افزایش ۶ درصدی مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری
بررسی قیمت خوراک صنایع برای سال آینده
مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران با اشاره به الگوی مصرف بخش خانگی و تجاری در ۶ ماه نخست سال، از پیش‌بینی افزایش ۶ درصدی گاز در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ خبر داد.
اقتصادگردان- محمدرضا جولایی در میزگرد علمی - تروجی (آموزشی) با عنوان «چالش‌های مدیریت تأمین گاز طبیعی در ماه‌های سرد سال و راه‌های برون‌رفت از آن» در محل مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی درباره سقف تولید و مصرف نسبت به پارسال گفت: پیش‌بینی می‌شود منابع تولیدی شرکت ملی گاز ایران و پالایشگاه‌ها همچون سال قبل محقق شود و حدود یک میلیارد مترمکعب در روز باشد.
وی افزود: مصرف نیز به‌شدت تابع بخش خانگی و تجاری است. برای نمونه پارسال در این بخش رکورد مصرف ۷۲۰ میلیون مترمکعب در روز هم ثبت شد.مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران تشریح کرد: باید ببینیم وضع سرما و مصرف در بخش خانگی چقدر خواهد بود تا مقدار مصرف در بقیه بخش‌ها تنظیم و گاز را برای مبادی مصرف ارسال کنیم، اما پیش‌بینی اولیه ما بر این اساس است که با توجه به افزایش ۶ درصدی مصرف در فصل گرم، همین اتفاق در نیمه دوم سال نیز تداوم داشته باشد و با توجه به میانگین مصرف روزانه ۶۴۰ تا ۶۵۰ میلیون مترمکعبی پارسال در بخش خانگی و تجاری در فصل سرد، مقدار ۶ درصدی به آن افزوده شود که با توجه به منابعی که در اختیار داریم، باید برنامه‌ریزی برای تأمین گاز مورد نیاز انجام شود.
همچنین حسینعلی محمدحسینی مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران در این میزگرد گفت: در بحث خوراک گاز ممکن است حمایت‌هایی شود البته حمایتی که مبتنی بر عقلانیت باشد و نه رانت خوراک، بر همین اساس بحث‌های مختلفی شده است تا سال آینده به سمت و سویی برویم که در عین حمایت از صنایع، منابع تبصره ۱۴ بودجه دولت را محقق کنیم.
وی مقایسه تخفیف خوراک برای صنایع را منوط به عوامل مختلفی از جمله شرایط جهانی دانست و گفت: با توجه به مسائل ژئوپلیتیکی که در منطقه مطرح است، اکنون فرصتی ایجاد شده است تا صادرات گاز بیشتری داشته باشیم، در واقع موضوعی که در بحث خوراک صنایع باید در نظر گیریم، هزینه فرصت صادراتی است که بابت تخفیف می‌پردازیم.
محمدحسینی در تشریح این موضوع گفت: در واقع قیمت ۱۲ هزار تومان به ازای هر مترمکعب در صادرات را باید با قیمت ۵ هزار تومان سقف فروش به صنایع داخلی مقایسه کرد و با توجه به شرایط باید دید چه کاری برای کشور مناسب است.در واقع اکنون گاز حدود ۶ تا ۷ هزار تومان به ازای هر مترمکعب ارزان‌تر از صادرات به بخش داخلی عرضه می‌شود.
وی با اشاره به اینکه تکالیفی برای تأمین منابع بودجه سال ۱۴۰۱ از سوی دولت به شرکت ملی گاز ایران ابلاغ شده و هرگونه تغییر در قیمت فروش گاز طبیعی منابع بودجه را تحت تأثیر قرار می‌دهد افزود: هر یک واحد سرمایه‌گذاری برای بهینه‌سازی مصرف انرژی، معادل ۱۰ واحد سرمایه‌گذاری برای بخش تولید است. بررسی روند ۲۰ ساله کشورها نشان می‌دهد این شاخص همواره نزولی بوده است، اما در کشور ما با توجه به اینکه همه نگاه‌ها به سمت افزایش عرضه بوده، همچنان به فکر افزایش تولید انرژی هستیم و بر همین اساس شدت مصرف انرژی بالا رفته است که جز ایران تنها عربستان در این دسته قرار می‌گیرد.
حسینعلی محمدحسینی، در میزگرد علمی-ترویجی (آموزشی) با عنوان «چالش‌های مدیریت تأمین گاز طبیعی در ماه‌های سرد سال و راه‌های برون‌رفت از آن» در محل مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با بیان اینکه کشورهایی که منابع خدادادی ندارند، برنامه‌ریزی‌های مدونی درباره بهینه‌سازی مصرف سوخت داشته‌اند، گفت: شاخص‌های مختلفی درباره بهینه مصرف داریم، مهم‌ترین شاخص شدت مصرف انرژی است که مقدار انرژی برای تولید یک واحد ثروت را نشان می‌دهد.
محمدحسینی گفت: شرکت ملی گاز ایران با این نگاه برنامه‌های مفصلی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور دارد تا بتواند چالش بهینه‌سازی مصرف گاز را که از مشکلات شرکت ملی گاز است برطرف کند.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران درباره برنامه این شرکت برای اصلاح تعرفه گاز در بخش خانگی توضیح داد: برای بخش خانگی نیز اصلاح را به‌گونه‌ای در نظر گرفته‌ایم که بدمصرف‌ها، پرمصرف‌ها و یارانه بگیران پنهان گاز کنترل شوند و از محل صرفه‌جویی بتوانیم صادرات بیشتری داشته باشیم و در واقع کسانی که طبق الگو، مصرف‌کننده گاز هستند، کمترین افزایش را تجربه می‌کنند.
قیمت دستوری انگیزه‌ای برای مصرف باقی نمی‌گذارد
محمدحسینی با بیان اینکه در کشورهای دیگر تعیین قیمت گاز بر اساس عرضه و تقاضاست، افزود: برای نمونه یک شرکت خصوصی گاز وارد می‌کند و این مصرف‌کننده است که برای تولید خود باید ببیند خرید با چه قیمتی دارد و این موضوع قیمت را همسو با قیمت‌های جهانی پیش می‌برد که انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی مصرف سوخت در بخش‌های تجاری و صنایع می‌شود، این در حالی است که در ایران قیمت دستوری تعیین می‌شود و انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی مصرف باقی نمی‌ماند.
وی برای بخش خانگی توضیح داد و گفت: در بخش خانگی نیز ساختمان‌ها در اروپا برچسب انرژی دقیقی می‌گیرند که این رویه برای خریدار و سازنده انگیزه ایجاد می‌کند، این در حالی است که در کشور ما با وجود مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، حداقل‌های مصرف انرژی هم رعایت نمی‌شود.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: اروپا میانگین شدت انرژی را از سال ۲۰۰۰ تا سال ۲۰۲۰ میلادی، حدود ۲۰ درصد کاهش داد، در حالی که تولید ناخالص داخلی در همین دوره افزایش یافته است و این دو شاخص از یکدیگر مجزا هستند، در عین حال امسال با توجه به شرایط تأمین انرژی جهانی در اتحادیه اروپا دستور کاهش مصرف گاز ۱۵ درصدی نسبت به میانگین سه‌ساله صادر شده است.
تصمیم‌های بلندمدت برای بهینه‌سازی مصرف
محمدحسینی با بیان اینکه آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز، سالانه بیش از ۹۰۰ میلیارد مترمکعب گاز تولید می‌کند، گفت: این کشور ۳۸۶ مخزن ذخیره‌سازی زیرزمینی دارد. روسیه در رتبه دوم تولید نیز ۲۳ مخزن زیرزمینی دارد، آلمان ۴۷، اوکراین ۱۳ و ایتالیا ۱۳ مخزن با ظرفیت و بازدهی بالا دارند اما در کشورما تنها دو مخزن داریم.در واقع مدیریت تولید و مصرف یک شبه و یک ساله نیست، بلکه به تصمیم‌گیری بلندمدت برمی‌گردد و توسعه یک مخزن حداقل ۶ سال زمان می‌برد.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران تأکید کرد: با تمام این مشکلات تمام هم‌وغم ما افزایش مخازن ذخیره‌سازی است تا بتوانیم ظرفیت ذخیره‌سازی را به نُرم جهانی برسانیم تا حداقل ۱۰ درصد مصرف را پوشش دهد و از ۳ میلیارد ذخیره‌سازی در سال به ۵.۵ میلیارد مترمکعب برسیم.
محمدحسینی درباره برنامه‌های این شرکت برای بهینه‌سازی مصرف انرژی نیز گفت: در بخش بهینه‌سازی همه اسناد و مدارک فعالیت کشورهای پیشرفته در این زمینه را مطالعه کردیم و قرار است بخشی ان‌شاءالله آیین‌نامه و بخش‌نامه شود تا در قالب مصوبه هیئت دولت ابلاغ شود.
