تحليل چرايي فراز و فرود‌هاي شديد شاخص‌ بازار سهام

اقتصاد گردان - مسعود كريمي-  با توجه به تصمیم شورای پول و اعتبار و ابلاغيه بانك مركزي به تمام بانك‌ها مبني بر اين‌كه پرداخت سود روزشمار به سپرده‌های کوتاه‌مدت ممنوع بوده و معیار پرداخت سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری عادی از روزشمار به ماه‌شمار تغییر پيدا كرده است، در گام نخست اين موضوع مورد ارزيابي فعالان بازار سهام قرار گرفت.

 بر همين اساس، 2 سناريو از سوي صاحب‌‌نظران اقتصادي مطرح مي‌شود كه در سناريوي نخست برخي از فعالان بازار سهام بر اين باورند، سياست جديد بانك مركزي به طور قطع پس از گذشت زمان منجر به رونق معاملات بورس كشور مي‌شود.

 چرا كه اين افراد هدف از سرمايه‌گذاري در بازار‌هاي مالي را كسب سود عنوان مي‌كنند و معتقدند با توجه به سياست جديد بانكي به طور قطع نقدينگي‌هاي موجود در بانك‌ها راهي جز ورود به بازار سهام ندارند. اما در سناريوي دوم، صاحب‌نظران بازار سرمايه معتقدند كه ماهيت سرمايه‌گذاران سيستم بانكي با سرمايه‌گذاران فعال در بازار سرمايه تفاوت بسيار زيادي دارد. چرا‌كه سرمايه‌گذاران بازار سهام حداقل ريسك‌هايي را در زمينه سرمايه‌گذاري مي‌پذيرند، اين در حالي است كه در نقطه مقابل سرمايه‌‌هاي موجود در نظام بانكي غالبا ريسك‌گريز بوده و تحت هيچ عنوان به سمت خريد سهام سوق پيدا نخواهد كرد. 

به هر روي، فارغ از اين كه سياست‌گذاري‌هاي روزانه در حوزه اقتصاد كشور چه تاثير و تبعاتي را براي قشر سرمايه‌گذار، به خصوص فعالان حوزه بازار سهام به همراه خواهد داشت، اين مهم كه سهامداران تالار شيشه‌‌اي حافظ مي‌بايست براي فعاليت در اين بازار نگاه خود را براي سرمايه‌گذاري از كسب سود‌هاي لحظه‌اي با خريد و فروش‌‌هاي مداوم تغيير دهند و چشم‌انداز معاملاتي خود را در بازه زماني طولاني‌تري تعريف كنند نيز مهم ارزيابي مي‌شود. چرا كه به طور معمول سرمايه‌گذاري با چشم‌انداز بلند مدت مي‌تواند ريسك‌هاي مقطعي وارده به صنايع و شركت‌هاي مختلف را به نوعي پوشش دهد.

بيش‌ واكنشي بازار

در همين رابطه، حامد ستاک مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان با تحليل چرايي نوسانات شديد شاخص بازار سهام طي معاملات چند روز اخير عنوان كرد: به طور معمول بازار سهام براي تغيير روند، دچار يكسري رفتار‌‌‌هاي نوساني شديد به صورت كوتاه مدت مي‌شود.  اين كارشناس بازار سرمايه اصلي‌ترين دليل نوسانات اخير را اخبار و اتفاقاتي دانست كه به بازار سرمايه مخابره مي‌شوند و در عين حال تاكيد كرد: چنين عواملي به طور معمول باعث ايجاد تقاضا و يا عرضه بيش‌از اندازه در روند معاملاتي بازار سهام كشور مي‌شوند و در نهايت هم با غلبه هر كدام از طرف عرضه و تقاضا بازار با خروج از حالت سكون وارد روندي جديد خواهد شد. 

وي با تشريح برخي از اتفاقات تاثير‌گذار در جريان داد و ستد سهام نيز خاطرنشان كرد: افزايش نسبي قيمت كالاهاي اساسي نفت و طلا، گمانه‌زني‌هاي مثبت در خصوص اجرايي شدن SPV بين ايران و اتحاديه اروپا، تنظيم لايحه اصلاح ساختار بازار سرمايه، برنامه‌ريزي در راستاي اجرايي شدن بازار متشكل ارزي، احتمال راه‌اندازي بورس بين‌الملل و عواملي از اين قبيل مي‌توان از جمله اخبار اثر‌گذار مثبتي دانست كه در بازار سرمايه وجود دارند.

حامد ستاک تصريح كرد: متاسفانه وضعيت اقتصادي تغيير چنداني نسبت به گذشته نداشته و اتفاق بنيادي خاصي براي كليت اقتصاد كشور رخ نداده است. در همين حال، برخي از معامله‌گران با چنين رويكردي خيلي علاقه‌مند به طرف تقاضاي بازار سهام نيستند و بعضا مشاهده مي‌شود كه در سمت عرضه به فعاليت مي‌پردازند.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان ابراز داشت: به طور كلي عوامل فوق مي‌توانند منجر به تغيير جهت بازار سهام شوند. اين در حالي است كه در كنار تمام اين موارد، موضوعاتي پيرامون مباحث مالي رفتاري نيز مي‌بايست مورد توجه قرار بگيرند چرا كه بازار نسبت به اخبار مثبت و يا منفي بعضا دچار بيش‌ واكنشي مي‌شود.   به گفته اين تحليلگر بازار سرمايه، به هر اندازه كه بازار سهام پيشرفته‌تر و سواد مالي در آن بيش‌تر باشد از ميزان بيش‌واكنشي‌ها در روند معاملاتي سهام كاسته خواهد شد. وي اذعان داشت: متاسفانه در بازار سهام ايران بعضا رنگ و بوي بيش واكنشي در بين معامله‌گران زياد ديده مي‌شود و در نهايت باعث بالا رفتن ريسك بازار سرمايه نيز خواهد شد.

فرصت خريد سهام

از سويي ديگر، مهدی طحانی مدیر سرمایه‌گذاری شرکت مدیریت سرمایه کیان به تشريح وضعيت شاخص بورس تهران پرداخت و بيان كرد: به اعتقاد تكنيكاليست‌ها شاخص كل بازار سهام در رقم 165 هزار واحدي يك مقاومت خواهد داشت، اين در حالي است كه نماگر اصلي به مقاومت خود رسيد و در ادامه برخي از تحليلگران تكنيكال نيز معتقد بودند كه بازگشت به رقم 160 هزار واحدي و استارت مجدد براي صعود دور از ذهن نخواهد بود. 

 اين كارشناس بازار سرمايه تاكيد كرد: واقعيت روند معاملاتي چيز ديگري است. زماني كه گزارش‌هاي 9 ماهه شركت‌ها در صنايع متفاوت اعم از پتروشيمي، پالايشي، فلزي و معدني مورد بررسي قرار ‌مي‌گيرند، مشاهده مي‌شود كه گزارش‌ها درخور و از مطلوبيت كافي برخوردارند.

وي خاطرنشان كرد: بازار گروه خودرو و بانك را به عنوان ليدر انتخاب كرد و اين گروه‌ها در جريان گزارش‌دهي نشان دادند كه از نظم و چهارچوب مشخصي برخوردار نيستند و متاسفانه در ادامه گزارش‌هاي عملكرد مناسبي هم منتشر نكردند. 

 بنابراين،‌ با توجه به اين موضوع كه نقدينگي قابل توجهي به واسطه بورس وارد گروه‌ بانك و خودرو شد اما در نهايت گزارش‌هاي نامناسب اين گروه‌ها توانست به بازار سهام شوك منفي واردكند.  

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت مدیریت سرمایه کیان با اشاره به اين كه عوامل مذكور باعث نوساني شدن جو بازار شد،‌ اذعان داشت: نوسانات اخير نرخ دلار در كنار سايه بلند وقايع سياسي بر سر بازار سرمايه نيز به تداوم فراز و فرود‌هاي بازار دامن مي‌زنند. مهدی طحاني تصريح كرد: با نگاهي به صورت‌هاي مالي 9 ماهه و بررسي وضعيت شركت‌ها، مشاهده مي‌شود كه فرصت‌هاي خريد در بازار سرمايه به مراتب بيش‌تر از ساير فرصت‌هاست. وي با مقايسه بازار سرمايه و ساير بازار‌هاي موازي نيز تصريح كرد:‌ به طور قطع بازار سرمايه از جايگاه مطلوب‌تري نسبت به ساير بازار‌ها برخوردار است. به گفته اين تحليلگر بازار سرمايه در حال حاضر فرصت مناسبي براي خريد سهام در بازار فراهم شده است.