دو دلیل کاهش قیمت ارز

پدرام سلطامی- نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران

 

در روزهای اخیر که بخش عمده آن روز دوشنبه اتفاق افتاد، بازار آزاد ارز شاهد کاهش قیمت بود و به تبع آن بازار طلا و سکه نیز متاثر از آن کاهش قیمت را تجربه کرد.

این اتفاق که ناشی از دو عامل بود، در روز سه شنبه متوقف شد و حتی با افزایش قیمت جزیی نیز همراه بود. اولین دلیل کاهش قیمت ارز آن بود که در 10 روز گذشته ارز بیشتری از طریق مرکز مبادلات تخصیص یافته است. دولت مبلغ دومیلیارد و 700میلیون دلار از صندوق توسعه ملی، برای پرداخت عیدانه به مردم، برای تبدیل به ریال به مرکز مبادلات وارد کرد. همچنین مبلغ یک میلیارددلاری که سهم 20درصدی صنعت و کشاورزی (هرکدام 10درصد) بوده برای تبدیل به این مرکز وارد شد تا تبدیل به ریال شود.

این دو منبع موجب شد و کمک کرد تا آن بخش از تقاضای ارز که به دلیل سلب امید از مرکز مبادلات به بازار سوق داده شده بودند، بار دیگر برای دریافت ارز به مرکز مبادلات بازگردند. با کاهش تراز تقاضا، تاثیر آن در بازار مشهود شد و قیمت ها کاهش پیدا کرد. مساله ای که از ابتدای راه اندازی مرکز مبادلات ارزی همواره یادآوری می کردیم، عرضه روزانه صدمیلیون دلار بود در حالی که روزانه حدود 20 تا 30میلیون دلار عرضه می شد که مطابق نیاز نبود. اما حالا با واقعی شدن میزان عرضه، شرایط بهبود پیدا کرده است و مادام که این روند ادامه داشته باشد و ارز از منابع مختلف وارد بازار مبادلات شود، نرخ ارز در بازار ثبات خواهد داشت. اما اگر این اتفاق نیفتد و در مذاکرات آتی هم دستاورد عملیاتی حاصل نشود، نرخ ارز یک بار دیگر افزایش خواهد داشت.

دلیل دیگر، ابراز امیدواری از روند دور جدید مذاکرات و حصول نتایج بهتر و کاهش تحریم ها بود که این اتفاق بیشتر تاثیر روانی داشته است؛ چرا که هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده و عملیاتی نشده و گشایشی هم در جابه جایی اندوخته های ارزی مان در خارج از کشور ایجاد نشده است. به همین دلیل روند کاهش قیمت، در روز گذشته نه تنها متوقف شد؛ بلکه افزایش نیز پیدا کرد؛ زیرا اثر روانی یک حرکت روانی را به وجود آورده بود که با آرامش آن، حالا واقعیت میزان عرضه و تقاضا و قیمت ها را تعیین می کند. با توجه به شرایط کنونی و اینکه تعداد روزهای کاری در اسفند و فروردین هر یک 18–17 روز در نظر گرفته می شود، پیش بینی می شود ارزی که وارد بازار مبادلات شده، تا پایان فروردین ماه بتواند نیاز بازار را تامین کند. اما برای حفظ تعادل، یکی از پیشنهادات به بانک مرکزی آن بود که به دلیل آنکه ارز صادراتی در اولویت های مرکز مبادلات، در نظر گرفته نشده است، نیاز ارزی اولویت های 8 و 9 را با ارز صادراتی تامین کند.