قیمت طلا براساس نرخ مرکز مبادله، باعث خروج طلا و واردات ارز و کالای بدون اولویت می شود
مخالفت بانک مرکزی با نرخ گذاری طلا بر اساس نرخ مرکز مبادلات ارزی
تنها در شرایطی نرخ طلا می تواند براساس نرخ ارز مرکز مبادلات ارزی تعیین شود که این مرکز عرضه ارز و عمق بیشتری داشته باشد و تقریبا تمام نیازهای ارزی کشور را تامین کند که در آن صورت، نرخ بازار به تبعیت نرخ مرکز مبادله، در محدوده نرخ مرکز مبادله خواهد بود و مثلا نرخ دلار در بازار و مرکز مبادله نزدیک به هم و حدود 2500 تومان خواهد بود.
خبراقتصادی: در حالی که بسیاری از کارشناسان و مسوولان، علاقه مند هستند که در چارچوب اقتصاد مقاومتی و کنترل نرخ دارایی ها و تورم، نرخ سکه وطلا براساس ارز مبادله ای تعیین شود و به نرخ ارز برمبنای مرکز مبادله ارز رسمیت ببخشد، اما برخی دیگر از صاحب نظران معتقدند که این کار امکان پذیر نیست زیرا این بازار است که تعیین کننده قیمت طلا و سکه است.
این صاحب نظران می گویند: تنها در شرایطی نرخ طلا می تواند براساس نرخ ارز مرکز مبادلات ارزی تعیین شود که این مرکز عمق بیشتری داشته باشد و تقریبا تمام نیازهای ارزی کشور را تامین کند که در آن صورت، نرخ بازار به تبعیت نرخ مرکز مبادله، در محدوده نرخ مرکز مبادله خواهد بود و مثلا نرخ دلار در بازار و مرکز مبادله نزدیک به هم و حدود 2500 تومان خواهد بود.
اما تا زمانی که مرکز مبادله تنها به کالاهای اولویت دار اختصاص دارد و تمام تقاضای بازار را تامین نمی کند نمی توان انتظار داشت که نرخ طلا نیز متناسب با مرکز مبادله باشد زیرا در آن صورت، عملا تقاضا برای طلا افزایش بی رویه خواهد داشت و باعث خروج طلا و افزایش واردات کالا در برابر آن خواهد شد.
به عبارت دیگر، نرخ طلای متناسب با مرکز مبادلات ارزی، مانند نرخ ارز مرکز مبادلات عمل خواهد کرد بااین تفاوت که به جای کالاهای اولویت دار، هر کالایی می تواند با طلای ارزان وارد شود.
این فعالان اقتصادی می گویند که طلا جزو کالاهای اولویت دار و ضروری و اساسی محسوب نمی شود و لذا نمی توان با نرخ ارز مبادله ای یا نرخ ارز مرجع 1226 تومانی طلا وارد کرد. از سوی دیگر نرخ طلا در بازار جهانی تحت تاثیر عرضه و تقاضا و قدرت خرید دلار در برابر سایرارزها، تعیین می شود و اگر قرار باشد که نرخ طلا براساس نرخ ارز مبادله ای تعیین شود و براساس نرخ ارز بازار آزاد نباشد، عملا باعث افزایش بی رویه تقاضا برای طلا و خروج طلا از کشور می شود و به جای واردات طلا، صادرات طلا خواهیم داشت که این امر به زیان اقتصاد کشور ودولت و تراز تجاری کشور خواهد بود.
براین اساس، ایده تعیین نرخ طلا بر اساس نرخ مبادله ای با هزینه های زیادی مواجه خواهد شد و به جای این که باعث کنترل واردات و افزایش صادرات کالا و خدمات شود، عملا مانند شرایط پایین بودن نرخ ارز، باعث افزایش واردات می شود.
زیرا در شرایطی که نرخ طلا پایین تر از نرخ بازار آزاد باشد باعث خروج طلا از یک سو و در مقابل آن باعث رشد واردات کالا می شود.
در این زمینه، مدیر اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی در گفت‌وگو با فارس گفت: قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادله‌ای را تأیید نمی‌کنیم و بازار تعیین‌کننده نرخ طلا است
پیمان قربانی با تشریح دلایل مخالفت بانک مرکزی با تعیین قیمت طلا بر مبنای ارز مبادله‌ای افزود: تنها کالایی که از مرکز مبادلات ارز گرفته باید قیمت آن مطابق نرخ مبادله‌ای باشد.
وی با اشاره به اقدام اتحادیه کشوری طلا و جواهر برای تعیین قیمت طلا و جواهر بر مبنای نرخ ارز مبادله‌ای اظهار داشت: این مساله مورد تایید بانک مرکزی نیست و معتقدیم قیمت طلا در بازار تعیین می‌شود و جهت‌گیری بانک مرکزی به عنوان نهاد مسئول در بازار طلا و ارز بر این است که قیمت در بازار سکه و طلا حباب نداشته باشد.
وی با بیان اینکه قیمت سکه و طلا باید بر اساس عوامل تعیین کننده آن مانند ارز و اونس جهانی باشد، افزود: بنابراین هر گاه قیمت ارز افزایش یابد قیمت سکه و طلا افزایش می‌یابد و هر گاه کاهش یابد، بازار روند کاهشی خواهد داشت.
مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا این این اقدام نمی‌توانست گامی در جهت رسمیت بخشیدن به ارز مرکز مبادلات باشد، گفت: جهت‌گیری بانک مرکزی در اتاق مبادلات ارزی این است که این مرکز ارز کالاهای مشمول اولویت‌های تعیین شده را تامین کند و همواره مسئولان مر بوطه تاکید کرده‌اند که عمق مرکز مبادلات باید افزایش یابد.
وی گفت: با افزایش سهم ارز مبادله‌ای، قیمت‌های بازار آزاد به تبعیت آن نرخ کاهش می‌یابد و در چنین شرایطی همگرایی بین نرخ مبادله‌ای و آزاد ایجاد شده و این هدف محقق خواهد شد زیرا قیمت طلا به تبعیت از ارز کاهش خواهد یافت؛ بنابراین راه تحقق این هدف از مسیر دیگری است.
مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: تا زمانی که این مسیر تحقق نیافته، کاهش قیمت سکه و طلا براساس ارز مبادله‌ای منجر به خروج طلا از کشور خواهد شد؛ با توجه به اینکه طلا و ارز کالاهای جانشین هستند، عده‌ای می‌توانند با خروج طلا از کشور، ارز وارد کرده و آن را در بازار آزاد بفروشند.
وی تصریح کرد: در نظام قیمت‌گذاری کشور، کالایی که ارز مبادله‌ای دریافت کرده باشد، باید قیمت آن طبق ارز مبادله‌ای باشد اما هم‌اکنون ارز مبادله‌ای برای واردات طلا اختصاص داده نشده است و به همین دلیل نمی‌توان آن را مبنای قیمت‌گذاری قرار داد.
این صاحب نظران می گویند: تنها در شرایطی نرخ طلا می تواند براساس نرخ ارز مرکز مبادلات ارزی تعیین شود که این مرکز عمق بیشتری داشته باشد و تقریبا تمام نیازهای ارزی کشور را تامین کند که در آن صورت، نرخ بازار به تبعیت نرخ مرکز مبادله، در محدوده نرخ مرکز مبادله خواهد بود و مثلا نرخ دلار در بازار و مرکز مبادله نزدیک به هم و حدود 2500 تومان خواهد بود.
اما تا زمانی که مرکز مبادله تنها به کالاهای اولویت دار اختصاص دارد و تمام تقاضای بازار را تامین نمی کند نمی توان انتظار داشت که نرخ طلا نیز متناسب با مرکز مبادله باشد زیرا در آن صورت، عملا تقاضا برای طلا افزایش بی رویه خواهد داشت و باعث خروج طلا و افزایش واردات کالا در برابر آن خواهد شد.
به عبارت دیگر، نرخ طلای متناسب با مرکز مبادلات ارزی، مانند نرخ ارز مرکز مبادلات عمل خواهد کرد بااین تفاوت که به جای کالاهای اولویت دار، هر کالایی می تواند با طلای ارزان وارد شود.
این فعالان اقتصادی می گویند که طلا جزو کالاهای اولویت دار و ضروری و اساسی محسوب نمی شود و لذا نمی توان با نرخ ارز مبادله ای یا نرخ ارز مرجع 1226 تومانی طلا وارد کرد. از سوی دیگر نرخ طلا در بازار جهانی تحت تاثیر عرضه و تقاضا و قدرت خرید دلار در برابر سایرارزها، تعیین می شود و اگر قرار باشد که نرخ طلا براساس نرخ ارز مبادله ای تعیین شود و براساس نرخ ارز بازار آزاد نباشد، عملا باعث افزایش بی رویه تقاضا برای طلا و خروج طلا از کشور می شود و به جای واردات طلا، صادرات طلا خواهیم داشت که این امر به زیان اقتصاد کشور ودولت و تراز تجاری کشور خواهد بود.
براین اساس، ایده تعیین نرخ طلا بر اساس نرخ مبادله ای با هزینه های زیادی مواجه خواهد شد و به جای این که باعث کنترل واردات و افزایش صادرات کالا و خدمات شود، عملا مانند شرایط پایین بودن نرخ ارز، باعث افزایش واردات می شود.
زیرا در شرایطی که نرخ طلا پایین تر از نرخ بازار آزاد باشد باعث خروج طلا از یک سو و در مقابل آن باعث رشد واردات کالا می شود.
در این زمینه، مدیر اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی در گفت‌وگو با فارس گفت: قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادله‌ای را تأیید نمی‌کنیم و بازار تعیین‌کننده نرخ طلا است
پیمان قربانی با تشریح دلایل مخالفت بانک مرکزی با تعیین قیمت طلا بر مبنای ارز مبادله‌ای افزود: تنها کالایی که از مرکز مبادلات ارز گرفته باید قیمت آن مطابق نرخ مبادله‌ای باشد.
وی با اشاره به اقدام اتحادیه کشوری طلا و جواهر برای تعیین قیمت طلا و جواهر بر مبنای نرخ ارز مبادله‌ای اظهار داشت: این مساله مورد تایید بانک مرکزی نیست و معتقدیم قیمت طلا در بازار تعیین می‌شود و جهت‌گیری بانک مرکزی به عنوان نهاد مسئول در بازار طلا و ارز بر این است که قیمت در بازار سکه و طلا حباب نداشته باشد.
وی با بیان اینکه قیمت سکه و طلا باید بر اساس عوامل تعیین کننده آن مانند ارز و اونس جهانی باشد، افزود: بنابراین هر گاه قیمت ارز افزایش یابد قیمت سکه و طلا افزایش می‌یابد و هر گاه کاهش یابد، بازار روند کاهشی خواهد داشت.
مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا این این اقدام نمی‌توانست گامی در جهت رسمیت بخشیدن به ارز مرکز مبادلات باشد، گفت: جهت‌گیری بانک مرکزی در اتاق مبادلات ارزی این است که این مرکز ارز کالاهای مشمول اولویت‌های تعیین شده را تامین کند و همواره مسئولان مر بوطه تاکید کرده‌اند که عمق مرکز مبادلات باید افزایش یابد.
وی گفت: با افزایش سهم ارز مبادله‌ای، قیمت‌های بازار آزاد به تبعیت آن نرخ کاهش می‌یابد و در چنین شرایطی همگرایی بین نرخ مبادله‌ای و آزاد ایجاد شده و این هدف محقق خواهد شد زیرا قیمت طلا به تبعیت از ارز کاهش خواهد یافت؛ بنابراین راه تحقق این هدف از مسیر دیگری است.
مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: تا زمانی که این مسیر تحقق نیافته، کاهش قیمت سکه و طلا براساس ارز مبادله‌ای منجر به خروج طلا از کشور خواهد شد؛ با توجه به اینکه طلا و ارز کالاهای جانشین هستند، عده‌ای می‌توانند با خروج طلا از کشور، ارز وارد کرده و آن را در بازار آزاد بفروشند.
وی تصریح کرد: در نظام قیمت‌گذاری کشور، کالایی که ارز مبادله‌ای دریافت کرده باشد، باید قیمت آن طبق ارز مبادله‌ای باشد اما هم‌اکنون ارز مبادله‌ای برای واردات طلا اختصاص داده نشده است و به همین دلیل نمی‌توان آن را مبنای قیمت‌گذاری قرار داد.
