كمر خميده بازنشستگان زير فشارهاي مالي و رواني

نگار نداف:هنوز ماه آخر سال نرسيده، حال و هواي عيد همه شهر را در برگرفته است. اين روزها بچه‌هايي در خيابان ديده مي‌شوند كه جلوي ويترين‌ها ايستاده‌اند و به اجناس پشت آن زل زده‌اند و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هاي بازنشسته‌اي كه سعي مي‌كنند امسال هم مثل سال‌هاي قبل با لبخندي بر لب به استقبال بهار بروند.پدربزرگ كه براي خريد مقداري آجيل به مغازه رفته، تمام فكرش مشغول حساب وكتاب قيمت آجيل است وسعي مي‌كند تا قيمت ميوه وشيريني را هم تخمين بزند تا نكند خجالت زده خانواده‌اش شود. با يك حساب سرانگشتي او بايد عيدي امسالش را را براي خرج خانه وعيدي نوه‌هايش نگه دارد. حقوق بازنشستگي او به سختي پاسخ نيازهايش را مي‌دهد. تعداد بازنشستگاني كه هرساله با اين مشكلات در روزهاي پاياني هر سال دست و پنجه نرم مي‌كنند، كم نيست. اگرچه آنها بايد عيد را با اضطراب تمام شدن حقوق بازنشستگي خود به پايان برسانند، اما فقط در ايام عيد نيست كه اين بازنشستگان با اضطراب زندگي مي‌كنند. پدر يا مادربازنشسته‌اي كه سه فرزند دارد و هر كدام در آينده بايد زندگي مستقلي تشكيل دهند، نياز به پشتوانه‌اي دارند تا بتوانند فرزندانشان را در شروع زندگي مستقل ياري كنند. اما بازنشستگاني كه به سختي با حقوق اندك خود روزگار مي‌گذرانند و حتي پاسخگوي مخارج ماهانه خانه خود نيستند، چگونه بايد نيازهاي فرزندان‌شان را تامين كنند؟ با نزديك شدن عيد، خبرهاي عيدانه هم زياد مي‌شود خبرهايي كه شايد بازنشستگان را اميدوار مي‌كند تا گره‌اي از مشكلاتشان باز شود. خبازها رئيس كانون بازنشستگان تامين‌اجتماعي در مورد عيدي امسال بازنشستگان تحت پوشش اين سازمان مي‌گويد: «رقم عيدي بازنشستگان 402 هزارو 500 تومان است كه همراه با حقوق اسفند پرداخت مي‌شود.» به گفته او«احتمال دارد كه در صورت تامين‌اعتبار از سوي سازمان تامين‌اجتماعي سبد نقدي نوروزي به بازنشستگان ارائه شود و مبلغ ريالي ديگري كه هنوز مقدارش معلوم نيست هم به آنها پرداخت خواهد شد.» خبازها درباره افزايش حقوق سالانه بازنشستگان ومستمري بگيران در سال 92 ادامه مي‌دهد: «افزايش حقوق در شوراي عالي كار وزارت تعاون، كار ورفاه اجتماعي تعيين مي‌شود كه منتظر مشخص شدن آن در شورا هستيم.» او درباره درخواست‌هاي مالي و نگراني‌هاي بازنشستگان براي آينده فرزندانشان نيز آب پاكي را روي دستمان مي‌ريزد و به تهران امروز مي‌گويد: «درخواست‌هاي زيادي از طرف بازنشستگان داريم ولي ما فقط مي‌توانيم براي درمان و از كارافتادگي بازنشستگان هزينه كنيم ودر اين باره كاري از دستمان بر نمي‌آيد.» در سال‌هاي گذشته وعده‌هاي بسياري توسط دولتمردان به بازنشسته‌ها داده شده است. سه سال پيش بود كه رئيس‌جمهور اعلام كرد حقوق بازنشستگان را تا 20 درصد افزايش مي‌دهد كه البته بازنشستگان هنوز چشم به راه اجرايي شدن اين وعده رئيس‌جمهور به‌طور كامل هستند.

سه بازنشسته، يك روايت! 

سودابه بازنشسته سازمان برنامه‌ريزي و60 ساله است. او مي‌گويد در سال‌هاي قبل رسيدگي به بازنشستگان بهتر بود و در مناسبت‌هاي مختلف هدايايي به بازنشستگان مي‌دادند ولي حقوق بازنشستگان با تورمي كه روز به روز افزايش مي‌يابد، متناسب نيست. سودابه مي‌گويد بعد از 30 سال كار كردن صاحبخانه نشده است وبيشترين نگراني‌اش براي آينده فرزندانش است. سودابه لبخند تلخي مي‌زند و مي‌گويد كه هر دو فرزندش كار مي‌كنند اما با حقوق كمي که مي‌گيرند نمي‌توانند پس‌اندازي داشته باشند و او نيز نمي‌تواند براي تشكيل زندگي مستقل و ازدواج به آنها كمك كند. اكبر بازنشسته آموزش وپرورش است. ده سالي مي‌شود كه او به جمع بازنشسته‌ها پيوسته است. مي‌گويد: «حتي مبلغ سنواتم را به صورت قسطي پرداخت كرده‌اند و نتوانستم آن را به زخمي از زندگي‌ام بزنم و يكي از مشكلاتم را با آن حل كنم.» يكي از پسران اكبر در دوران بازنشستگي‌اش داماد شده است و او توانايي زيادي براي كمك به فرزندش نداشته است. هرچند او از شرایط ناراضي است اما خدارا شكر مي‌كند كه توانسته فرزندش را آبرومند به خانه بخت بفرستد. با اينكه ديد اكثريت جامعه به بازنشستگان اين است كه پا به مرحله پيري گذاشته‌اند، اما فاطمه يكي از آنهاست كه 47 سال دارد و هنوز به مرحله كهنسالي نرسيده است. او در گفت‌وگو با تهران امروز مي‌گويد كه از سازمان بازنشستگي انتظارات بيشتري دارد: «با اين تورمي كه وجود دارد وام‌هاي اين سازمان كه براي مسكن وماشين وتحصيل فرزندان و ازدواجشان داده مي‌شود، هيچ تاثيري ندارد چه برسد به مسائل روحي بازنشستگان وبرنامه‌هاي تفريحي!» 

سفر به دنياي بازنشستگي 

آرامش تنها زماني حاصل مي‌شود كه نيازهاي جسمي وروحي رفع شده باشند. صرف‌نظر از مشكلات مادي يك بازنشسته، عدم توجه به بعد رواني او نيز مي‌تواند ضربات جبران‌ناپذيري به بازنشسته و خانواده‌اش وارد كند. شايد براي شما هم اتفاق افتاده باشد كه بازنشسته‌اي را به عنوان ضامن به بانك معرفي كرده‌ايد آن هم براي وامي كه ماه‌ها در انتظار پرداختش بوده‌ايد، اما كارمند بانك با يك جمله آب پاكي را روي دستتان ريخته است: «ضامن بازنشسته نمي‌پذيريم!» به اين ترتيب به نظر مي‌رسد فرد شاغلي كه پس‌از 30سال خدمت به جامعه بازنشسته مي‌شود، ديگر فردي معتبر شناخته نمي‌شود. گويي بازنشستگي در كشور، آغاز مرحله جديدي از زندگي است. مرحله‌اي كه طي آن از سير تا پياز زندگي بازنشسته تغيير مي‌كند. نگاهي به سايت سازمان بازنشستگي كشوري نشان مي‌دهد كه جمعيت بازنشستگان واز كار افتادگان كشورمان 929 هزار و902 نفر است. اين آمار بايد تلنگري باشد براي برنامه‌ريزان دولت كه جمعيت بازنشسته را سامان دهند و به حال مشكلات مادي و معنوي آنها فكري كنند. با يك حساب سرانگشتي اگر تعداد افراد هر خانواده‌اي كه بازنشستگان سرپرست آن هستند را 4 نفر در نظر بگيريم، تصميم‌گيري براي بازنشستگان در حقيقت تصميم‌گيري براي حدود 4 ميليون نفر از جمعيت كشور است و از اين طريق مي‌توان از آسيب‌هاي وارده به خانواده بازنشستگان جلوگيري كرد. از سوي ديگر همه آنهايي كه امروز عنوان شاغل را به‌دنبال مي‌كشند، سرانجام روزي بازنشسته خواهند شد؛ حتي تصميم‌گيران و تصميم‌سازان امروز!

تهران امروز