بسياري انتظارش را نداشتند؛ يكي از دلايل اين گروه اين بود كه با افزايش بيش از 50درصدي قيمت نفت طي يك سال گذشته فاصله قيمت بنزين در ايران با متوسط قيمت آن در خليجفارس كاهش يافته است و به همين واسطه دولت ديگر دست به افزايش قيمت بنزين نخواهد زد. اما همهچيز بر خلاف انتظار پيش رفت.
خبر اقتصادی - از حدود يكماه گذشته مساله بار سنگين يارانهها بر دوش وزارت نفت بيشازپيش ابعاد رسانهيي پيدا كرد. مسالهيي كه اكنون با گران شدن قيمت بنزين ميتوان تا حدودي دليل پررنگتر شدن آن را فهميد. كاهش قيمت نفت درآمدهاي كشور را به مخاطره انداخته بود و وزارت نفت نيز ديگر توانايي تحمل بار سنگين يارانهها را نداشت به همين واسطه 5خرداد روز خداحافظي با روزهاي سهميهبندي بنزين شد. تفاوت تغيير قيمت بنزين در روزهاي اخير با نخستين موجهاي افزايش قيمت بنزين در سال 1389 در اين است كه آن زمان مردم از مدتها در انتظار اين تغيير بودند و واكنش شديدي نسبت به آن نشان دادند، روزهاي آرام خرداد 94 اما قيمت بنزين در بيخبري گروه زيادي از مردم افزايش يافت. گزارش ميداني خبرنگار «تعادل» از وضعيت جايگاههاي سوخت كشور يك روز بعد از اعلام تكنرخي شدن بنزين نشان ميدهد با وجود اينكه قرار بر اين است كه سهميههاي 700توماني كارتهاي سوخت كه از گذشته براي مردم مانده است تا شهريور ماه نسوزد، بسياري با اين تصور كه روز گذشته اين سهميه به پايان خواهد رسيد به پمپبنزين هجوم برده و با حجم بالا سوختگيري كردهاند. بسياري در حال انتقال سهميه خود به ديگران هستند تا بتوانند از آخرين ذرههاي بنزين سهميهيي كه يادگار دوران اقتصاد دولتي بود، استفاده كنند.
سهميههاي بنزين قطع شد. اين جمله عبارتي است كه در دو روز اخير ميتوان از تمامي مردم جداي از شغلي كه به آن مشغولاند، شنيد. تكنرخي شدن بنزين آنچنان براي مردم ناگهاني، غيرمنتظره و بيخبر بود كه حتي از جزييات آن بيخبرند. برخي به گفتههاي بيژنزنگنه وزيرنفت اشاره ميكنند كه پيش از اين گفته بود قيمت بنزين افزايش پيدا نخواهد كرد و برخي ديگر از اينكه دولت بيخبر از مردم و عدم اطلاعرساني اين اقدام را انجام داده است ناراضي و گلايهمندند. اين نارضايتي نه تنها به مردم بلكه به خانه ملتيها نيز رسيده است.
مديرعامل شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ايران از لغو نظام سهميهبندي بنزين از ساعت ٢٤ سهشنبه (٥خردادماه) براي خودروهاي سواري شخصي و عمومي خبر داده است. سيدناصر سجادي اعلام كرده است كه بر اساس آخرين آمار در روز يكم خردادماه 2 ميليارد و يكصد ميليون ليتر بنزين ٧٠٠ توماني در كارت سوخت خودروهاي سواري شخصي و موتوسيكلتها وجود داشته است كه هموطنان فرصت دارند تا پايان شهريورماه امسال از آن بهرهمند شوند. اما انتشار اين خبر در حالي است كه اكثر مردم از آن بياطلاع هستند. فريدون راننده تاكسي است و ميگويد: ديروز 50ليتر از بنزين خود را استفاده كردم و امروز هم 50ليتر ديگر آن را مصرف ميكنم، نميدانم با بنزيني كه باقي ميماند چه خواهم كرد، دولت ميخواهد بنزيني كه به ما داده است را پس بگيرد. حسن راننده تاكسي ديگري است كه در صف بنزين خيابان ستارخان ايستاده، مردي 55ساله است كه او هم از اينكه ميتواند بنزين سهميهيي خود را تا شهريورماه نگهدارد، ابراز بياطلاعي ميكند و ميگويد، ميخواهد بنزين سهميه اين ماه را براي استفاده به پسرانش بدهد تا از بين نرود.
نارضايتي بهارستاني
اقدام ناگهاني دولت نه تنها مردم بلكه خود قانونگذاران را نيز شوكه كرد. در روند تكنرخي شدن بنزين دولت اقدامي برخلاف قانون نداشته است اما بيخبري و عدم آمادهسازي زمينههاي اين اقدام سبب واكنش نشان دادن بهارستانيها شد. تا آنها نيز عدم رضايت خود را نشان دهند. اقتصادنيوز در گزارش خود در اين رابطه نوشته است: «يكي از نمايندههاي مجلس بيان كرده، بعد از تكنرخي شدن بنزين قرار است نمايندههاي كميسيون انرژي مجلس جلسه مشتركي با وزيرنفت داشته باشند و اين موضوع را بررسي كنند.»
هر چند با اعلام تكنرخي شدن قيمت بنزين و رسيدن آن به نرخ هزار تومان به نظر ميرسيد پرونده آن بسته شده اما اين موضوع در مجلس هنوز به اتمام نرسيده و به گفته يكي از نمايندههاي مجلس اين موضوع در جلسه سهشنبه نمايندههاي كميسيون انرژي با وزير نفت بررسي خواهد شد. در اين مورد روبرتبيگلريان، عضو كميسيون انرژي مجلس گفت: در روز سهشنبه و با حضور آقاي زنگنه اين موضوع در كميسيون انرژي مطرح ميشود. در جلسه اخير كميسيون انرژي هم فقط موضوع سهميهبندي بنزين و مصاحبههايي كه مديران شركت نفت با مطبوعات داشتند و اخباري كه در اين مورد پخش شد در كميسيون انرژي مورد بحث قرار گرفت و مطلب مهمي كه در جلسه اخير مطرح شد، اين بود كه دولت بدون اطلاع نمايندگان مجلس دست به چنين اقدامي زده كه اين اقدام گلايه نمايندههاي مجلس را در پي داشته است.
روايت رسانههاي دولتي از رضايت مردم
در ميان نارضايتيهاي مردم ايرنا خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران كه ارگان رسمي دولتي است از رضايت مردم سخن ميگويد. اين خبرگزاري با تيتر «شب آرام جايگاهها در زمان اعلام نرخ جديد بنزين» سعي در راضي نشان دان مردم داشته است و در خبر خود به نقل از رييس كانون كارفرمايي جايگاهداران سوخت كشور بيان كرده است: با بيان آنكه پس از تكنرخي شدن بنزين در شب گذشته كه نرخ جديد بنزين اعلام شد، جايگاههاي عرضه، وضعيت آرامي را داشتند و تغييري در ميزان سوختگيري خودروها ايجاد نشد. ناصر رييسيفرد گفته است كه سهميه بنزين 60ليتري 700 توماني، تاثير مهمي در وضعيت معيشت خانوادهها نداشت و بنابراين حذف آن نيز مشكلي را براي مردم ايجاد نميكند. رييس كانون كارفرمايي جايگاهداران سوخت كشور با بيان آنكه عرضه بنزين دو نرخي در جايگاهها، مشكلات فراواني را براي جايگاهداران ايجاد كرده بود، بيان كرده كه عرضه بنزين يارانهاي، فسادآور بوده و باعث شده بود كه برخي افراد اقدام به سوءاستفاه از آن كنند همچنين عرضه بنزين يارانهيي زمينه گسترش قاچاق سوخت را فراهم كرده بود بهطوري كه ماهانه حجم قابل توجهي بنزين به صورت قاچاق از كشور خارج ميشد.
سخنان رييسيفرد در حالي است كه اغلب تاكسيرانان در سال جديد و با عدم افزايش نرخ تاكسيهاي بيان ميكردند كه امسال برخلاف سالهاي گذشته نرخ بنزين افزايش پيدا نكرده و ميتوان اميدوار بود كه اندكي وضعيت معيشتي بهبود پيدا كند. در تماسهاي تلفني كه با پمپبنزينها گرفته شد جايگاههاي انقلاب ومطهري در مركز شهرتهران و خيابان دماوند و همچنين ميدان امامحسين از عادي بودن جايگاهها و طي شدن روند عادي هر روزه ميگفتند. برخي از جايگاهداران براينبارو بودند كه تا اين زمان مردم از برداشته شدن سهميهها بيخبرند به همين دليل تاكنون واكنشي نشان ندادهاند و دولتيها بيخبر و ناگهاني اين اقدام را انجام دادند اما در دولت گذشته به علت اينكه مردم از ابتدا در جريان اين امر بودند، توانستند نارضايتي خود را اعلام كنند. جايگاهدار خيابان شوش ميگويد: از ديشب تاكنون اتفاق غيرعادي در جايگاه رخ نداده اما ميزان مراجعهكنندگان بيشتر از روزهاي معمول است.
مردم چه ميگويند؟
خبرگزاري ايلنا گزارش تكنرخي شدن بنزين را رنگ و بويي مردمي داده و در اين گزارش آمده است: شب گذشته دولت تير ديگري را درخصوص بهاي بنزين رها و بدون اطلاع قبلي قيمت بنزين را هزار تومان اعلام كرد كه اين اقدام از سوي دولت اعتدال، نارضايتي هموطنان را به همراه داشت. براساس آخرين آمار دولت يازدهم از ابتداي فعاليت خود تا به امروز نزديك به ۱۴۰درصد بهاي بنزين را افزايش داده كه اين اقدام بدون شك در قيمت ديگر فعاليتها نيز تاثيرگذار بوده است.
در ادامه اين گزارش بيان شده است: علي يكي از شهروندان تهراني درخصوص قطع سهميه بنزين ميگويد: اگر دولت قصد چنين كاري را داشت بايد به مردم بهطور كامل اعلام ميكرد و نه اينكه با عدم واريز در اول ماه و همچنين اعلام شب گذشته مردم كشور خود را غافلگير كند. من به عنوان يك شهروند تهراني از اين اقدام دولت ناراحت هستم. محمد يكي ديگر از شهروندان تهراني نيز بيان ميدارد: اين اقدام دولت درحالي بود كه حتي وزيرنفت گفته بود قيمت بنزين افزايش نخواهد يافت. در كشور ما چرا همه كارها بايد يكشبه رخ دهد و چرا دولت تمايل نداشت كه مردم را در جريان كامل اقدامات بگذارد. آقاي روحاني گفته بود هر صد روز يك گزارش ميدهد اما با گذشت 2سال، با اقدامات اينچنيني كه در زندگي ما نقش دارد تنها بر مشكلات ما افزوده شده است. رضاصالحي يكي ديگر از شهروندان تهراني هم ضمن نارضايتي از اين اقدام دولت بيان ميكند شب گذشته يكي از مسوولان در رسانه ملي گفت كه مردم نگران نباشند قيمتها با افزايش بنزين تغيير نخواهد كرد و حال يك سوال به عنوان يك شهروند از مسوولان دارم كه تا به امروز چرا نتوانستهاند قيمتها را كنترل كنند. ساليان سال است كه با افزايش بهاي بنزين قيمت ديگر كالاها نيز افزايش يافته و من فكر ميكنم اين مقام مسوول در ايران زندگي نكرده است كه چنين صحبتي را بيان ميكند.
منبع: روزنامه تعادل