نرخ ارز و سکه در بازار / نحوه تامین ارز مصارف خدماتی / اعلام منشأ ارز کالای وارداتی و سازوکار رهگیری تخصیص ارز

اقتصاد گردان -  دلار در صرافی‌های بانکی روز دوشنبه 29 اردیبهشت 99 با رشد ۱۸۰ تومانی قیمت به بهای ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان فروخته شد. نرخ خرید هر دلار در تابلوی صرافی‌های بانکی ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان و فروش ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان بود. قیمت خرید هر یورو نیز ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان و نرخ فروش آن ۱۸ هزار و ۶۰۰ تومان شد. قیمت خرید دلار در بانک‌ها نیز ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام شده است.

نرخ لحظه ای سامانه سنا برای خرید دلار 17100، فروش دلار 17200، خرید  یورو 18500، فروش یورو 18600 تومان اعلام شد.  همچنین  سامانه سنا نرخ میانگین معاملات ارز در تاریخ 28 اردیبهشت 99 را برای دلار 16982، یورو 18377، درهم 4644، یوان 2222، پوند 20189،  لیرترکیه 2478، دلار کانادا 12658 تومان اعلام کرده است. 

به نظر کارشناسان، روند عرضه و تامین ارز با وضعیت مناسبی ادامه دارد و کمبودی از طرف عرضه وجود ندارد، اما در روزهای اخیر برخی نابسامانی ها در بازارهای موازی مانند خودرو و طلا، زمینه رشد قیمت ها در بازار ارز فراهم کرد. رییس کل بانک مرکزی در واکنش نوسانات نرخ ارز به مردم نسبت به بالارفتن ریسک سرمایه گذاری در بازار ارز هشدار داده است.

سکه از مرز ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان عبور کرد

 در بازار طلا نیز قیمت اونس با رشد ۱۹ دلاری به رقم یک هزار و ۷۴۳ دلار ارزش‌گذاری شد و با اعلام نرخ دلار به قیمت 17690 تومان،  قیمت طلا و سکه افزایش یافت و کارشناسان عامل اصلی رشد قیمت طلا و سکه در معاملات روزهای اخیر را افزایش قیمت دلار در داخل و همچنین چشم‌انداز رشد بهای اونس در بازارهای جهانی ارزیابی کردند.

سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار آزاد تهران با رشد حدود ۲۷۰ هزار تومانی به رقم هفت میلیون و ۶۵۰ هزار تومان فروخته شد. هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز هفت میلیون و ۳۵۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شد. همچنین نیم سکه نیز سه میلیون و ۸۸۰ هزار تومان، ربع سکه دو میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی یک میلیون و۸۰ هزار تومان تعیین قیمت شد. هر گرم طلای خام ۱۸ عیار ۷۴۲ هزار تومان و هر مثقال طلا نیز سه میلیون و ۲۱۸ هزار تومان ارزش‌گذاری شد. 

 

در بازار رسمی ارز نیز، بانک مرکزی نرخ رسمی ۴۷ ارز اعلام کرد که بر اساس آن نرخ ۲۸ ارز افزایش و ۸ ارز کاهش یافت؛ همچنین نرخ ۱۱ ارز دیگر نیز ثابت ماند. بر اساس اعلام بانک مرکزی هر دلار آمریکا ۴۲ هزار ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس با افزایش ۲۱ ریالی به قیمت ۵۰ هزار و ۸۶۷ ریال و هر یورو نیز با افزایش ۲۲ ریالی به قیمت ۴۵ هزار و ۴۶۶ ریال اعلام شد.

وضعیت امروز بازارها سخت‌تر از تابستان ۹۷ نیست

وضعیت امروز بازارها سخت‌تر از تابستان ۹۷ نیست، ثبات لازم به بازار بر می‌گردد. رییس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه وضعیت امروز بازارها سخت‌تر از تابستان ۹۷ نیست، گفت: ثبات لازم به بازار بر می‌گردد. وضعیت امروز بازارها در اقتصاد کشورمان حتماً سخت تر از مرداد و شهریور۹۷ نیست درآن روزها باشروع و تشدید تحریم های آمریکا، بازار های ارز ، سکه و سایر دارایی ها به شدت به هم ریخت و نرخ دلار دربازار به رقم های بسیار بالا رسید. ولی، با مدیریت بازارها و تدابیری که به کارگرفته شد، علیرغم تمامی مشکلات در مدت دو سال گذشته، ثبات نسبی بازارها در نرخ های بسیار پایین تر ارز، برقرار و رشد اقتصاد غیرنفتی در اواخر سال ۹۸ مثبت شد. 

به گزارش تعادل، همتی افزود: این روزها نیز به علت تداوم فشار حداکثری، شیوع کرونا وتعطیلی سه ماههٔ بسیاری از فعالیتها و کاهش قیمت نفت و سایر فرآورده های نفتی، تهدیدات جدید آمریکا و...انتظارات تورمی را بالا برده است. در روزهای آتی، پیش بینی های بانک مرکزی از تورم یکسال آتی و «تورم هدف»، اعلام خواهدشد. محاسبات و برآوردهای اداره بررسی های اقتصادی بانک بسیار کمتر از آن چیزی است که در فضای تبلیغاتی مطرح میشود. همانطور که قبلاً گفتم شرایط دشوار است. لیکن، روند درحال بهبود بوده و قابل مدیریت و ثبات نیزقابل اعاده است. در روزهای اول حضورم دربانک مرکزی اعلام کردم همهٔ داشته های علمی و تجربی خود را برای کنترل اوضاع به کار خواهم بست.امروز نیز با تجربیاتی به مراتب بیشتر از آنروز،اعلام میکنم ؛ با تلاش جدی همکارانم دربانک مرکزی، سیستم بانکی و نیز سایر بخشهای مختلف اقتصادی، به حول قوه الهی، ثبات لازم در بازارها برقرار خواهدشد. همراهی مردم عزیز و فعالان اقتصادی دربخش های تولید وصادرات  این بار نیز، پشتیبان اصلی تلاش خدمتگزارانشان خواهدبود.

 از سوی دیگر،  بانک مرکزی دستورالعمل نحوه تامین ارز بابت مصارف ارزی خدماتی مرتبط با تسهیلات ارزی را ابلاغ کرد.براساس دستورالعمل بانک مرکزی، تامین ارز بابت سهم‌الشرکه (آورده) متقاضی و بازپرداخت تسهیلات اعطایی (اعم از اصل، سود و وجه التزام تاخیر تادیه دین) به تسهیلات‌گیرندگان از محل منابع بانک‌ها و بانک توسعه و تجارت اکو در چارچوب بخش چهارم مجموعه مقررات ارزی و نیز صندوق توسعه ملی به نرخ بازار دوم ارز و از طریق سامانه نیما امکان‌پذیر است.

براساس این دستورالعمل تامین ارز بابت سهم‌الشرکه (آورده) متقاضی و بازپرداخت تسهیلات اعطایی (اعم از اصل، سود و وجه التزام تاخیر تادیه دین) به تسهیلات گیرندگان از محل منابع بانک جهانی و بانک توسعه اسلامی در چارچوب بخش چهارم مجموعه مقررات ارزی با تایید سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران به نرخ بازار دوم ارز و از طریق سامانه نیما امکان‌پذیر است.

همچنین تامین ارز بابت سهم‌الشرکه (آورده) متقاضی و بازپرداخت تسهیلات ریفاینانس (اعـم از اصل، سود و وجه التزام تاخیر تادیه دین) حسب گروه کالای وارداتی به نرخ رسمی و یا نرخ بازار دوم ارز و از طریق سامانه نیما امکان‌پذیر است.

در این دستورالعمل تصریح شده که تسویه بدهی (اعم از اصل، سود و وجه التزام تاخیر تادیه دین) تسهیلات گیرندگان از محل حساب ذخیره ارزی موضوع آیین‌نامه اجرایی ماده ۲۰ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، به صورت ارزی (ارائه عین ارز از سوی بدهکار) و یا به صـورت ریالی مطابق آیین‌نامه مزبور است.

همچنین تامین ارز جهت بازپرداخت تسهیلات اعطایی(اعم از اصل، سود و وجه التزام تاخیر تادیه دین) از محل منابع جزء (د) بند (۶) قانون بودجه سال ۱۳۸۸ کل کشـور (موضوع تصـویبنامـه شماره ۲۱۱۶۰۷/ت۴۳۳۰۴ک مورخ ۱۳۸۸.۱۰.۲۷ کمیسیون موضوع اصل ۱۳۸ قانون اساسـی) بـه نرخ بازار دوم ارز و از طریق سامانه نیما امکان‌پذیر است.

این دستورالعمل همچنین تاکید کرده که تامین ارز بابت سهم‌الشرکه (آورده) متقاضی و بازپرداخت تسهیلات اعطایی (اعم از اصل، سود و وجه التزام تاخیر تادیه دین) به تسهیلات گیرندگان از محل منابع بانک‌ها در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی کشور به نرخ بازار دوم ارز و از طریق سامانه نیما امکانپذیر است.

همچنین تأمین ارز بابت سهم‌الشرکه (آورده) متقاضی، پرداخت اقساط و هزینه‌های تبعـی اعتبـارات اسنادی فاینانس خـودگردان و غیرخودگردان، بـه نـرخ بازار دوم ارز و از طریق سامانه نیما امکان‌پذیر است.

 همچنین  نمایندگان مجلس واردکنندگان را موظف به اظهار منشاء ارز تخصیصی به کالای وارداتی کردند. نمایندگان مجلس تصویب کردند که به منظور مقابله با قاچاق ارز و مدیریت منابع و مصارف ارزی کلیه واردکنندگان کالا موظفند منشأ ارز کالای وارداتی خود را پس از ثبت سفارش و قبل از ترخیص اعلام کنند.

نمایندگان در نشست علنی دوشنبه مجلس در جریان بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با ماده ۷ لایحه مذکور موافقت کردند. در این ماده آمده است بند «ش» ماده (۱) قانون به شرح زیر اصلاح می شود:

قاچاقچی حرفه ای: شخصی است که بیش از سه بار مرتکب قاچاق شود، اعم از اینکه در هر مرتبه تعقیب شده یا نشده باشد و ارزش کالا یا ارز قاچاق در هر مرتبه بیش از یکصد میلیون باشد.

همچنین نمایندگان در جریان بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز ماده (۱۵) این لایحه را به تصویب رساندند.

در ماده ۱۵ آمده است: متن زیر به عنوان تبصره (۴) به ماده (۷) قانون الحاق می شود:

تبصره ۴ - به منظور مقابله با قاچاق ارز و مدیریت منابع و مصارف ارزی، کلیه واردکنندگان کالا موظفند منشأ ارز کالای وارداتی خود را پس از ثبت سفارش و قبل از ترخیص، در سامانه موضوع بند «الف» ماده (۹) این قانون اظهار نمایند. بانک مرکزی موظف است پس از دریافت اطلاعات منشأ ارز، بلافاصله و در خصوص کالاهای سریع الفساد، سریع الاشتعال یا مورد نیاز فوری حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت نسبت به بررسی آن اقدام نموده و در صورت صحت اطلاعات ابرازی، شناسه رهگیری معتبر به اطلاعات مذکور اختصاص دهد. مجوز ثبت سفارش تا قبل از دریافت شناسه رهگیری موضوع این تبصره قابل استناد جهت ترخیص در گمرک نیست. حکم این ماده مانع از اجرای مقررات ماده (۶۲) قانون امور گمرکی نیست

 از سوی دیگر،  رییس فدرال رزرو می‌گوید این امکان وجود دارد که احیای اقتصادی آمریکا تا اواخر سال آینده به درازا کشیده و شاید احیای کامل نیازمند کشف واکسن ویروس کرونا باشد.

به گزارش ایبِنا از سی‌بی‌اس، «جروم پاول» در اینباره گفت: این اقتصاد احیا خواهد شد. شاید کمی زمان ببرد و شاید تا اواخر سال آینده طول بکشد، واقعا اطلاعی از این موضوع نداریم.

وی ادامه داد: با فرض اینکه موج دوم ویروس کرونا در کار نباشد، تصور می‌کنم در نیمه دوم سال جاری شاهد احیای یکنواخت باشیم. برای احیای کامل اقتصادی، مردم باید به طور کامل خاطرجمع باشند و برای وقوع چنین چیزی باید منتظر واکسن (کرونا) بمانیم.

فدرال رزرو برای کمک به کسب و کارها و بازاهای مالی با هدف ادامه فعالیت در جریان پاندمی و همچنین در تلاش برای توقف ورشکستگی شرکت‌ها و از کار افتادگی خانواده‌ها در دوران نبرد علیه کرونا، مجموعه‌ای از برنامه‌ها را به تصویب رسانده است.

جروم پاول نسبت به مثبت شدن رشد اقتصادی آمریکا از سه ماهه سوم سال ابراز امیدواری کرد.در شرایطی که آمریکا به اصلی ترین کانون درگیر با کرونا تبدیل شده است، رییس بانک مرکزی آمریکا در سخنانی گفت نظام بانکی این کشور به حد کافی برای پشت سر گذاشتن این بحران نیرومند است. 

در حال حاضر بیش از ۳۶ میلیون نفر در آمریکا برای دریافت مزایای بیکاری درخواست داده‌اند و انتظار می رود رشد اقتصادی به پایین ترین سطح خود از زمان بحران سال ۱۹۲۹ برسد. پاول با بیان اینکه قبول دارد آمارهای اقتصادی سه ماهه دوم سال خیلی خیلی بد خواهند بود، نسبت به بهبود شرایط و احتمال بازگشت رشد اقتصادی به محدوده مثبت در سه ماهه سوم سال ابراز امیدواری کرد. 

رییس بانک مرکزی آمریکا گفت اگرچه احتمالا با رشد منفی ۲۰ تا ۳۰ درصدی و نرخ بیکاری ۲۰ تا ۲۵ درصدی مواجه خواهیم شد اما شرایط اصلا مثل سال ۱۹۲۹ نگران کننده نیست چون این وضعیت به سرعت تمام خواهد شد. با این حال پاول افزود که نباید خیلی هم به بهبود سریع امیدوار بود و روند رشد از نیمه دوم و به تدریج از سر گرفته خواهد شد. 

بانک مرکزی آمریکا در مقایسه با سایر همتایان خود در جهان، سنگین ترین مداخله را از نظر اندازه و شدت عمق در بازارهای مالی برای حمایت از آن ها در برابر ویروس کرونا انجام داده و نرخ بهره را در اقدامی کم سابقه به محدوده صفر درصدی کاهش داده است. این مداخلات به ویژه از آن جهت اهمیت دارد که فدرال رزرو بیشتر تمرکز خود را بر روی حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط که آسیب پذیری بیشتری دارند، گذاشته است. 

پاول با تاکید بر ضرورت حمایت از کسب و کارهای خرد گفت: اگر جلوی سقوط کسب و کارها را نگیریم و افراد مدت زیادی را خارج از بازار کار باقی بمانند، در بلندمدت با خسارت های قابل توجهی مواجه خواهیم شد و عاقلانه تر است حالا با هزینه ای کمتر از آن ها حمایت کنیم. این کار سرعت احیای رشد را نیز بیشتر خواهد کرد.

افت خفیف دلار

  از سوی دیگر،  شاخص دلار در معاملات امروز کمی افت کرد. به گزارش رویترز، مجلس نمایندگان آمریکا با اختلاف کمی به طرح پیشنهادی دموکرات ها برای اختصاص یک بسته حمایتی سه تریلیون دلار دیگر به کسب و کارها و بخش های مختلف اقتصاد این کشور به منظور کاستن از تبعات اقتصادی ویروس کرونا رای مثبت داد که این لایحه برای تایید نهایی باید به تایید سنا و رییس جمهور آمریکا نیز برسد.

پیش‌تر نیز آمریکا سه تریلیون دلار برای حمایت از بخش‌های مختلف اقتصاد این کشور در نظر گرفته بود. با این حال احتمالا این لایحه در سنا رای نخواهد آورد، چرا که برخی از مقامات ارشد جمهوری خواه از جمله استیو اسکالیز آن را بذل و بخشش سوسیالیستی خوانده اند.  

بازگشایی تدریجی اقتصادهای جهان تحت تاثیر آسیب های وارده به زنجیره های تامین، نیروی کار و تقاضای جهانی قرار گرفته است و در این بین دو اقتصاد نخست جهان نیز کماکان وضعیت مطلوبی ندارند. در آمریکا پیش بینی می شود رشد اقتصادی در سه ماهه دوم سال به رقم بی سابقه منفی ۳۵ درصد و نرخ بیکاری به ۲۵ درصد برسد. در چین نیز با وجود بهبود نسبی وضعیت تولیدات کارخانه ها در مقایسه با ماه قبل،  میزان مخارج مصرفی کماکان در سطح ناامیدکننده ای باقی مانده است.  

از سوی دیگر نرخ تورم در بسیاری از کشورهای جهان با سرعت زیادی رو به کاهش است که این کاهش نرخ تورم در کنار پایین بودن میزان مخارج مصرف کننده در بسیاری از کشورها بدان معنا خواهد بود که بانک های مرکزی ناچار به انجام اقدامات محرک بیشتری برای تسریع کردن روند بازیابی اقتصاد کشورها هستند.  

اکنون برخی از کارشناسان پیش بینی کرده اند بانک مرکزی آمریکا با تابوشکنی نرخ بهره را به سطح منفی کاهش دهد. وزیر خزانه داری آمریکا نیز نرخ بهره فعلی را یک فرصت مناسب برای سر و سامان دادن به وضعیت بدهی ها دانسته و از برنامه ریزی برای استقراض سه تریلیون دلاری خبر داده است.

شان اولیور، کارشناس مسایل اقتصادی در موسسه ای ام پی کپیتال گفت: در حال حاضر سه ریسک مهم بر سر اقتصاد جهانی است: احتمال بروز موج دوم همه گیری ویروس کرونا، زمان لازم برای بازگشت فعالیت های اقتصادی به سطوح قبل از بحران و تشدید تنش ها بین آمریکا و چین.  

وقایع معاملات ارز هم چنین تحت تاثیر اخبار مربوط به ویروس کرونا قرار دارد. در آمریکا دونالد ترامپ، در اظهاراتی عجیب مدعی شده ویروس کرونا در آزمایشگاهی در شهر ووهان چین، جایی که پاندمی کرونا از آنجا آغاز شد، ساخته شده و تهدید کرد که در صورت اثبات این ادعا، چین را از طریق اعمال تعرفه‌های جدید تنبیه خواهد کرد.

آمریکا و چین از سال ۲۰۱۸ با یکدیگر وارد یک جنگ تجاری گسترده شدند و سرانجام اواخر سال گذشته دو طرف سر اجرای یک جدول زمانی برای متوازن شدن تجارت دوجانبه توافق کردند. اکنون تهدیدات ترامپ باعث افزایش هراس معامله گران از ایجاد یک جنگ تجاری جدید شده است؛ آن هم در زمانی که رشد اقتصادی بسیاری از کشورها تحت تاثیر شیوع کرونا و تعطیلی کسب و کارها به پایین ترین سطوح تاریخ معاصر رسیده است.  

آلن راسکین، کارشناس ارشد مسایل ارزی در دویچه بانک گفت:آمارهای بازار کار کشورهای مختلف نشان می دهد که باید منتظر بدتر شدن شرایط مالی در ماه های پیش رو باشیم. بازارها می دانند که وضعیت خیلی خوب نیست و سرمایه گذاری ها کندتر و تقاضا برای دارایی های امن بیشتر شده است. این یعنی یک مسیر احیای طولانی را پیش رو خواهیم داشت.  

تاکنون بیش از چهار میلیون و ۸۰۵ هزار و ۲۱۰ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین ۳۱۶ هزار و ۷۳۲ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۹۰ هزار و ۹۷۸ نفر، انگلیس با ۳۴ هزار و ۶۳۶ نفر، ایتالیا با ۳۱ هزار و ۹۰۸ نفر،  فرانسه با ۲۸ هزار و ۱۰۸ نفر و اسپانیا با ۲۷ هزار و ۶۵۰ نفر بوده است.  

اریک برگر،  کارشناس بازار ارز در بانک مرکزی کانادا گفت: اکنون نگاه معامله گران به دور تازه تنش های لفظی بین پکن و واشنگتن دوخته شده است و اگر وضعیت آرام تر نشود شاهد آغاز دور دوم جنگ تجاری بین دو اقتصاد نخست جهان خواهیم بود. در این صورت نرخ برابری دلار و یوان به ویژه در برابر ارزهای امن شاهد تغییرات گسترده ای خواهد بود و شاهد ثبت رکوردهای جدیدی از ارزهایی نظیر ین و فرانک خواهیم بود.  

شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با افت ۰.۱۵ درصدی نسبت به روز قبل و در سطح ۱۰۰.۳۵۵ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوئیس معادل ۱.۰۲۹ دلار اعلام شد.  

داده های جدید منتشر شده از منطقه یورو نشان می دهد که کشورهای اروپایی با حادترین بحران اقتصادی یک دهه اخیر خود مواج شده اند.  طبق اعلام مرکز آمار اروپا، متوسط رشد اقتصادی ۱۹ کشور عضو منطقه یورو در سه ماهه نخست امسال در مقایسه با سه ماهه پایانی سال قبل ۳.۸ درصد و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳.۲ درصد کمتر شده است.  از سوی دیگر میزان تجارت خارجی کشورهای عضو منطقه یورو در ماه مارس  نسبت به مدت مشابه سال قبل با افت ۱۲.۱ درصدی مواجه شده و به ۱۵۳.۳ میلیارد یورو رسیده است.

در انگلیس نیز وضعیت چندان بهتر نیست و بانک مرکزی انگلیس در گزارشی هشدار داده است رشد اقتصادی این کشور به کمترین سطح خود از زمان جنگ جانشینی اسپانیا در قرن هجدهم خواهد رسید.  

در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با صعود ۰.۰۱ درصدی نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۲۱ دلار مبادله شد. یورو ۰.۰۱ درصد بالا رفت و با باقی ماندن در کانال ۱.۰۸  به ۱.۰۸۲ دلار رسید.

کیث تمپرتون - تحلیلگر بازار سرمایه در موسسه تاویرا سکیوریتیز - گفت: بازارها بین اخبار سیاست های محرک پولی، آمار جدید مبتلایان به کرونا و داده های بد اقتصادی گیر کرده اند و فکر می کنم این وضعیت حالا حالاها ادامه خواهد داشت.  

در معاملات بازارهای ارزی جهانی، همچنین هر دلار با ۰.۱ درصد افزایش به ۱۰۷.۲۰۳ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۵۵۳ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۷.۱۱۴ یوان چین اعلام شد.