پس از يك دهه، صادرات از واردات پيشي گرفت

خبر اقتصادی - براساس اعلام گمرك، تراز بازرگاني كشور در ماه نخست امسال با 58كشور دنيا منفي و با 52كشور مثبت بوده است. در ميان 52كشوري كه تجارت با آنها به سود ايران بوده 4كشور بيشترين ارزآوري را براي كشور داشته‌اند. عراق در صدر كشورهايي است كه بيشترين تراز تجاري مثبت را در تجارت با اين كشور داشته‌ايم.

طبق آمار گمرك، كشور عراق در ماه نخست امسال 375ميليون دلار كالا از ايران وارد كرده درحالي كه صادرات اين كشور به ايران در اين ماه 3ميليون دلار اعلام شده است. با اين حساب تراز تجاري ايران در تجارت با عراق طي اين ماه به ميزان 372ميليون دلار به‌نفع ايران بوده و توانسته‌ايم به اين ميزان ارزآوري از معامله با اين كشور را كسب كنيم. البته اين ميزان ارزآوري نسبت به مدت مشابه سال گذشته 21درصد كاهش يافته است. كشور چين كه اصلي‌ترين شريك تجاري كشور محسوب مي‌شود، در ماه نخست امسال باوجود صادرات 449ميليون دلاري كالا به ايران، به ميزان 641ميليون دلار از ايران كالا وارد كرده تا تراز تجاري ميان دو كشور به ميزان 192ميليون دلار به‌نفع ايران باشد. البته اين ميزان ارزآوري از تجارت با چين نسبت به مدت مشابه سال گذشته كاهش 45درصدي را تجربه كرده است.

افغانستان در رتبه سوم كشورهاي طرف معامله با بيشترين تراز تجاري مثبت طي فروردين1394 بوده است. طبق آمار گمرك، در ماه نخست امسال 145ميليون دلار كالا به اين كشور همسايه صادر شده و در مقابل تنها به ميزان يك‌ميليون دلار كالا از اين كشور وارد شده است تا تراز تجاري كشور با افغانستان به ميزان 144ميليون دلار به‌نفع ايران باشد. ميزان ارزآوري ايران از تجارت با افغانستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 28درصد افزايش يافته است. سه كشور عراق، چين و افغانستان در ماه نخست سال گذشته نيز رتبه اول تا سوم داراي بيشترين تراز تجاري مثبت را دراختيار داشتند. تركمنستان در ماه نخست سال‌جاري از رتبه 5 به رتبه چهارم اين جدول آمده تا صادرات 53ميليون دلاري ايران در برابر واردات صفر از اين كشور تراز تجاري مثبت 53ميليون دلاري را براي ايران رقم بزند. ارزآوري ايران از تجارت با تركمنستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 13درصد افزايش يافت.

  مجموع تراز تجاري

ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آﻣﺎر ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﮔﻤـﺮك ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان، ارزش ﺻﺎدرات ﻗﻄﻌﻲ ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻏﻴﺮﻧﻔﺘﻲ ﺑـــﺪون اﺣﺘﺴﺎب ﻣﻴـﻌﺎﻧﺎت ﮔﺎزي، در ﻣﺎه ﻓﺮوردﻳﻦ 2ميليارد و 48ميليون يورو ﻣﻌﺎدل دﻻر 2ميليارد و 209ﻣﻴﻠﻴﻮن دلار بوده است. ارزش ﻛﻞ واردات ﻧﻴﺰ در اين ماه يك‌ميليارد و 816ميليون يورو معادل يك‌‌ميليارد و 971ميليون دلار برآورد شده است. ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﻦ ارﻗﺎم، ﺗﺮاز ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ ﺧﺎرﺟﻲ ايران ﺑـﺪون اﺣﺘﺴـﺎب ﺻــﺎدرات ﻧﻔﺖ‌ﺧﺎم با بيش از 232ميليون يورو معادل 238ميليون دلار مثبت بوده است. در اين مدت واردات 47.16درصد از تجارت كشور را به خود اختصاص داده درحالي كه در مدت مشابه سال گذشته سهم واردات از تجارت 54.27درصد سهم برده بود. در ادامه اين گزارش به تحليلي از تراز بازرگاني، واردات و صادرات به تفكيك اقلام و كشورهاي طرف معامله براساس سال ميلادي ارايه خواهد شد.

آمار صادرات و واردات کل سال 93

  رشد 18.87درصدي صادرات

تركيب كالاهاي صادراتي به تفكيك ميعانات گازي، محصولات پتروشيمي و ساير كالاها شامل كالاهاي معدني، فرش و صنايع دستي، كشــاورزي، صنعتي محصولات پتروشيمي و... عبارتند از: ميعانات گازي ساير كالاها در سال گذشته به لحاظ وزني به‌ترتيب 19124، 18800، 60493هزار تن و ارزش دلاري 14005، 14241، 21497ميليون دلار كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ وزني 4.83درصد و از لحاظ دلاري 18.87درصد رشد داشته است. اقلام عمده صادرات غيرنفتي (بدون احتساب نفت، گاز و ميعانات گازي) در ســال گذشته عبارتند از: «پروپان مايع شده» به ارزش 2279ميليون دلار و سهم 6.38درصد در صدر فهرست اقلام صادراتي كشور قرار دارد. عمده صادرات كشور طي سال گذشته به كشورهاي چين، عراق، امارات‌متحده‌عربي، هند، افغانستان و ســاير كشورها انجام شده كه از لحاظ وزني به‌ترتيب 29101، 16730، 6044، 4842، 3181 و 19394 و از لحاظ دلاري 9159، 6183، 3932، 2441، 2388، 11635ميليون دلاري باشد. متوســط قيمت هر تــن كالاي صادراتي 451دلار بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل افزايش 15.94درصدي در ارزش دلاري داشته است.

  چيني‌ها در راس اقلام وارداتي

در سال93 «دانه گندم خوراكي» با 2289ميليون دلار و سهم ارزشي 4.36درصد، عمده‌ترين كالاهاي وارد شده به كشور است. پنج قلم عمده وارداتي كشور در سال93 و مقايسه آن با مدت مشابه سال گذشته آن عبارتند از: دانه گندم خوراكي، وسايل نقليه با حجم سيلندر بين 2500-1500 سانتي‌متر مكعب، ذرت دامي، برنج و كنجاله سويا به ارزش 2289، 2001، 1751، 1409 و 1239ميليون دلار و ساير تعرفه‌ها 43789ميليون دلار است و از لحاظ درصد نيز به‌ترتيب 4.36، 3.81، 2.68، 2.36 و 83.44درصد است. كشورهاي عمده طرف معامله به لحاظ ارزش دلاري طي سال93 عبارتند از: چين، امارات‌متحده‌عربي، جمهوري كره، تركيه، هند و ساير كشورها به ارزش به‌ترتيب 12561، 12164، 4310، 3822، 3730 و 15891ميليون دلار (23.94، 23.18، 8.21، 7.28، 7.11 و 30.28درصد) است. متوسط قيمت هر تن كالاهاي وارداتي 1273دلار بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل كاهش 13.75درصدي در ارزش دلار داشته است.

  تراز بازرگاني خارجي در سال93

ارزش صادرات قطعي كالاهاي غيرنفتي بدون احتساب ميعانات گازي، طي سال93، 28.46ميليون يورو (معادل 35738ميليون دلار) و ارزش كل واردات نيز در اين مدت نزديك به 40848ميليون يورور بوده است كه با مقايسه اين ارقام، تراز بازرگاني خارجي ايران (بدون احتساب صادرات نفت‌خام و ساير موارد مندرج در توضيح كالاهاي غيرنفتي) طي سال93 با كسري 12802ميليون يورو معادل 16739ميليون دلار مواجه بوده است. در مدت مذكور بنابراين ارقام، ارزش واردات 59.49درصد از ارزش كل مبادلات خارجي كشور را به خود اختصاص داده است. اين نسبت در مدت مشابه سال قبل 61.17درصد بوده است. در اين مدت، تراز بازرگاني خارجي كشور (بدون احتساب نفت، گاز و خدمات) با 85كشــور ديگر منفي و با 94كشور ديگر مثبت بوده است. پنج كشور طرف معامله با بيشترين تراز تجاري مثبت و منفي آورده شده است كه عبارتند از: عراق 165ميليون دلار مثبت، افغانستان 21ميليون دلار منفي، تركمنستان 164ميليون دلار مثبت، پاكستان 356ميليون دلار مثبت و منفي است. امارات‌متحده‌عربي 97ميليون دلار منفي، جمهوري كره 272ميليون دلار منفي، چين 1072ميليون دلار منفي، سوييس 285ميليون دلار منفي و آلمان 11ميليون دلار منفي است. طي سال93 متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي، مبلغ 354يورو معادل 451دلار و متوسط قيمت يك تن كالاي وارداتي 991يورو معادل 1273دلار بوده است كه به اين ترتيب رابطه مبادله بازرگاني خارجي ايران رقم0.35 خواهد بود.

  رقم79292 در صادرات قطعي

ميزان صــادرات قطعي كالاهــاي غيرنفتي، بدون احتساب ميعانات گازي طي سال93، به تعداد 79292هزار تن و به ارزش 28046ميليون يورو معادل 35738ميليون دلار بوده است كه نسبت به سال قبل، از نظر وزن 2.23درصد كاهش و از نظر ارزش 13.27درصد افزايش داشته است. ضمنا سهم محصولات پتروشيمي از كل ارزش صادرات غيرنفتي 39.73درصد بوده است. ميعانات گازي 19124هزارتن به ارزش 14005ميليون دلار، محصولات پتروشيمي 18800هزار تن به ارزش 14241ميليون دلار و ساير كالاها 60493هزار تن و به ارزش 21497ميليون دلار است. صادرات قطعي با احتساب ميعانات گازي طي سال گذشته، شاهد افزايش 4.83درصدي در وزن و افزايش 18.87درصدي در ارزش دلاري بوده است.

ازسوي ديگر طي سال93 حدود 97.26درصد ارزش كل صادرات كشور مربوط به دو قاره آسيا و اروپا بوده است. سهم سه قاره ديگر 35738ميليون دلاري كشور، تنها 2.74درصد است. ميزان صادرات انواع كالاها به پنج قاره عبارتند از: آسيا 73949هزار تن به ارزش 32837ميليون دلار، اروپا 2280هزار تن به ارزش 1921ميليون دلار، آفريقا 2769هزار تن به ارزش 816ميليون دلار، امريكا 281هزارتن به ارزش 137 ميليون دلار و اقيانوسيه 13 هزار تن به ارزش 37ميليون دلار است.

  فعال‌ترين گمركات در سال قبل در امر صادرات

منطقه ويژه عسلويه 10415هزار تن به ارزش 7783ميليون دلار، شهيد رجايي 20544هزار تن به ارزش 4532ميليون دلار، پتروشيمي بندر امام‌خميني(ره) 5030هزار تن به ارزش 4113ميليون دلار، معاونت صادرات تهران 1020هزار تن به ارزش 2352دلار، شهيد باهنر 5425ميليون دلار به ارزش 1701ميليون دلار، مشهد 776هزار تن به ارزش 1417ميليون دلار، بندر امام‌خميني(ره) 6282هزار تن به ارزش 879ميليون دلار، منطقه ويژه بوشهر 1259هزار تن به ارزش 692ميليون دلار، اراك 433هزار تن به ارزش 556ميليون دلار، اصفهان 922هزار تن به ارزش 545ميليون دلار و ساير گمركات 27186هزار تن به ارزش 11168ميليون دلار است. حدود 65.71درصد وزن و 68.86درصد ارزش صادرات كل كشور در سال گذشته، از اين 10گمرك صادر شده است و ساير 129گمرك فعال صادراتي ديگر طي سال93 تنها 34.29درصد وزن و 31.25درصد ارزش كل صادرات را به خود اختصاص داده است.