بررسی گزارش عملکرد 12 ماهه بازار کار کشور در سال 90 نشان می دهد که
افراد شاغل و بیکار در مجموع 36.9 درصد از جمعیت 10 ساله و بیش تر را تشکیل
داده اند که این نسبت برای مردان 60.7 درصد و برای زنان 12.6 درصد بوده
است. همچنین این نسبت در نقاط شهری 35.8 درصد و در نقاط روستایی 39.8 درصد
است.
جمعیت فعال و وضعیت سواد
در سال گذشته از کل شاغلان 10ساله و بیشتر 89.3 درصد باسواد و 10.7
درصد بی سواد بوده اند. این نسبت برای مردان به ترتیب 90.5 درصد و 9.5 درصد
و برای زنان 83 درصد و 17 درصد بوده است. همچنین از کل جمعیت بیکار 10ساله
و بیشتر 96.5 درصد باسواد و 3.5 درصد بی سواد بوده اند، این نسبت برای
مردان به ترتیب 95.6 درصد و 4.4 درصد و برای زنان 98.8 درصد و 1.2 درصد
بوده است.
نرخ مشارکت اقتصادی
نرخ مشارکت اقتصادی نشان می دهد چند درصد از جمعیت در سن کار، فعال
یعنی شاغل و یا بیکار هستند. مطابق نتایج به دست آمده، در سال گذشته نرخ
مشارکت اقتصادی در جمعیت 10ساله و بیشتر در کل کشور 36.9 درصد بوده است.
این شاخص در بین مردان 60.7 درصد و در بین زنان 12.6 درصد محاسبه شده است.
همچنین نتایج نشان می دهد، درصد جمعیت فعال 10 ساله و بیشتر در نقاط
روستایی بیش تر از نقاط شهری است. به طوری که نرخ مشارکت اقتصادی در نقاط
روستایی 39.8 درصد و در نقاط شهری 35.8 درصد بوده است.
در صورتی که جمعیت 15 ساله و بیشتر جمعیت در سن کار فرض شود، نرخ
مشارکت اقتصادی در کل کشور 40.5 درصد به دست می آید، این شاخص در بین مردان
67.1 درصد و در بین زنان 13.8 درصد، در نقاط شهری 39.2 درصد و در نقاط
روستایی 44.2 درصد است.
جمعیت شاغل
در سال 1390، از مجموع 22 میلیون و 768 هزار و 235 نفر جمعیت فعال
64-15 ساله، 87.4 درصد شاغل بوده اند، از مجموع این شاغلان 14.9 درصد مربوط
به گروه سنی 24-15 ساله، 58 درصد مربوط به گروه سنی 44-25 ساله و 27.1
درصد مربوط به گروه سنی 64-45 ساله بوده است؛ این نسبت ها برای مردان به
ترتیب 15.1 درصد، 57 درصد و 27.9 درصد و برای زنان 13.8 درصد، 63.6 درصد و
23.2 درصد بوده است.
وضعیت جمعیت بیکار
در سال گذشته، 12.6درصد از جمعیت فعال 64-15 ساله را بیکاران تشکیل
دادند. از مجموع تعداد این بیکاران، 37.5 درصد مربوط به گروه سنی 24-15
ساله، 54.1 درصد مربوط به گروه سنی 44-25 ساله و 8.5 درصد مربوط به گروه
سنی 64-45 ساله بوده است. این نسبت ها برای مردان به ترتیب 37.3 درصد، 51.8
درصد و 10.9 درصد و برای زنان 37.8 درصد، 59.7 درصد و 2.5 درصد بوده است.
نرخ بیکاری
همچنین در سال گذشته از 23 میلیون و 387 هزار و 633 نفر جمعیت فعال
10ساله و بیشتر 12.3 درصد بیکار بوده اند. بالاترین نرخ بیکاری مربوط به
گروه سنی 24-20 ساله با 28.2 درصد و پایین ترین نرخ بیکاری مربوط به گروه
سنی 65 ساله و بیش تر با 1.7 درصد بوده است. نرخ بیکاری در بین مردان 10.5
درصد و در بین زنان 20.9 درصد بوده است. همچنین این نرخ در نقاط شهری 13.7
درصد و در نقاط روستایی 8.9 درصد به دست آمده است.
مدت بیکاری و وضعیت جستجوی شغل
در سال 90، از بیکاران 10ساله و بیشتر، 34.6 درصد 19ماه و بیشتر و 3.3
درصد کمتر از یکماه بیکار بوده اند.در سال گذشته، 37.2 درصد از اقدامات
انجام شده برای جستجوی کار به پرس و جو از دوستان و آشنایان، 16.5 درصد به
درج آگهی در روزنامه ها یا مطالعه آگهی های استخدام، 16درصد به تماس با
کارفرما (صاحب کار)، 11.8 درصد به ثبت نام یا پیگیری در مراکز کاریابی
غیردولتی و 8.7 درصد به ثبت نام یا پیگیری در مراکز خدمات اشتغال وزارت کار
اختصاص داشته است.
بیمه بیکاری
طی سال گذشته، 96 درصد بیکاران قبلا شاغل از بیمه بیکاری استفاده نمی
کرده اند و تنها 4 درصد آنان از بیمه بیکاری استفاده کردند. همچنین از
بیکاران قبلا شاغل در بخش کشاورزی 1.4 درصد، در بخش صنعت 4.8 درصد و در بخش
خدمات 3.5 درصد از بیمه بیکاری استفاده می کرده اند.
گروه های عمده شغلی
از جمعیت شاغل 10 ساله و بیشتر سال گذشته 18.7 درصد را صنعتگران و
کارکنان مشاغل مربوط، 16درصد را کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری
و 16.4 درصد را کارگران ساده تشکیل دادند. این نسبت ها در جامعه مزبور
برای مردان به ترتیب 18.5درصد، 14.4درصد، 18.3درصد و برای زنان 19.8 درصد،
23.6 درصد و 7.2 درصد بوده است.
وضع شغلی
در سال 90، از جمعیت شاغل 10ساله و بیشتر، 82.6 درصد را کارکنان بخش
خصوصی (کارفرمایان، کارکنان و مستقل، مزد و حقوق بگیران بخش خصوصی و
تعاونی، کارکنان فامیلی بدون مزد) و 17.4 درصد را مزد و حقوق بگیران بخش
عمومی تشکیل داده اند. این نسبت ها در جامعه مردان به ترتیب 84.4 درصد،
15.6درصد و در جامعه زنان، 72.8 درصد و 27.2 درصد بوده است.
بخش های اصلی فعالیت
طی سال 1390، 18.9 درصد شاغلان در گروه شغلی صنعتگران و کارکنان مشاغل
مربوط مشغول به کار بوده اند، همچنین در مرتبه بعدی 16.8درصد در گروه شغلی
کارگران ساده و 15.5 درصد نیز در کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و
ماهیگیری بوده اند. در بخش کشاورزی 82.6 درصد در گروه کارکنان ماهر
کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری، در بخش صنعت 47.6 درصد در گروه شغلی
صنعتگران و کارکنان مشاغل مربوط و همچنین در بخش خدمات 26.0 درصد در گروه
شغلی کارکنان خدماتی و فروشندگان فروشگاه ها و بازارها؛ بیشترین درصد از
گروه های شغلی مربوط را به خود اختصاص داده اند.
اشتغال ناقص
بر اساس گزارش مهر، نرخ اشتغال ناقص نشان می دهد، چند درصد جمعیت
فعال اقتصادی دارای اشتغال ناقص هستند. بر اساس نتایج به دست آمده در سال
90، 7.9 درصد از جمعیت فعال اقتصادی 10 ساله و بیشتر دارای اشتغال ناقص
بوده اند. این شاخص در بین مردان 8.8 درصد و در بین زنان 3.5 درصد و همچنین
در نقاط شهری 6.5 درصد و در نقاط روستایی 11.4 درصد بوده است.
سهم اشتغال ناقص نشان می دهد، چند درصد جمعیت شاغل دارای اشتغال ناقص
هستند. بر اساس نتایج به دست آمده، 9.0 درصد از شاغلان دارای اشتغال ناقص
بوده اند. این نسبت در بین مردان 9.9 درصد و در بین زنان 4.4 درصد و همچنین
در نقاط شهری 7.6 درصد و در نقاط روستایی 12.5 درصد بوده است.
نرخ مقدار اشتغال ناقص نشان می دهد چند درصد از زمان بالقوه کار شاغلان
را مقدار اشتغال ناقص تشکیل می دهد، نتایج به دست آمده نشان می دهد، 3.5
درصد زمان بالقوه کار شاغلان را مقدار اشتغال ناقص تشکیل می دهد. این شاخص
در بین مردان 3.6 درصد و در بین زنان 2.6 درصد و همچنین در نقاط شهری 2.9
درصد و در نقاط روستایی 5.2 درصد بوده است.
میزان اشتغال در کشاورزی، صنعت و خدمات
در سال 90، از جمعیت شاغل 10ساله و بیشتر، 18.6 درصد در بخش کشاورزی،
33.4 درصد در بخش صنعت و 48.0 درصد در بخش خدمات به کار اشتغال داشته اند.
این نسبت در نقاط شهری به ترتیب 5.0 درصد، 35.7 درصد و 59.4 درصد و در نقاط
روستایی به ترتیب 50.4 درصد، 28.0 درصد و 21.6 درصد بوده است.
همچنین در بین استان های کشور بالاترین و پایین ترین میزان اشتغال به
ترتیب در بخش کشاورزی مربوط به استان های اردبیل (40.0 درصد) و تهران (1.4
درصد) در بخش صنعت مربوط به استان های یزد (43.2 درصد) و اردبیل (23.6
درصد) و در بخش خدمات مربوط به استان های تهران (62.7 درصد) و زنجان (33.5
درصد) بوده است.
طی سال گذشته بخش خصوصی 82.6 درصد و بخش عمومی 17.4 درصد شاغلان 10
ساله و بیشتر را به خود اختصاص داده اند. این در حالی است که این ارقام در
نقاط شهری به ترتیب 77.7 و 22.3 درصد و در نقاط روستایی 94.1 و 5.9 درصد
بوده است. بررسی بخش های خصوصی و عمومی به تفکیک استان نشان می دهد، استان
آذربایجان غربی با 89.5 درصد شاغلان بخش خصوصی بالاترین و با 10.5 درصد
شاغلان بخش عمومی پایین ترین این نسبت ها را در بین استان های کشور به خود
اختصاص داده است. همچنین استان کهگیلویه و بویراحمد با 70.4 درصد شاغلان
بخش خصوصی و 29.6 درصد شاغلان بخش عمومی پایین ترین و بالاترین این نسبت ها
را به خود اختصاص داده است.
نرخ بیکاری در استان ها
در سال گذشته، نرخ بیکاری جمعیت فعال 10 ساله و بیشتر در کشور، نقاط
شهری و روستایی به ترتیب 12.3 درصد، 13.7 درصد و 8.9 درصد بوده است. در
میان استان های کشور البرز و لرستان به ترتیب با 19.3 و 19.2 درصد بالاترین
نرخ بیکاری و استان های یزد و خراسان جنوبی به ترتیب 60. و 8.4 درصد
کمترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص داده اند.