آخرین خبرها از مذاکرات، توافق تا عصر امروز حاصل نمی‌شود، ادعای بلومبرگ از رفع تدریجی تحریم تسلیحاتی

خبراقتصادی -  نظرات و توافق های طرفین مذاکرات ایران و 5+1 به هم نزدیک شده و برخی منابع از اعلام توافق احتمالی و نهایی تا چند روز آینده خبر داده اند اما اخبار رسمی از سوی اعضای تیم مذاکره کننده ایران حکایت از آن دارد که توافق حداقل تا عصر امروز حاصل نمی شود و قول اعلام توافق برای امشب یا فردا را نمی دهند. به عبارت دیگر، باید چند روز دیگر صبر کنیم تا نتایج نهایی اعلام شود. 

به گزارش خبرگزاری ها، توافق موقت ژنو که در ۳۰ ژوئن (۹ تیر) به پایان می‌رسید تا امروز دوشنبه (۱۳ جولای/۲۲ تیرماه) تمدید شد، یک مقام ارشد ایرانی حاضر در مذاکرات هسته‌ای می‌گوید طرف‌های غربی از روز چهارشنبه تاکنون برخی مواضع خود را تغییر داده‌اند.

توافق موقت ژنو (برنامه جامع مشترک) که در 30 ژوئن (9 تیر) به پایان می‌رسید پس از چندبار تا امروز دوشنبه (13 جولای/22 تیرماه) تمدید شده است تا فرصت بیشتری برای ادامه مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 پدید آید. 

پایگاه خبری بلومبرگ به نقل از یک منبع آگاه مدعی توافق بر سر نحوه رفع تحریم‌های تسلیحاتی ایران شده و نوشته است که این تحریم‌ها به مرور زمان برداشته می‌شوند.

دیپلمات‌های ارشد همگی از وجود پیشرفت در مذاکرات خبر داده‌اند اما همزمان بر ادامه کار بر روی مسائل باقیمانده تأکید کردند. مقامات دو طرف درباره جزئیات اختلافات اظهار نظری نکرده‌اند، اما بر اساس پیگیری‌های خبرنگار اعزامی خبرگزاری تسنیم به وین از برخی منابع، به نظر می‌رسد که سه محور اصلی همچنان جزو اختلافات اساسی در مذاکرات هستند. یکی از محورهای اختلافی، سازوکار برداشته شدن تحریم‌ها به خصوص اصل بازگشت‌ناپذیری آنهاست.

محور دوم اختلافات مربوط به دوره زمانی می‌شود باید برخی محدودیت‌ها برای برنامه هسته‌ای ایران در نظر گرفته شوند. در این موضوع اختلاف دیدگاه طرف ایرانی و غربی در برداشتی است که از گفتگوهای لوزان وجود دارد.

طرف غربی تلاش دارد تا بیانیه لوزان را با قرائت خود یک توافق الزام‌آور نشان دهد، و بر همین اساس صحبت از محدودیت‌های 10 تا 12 ساله می‌کند اما طرف ایرانی تاکید دارد که در لوزان راه‌حل‌ها مورد بررسی قرار گرفته و هیچ تعهد الزام‌آوری وجود نداشته است؛ ضمن اینکه ایران معتقد است که محدودیت‌های بلند مدت را به هیچ وجه نخواهد پذیرفت. موضوع سوم اختلافات در مذاکرات مربوط به ابعاد نظامی احتمالی با همان پی‌ام‌دی است که در همین چارچوب موضوع دسترسی‌ها و بازرسی‌ها و نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطرح می شود.

مکانیزم برداشته شدن تحریم‌ها، در کنار برگشت‌ناپذیری آ‌نها و همچنین هم‌وزن‌سازی و همزمان‌سازی اقدامات طرفین علاوه بر بحث درباره طول دوره توافق در اصل همان مباحثی هستند که خانم موگرینی از آنها تحت عنوان «برخی موضوعات سیاسی» یاد می‌کند.

با این وجود هرچند برخی معتقدند که در این دور از مذاکرات، آنچه که می‌تواند یک شگفتی باشد عدم توافق است و نه خود توافق، اما نگاهی واقع بینانه حاکی از این است که در این زمینه نباید عجولانه قضاوت کرد و باید تا لحظه آخر منتظر ماند تا دید آیا دو طرف در موضوعات اساسی باقیمانده به توافق می‌رسند یا نه.

معاون وزیر خارجه کشورمان گفت که برخی مشکلات باقی مانده و تا حل نشوند نمی‌توان گفت که به توافق رسیده‌ایم.

سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه کشورمان گفت: مذاکرات به لحظات نفس گیر آخر رسیده است.هنوز برخی مشکلات وجود دارد. تا این مشکلات حل نشود نمی توان گفت به توافق رسیده ایم. قول حل موضوعات برای امشب یا فردا شب را نمی دهم.

وی در ادامه گفت: : امیدوار هستیم که اگر بتوانیم مشکلات را جمع بندی کنیم و همه مسایل را به نقطه ای برسانیم که مورد موافقت هر دو طرف باشد انشالله به نتیجه برسیم.

جان بینر رییس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا در گفت وگو با شبکه تلویزیونی سی.بی.اس گفت «اگر پرزیدنت اوباما میز مذاکره بر سر برنامه هسته ای ایران را ترک کند، او را تحسین می کنم؛ زیرا نبود توافق، بهتر از یک توافق بد خواهد بود».

پایگاه اینترنتی صدای آمریکا در ادامه به نقل از بینر افزود: «آنچه از جریان مذاکرات درز کرده است، نشان می دهد نمایندگان آمریکا تقریبا از همه خطوط تعیین شده که خودشان تعیین کرده بودند، فاصله گرفته بودند. نمی خواهم شاهد یک توافق بد باشم.

این رسانه نوشت: با وجود گذشتن 12 روز از ضرب الاجل پایان ماه ژوئن (نهم تیر ماه) برای رسیدن به توافق جامع اتمی، طرفین با تمدید مهلت مذاکرات، گفت وگوهای فشرده دیپلماتیک در هتل کوبورگ در پایتخت اتریش را ادامه دادند. 

این پایگاه خبری در ادامه نوشت: بر اساس مصوبه کنگره آمریکا، که با تایید و امضای ریاست جمهوری به قانون تبدیل شد، اگر کاخ سفید تا پایان نهم ژوئیه متن توافق اتمی با ایران را به کنگره ارسال می کرد، قانون گذاران آمریکا آن را طی یک دوره 30 روزه بررسی می کردند. 

با سپری شدن این موعد، دوره بررسی توافق احتمالی نهایی در کنگره تحت کنترل جمهوریخواهان به 60 روز افزایش یافته است. مقام های دولت آمریکا گفته اند این موضوع مشکلی به وجود نخواهد آورد و آنچه برای کاخ سفید در اولویت قرار دارد، کیفیت توافق است. 

ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه 1+5، شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان، روز سوم آذر 1392 در ژنو سوئیس به توافقی اولیه بر سر برنامه اتمی ایران رسیدند و قرار بود ظرف یک سال به توافق جامع و نهایی دست یابند. 

با این حال دو طرف سیزدهم فروردین سال جاری در شهر لوزان سوییس، به تفاهمی سیاسی درباره اجزای اساسی یک توافق جامع بر سر برنامه هسته ای ایران دست یافتند، که قرار بود تا پایان ماه ژوئن 2015 میلادی متن توافق جامع را ثبت و نهایی کنند.

رییس جمهوری با قدردانی از حمایت‌های مردمی و مقام معظم رهبری در پیمودن راه بسیار طولانی مذاکرات هسته‌ای، گفت: در حال حاضر به قله بسیار نزدیک هستیم ولی هنوز قدم‌هایی تا رسیدن به این قله فاصله داریم، ان شاء الله به حول و قوه الهی مذاکره کنندگان ایرانی در این مصاف سخت و پیچیده، پیروز خواهند بود.

مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی در هتل «کوبورگ» وین لحظات آخر، حساس و نفس گیر خود را می گذراند. مردم ایران آماده دریافت خبر خوش و نهایی مذاکرات هستند و در نقطه مقابل نخست وزیر صهیونیست ها خشم گرفته و از تسلیم قدرت های جهانی در برابر اراده ایرانی ها سخن می گوید.

به گزارش ایرنا،  این وضعیت، آشکارا و شفاف دستاوردها را عیان می سازد. تا اینجای کار یک خسته نباشید جانانه تقدیم به تیم هسته ای ایران. رضایت مردم، خشم صهیونیست ها، این دستاوردی بس عظیم و کافی است. بقیه بماند برای روزهای آتی که مدیریت ایرانی در پسا تحریم و در پایان خوش مذاکرات دستاوردها و تبعات مثبت و ارزنده این ماراتن دو ساله - و شاید 13ساله- را گلچین خواهد کرد و کشور را به سوی عزت، آبادانی و اعتلای بیشتر پیش خواهد برد. 

گزارش ها از وین پایتخت اتریش حاکیست تیم های مذاکره کننده خواب را بر خود حرام کرده و سخت در حال مذاکره و مباحثه برای حل آخرین اختلافات بین خود هستند و بزودی پایان مذاکرات را اعلام خواهند کرد و چمدان به دست راهی پایتخت های خود خواهند شد. امید داریم که تیم ایرانی با دستانی پر، لبانی خندان و قلوبی آرام و پر غرور به آغوش میهن باز می گردند. 

حسن روحانی رییس جمهوری، دیروز لبخند رضایت بر لب داشت و از تحقق وعده انتخاباتی خود در به پایان بردن پیروزمندانه بحران هسته ای سخن گفت. وی در ضیافت افطار تشکل های حوزه زنان و خانواده با یادآوری مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 گفت: «خدا را شاکرم وعده ای که در دوران انتخابات به مردم برای حل معضل هسته ای دادم، تا بدین جا عملی شده است».

رییس شورای عالی امنیت ملی با قدردانی از تلاش های خستگی ناپذیر تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در دو سال گذشته اظهار داشت: هر زمان که با مذاکره کنندگان صحبت می کنم، خستگی از صدای دیپلمات های کشورمان بوضوح نمایان است، اما آنان با اقتدار ایستاده اند.

رییس جمهوری با قدردانی از حمایت های مردم و مقام معظم رهبری در پیمودن راه بسیار طولانی مذاکرات هسته ای، در عین حال گفت: در حال حاضر به قله بسیار نزدیک هستیم، ولی هنوز قدم هایی تا رسیدن به این قله فاصله داریم، ان شاء الله به حول و قوه الهی مذاکره کنندگان ایرانی در این مصاف سخت و پیچیده، پیروز خواهند بود.

خبرنگاران، تصویربرداران و دیگر ناظران در وین نیز از انتظار برای اعلام «توافق نهایی» سخن می گویند. توافقی که فعالیت هسته ای از جمله غنی سازی را حق مسلم ایران می داند، کلیه تحریم ها را لغو می کند و ایران با قدرت و عزت به صحنه جهانی باز می گردد تا نقشی افزون تر در معادلات و تصمیم گیری های جهانی، و در مبارزه با پلشتی و تروریست های نوظهور تکفیر و داعش و برادرخوانده های آنان بر عهده گیرد. 

دیپلمات های حاضر در مذاکرات هسته ای وین، شامگاه یکشنبه از اجماع بر سر اختلافات باقی مانده و احتمال اعلام توافق جامع تا امروز -دوشنبه- میان گروه پنج به علاوه یک و ایران خبر دادند و رسانه های بین المللی نیز خبرهایی با محتوای مشابه را مخابره کردند. 

قرار است تحریم های گسترده علیه ایران برداشته شود. شامگاه یکشنبه برای اولین بار پس از 16 روز مذاکره مداوم یک اجماع عمومی بر سر موانع اصلی از جمله تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل و محدودیت برنامه موشکی ایران مخابره شد. 

بازگشت وزیران خارجه شش کشور گروه پنج به علاوه یک به پایتخت اتریش که برخی هم اکنون در وین به سر می برند و برخی نیز راهی این شهر هستند، نوید بخش پایان ماراتن نفس گیر و طولانی مذاکرات هسته ای است. «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه شامگاه یکشنبه برای حضور در مذاکرات از مسکو به وین بازگشت، گفته می شود 'وانگ یی' همتای چینی وی نیز به وین رسیده است، «فیلیپ هاموند» وزیر امور خارجه انگلیس هم که به دلایل نامشخصی به انگلیس بازگشته، گفته است صبح دوشنبه بار دیگر به وین بازمی گردد. وزیران خارجه آمریکا، آلمان و فرانسه نیز به همراه ظریف از قبل در وین هستند. 

روزنامه انگلیسی «گاردین» با بیان اینکه در تمام طول مدت مذاکرات، تمام طرف های مذاکره به غیر از «جان کری» وزیر امور خارجه آمریکا سفرهایی را به خارج از وین داشته اند، نوشت: این طولانی ترین زمانی است که یک وزیر خارجه آمریکا بر سر یک موضوع و در یک جا پس از جنگ جهانی دوم مانده است. 

کری پس از گفت وگو با همتای ایرانی اش گفته است: «من فکر می کنم که ما داریم به یک تصمیم واقعی دست می یابیم. لذا من می گویم، چون ما چند کار دشوار برای انجام داریم، من امیدوار خواهم ماند». 

«لوران فابیوس» وزیر خارجه فرانسه نیز که در وین به سر می برد، گفت: من امیدوارم که به آخرین گام های ماراتن مذاکرات برسیم.

روزنامه 'بوستون گلوب' هم به نقل از وزیر امور خارجه آمریکا ابراز امیدواری کرد که با رسیدن به توافق با ایران، چالش های منطقه ای - از جمله داعش- حل و فصل شود. کری در این باره گفته است که به توافق هسته ای با ایران، نه تنها به عنوان ابزاری برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته ای (طبق ادعای غرب)، بلکه به عنوان اصلی برای موفقیت های دیپلماتیک آینده در سراسر خاورمیانه، بویژه در مبارزه با داعش نگاه می کند. 

«به نظر من این فرصت وجود دارد که بتوانیم همه طرف ها را برای رسیدن به رویکردی هماهنگ متحد کنیم، چه کسی می داند شاید رسیدن به توافق با ایران مسیری را در این سمت بازگشاید» این بخش های دیگر سخنان کری است. 

این احتمال که توافق هسته ای با ایران می تواند به پیشرفت های بیشتری در منطقه منجر شود، کری را هیجان زده کرده است. ایجاد عزم و اراده قوی تر در قدرت های منطقه ای برای مبارزه با داعش مهمترین پیامد و منفعت ناشی از این توافق و اعتراف به جایگاه ویژه و تعیین کننده ایران در منطقه و جهان است. 

در این حال جمهوریخواهان آمریکا برخی کشورهای عربی و همچنین رژیم صهیونیستی از این توافق به عنوان «توافق بد» و «توافقی به نفع ایران» یاد می کنند و نارضایتی خود را کتمان نمی کنند. 

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی - در جدیدترین واکنش ها نسبت به مذاکرات وین و دستاوردهای آن- با بیان اینکه توافق لوزان هم برای اسراییل یک توافق بد بود، ادعا کرد که عقب نشینی های قدرت های بزرگ و دادن امتیازهای بیشتر به ایران راه آن را برای دستیابی به «بمب های هسته ای» هموار می کند.

نتانیاهو در حالی این ادعا را همواره تکرار می کند که جمهوری اسلامی ایران بارها بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود تاکید و اعلام کرده است که با ساخت و استفاده از سلاح هسته ای برمبنای آموزه های دینی و انسانی مخالف است و از سوی دیگر رژیم صهیونیستی با در اختیار داشتن صدها بمب هسته ای در زرادخانه های خود اکنون به خطری بزرگ برای منطقه و جهان تبدیل شده است.

نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعتراف کرد که نمی توانیم نگرانی خود را از سرازیر شدن میلیاردها دلار به ایران بعد از توافق هسته ای ابراز نکنیم. وی گفت که ایران هرگز حاضر نشده از مواضع خود عقب نشینی کند و همواره بر مبارزه با اسراییل تاکید کرده است.

علاوه بر نتانیاهو، «یوفال اشتاینتس» وزیر انرژی رژیم صهیونیستی که مامور اداره ارتباطات با غرب برای مقابله با پرونده هسته ای ایران است نیز گفت که توافق هسته ای با ایران در چند روز آینده امضا می شود و این بیانگر ضعف قدرت های بزرگ است. اشتاینس به طور تلویحی به شکست تلاش های رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از توافق هسته ای اعتراف کرد و گفت: «یک توافق بسیار بدتر از آنچه انتظار داشتیم، در حال امضا شدن است».

در این حال «گیورا آیلند» رئیس پیشین شورای امنیت ملی رژیم صهیونیستی به شکست تلاش های اسراییل برای جلوگیری از توافق ایران و غرب اعتراف کرده و نوشته است: اسرائیل با سیاست ناکارای خود دیگر تاثیری برمذاکرات اتمی با ایران ندارد و این موضوع سبب شده سیاست این کشور در آمریکا به عنوان سیاستی افراطی ارزیابی شود. 

وی گفته است که به دلیل همین سیاست های اشتباه، سیاستمداران آمریکایی دیگر حاضر نیستند نظر کارشناسان اسراییل را درباره مذاکرات اتمی با ایران بشنوند. 

رادیو صدای آلمان (دویچه وله) هم اعلام کرد: بسیارند کسانی که در اسرائیل از بنیامین نتانیاهو می خواهند از موضوع ایران فاصله بگیرد و به موضوع های داخلی واقعی بپردازد. 

دویچه وله همچنین افزوده است: بزرگ نمایی خطرات یک ایران اتمی گرچه برای سیاستمداران و کارشناسان اسراییل بسیار پراهمیت است، ولی چندان مورد توجه مردم عادی اسراییل نیست. 

«عقاب» های آمریکا، نیز هم آوا با صهیونیست ها همچنان با روند مذاکرات هسته ای مخالفت هیستریک می ورزند. «جان بینر» رییس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا با ابراز نارضایتی از روند مذاکرات در گفت وگو با شبکه تلویزیونی سی.بی.اس گفته است: «اگر پرزیدنت اوباما میز مذاکره بر سر برنامه هسته ای ایران را ترک کند، او را تحسین می کنم؛ زیرا نبود توافق، بهتر از یک توافق بد خواهد بود». 

بینر افزوده است: «آنچه از جریان مذاکرات درز کرده است، نشان می دهد نمایندگان آمریکا تقریبا از همه خطوط تعیین شده که خودشان تعیین کرده بودند، فاصله گرفته اند. نمی خواهم شاهد یک توافق بد باشم». 

«باب کورکر» رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز به شبکه تلویزیونی ان.بی.سی گفته است: من فکر می کنم که مردم متوجه خواهند شد که اگر این توافق بدی باشد که به ایران اجازه دهد به سلاح اتمی دست پیدا کند، آنها این توافق را تایید نخواهند کرد.

«لورت» استاد دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، با تایید مخالفت اسراییل و عربستان با توافق با ایران و بهبود روابط تهران- واشنگتن یادآور می شود که دغدغه اصلی آمریکا این نیست که ایران سلاح هسته ای دارد یا نه، بلکه دغدغه واشنگتن اهمیت ایران در تاریخ و هویتش در منطقه است، به طوری که می توان تمدن این کشور را با تمدن چین مقایسه کرد. 

آری به گواه تاریخ، تمدن ایران، همواره تحسین برانگیز بوده است. تاریخ بار دیگر برگ زرین دیگری بر این تمدن خواهد افزود. این بار این برگ زرین در «کوبورگ» ورق خواهد خورد؛ و کوبورگ نیز به تاریخ خواهد پیوست و بر خود خواهد بالید و ما منتظر خبرهای خوب خواهیم ماند.

                                                                                           

11:23 نتانیاهو مسئول شکست در جلوگیری از توافق هسته‌ای ایران است. رهبر حزب یش‌آتید رژیم صهیونیستی تاکید کرد که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل مسئول شکست در جلوگیری از توافق هسته‌ای و ضربه خوردن به روابط آمریکا و اسرائیل است. 

10:57 مک‌کانل: کسب تایید توافق هسته‌ای احتمالی از کنگره بسیار سخت خواهد بود. رهبر اکثریت سنا اعلام کرد که اخذ مجوز از کنگره برای تایید توافق هسته‌ای احتمالی بسیار سخت خواهد بود.

10:00 خبرگزاری فرانسه: توافق هسته‌ای بسیار نزدیک است. ایران و قدرت‌های جهانی در حالی امروز دوشنبه به دنبال دستیابی به یک توافق تاریخی بر سر برنامه هسته‌ای هستند که هر دو طرف دستیابی به توافق جامع هسته‌ای را در دسترس می‌دانند.

09:31 صالحی: اختلافات فنی تقریبا حل‌وفصل شده است. رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان گفت مذاکرات ایران و گروه 1+5 پیشرفت ملموسی داشته است. 

09:19 منبع ایرانی: توافق جامع هسته‌ای قبل از عصر دوشنبه حاصل نخواهد شد. یک منبع آگاه در هیات جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد که توافق جامع نهایی بر سر برنامه هسته‌ای ایران حاصل خواهد شد ولی این مساله زودتر از عصر دوشنبه اتفاق نخواهد افتاد. 

00:50 ساک مشکوک ایستگاه متروی نزدیک محل مذاکرات را تعطیل کرد. پلیس وین در پی کشف یک ساک سیاه رنگ بزرگ در ایستگاه متروی نزدیک محل مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5،‌ مناطق اطراف را مسدود کرد.