رمزگشايي ستاره سه پَر

مرسدس بنز كه در ايران بيشتر به بنز معروف است، نام خودروهاي ساخت شركت دايملر-بنز است. مؤسس اين شركت دو مخترع آلماني به نام هاي گوتليب دايملر و كارل بنز بودند كه در ابتدا به صورت جداگانه در اين كشور ظهور پيدا كرده و به شهرت رسيدند. اين كه چگونه در نهايت، همكاري اين دو مخترع به ثبت برندي به نام مرسدس بنز منجر شد، خود داستان مفصلي دارد.

كارل بنز در ابتدا در شهر منهيم آلمان مغازه داشت. وي توانست در سال 1885نخستين خودروي خود را با موتور درون سوز توليد كند. او توانست بعدها نخستين پيشرانه رسمي خود به برند بنز را كه در واقع مكملي براي موتور – واگن پيش ساخته بود، توليد و عرضه كند. كارل در سال 1891 اولين مدل چهار چرخ را توليد و عرضه كند. كارل در سال 1891 اولين مدل چهار چرخ را توليد كرد. او بالاخره در سال 1900 شركتي به نام Benz&Cie را به ثبت رساند. 

در بخش ديگري از آلمان غربي، درست در 60مايلي منهيم، گوتليب دايملر و ويلهم ميباخ در اشتوتگارت اختراع خود را يك الگوي پيشرانه گازي مدرن بود به نام پيشرانه ساعت پدر بزرگ عرضه كردند. 

چند سال بعد دايملر و ميباخ نخستين خودروي چهارچرخ با پيشرانه چهار ضرب را توليد كردند. در سال 1890 اين دو همكار ديرينه، شركت DMG را پايه گذاري كردند و يك سال بعد اولين محصول خود را به فروش رساندند. درسال 1900 دايملر در گذشت و ديري نپاييد كه ميباخ نيز DMG را ترك كرد. 

در سال 1924 پس از جنگ جهاني اول، قرارمبني بر سرمايه گذاري مشترك ميان دو شركت خودروسازي DMG و بنز منعقد شد. به موجب اين قرارداد كه تا سال 2000 پا برجا بود، دو شركت توافق كردند كه هركدام تحت برند مستقل خود و با سود مشترك محصولات شان را بفروشند. دو سال بعد در سال 1926 اين دو شركت رسما با هم ادغام شدند و نام مرسدس بنز براي اولين بار شنيده شد. 

واژه مرسدس برگرفته از يك نام اسپانيايي به معناي زيبا و دلربا است. مرسدس در واقع نام دختر اميل جلينك تاجر اترشي بود كه در در سال 1889 در شهر بادن در نزديكي شهر وين به دنيا آمد. 

جلينك يكي از علاقمندان به رشته هاي ورزشي بود كه در پي ظهور صنعت خودرو به سوي اين صنعت جذب شد. او در سال 1897 به شهر كانستات در جنوب آلمان سفر كرد تا ديداري از كارخانه دايملر داشته باشد. در همين ديدار كه اولين خودروي دايملر خود را كه موتوري با دو سيلندر و شش اسب بخار قدرت بود، سفارش داد. اين خودرو حدود يك سال بعد به او تحويل شد، در حالي كه حداكثر سرعت آن از 24 كيلومتر در ساعت تجاوز نمي كرد. اين خودرو به هيج وجه اميل جلينك را رضي نكرد و او تصميم گرفت كه دو خودرو با 40 كيلومتر در ساعت سفارش دهد. پس از تحويل اين خودروها اميل به اين نتيجه رسيد كه مي توان كسب وكار خوبي با فروش محصولات دايملر به برخي اشراف زادگان آغاز كرد . بنابراين در سال 1899 تعداد 10 دستگاه خودروي ديگر به دايملر سفارش داد. سفارشي در اين حجم در واقع اولين نشانه ها از رونق كسب و كاري بود توسط جلينك براي محصولات دايملر در حال رقم خوردن بود. 

بازاري كه اميل در آن فعاليت داشت، خواستار خودروهايي با سرعت و قدرت بيشتر بود، همين رويكرد باعث كشيده شدن پاي او به مسابقات اتومبيل راني شد. در اوايل سال 1900 بود كه اميل با نام مستعار مرسدس برگرفته از نام دخترش كه در آن زمان 10 سال داشت وارد مسابقات نايس ويك در اتريش شد. در اين مسابقات خودروهايي كه با نام مرسدس شركت كرده بودند خوش درخشيدند و توانستند توجهات بسياري را به جلينك و مرسدس جلب كنند. اين شهرت اميل را قادر ساخت تا قراردادي با شركت دايملر براي فروش محصولات DMG با استفاده از نام مرسدس منعقد كند. شركت دايملر همچنين در اين قرارداد موافقت كرد كه نام موتور جديد خود را دايملر-مرسدس بگذارد. يك هفته پس از اين قرارداد، اميل جلينك سفارش 36 دستگاه خودرو به ارزش كل 550هزار دلار را به شركت داد، مبلغي كه در آن زمان براي چنين قراردادي بسيار قابل توجه ارزيابي مي شد. 

بدين ترتيب شركت DMG صاحب يك برند موفق شد اما هنوز فاقد نام تجاري و قابل اتكا بود. پُل و آدولف دايملر، پسران موسس شركت DMG و مديران جديد اين شركت دوره هاي كوتاه را در زمان حيات پدرشان به ياد داشتند كه وي از يك ستاره به عنوان نماد استفاده كرده بود. 

اين موضوع به زماني برمي گردد كه گوتليب دايملر طي سال هاي 1872 تا 1881در يك كارخانه 

موتورهاي گازي به نام ديوتس مشغول به كار بوده است، گوتليب در اوايل استخدامش در اين شركت، تصويري را كه ستاره اي روي آن نقش بسته بود را در بالاي سر خانه اش نصب كرد و در مورد آن براي همسرش نوشته بود روزگاري خواهد رسيد كه اين ستاره بر فراز كارخانه اي كه تاسيس خواهد كرد ، شروع به درخشش كرده و به نمادي از شكوفايي و پيروزي او تبديل شود. 

اين خاطره در قالب يك پيشنهاد براي لوگوي شركت براداران دايملر در هيات مديره مطرح شد و پس از تاييد آن سه ستاره سه پَر و پنج پَر طراحي شدند. اين دو طرح در سال 1909 به عنوان علامت تجاري DMG به ثبت رسيدند. هرچند كه روند قانوني براي ثبت هر دو طرح به طور كامل به انجام رسيد، با اين حال فقط ستاره سه پَر مورد ستفاده قرار گرفت. يك سال پس از ثبت اين ستاره، نشان آن بر روي راديات محصولات ظاهر شد و از آن زمان تا كنون اين ستاره همچنان به درخشش خود روي محصولات مرسدس بنز ادامه داده است. 

اين ستاره سه پَر در واقع نمادي از تلاش دايملر براي موتوريزه كردن همه چيز در زمين، آسمان و درياست. طي اين سال ها بخش هاي مختلفي به اين ستاره سه پَر افزوده و بخش هايي نيز از آن حذف شده اند. با اين حال لوگوي ستاره سه پَر چنان قوي و تاثير گذار بوده كه هيچ يك از مديران دو شركت مرسدس و بنز قادر به چشم پوشي از آن نبودند. در سال 1916 اين ستاره با دايره اي محصور شد كه سه ستاره كوچك و كلمه Mercedes را در خود جاي مي داد. در سال 1923 نخستين طرح يك نشان از اين ستاره براي نصب روي محصولات شركت آماده شد و به ثبت رسيد. 

موج تورمي كه جنگ جهاني اول به همراه داشت، دوران سخت و دشواري را براي حيات محصولات لوكس از جمله خودروهاي سواري رقم زد. در اين وضعيت تنها شركت هايي كه از نظر بنيه مالي قوي بوده و برندي پايدار داشتند، توانستند دوام بياورند. حتي برخي از اين شركت ها نيز در نهايت ناگزير به ادغام با يكديگر شدند. شركت هاي DMG و بنز از جمله برندهاي رقيب در آن دوران بودند كه به چنين سرنوشتي تن دادند. پس از اين ادغام در سال 1926 يك نشان مشترك كه به نوعي بيانگر هويت هر دو شركت بود، متولد شد. در اين نشان جديد بار ديگر ستاره اي سه پَر ديده مي شدكه نام هاي Mercedes در بالا و Benz در پايين خود جاي مي داد. در كنار هريك از اين نام ها نيز تاج گلي قرار داده شده بود كه بيانگر اتحاد و در هم تنيدگي اين دو نام بود. 

اين نام تجاري كه طي دهه هاي گذشته تغييرات جزئي و كوچكي را شاهد بود، همچنان برروي محصولات مرسدس بنز خودنمايي مي كند و بيانگر رهبري موفق در اين شركت و كيفيت و ايمني محصولات آن است. اكنون اما اين نام با مفاهيمي نظير سُنت، نوآوري و آينده مترادف شده و با آن پيوند خورده است. 

نشان مرسدس بنز از جمله نشان هاي نادري است كه دهه هاي متمادي را بدون تغييري اساسي پشت سر گذاشته اند. بي شك نشان هايي از اين دست ويژگي هاي جاودانه شدن را دارا هستند. ستاره سه پَر مرسدس بنز نيز از همان بدو تولد (حدود120سال پيش) تمام ويژگي هاي چنين لوگويي نظير سادگي و زيبايي را داشت. شايد همين ويژگي ها بوده كههميشه مديران مرسدس بنز را بر عزم خود براي حفظ و نگه داري از اين سرمايه گران بها بيش از پيش مصمم ساخته است.