طی چند ماهه گذشته بازار خودرو ایران شرایطی را تجربه کرد که شاید هیچکس پیش بینی آنرا نمی کرد بازار خودرو برای اولین بار این فرضیه را که کالایی که گران شد، دیگر ارزان نمی شود را نقض کرد.
«عصرخودرو»: در طی چند روز گذشته بازار خودرو درحالی با کاهش قیمت مواجه شد که این کاهش موجب شد بسیاری از خودروها تا چند میلیون ارزان تر از قیمت رسمی خرید و فروش شود.
حال سوال اینجاست که دلیل این اتفاق چه بود؟ به طور حتم کاهش تقاضا، اما این کاهش چرا و چه گونه اتفاق افتاد؟
یکی از دلایل این اتفاق را شاید بتوان انتشار اخبار پیایی با مضمون کاهش قیمت خودرو در اکثر رسانه های کشور دانست، انتشار این اخبار موجب شد بسیاری از متقاضیان برای خرید خودرو کمی تامل کنند و نتیجه آن کاهش تقاضا بود.
روند کاهشی نرخ ارز نیز یکی دیگر از دلایل کاهش تقاضا بود، کاهش نرخ ارز در روزهای اخیر موجب امیدواری بسیاری از مردم نسبت به آینده شد، این دسته نیز همچون گروه قبلی به امید کاهش قیمت خودرو چند صباحی برای خرید خودرو دست نگه داشتند و سهمی در کاهش تقاضای این روزهای بازار خودرو داشتند.
اما شاید مهمترین دلیل کاهش تقاضا در بازار خودرو همانطور که چندی پیش در یادداشتی به قلم مدیر مسئول پایگاه خبری «عصرخودرو» به آن پرداختیم، کاهش قدرت خرید مردم بود، در یک مثال ساده با افزایش بی رویه قیمت خودرو فردی که تا چندی پیش حدود 20 میلیون تومان برای خرید خودرو X پس انداز کرده بود، حاضر نشد این پول را برای خرید خودرو Y بدهد و از سوی دیگر فرد دیگری که به دنبال خرید خودرو Y بود نیز 20 میلیون تومان پول نداشت که برای این خودرو بدهد. و به این ترتیب بسیاری از تقاضاها از جامعه متقاضی خودرو حذف شد.
همچون همیشه دلالان نیز نقش به سزایی داشتند اما این بار تیرشان به سنگ خورد ، این قشر زحمت کش چامعه که در زمان ارزانی خودرو تا توانسته بودند از رانت های خود برای خرید خودرو استفاده کرده بودند، در چنین فضایی که بوی کاهش قیمت به مشامشان خورده بود، مجبور به فروش خودروهای خود در بازار شدند، که همین اتفاق موجب بیشتر شدن فاصله بین عرضه و تقاضا، این بار به نفع مصرف کننده شد.
اما آینده این بازار چه خواهد شد؟ این طور که از شرایط بر می آید در چند ماه آینده احتمال افزایش دوباره قیمت خودرو بعید به نظر می رسد. این روزها بازار خودرو با وجود اینکه باید داغ باشد به دلایلی که بالا به آنها اشاره شد دچار رکود شده است و برای از بین رفتن ابن رکود باید میزان عرضه و تقاضا به هم نزدیک شود، به دلیل تورم این روزها بعید است که دارایی های مردم آنقدر زیاد شود، بتواند موحب افزایش تقاضا در بازار شود. در نتیجه احتمالا در روزهای آتی ارزان شدن اندک دوباره خودروهای ( ارزان شدن اندک به آن دلیل است که این روزها قیمت تمام شده خودرو بسیار بالا رفته و خودروسازان با همین قیمت نیز تولیداتشان زیان ده است) دور از انتظار نیست.
در این میان شاید یک اتفاق خوب نیز بی افتد؛ به اذعان تمامی کارشناسان، صنعت خودرو به عنوان صنعت مادر عامل رشد بسیاری ازصنایع دیگر مانند، فولاد، آلومینیوم و... است. در نتیجه در چنین شرایطی که خودروسازان با کاهش تولید مواجه شده اند به طور حتم خرید مواد اولیه نیز کاهش پیدا کرده است، درنتیجه بسیاری از ظرفیت هایی که در سنوات گذشته برای پاسخ دادن به نیاز صنعت خودرو ایجاد شده است نیز خالی می ماند، این اتفاق می تواند به زودی موجب کاهش قیمت مواد اولیه شود، که در این صورت می توانیم به کاهش هزینه خودروسازان و در نتیجه کاهش دوباره قیمت رسمی خودروها از سوی خودروسازان امیدوار باشیم.
یادمان باشد، شاید بتوان تولید و عرضه خودرو را به صورت دستوری افزایش یا کاهش داد، اما تقاضا برای خرید خودرو با دستور ایجاد و حذف نمی شود.