پس از آن که اعلام شد از اواخر هفته گذشته، فهرست ۹ اولویت وارداتی کالاها، مشمول دریافت ارز مبادلاتی خواهد شد و از آنجا که شمش طلا نیز یکی از کالاهای فهرست شده در این گروه کالایی قرار دارد، تناقضها پیرامون تعیین تکلیف طلا و بهای آن شدت گرفت.
در حالی که بانک مرکزی، مخالف تعیین بهای طلا با ارز مبادلهای است، گویا سازمان توسعه تجارت، شمش طلا را نیز مشمول دریافت ارز مبادلهای دانسته بود!
پس از آن که اعلام شد از اواخر هفته گذشته، فهرست ۹ اولویت وارداتی کالاها، مشمول دریافت ارز مبادلاتی خواهد شد و از آنجا که شمش طلا نیز یکی از کالاهای فهرست شده در این گروه کالایی قرار دارد، تناقضها پیرامون تعیین تکلیف طلا و بهای آن شدت گرفت. در حالی که بانک مرکزی، مخالف تعیین بهای طلا با ارز مبادلهای است، گویا سازمان توسعه تجارت، شمش طلا را نیز مشمول دریافت ارز مبادلهای دانسته بود!
به گزارش «تابناک»، با اعلام سازمان توسعه تجارت، قرار بر آن شد که اولویت ۹ در گروههای وارداتی نیز از این پس مشمول دریافت ارز مبادلاتی شود؛ تصمیمی که به یک دلیل هم برای بانک مرکزی و هم برای سازمان توسعه تجارت دردسرساز خواهد بود: شمش طلا یکی از کالاهای این گروه است.
بنا بر این گزارش، هنوز مدت زمان بسیاری از تقاضای اتحادیه طلا و جواهر برای قیمتگذاری طلا با نرخ مبادلاتی نمیگذرد که این تقاضا مورد مخالفت بانک مرکزی واقع شد. در همان زمان نیز انتقادات شدیدی به این کار هم از سوی کارشناسان و از هم از سوی بانک مرکزی صورت گرفت.
در این باره، استدلال بانک مرکزی آن بود که در جایی که هنوز طلا ارز مبادلاتی دریافت نمیکند، منطقی نیست که قیمتگذاری به نرخ مبادلاتی باشد. استدلال کارشناسان اما افزایش قاچاق و خروج طلا از کشور به دلیل اختلاف بهای طلا در ایران و بازار جهانی بود.
امروز اخبار ضد و نقیض در خصوص قیمتگذاری طلا زیاد بود
در آغاز کار، رئیس اتحادیه طلا ابراز امیدواری کرده بود که با اقدام به تخصیص ارز مبادلهای به گروه ۹ طلا نیز بر مبنای ارز مبادلاتی قیمتگذاری شود؛ کاری که بیگمان اتحادیه طلا از آن استقبال میکرد، زیرا به اعتراف فعالان این صنف با این ترتیب و با کاهش بهای طلا در بازار داخلی، دوباره رونق به این بازار که پس از افزایش بها با کساد روبهرو شده بازخواهد گشت.
اما پس از آن محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد با سازمان توسعه و تجارت برای حذف طلا از اولویت ۹ رایزنی کرده و قرار است، طلا از این فهرست حذف شود. بهمنی اظهار کرده بود: اولویت نهم کالایی نیز مشمول دریافت ارز مبادلهای شدند و از این پس کالاهای این اولویت نیز میتوانند ارز به قیمت مبادلهای دریافت کنند؛ البته به استثنای طلا و فلزات گرانبها که با وجود قرار داشتن در اولویت نهم، همچنان ارز مبادلهای به آنها تعلق نمیگیرد.
اما پس از آن انتشار لیست نهایی فهرست گروه ۹ نشان میداد که هنوز طلا جزو این گروه و مشمول دریافت ارز مبادلهای است. کیومرث فتح الله کرمانشاهی در این خصوص اظهار کرد: مسئولیت بحث ارز واردات و ثبت سفارش با سازمان توسعه تجارت و مسئولیت خروج طلا با بانک مرکزی است. هر نظریهای که بانک مرکزی در رابطه با طلا دارد، درست است و اگر اختلاف نظری هم بین سازمان توسعه تجارت و بانک مرکزی باشد، قطعاً ابهامات در نشست بین وزیر صنعت و رئیس کل بانک مرکزی رفع میشود.
این سخنان حاکی از آن بود که طلا هنوز جزو اولویت ۹ است و مشمول دریافت ارز مبادلاتی. موضوعی که منجر به آن شد تا بلافاصله مسئولان بانک مرکزی دست به کار شوند تا تلاش خود را برای حذف طلا از این گروه صورت دهند.
اما سرانجام این سخنگوی مرکز مبادلات ارزی بود که اعلام کرد، طلا از فهرست گروه ۹ حذف شده است. صمد کریمی گفت: بر پایه قانون پولی و بانکی کشور و نیز قانون عملیاتی بانکداری بدون ربا، کنترل و مدیریت بازار طلا از اختیارات بانک مرکزی است. از این روی، واردات طلا همچنان با ارز متقاضی صورت خواهد پذیرفت. طلا مشمول دریافت ارز مبادلهای نیست و از این روی، در راستای سیاستهای پولی و ارزی بانک مرکزی و با هدف حفظ ثبات بازار طلا، این کالا همچنان با ارز متقاضی واردات خواهد شد.
بنابراین، طلا همچنان با نرخ کنونی در بازار باقی خواهد ماند و کاهش قیمتی که شاید برخی منتظر آن بودند، تحقق نخواهد یافت؛ کاری که باید از آن استقبال کرد، زیرا در صورت قیمتگذاری طلا با نرخ مبادلاتی، دو پیامد مهم برای اقتصاد کشور پدید میآمد.
اول و از همه مهمتر به دلیل اختلاف قیمتی که با این اقدام در بازار داخلی و جهانی طلا به وجود میآمد، سیل قاچاق طلا از مرزها شدت میگرفت. در واقع نرخ ارز مبادلاتی که نوعی از یارانه ارزی برای کالاهاست، منجر به آن میشد که اتفاقی که اکنون در خصوص سوخت میبینیم در بازار طلا و فلزات گرانبها نیز به وقوع میپیوست.
دومین پیامد مهم این کار، آن بود که با تغییر قیمت یکباره بهای طلا، بازار طلا دوباره با تنش روبهرو شده و ثباتی که هم اکنون در بازار بعد از مدتی میبینیم، نیز از بین میرفت. با این کار و با کاهش بهای طلا، بار دیگر سیل نقدینگی روانه بازار طلا میشد و در نتیجه حباب قیمتی شدیدی در بازار شکل میگرفت که هیچ تناسبی با فرمول قیمت گذاری آن نداشت؛ موضوعی که میتوانست در شرایط حساس کنونی منجر به ازدیاد مشکلات بانک مرکزی و مسئولان ذیربط دیگر شود.
قابل توجه آنکه هماکنون افزایش بهای طلا در بازار، کاملاً منطقی و متناسب با رسد نرخ ارز و افزایش بهای اونس جهانی طلاست. بر خلاف آن که برخی گمان میکنند، بهای طلا و افزایش آن در هفتههای اخیر حبابی و در نتیجه جو روانی بازار است، ولی رشد بهای طلا کاملاً منطقی و ناشی از افزایش نرخ ارز و رشد بهای جهانی است؛ موضوعی که بانک مرکزی نیز به آن اذعان کرده است.
هماکنون بهای طلا بر پایه جدول زیر است: