اقتصاد گردان – محسن شمشیری
به گزارش شاپرک در مرداد 1404، بانک صادرات ایران با ۷۴۱ میلیون تراکنش و ۱۵۰ میلیون تراکنش صادره بیشتر و گردش مالی ۳۶۶ همت ۹۴۱۷ میلیارد تومان مبلغ تراکنش پذیرش شده بیشتر داشته است.
بانک صادرات ایران ۹.۹۵ درصد تعداد و ۹.۴۶ درصد مبلغ تراکنشهای صادره، ۶.۸۱ درصد تعداد و 9.96 درصد مبلغ تراکنشهای پذیرش شده را به خود اختصاص داده است. بر این اساس مشخص است که جذب منابع از طریق تراکنشهای بانکی در بانک صادرات ایران بیش از خروج منابع بوده است.
بانک صادرات ایران ۷.۳۳ درصد تعداد و ۱۰.۲ درصد مبلغ تراکنش کارتخوان فروشگاهی، ۱.۸۸ درصد تعداد و9.23 درصد مبلغ تراکنش اینترنتی را به خود اختصاص داده است.
در بانک صادرات ایران ۹۶ درصد تراکنشها متعلق به کارت برداشت ۲.۲۴ درصد متعلق به کارت هدیه ۱.۶۸ درصد متعلق به کارت اعتباری بوده است. بانک صادرات در صدور و توزیع کارتهای اعتباری و پس از آن کارتهای برداشت تمرکز بالایی داشته است.
بانک صادرات ایران 12.54 درصد از کارت اعتباری، ۹.۵۷ درصد از کارت برداشت و ۶.۶۷ از کارت هدیه سهم داشته است.
سهم بانک ها از تعداد و مبلغ تراکنش های مرداد 1404
بانک ملت ۱۶.۳۲ درصد، بانک سپه ۱۳.۷ درصد، بانک ملی ایران ۱۰.۴۱ درصد، بانک قرض الحسنه مهر ایران ۹.۱۲ درصد، بانک صادرات ایران ۶.۸۱ درصد، بانک کشاورزی ۵.۷۸ درصد، بانک سامان ۴.۹۳ درصد، بانک رفاه کارگران ۴.۸۷ درصد، بانک تجارت ۴.۷۸ درصد، بانک رسالت ۳.۴۹ درصد از کل تعداد تراکنشهای شبکه پرداخت در مرداد ۱۴۰۴ را به خود اختصاص دادهاند.
همچنین بانک ملت ۱۶.۷۸ درصد، ملی ایران ۱۱.۶۵ درصد، صادرات ایران ۹.۹۶ درصد، رفاه کارگران ۷.۴۴ درصد، تجارت ۶.۶۴ درصد، کشاورزی ۶.۰۹ درصد، قرض الحسنه مهر ایران ۵.۹۴ درصد، سامان ۵.۸۱ درصد، سپه ۵.۱۷ درصد، از کل مبلغ تراکنشهای شبکه پرداخت در مرداد ماه ۱۴۰۴ را به خود اختصاص دادهاند.
سهم بانک ها از کارت های تراکنش دار
از ۱۵۸.۶ میلیون کارت بانکی تراکنشدار در مردادماه، ۱۵۱.۵ میلیون یا ۹۵.۵ درصد از کل کارتها کارت برداشت، دو میلیون کارت اعتباری و ۵.۱ میلیون کارت هدیه بوده است.
سهم بانک ملی ایران از کل تعداد کارتهای بانکی تراکنشدار ۲۰.۸۸ درصد، ملت ۱۰.۳۵ درصد، صادرات ایران ۹.۵۲ درصد، سپه ۷.۶۳ درصد، کشاورزی ۷.۲۶ درصد، رفاه کارگران ۶.۹۵ درصد، تجارت ۶.۷۶ درصد، سامان ۵.۴۷ درصد، مهر ایران ۴.۶۲ درصد، پست بانک ۳.۶۴ درصد، بوده و از کل تعداد کارتهای بانکی تراکنشدار سهم داشتند.
بیشترین کارت اعتباری متعلق به بانکهای ملت، صادرات ایران، ملی ایران، رفاه کارگران است.
بیشترین کارت برداشت تراکنشدار متعلق به بانک های ملی ایران، ملت، صادرات ایران، سپه است. بیشترین کارت هدیه نیز متعلق به بانکهای شهر، ملی ایران، پارسیان و ملت است.
بیشترین سهم تعدادی تراکنشهای صادره متعلق به بانکهای ملی ایران، ملت، صادرات ایران، کشاورزی بوده است.
بیشترین سهم مبلغی تراکنشهای صادره متعلق به بانک های ملی ایران، ملت، صادرات ایران، کشاورزی بوده است. بیشترین سهم تعدادی تراکنشهای پذیرش شده متعلق به بانکهای ملت، سپه، ملی ایران و مهر ایران بوده است. بیشترین مبلغ تراکنشهای پذیرش شده متعلق به بانکهای ملت، ملی ایران، صادرات ایران و رفاه کارگران بوده است.
عملکرد بانک ها در بازار تراکنش ها
نتایج شاخص بازار در بخش بانک های پذیرنده حاکی از آن است که در مرداد ۱۴۰۴ بانک ملت به لحاظ تعدادی و مبلغی بیشترین سهم از بازار تراکنشها را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست در بین تمام بانک های پذیرنده قرار گرفته است.
در بررسی بازار تعداد و مبلغی بانک ملت در دو ابزار پذیرش اینترنتی و کدهای دستوری USSD و همچنین مبلغ تراکنش ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی بالاترین سهم را دارد. همچنین بانک سپه نیز بالاترین سهم تعدادی ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی را به خود اختصاص داده است.
در بررسی سهم تعدادی و مبلغی هر ابزار پذیرش از تراکنشهای هر بانک در شبکه پرداخت کشور مشاهده می شود که در بانک های کشور همچنان بیشترین پذیرش تراکنش از طریق ابزار کارتخوان فروشگاهی انجام گرفته است.
شاخص هرفیندال هیرشمن در بازار بانک های پذیرنده تراکنشهای ابزار پذیرش کدهای دستوری USSD و گزارش پذیرش اینترنتی به ترتیب نشان دهنده تمرکز بالا و ملایم میزان این شاخص می باشد. همچنین در
ابزار کارتخوان فروشگاهی مبین قرار گرفتن در طبقه رقابتی بوده که این نشان دهنده رقابت صحیح در بازار این ابزار در بین بانک های پذیرنده میباشد. میزان شاخص هرفیندال هیرشمن در بازار بانک های پذیرنده تراکنش های کارتی در این ماه نسبت به ماه گذشته در دو ابزار پذیرش اینترنتی و کدهای دستوری USSD کاهشی و کارتخوان فروشگاهی افزایشی بوده است.
بانک ملت بیشترین سهم از تعداد کارتهای اعتباری صادر شده تراکنش دار در شبکه شاپرک را داشته و بیشترین کارت برداشت و هدیه و بن کارت به ترتیب متعلق به بانک ملی ایران و بانک شهر بوده است.
در بررسی شاخص سهم هر یک از انواع کارتهای بانکی تراکنش دار از مجموع کارت های بانک صادر کننده بیشترین سهم از تعداد کارت تراکنش دار در هر بانکی به کارت برداشت و پس از آن کارت هدیه و بن کارت اختصاص داشته و کارت اعتباری کمترین سهم را در این بین داشته است.
شاخص هر فیندال هیرشمن در بازار صادر کنندگی کارتهای بانکی تراکنش دار در این ماه در هر سه انواع کارت همانند ماه گذشته در طبقه رقابتی قرار گرفته اند.
بیشترین سهم از تعداد تراکنش های صادر شده به بانک ملی ایران، بانک ملت ، بانک صادرات ایران و بانک کشاورزی و مبلغ تراکنش های صادر شده به بانک ملی ایران ، بانک ملت ، بانک صادرات ایران و بانک کشاورزی و تعداد تراکنش های پذیرش شده به بانک ملت، بانک ملی ایران - بانک صادرات ایران و بانک رفاه کارگران اختصاص یافته است.
در محاسبه شاخص اختلاف تعداد تراکنشهای صادر شده و پذیرش شده هر بانک جهت نشان دادن برتری عملکرد هر بانک از نظر پذیرش یا صدور تراکنشهای شاپرک مشاهده می شود که بانک سپه، بانک ملت و بانک قرض الحسنه مهر ایران بیشترین اختلاف مثبت در تعداد تراکنش های پذیرش شده و بانک ملی ایران، بانک صادرات ایران و بانک کشاورزی بیشترین اختلاف منفی در این خصوص را داشته اند. این بدین معناست که در سه بانک نخست ورود منابع مالی بیشتر از میزان خروج آن از بانک و در سه بانک دیگر برعکس است.
در راستای بررسی سهم هر بانک از کل تعداد تراکنش ها برای رسیدن به دید کاملی از عملکرد هر یک از بانک ها در هر دو نقش صادر کنندگی و پذیرندگی در نظام پرداخت الکترونیکی کشور مجموع تعداد تراکنش های صادره هر بانک با تعداد تراکنشهای پذیرش شده همان بانک محاسبه شده است. این شاخص نشان می دهد که به ترتیب بانک ملی ایران، بانک ملت و بانک سپه بیشترین سهم تعدادی از کل تراکنش های شاپرکی در شبکه پرداخت را از آن خود کرده اند و کمترین سهم به بانک مشترک ایران - ونزوئلا، بانک توسعه صادرات ایران و بانک صنعت و معدن تعلق گرفته است.
در بررسی گردش مالی شاپرکی که مجموع مبالغ صادر کنندگی و پذیرندگی هر بانک است. بانک ملی ایران، بانک ملت و بانک صادرات ایران بیشترین گردش مالی شاپرکی و بانک مشترک ایران – ونزوئلا، بانک توسعه صادرات ایران و بانک صنعت و معدن کمترین گردش مالی شاپرکی را در اختیار دارند.
در بررسی اختلاف ارزش ریالی بین تراکنشهای پذیرش شده هر بانک با تراکنش های صادر شده توسط آن بانک، بانک ملت، بانک مرکزی و بانک رفاه کارگران بیشترین اختلاف مثبت در مبلغ تراکنشهای صادر شده و پذیرش شده را دارا بوده و بانک ملی ایران ، بانک مسکن و بانک کشاورزی بیشترین اختلاف منفی در این خصوص را دارند.