه تبلیغات و اطلاع رسانی آن و دیگر موارد مرتبط ارایه شد.

بر اساس این گزارش در این جلسه، تبلیغات موثر، پذیرش بازرگانان خارجی، نمایش فرایند تولید فرش دستباف برای بازدیدکنندگان، ایجاد غرفه نقاشی کودک، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، تبلیغات مناسب محیطی و رخدادهای جنبی مانند؛ برگزاری جشنواره فرش برتر، نشست با اتحادیه‌ها و تشکل‌ها و اقداماتی از این دست از جمله برنامه‌های نمایشگاه بیست و ششم ذکر شد.

بیست و ششمین نمایشگاه فرش دستباف ایران از یکم تا هفتم شهریور ماه ۱۳۹۶ در محل دایمی نمایشگاههای بین المللی تهران برگزار می‌شود.

۱۰۰ سبک شناخته شده برای فرش ایران وجود دارد

یک استاد دانشگاه با بیان اینکه مواد اولیه فرش دستبافت در داخل تولید می‌شود و به واردات نیاز ندارد، گفت:: تولید فرش دستبافت سبب خروج ارز از کشور نمی‌شود.

دکتر علی خلیقی با بیان اینکه ۱۰۰ سبک شناخته شده برای فرش  ایران وجود دارد، افزود: در حالت کلی فرش‌های ایران به انواع روستایی، شهری و عشایری تقسیم می‌شود. همچنین در میان فرش‌های شهربافت، سبک‌های مختلفی از جمله اصفهان، قم، کاشان و تبریز نیز وجود دارد.

وی در ادامه به وضعیت تولید فرش دستبافت اشاره کرد و گفت:: در بیشتر مواقع در تولید فرش دستبافت مشکلی نداشته ایم، زیرا این صنعت نیاز به مواد اولیه و ماشین آلات خارجی ندارد و مواد اولیه آن در جای جای وطن خودمان در حال تولید است و این یعنی پدیده خروج ارز به خصوص در فرش روستایی و عشایری اتفاق نمی‌افتد و صفر است.

این طراح فرش دستبافت از عدم حمایت از هنر فرش ایران گلایه کرد و گفت:: مسئولان بگذارند این هنر مسیر خود را طی کند و از پیچیدن نسخه‌های زیاد که بیشتر آن‌ها هم اشتباه است بپرهیزند.

خلیقی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع صادارات پرداخت و اظهار کرد: گاهی برای فروش بیشتر فرش دستبافت سلیقه‌های مختلف وارد این هنرمی شود و همین موضوع باعث ایجاد مد در خارج از کشور شده است به این معنا که خارجی‌ها تن‌ها تعدادی از طرح‌های فرش دستبافت را می‌پسندد.

وی به روز شدن این هنر را مثبت دانست و در این حال گفت:: این به روز شدن نباید حالت فرمایشی بگیرد و تن‌ها به دلیل اینکه طرحی در خارج از کشور طرفدار ندارد آن را کنار بگذاریم.

محمدرضا محسن شیرازی، عضو هیات مدیره اتحادیه فرش ماشینی، تولید کننده و صادرکننده فرش هم در پاسخ به این سوال که آیا درتولید فرش ماشینی طراحی و نقشه اهمیت دارد یا خیر، تصریح کرد:فرش دستبافت هنر و فرش ماشینی تلفیقی از صنعت و هنر محسوب می‌شود. فرش ماشینی مدیون فرش دستبافت است و تمام رنگ‌ها و طرح‌های مورد استفاده در صنعت فرش ماشینی بر گرفته از فرش دستبافت است.

وی در خصوص وضعیت تولید فرش ماشینی اظهار کرد: تمام اصناف در یکی دو سال اخیر درگیر رکود و کاهش صادرات و دچار مشکل بسیاری بوده اند، صنف فرش نیز از این قاعده مستثنی نبود و در این مدت با یک چهارم ظرفیت خود مشغول فعالیت بوده است.

این تولید کننده فرش، ورود ماشین آلات جدید فرش بافی در دنیا و عدم گسترش این دستگاه‌ها در ایران را به عنوان یکی از معضلات چندسال اخیر برشمرد و بیان کرد: عدم توانایی خرید این دستگاه‌ها توسط صنعتگران ایرانی شاهد کندشدن تولید فرش ماشینی نسبت به رقیبان بوده ایم.

شیرازی افزود: صنعت فرش در کشور ترکیه با حمایت دولت، شاهد رونق بسیار زیادی در چندسال اخیر بود، اما در کشور ما به دلیل عدم برنامه ریزی و عملیاتی نشدن وعده‌ها صادرات کاهش زیادی داشت.

وی پایین بودن قیمت تمام شده فرش در کشورهایی، چون ترکیه را عامل مهمی در از دست دادن بازار فرش خارجی دانست و عنوان کرد: بهره بالای ۱۶ تا ۱۷ درصدی وام بانکی برای تهیه الیاف و مواد اولیه منجر به تحمیل شدن هزینه سربار به مصرف کننده می‌گردد؛ بنابراین یکی از دلایل افت صادرات، بالا بودن بهای تمام شده فرش است.

به عنوان مثال قیمت تمام شده فرش ترکیه پایین است و مسلما در بازار جهانی پیروز خواهد بود.

بنابر این گزارش؛ فرش دستباف ایران که محصولی هنری و اقتصادی محسوب می‌شود به ۸۰ کشور از جمله المان و ایتالیا از قاره اروپا، لبنان و کویت و قطر از خاورمیانه، ژاپن و چین از شرق اسیا صادر می‌شود و همچنان نقش راهبری در بازارهای بین المللی دارد.

فرش دستباف ایرانی، چون عصاره تمدن انسانی و هنری تاریخی است در منظر همه جهانیان فقط به نام ایران شناخته می‌شود و هیچ کس توان رقابت ندارد و حتی چین هم به مشتری خوب تبدیل شده است.

طبق روایات شاهنامة فردوسی، آغاز فرش­بافی، رشتن و بافتن به زمان تهمورث یعنی زمان پیشدادیان باز می­گردد. در تاریخ طبری از فرش­هایی که با مو و پشم حیوانات در این دوره بافته شده سخن رفته است.

قدیمی­ترین نشانه از هنر قالیبافی به عصر مفرغ باز می­گردد این نشانه یک کارد قالیبافی است که از گورهای عهد مفرغ ترکمنستان و شمال ایران یافت شده است. در شهر سوخته (دشت سیستان ـ. جنوب شرقی ایران) نیز فرش­های حصیری و پارچه و ابزارهای بافندگی به دست آمده که متعلق به ۲۸۰۰ - ۲۵۰۰ پیش از میلاد است. در دورة هخامنشیان، به نقل از گزنفون، شهر کهن ساردیس به قالی­های گره­باف خود فخر می­کرده که به نقش­های حاشیه و هیکل­های مردان و شیردال­های افسانه­ای آراسته بوده است.

کهن­ترین قالی­‌ها به ترتیب: قالی کشف شده در نقش برجستة کاخ نینوا، فرش پازیریک از پنجمین گور اقوام سکایی، تکه فرش قومس (دوران ساسانیان)، فرش آناتولی (۱۳ - ۱۴ م).

از دورة اشکانیان تن‌ها می­توان به فرش مقبرة لوکان چین اشاره کرد که به عقیدة پژوهشگران پشم آن از قفقاز (که در ان زمان متعلق به ایران بود) است. از دورة ساسانیان نیز تکه فرش قومس و فرش تاریخی و جواهرنشان بهارستان که در تالار بار عام کاخ تیسفون گسترده بوده و پس از حملة اعراب به عنوان غنیمت تقسیم شده است.

در قرون اولیة هجری پس از نفوذ اسلام طرح فرش­ها، به سبب منع شبیه­سازی و زینت، تغییر کرد، امّا در زمان خلفای عباسی که تجمل­گرایی و قصرهای پر زرق و برق رواج یافت بافت این­گونه فرش­‌ها نیز رونق گرفت. از دورة سلجوقی نیز تکه فرشی با نقوش هندسی در موزة اوقاف استانبول نگهداری می­شود.

سفرنامه ابن بطوطه از دورة ایلخانان به فرش­های عظیم و گرانبهای کاخ غازان­خان و فرش­های حرم امام رضا (ع) در مشهد اشاره کرده است.

در دورة تیموریان از کارگاه­های بزرگ قالی­بافی سبزوار سخن رفته است و استفاده از مینیاتور در نقشة فرش­‌ها توسط نگارگران چیره­دست.