ضربه ای جدید به تار و پود فرش استان

اقتصادگردان_ فرش دست باف ایرانی دارای شهرت جهانی است و توانسته در بخش صادرات در جایگاه نخست قرار گیرد و این به هنر دست بافندگان خوش ذوق و قریحه ایرانی باز می گردد، گلیم و سفره کردی  هم حرف اول تولیدات در این بخش را می زنند و چند سالی است که در کشور مطرح شده و بازار خود را پیدا کرده اند با این حال این هنر دست ایرانی ها و هنرمندان استان به واسطه حضور فرش های دست باف و ماشینی خارجی دستخوش تهدید شده است و به راحتی می توان مشاهده کرد که فرش های خارجی با نام های ترکی، هندی و افغانی در برخی از فروشگاه های شهر جولان می دهند و در همین فروشگاه ها هیچ خبری از دست بافته های ظریف فرش بافان استان نیست. برخی فروشگاه های فرش به فرش هایی با رنگ های مختلف ملون شده اند اما ردی از آثار بومی و محلی در آن جا ها وجود ندارد.

یکی از فروشندگان فرش با بیان این که چندی است فرش های بیگانه در فروشگاه ها بیشتر شده است، می افزاید: این فرش ها با کیفیت پایین تر و قیمت بالاتر عرضه می شوند اما چون فقط نام خارجی دارند مورد استقبال مصرف کنندگان قرار می گیرند.

وی با بیان این که به طور کلی این فرش ها از مبادی غیر رسمی وارد و در برخی فروشگاه ها فروخته می شوند، ادامه می دهد: استان تولید کننده فرش های مرغوب و خوبی است و وجود فرش های بیگانه لطمه به صنعت فرش استان است.

وی از عملکرد ضعیف دستگاه های متولی برای معرفی فرش اصیل خراسان شمالی به شهروندان انتقاد و اظهار می کند: مکان و نمایشگاهی برای عرضه این محصولات وجود ندارد در صورتی که طرح و رنگ فرش های تولید استان بسیار جذاب تر از فرش های خارجی است و تراکم و بافت عالی دارد.وی صنعت فرش را نقطه قوت اقتصاد بازار و استان می داند و ادامه می دهد: بسیاری از شهروندان با تولیدات استان آشنا نیستند و این خلا موجب هجوم فرش های خارجی شده است.

دکتر«احراری» یک کارشناس فرش در این باره می گوید: ورود فرش های دیگر کشورها موجب خروج فرش دست باف ایرانی از گردونه می شود و تبعات نامطلوب آن بر زندگی تولید کنندگان و بیش از 30 رسته شغلی در حوزه فرش دست باف تاثیر می گذارد.وی با بیان این که ورود فرش های خارجی حتی به بخش کشاورزی و صنعت هم آسیب وارد می کند، ادامه می دهد: تولید کنندگان ابریشم و پنبه و کارخانه های پنبه و پشم ریسی و حتی قالی شویی ها تحت تأثیر اثرات منفی ورود فرش خارجی قرار می گیرند.

وی با بیان این که فرش های خارجی از راه های مختلف وارد می شود، اعلام می کند: بخش عمده این فرش ها به شکل قاچاق و از مبادی غیر رسمی از کشورهای همسایه مانند افغانستان، پاکستان و ترکمنستان وارد می شوند و برخی تولید کنندگان ایرانی که در خارج از کشور هستند به دلیل ارزان بودن نیروی کار در کشورهای همسایه سرمایه گذاری کرده اند و با ارسال نقشه و مواد اولیه از داخل کشور اقدام به تولید و آن ها را از راه های مختلف وارد کشور می کنند.

وی با بیان این که این فرش ها بازار مشهد، بجنورد، گرگان و تهران را اشباع کرده اند، ادامه می دهد: دلیل اصلی این تولیدات دستمزد پایین است زیرا قیمت تمام شده فرش در افغانستان حدود 35 درصد قیمت تمام شده فرش در ایران است، در نتیجه هزینه خطر پذیری دارد و افراد ریسک قاچاق را می پذیرند چون توجیه دارد.

وی با بیان این که بخشی از این فرش ها محصولات برگشت خورده صادرکنندگان است که به دلیل عرضه در نمایشگاهی از کشور خارج شده اند، می افزاید: این فرش ها به بهانه و روش های مختلف وارد می شود یا فرش هایی با توجیه مرمت در میان فرش های ایران وارد می شود و گمرک نمی تواند تک تک آن ها را بررسی کند.

«احراری» ادامه می دهد: در کنار همه چالش هایی که برای فرش دست باف وجود دارد این موضوع  که فرش های افغانی با سبک های ایرانی وارد کشور  می شوند هم مزید بر علت شده است.

وی درباره چگونگی برخورد با ورود فرش خارجی به استان، می گوید: سازمان صنعت، معدن و تجارت متولی است و تعزیرات حکومتی و تشکل های صنفی با ورود و فروش فرش خارجی برخورد کنند.

وی ادامه می دهد: باید کارشناسان متخصص برای تشخیص این فرش ها وجود داشته باشند زیرا تشخیص بافت آن ها دشوار است.

وی خراسان شمالی را سرزمین فرهنگ ها و خاستگاه تولیدات متنوع می داند و خاطرنشان می کند: این تولیدات در بین  اقوام مختلف استان دیده می شود و با بودجه های مختلف قابل خریداری است.

وی با اشاره به فرش های دست باف استان، ادامه می دهد: فرش دویدوخ، گلیم و  سفره کردی از تولیدات محلی استان ما هستند و توجیه اقتصادی دارند و هر فردی با هر توان مالی توانایی خرید آن ها را دارد.

وی با بیان این که فرش دست باف دارای مزیت سلامتی است، تصریح می کند: در تولیدات فرش دست باف از الیاف و رنگ های طبیعی استفاده می شود و بنا بر تأکید مراکز بهداشتی و درمانی الیاف مصنوعی می تواند برای سلامتی مضر باشد.

وی ابرازمی کند: تصور مردم درباره گرانی فرش دست باف ناشی از کم کاری تشکل های فرش است زیرا این بخش به طور شفاف اطلاع رسانی نکرده است و رسانه ها به ویژه صدا و سیما در این باره کم کاری کرده اند در حالی که مزیت فرش خراسان شمالی تولید برای اقشار مختلف است.

این کارشناس ادامه می دهد: قالیچه و قالی های کردی و ترکمنی در ابعاد مختلف در استان تولید می شوند و سفره های کردی و گلیم ناب خراسان شمالی که بازار خوبی هم دارند دارای نقش مایه های ذهنی و فوق العاده ای هستند.

وی با بیان این که فرش های دست باف خراسان شمالی در میدان امام(ره) اصفهان و نمایشگاه های تهران فروخته می شود، اظهارمی کند: اگر می خواهیم در استان فرش غریب نباشد باید کمی به موضوع توریست و گردشگر توجه شود زیرا فرش با توریست پیوندی دیرینه و ناگسستنی دارد و هر شهری که به توریست توجه کرده به صنایع دستی و فرش آن هم توجه شده است.

وی با بیان این که مراکز فروش فرش دست باف در استان پراکنده هستند، ادامه می دهد: این مراکز هم به معرفی فرش بی توجه هستند و علم کافی درباره نقش مایه ها ندارند در حالی که تشریح نقش مایه ها و بیان مزیت ها کمک بزرگی به فروش فرش می کند. وی اضافه می کند: در استان عزم ملی برای سامان دهی بازار فرش دست باف وجود ندارد. در همین باره، رئیس اتحادیه فرش دست باف و معاون اتحادیه فرش ماشینی، می گوید: تولیدات استان بیشتر دست باف است و در ابعاد و قیمت های مختلف تولید می شود.

«ایزانلو» با بیان این که در حوزه فرش دست باف نقشه دیگر استان ها بافته می شود ادامه می دهد: قالیچه ترکمن و گلیم بومی و اصیل خراسان شمالی است و تنوع بسیاری دارد، تولیدات استان به استان های دیگر معرفی شده و گلیم استان در کشور جا باز کرده اما رسانه ها باید حمایت کنند تا تبلیغات فرش دست باف استان به خوبی انجام شود.وی با بیان این که ایران یکی از قطب های تولید فرش ماشینی است، اظهارمی کند: برخی از شرکت ها فرش های ماشینی را کپی برداری می کنند و به نام خارجی می فروشند. 

وی با بیان این که بیشتر فرش های خارجی قاچاق است، ادامه می دهد: ورود این فرش ها به فرش استان لطمه می زند و باید وارد کنندگان، بنکداران، سازمان صنعت، معدن و تجارت و تعزیرات هوشمندانه عمل کنند و کارگروهی در این باره تشکیل شود. وی با بیان این که استان دارای بیش از 10 هزار بافنده فرش است، ابراز می کند: بیش از 60  تا 70 هزار متر مربع فرش در استان تولید و 50 درصد آن در انبارها دپو می شود. 

وی اشاره به وجود چند مرکز فروش فرش دست باف در استان، اعلام می کند: بازارچه فرش در استان نداریم و متاسفانه سرمایه گذاری خصوصی بدون حمایت دولت در ابتدای کار توجیه اقتصادی ندارد و باید دولت از اجرای این طرح حمایت کند.

منبع : خراسان شمالی