صنایعدستی، یکی از درآمدزاترین بخشهای تولیدی کشور است که در سالهای اخیر توجه زیادی به آن شده و در کنار اشتغالزایی بالا، رشد و شکوفایی اقتصادی بسیاری از مناطق کشور بویژه جوامع محلی را در پی داشته است.
اقتصادگردان_ در این میان استان ایلام، با صادرات 7.6 میلیون دلاری صنایع دستی در سالهای اخیر توانسته سهم بالایی از درآمدهای این بخش را به خود اختصاص دهد و تاثیر مثبتی در رشد اقتصادی و تامین معیشت روستاییان و عشایر این استان داشته باشد. اگرچه در استان ایلام 322 رشته فعال صنایعدستی وجود دارد، اما صنایعدستی در این استان مقولهای است که اهمیت آن در سالهای اخیر بهعنوان صنعتی درآمدزا و تاثیرگذار در رشد اقتصادی روشن و مورد توجه قرار گرفته است. میان صنایعدستی این استان، گلیم نقش برجسته سرآمدتر بوده و علاوه بر استان و کشور، آوازه جهانی دارد. اختراع هنر گلیم نقش برجسته از سوی یک بانوی ایلامی، مهمترین رویداد فرهنگی و صنعتی استان ایلام است که نشاندهنده مستعد بودن جوانان ایلامی در تولید یا اختراع صنایعدستی جدید و معرفی آن به جهان است. در واقع بیشتر بار تولیدی صنایعدستی ایلام بر دوش جامعه عشایری و صنایعدستی جامعه روستایی است. البته بخشی نیز صنایعدستی جامعه شهری است.
هنوز دغدغه فروش داریم
البته با وجود توسعه کمی و کیفی این صنایع، همچنان این حوزه با مشکلاتی مواجه است؛ مشکلاتی که نورالدین محسنی، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان ایلام مهمترین آن را در بحث فروش محصولات صنایعدستی میداند که باعث شده صنایع ایلام جایگاه خود را در کشور و هم در سطح جهان پیدا نکند.
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان ایلام میگوید: در حال حاضر تولیدکنندگان صنایعدستی، هم بهعنوان تولیدکننده و هم فروشنده محصول هستند که خود این بهعنوان یک معضل بهشمار میرود. تولیدکنندگان نباید دغدغه فروش محصول داشته باشند که در استان این مشکل وجود دارد. محسنی با بیان این که بیشتر کارگاهداران و فعالان حوزه صنایعدستی ما یا خانمهای خانهدار یا افرادی هستند که توان مراجعه به شهرهای دیگر برای بازاریابی محصول ندارند، میافزاید: در راستای حل این مشکل باید بخش خصوصی وارد کار شود، درحالی که اکنون متاسفانه صنایعدستی به روشی تعریف شده که هم تبلیغات و هم فروش محصول فقط باید از طریق میراث فرهنگی صورت گیرد.
مزیت مرزی بودن استان
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان ایلام به مزیتمرزی بودن ایلام هم اشاره میکند و میگوید: با توجه به این که استان ایلام، شاهراه ورود عتبات عالیات است، این خود بهترین موقعیت برای استان محسوب میشود، زیرا از این طریق، هم میتوانیم صنعت توریسم را در استان گسترش دهیم و هم این که صنایع دستی استان را بیشتر معرفی کنیم. محسنی به دو نمایشگاه بزرگ صنایعدستی و نمایشگاههای کوچکتری اشاره میکند که در اربعین حسینی در شهر ایلام و شهرستانهای استان برپا شد و سپس میافزاید: برپایی این نمایشگاهها گرچه اقدامی نو و قابل تامل بود، اما کافی نیست؛ زیرا از استان ایلام در طول سال تردد زوار وجود دارد و میتوان در مهران بازارچه صنایعدستی برپا کرد که این البته بستگی به ورود بخش خصوصی دارد. گرچه ما نیز این بخش را حمایت خواهیم کرد.
صادرات 6/7 میلیون دلاری
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان ایلام در عین حال به صادرات خوب صنایعدستی استان در 9 ماهه اول سال اشاره و میزان آن را هفت میلیون و 600 هزار دلار عنوان کرد که رقم بسیار خوبی است.
محسنی به گلیم نقش برجسته استان هم اشارهای کرد و گفت: این اثر در آثار معنوی کشور ثبت ملی شده و هماکنون نیز در تلاشیم نشان جغرافیایی گلیم نقش برجسته را در استان بگیریم. ضمن این که برنامههای خوبی در این خصوص انجام و برای شهر جهانی استارت این کار نیز زده شده، گرچه در این حوزه هم نیازمند ورود بخش خصوصی هستیم.
فرش ایلام در بازار خارجی
فرش دستباف استان ایلام هم مقوله دیگری است که جمیل شوهانی، معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت و معدن استان ایلام درباره آن میگوید: فرشدستباف استان قدمت بسیاری دارد و از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، از همین رو هم اکنون به کشورهای حاشیه خلیج فارس و بعضا کشورهای اروپایی از جمله آلمان، ایتالیا، چین و حتی به کشور آمریکا نیز صادر میشود.
به گفته معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت و معدن استان ایلام، 14 تشکل و نهاد در حوزه تولید فرش دستباف در استان فعالیت میکنند و بیش از 14 هزار بافنده در استان ایلام شناسایی شده که از این تعداد بیش از ده هزار نفر تحت آموزش بافندگی مقدماتی فرش قرار گرفته اند و بیش از 213 کلاس دوره آموزشی در این زمینه برگزار شده است. همچنین تاکنون بیش از 280 مجوز تاسیس کارگاه قالیبافی در استان صادر شده است.
شوهانی با بیان این که از سال 82 تاکنون 200 میلیارد ریال اعتبار در قالب اعتبارات قرض الحسنه ای، مشاغل خانگی، زودبازده در قالب اعتبارات در این حوزه پرداخت شده است، میافزاید: تولید فرش در سال گذشته بیش از 6518 مترمربع بوده که این میزان نسبت به سالهای گذشته 20 درصد رشد داشته است. در 9 ماهه امسال نیز 3613 مترمربع فرش در استان تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6 درصد رشد داشته است.
تسهیلات خوب برای مشاغل خانگی
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت و معدن استان ایلام با اشاره به اعتبارات و تسهیلات حوزه فرش و صنایع دستی میگوید: هماکنون دولت اعتبارات خاصی را در حوزه مشاغل خانگی و روستایی ابلاغ کرده است که قصد داریم تعداد خاصی از این مشاغل را بهصورت تسهیلات قرضالحسنهای و کارمزد 4 درصد پوشش دهیم.
به گفته شوهانی، بر همین اساس اکنون حدود 200 نفر شناسایی شده اند که پرونده آنها تکمیل و آماده معرفی به بانک برای دریافت تسهیلات است. اعتباری نزدیک به دو میلیارد تومان برای این بخش در نظر گرفته شده است.
منبع : جام جم