دستاوردهای 5 سال اخیر صنایع پتروشیمی و به خصوص رشد واحدهای تولیدی، تنوع محصول، افزایش صادرات، ارزآوری و استفاده از مزیت های کشور و تبدیل شدن به موتور محرک اقتصاد ایران، نشان می دهد که اگرچه دیپلماسی و سیاست توسعه گرای دولت ها، احیای برجام و بهبود روابط با کشورهای جهان، بر توسعه بازار انرژی و پتروشیمی ایران اثرگذار است، اما واقعیت این است که صنعت پتروشیمی مسیر خود را یافته است، و علاوه بر استفاده از مزیت های نسبی ذخایر انرژی و تولید محصولات متعدد، به رشد صادرات، قراردادها و دستاوردهای مختلف در بازارهای جهانی توجه دارد و البته از هر فرصتی مانند احیای برجام استفاده خواهد کرد تا به رشد و توسعه خود شتاب بیشتری بدهد. اما در عین حال، حتی با وجود تحریم ها، برنامه های موفق سال های اخیر را ادامه خواهد داد.
اقتصادگردان- در هفته دولت، صاحب نظران با اشاره به مزیت های بزرگ میادین نفت وگاز کشور و توسعه پتروشیمی ها در سال های اخیر، معتقدند که مزیت های ذخایر غنی انرژی در کشور، نه تنها ایران را به قطب تولید بسیاری از محصولات پتروشیمی تبدیل می کند، بلکه اصلاح ساختار و بهبود برنامه ها و تحقق اهداف اعلام شده، موجب شده که تولید و صادرات بسیاری از محصولات در دستور کار صنعت پتروشیمی کشور قرار گیرد.
برخی مسوولان و مدیران پتروشیمی کشور در هفته دولت، به برخی برنامه ها و اهداف و دستاوردهای پتروشیمی کشور اشاره کرده اند که در کنار ایجاد واحدهای تولید محصولات پتروشیمی، نشان دهنده موفقیت ها و دستاوردهای مختلف در سایر حوزه های صنعت پتروشیمی است.
از جمله اعلام شده که ۲۰ محصول کلیدی پتروشیمی در دست تولید قرار گرفته که نشان می دهد ایران در حوزه های مختلف تولید کالایی پیشگام بوده است.
همچنین اعلام شده که ایران از فرصت احیای برجام برای افزایش صادرات، استفاده خواهد کرد وحتی بدون احیای برجام و لغو تحریم ها زمینه های مساعدی برای رشد این صنعت وجود دارد و همین موضوع باعث شده که بیش از ۱۰۰ قرارداد در حاشیه نمایشگاه ایران پلاست مورد توجه قرار گیرد.
از سوی دیگر، برنامه های اصلاح ساختار از جمله بازنگری و ساماندهی مجوزها و موافقتنامههای اصولی، هدایت پتروشیمی ها به بالادست صنعت نفت برای تامین پایدار خوراک از جمله جمع آوری گازهای همراه نفت در دستور کار قرار گرفته است. همچنین در بحث موفقیت های استراتژیک، موضوع صادرات کاتالیست ایرانی به روسیه آغاز شده است که می تواند نشانه موفقیت های فنی، و تولیدی، دیپلماسی محسوب شود.
اتکا به توان داخلی و بومیسازی تجهیزات یکی از رویکردهای دولت سیزدهم در صنعت پتروشیمی است در این راستا طبق برنامهریزی انجام شده، تا پایان دولت مردمی، همه کاتالیستهای موردنیاز صنعت پتروشیمی بومیسازی میشوند. با موافقت وزیر نفت قرار شد در سال اول، سند جامع کاتالیست تهیه و نهایی شود که این اتفاق رقم خورده است و در هفته دولت از آن رونمایی میشود.
همچنین یکی دیگر از اقدامات شرکت برای حمایت از ساخت داخل این بود که در اعطای مجوزها و موافقتهای اصولی به طرحهای پتروشیمی شرط گذاشته شود که تا حد ممکن از تجهیزات داخلی استفاده کنند.
همچنین نقشه بومیسازی دانش فرآیندی و لایسنس صنعت پتروشیمی نیز در دستور کار قرار گرفته است تا بدین صورت با مدل ایرانی، مجتمعهای پتروشیمی احداث شوند. تاکنون دو مورد از لایسنسهای موردنیاز توسط شرکت پژوهش و فناوری صنایع پتروشیمی تبدیل به قرارداد با شرکتهای دانشبنیان و سرمایهگذاران شده است.
با عزمی که در اجرای برنامه توسعه هفتم و هشتم در توسعه صنعت پتروشیمی وجود خواهد داشت، قطعا در آینده بازاریابی محصولات تولیدی به یکی از چالشهای کشور تبدیل میشود. با فعالسازی دیپلماسی انرژی در حوزه صنعت پتروشیمی، مذاکرات و گفتوگوهای بسیاری با مسئولان و مقامات کشورهای همسایه و سایر کشورها در نقاط مختلف دنیا صورت گرفت و مطالعهای درباره ظرفیت کشورهای مختلف انجام شد.در صورت احیای برجام ما باید حداکثر استفاده را برای صادرات خدمات فنی و مهندسی و تجهیزات ساخت داخل کنیم، نه اینکه تبدیل به واردکننده محصولات شرکتهای غربی شویم و در این حوزه برنامهریزیهای موردنظر صورت گرفته است.ما باید از گذشته درس بگیریم و به گونهای عمل نکنیم که با احیای برجام، تولید و ساخت داخل به حاشیه برود، البته در مواردی که ساخت داخل وجود ندارد باید در کمترین زمان، محصولات مورد نیاز وارد شوند.