كاهش نرخ دلار و سكه، بحث طولاني شوراي پول و اعتبار در مورد بازار ارز

اقتصاد گردان - به دنبال گفت وگوي رئيس جمهور  با شبكه خبر و اعلام كاهش نرخ دلار در روزهاي آينده و همچنين وعده رئيس كل بانك مركزي در مورد كاهش نرخ ارز در اسفند 96 و از سوي ديگر، بحث طولاني عصر سه شنبه شوراي پول و اعتبار در مورد تحولات نرخ ارز و تدابيري كه در اين زمينه انديشيده است، بازار ارز واكنش نشان داد و روز چهارشنبه 4بهمن 96، در حالي كه نرخ رسمي دلار به 3672.1 تومان، يورو به 4524.3 تومان و پوند به 5153.6 تومان افزايش يافت اما در بازار آزاد دلار با كاهش 53 توماني به 4567 تومان رسيد. همچنين  صرافی‌های پایتخت هر یورو را با ۱۰۳ تومان کاهش ۵ هزار و ۶۹۰ تومان و هر پوند را با ۲۱۷ تومان افزایش ۶ هزار و ۶۶۰ تومان به فروش رساندند. 

 

جدول نرخ ارز و سکه در بازار (قیمت‌ها به تومان)

در بازار طلا نيز اونس جهاني با افزايش قابل توجه به 1349 دلار رسيد اما به خاطر كاهش نرخ دلار در بازار داخلي، نرخ طلا و سكه با كاهش مواجه شد. قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید  در بازار آزاد با ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش به یک میلیون و ۵۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان رسید. همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز افت یک هزار و ۵۰۰ تومانی را شاهد بود و یک میلیون و ۴۹۱ هزار تومان داد و ستد می‌شد.

در عین حال هر قطعه سکه نیم بهار آزادی نیز با ۴ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش، ۷۴۶ هزار و ۵۰۰ تومان و هر قطعه ربع سکه بهار آزادی با ۵ هزار تومان افت ۴۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته ‌شد. همچنین هر قطعه سکه گرمی نیز با ۳ هزار تومان کاهش قیمت ۲۸۹ هزار تومان معامله می‌شد. هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز بدون تغییر قیمت ۱۴۴ هزار و ۸۰۰ تومان قیمت‌گذاری شد. 

پلمپ دفاتر صرافي

موج دوم پلمب دفاتر صرافی ها با هماهنگی نیروی انتظامی با بانک مرکزی در بازار ارز و روز سه شنبه یک دفتر صرافی در بازار ارز پلمب شد. نیروی انتظامی با هماهنگی بانک مرکزی از هفته گذشته عملیات پلمب دفاتر واسطه صرافی‌ها را آغاز و در پی آن ۴ دفتر واسطه صرافی پلمب کرده بود. بر همین اساس موج دوم پلمب دفاتر صرافی ها از روز  سه شنبه آغاز و یک دفتر واسطه صرافی پلمب شد و در عین حال، با انجام معاملات فردایی و تخلفات در این بخش نیز برخورد خواهد شد.

پلمب دفاتر واسطه صرافی ها در راستای جلوگیری از قیمت سازی این دفاتر برای بازار ارز و به خصوص دلار انجام می شود. 

همچنین رییس پلیس آگاهی ناجا اعلام کرد که در حال طراحی اقداماتی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌ها در بازار ارز هستیم. در حال بررسی تاثیرگذاران در بازار ارز و کسانی که حمایت و پشتیبانی پشت پرده از آنها می‌کنند هستیم و امروز برای ما روشن شده که این افراد چه کسانی هستند.

بحث طولاني شوراي پول و اعتبار در مورد ارز

شورای پول و اعتبار در جلسه عصر سه شنبه 3 بهمن 96 خود بحث طولانی در مورد تحولات نرخ ارز در بازار و اقدامات بانک مرکزی در این خصوص  داشت. 

طی این جلسه اقدامات بانک مرکزی به منظور ایجاد آرامش در بازار ارز مورد بحث و بررسی  قرار گرفت و تدابیری نیز برای تداوم روند کاهش  ارز در روزهای آتی اندیشیده شد. طی  این جلسه که با حضور حداکثری اعضای شورا تشکیل شد، لزوم همراهی سیاست‌ها و تدابیر در حوزه‌های مختلف حاکمیت مورد تأکید قرار گرفت.

به گزارش تعادل،  هنوز جزئيات مباحث مطرح شده در شوراي پول و اعتبار در مورد بازار ارز منتش نشده است.

همچنين شوراي پول و اعتبار مصوب کرد کمیته ای به منظور بررسی آخرین وضعیت واحدهای تولیدی در کشور و اتخاذ تدابیر مناسب‌ به منظور ایجاد رونق در این واحدها در ایام پایانی سال و افزایش تولید تشکیل شود.

معاون اقتصادی رئیس‌جمهور، دستیار رئیس‌جمهور در اموراقتصادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس کل بانک مرکزی در این کمیته عضو بوده و ضمن بررسی تدابیر لازم ‌برای تحقق این مهم، پیشنهادات خود را ظرف مدت دو هفته برای اتخاذ تصمیم به شورای پول و اعتبار ارائه خواهند کرد.

افزايش ۴۳۰ توماني دلار دولتي در سال 96

دلار چه در بازار رسمی و چه غیر رسمی در چند ماه اخیر رشد قیمت متفاوتی در سال جاری طی کرد. دلار مبادله‌ای در روندی رو به رشد و سریع درمقایسه با گذشته حرکت کرد و از ۳۶۰۰ تومان گذشت و اکنون در نرخ ۳۶۷۲ تومان قرار دارد. این ارز از ابتدای امسال حدود ۴۳۱ تومان افزایش قیمت داشته و از ۳۲۴۱ به ۳۶۷۲ تومان رسیده است. دلار دولتی در شش ماه اخیر از رشد تندتری برخوردار شد و از ۳۲۶۷ به ۳۶۷۲ تومان افزایش داشته که بیانگر  گرانی ۴۰۵ تومانی است.

همچنین  دلار مبادله‌ای در سه ماه اخیر ۲۳۶ تومان گران شده و در یک ماه اخیر این رشد قیمت تا ۱۶۰ تومان افزایش دارد.

روند کم نظیر رشد دلار دولتی در حالی ثبت شده که در سویی دیگر در بازار آزاد هم دلار از شهریورماه رشد خود را آغاز و از حدود ۳۸۰۰ تا ۴۷۰۰ تومان پیش رفته که بیانگر رشد تا ۹۰۰ تومانی این ارز در پنج ماه است.

هجوم نقدینگی به بازار ارز 

این روزها سرازیر شدن نقدینگی و منابع خرد مردم به سمت بازار ارز، متهم ردیف اول افزایش نرخ دلار و یورو در بازار معرفی شده است، موضوعی که هم مسئولان بانک مرکزی و هم فعالان بازار ارز نیز آن را تایید می کنند.

منتقدان دولت، انگشت اتهام را در وهله نخست به سمت دولتمردان نشانه رفتند و مدعی شدند در پایان سال دولت برای تامین کسری های خود، قیمت ها را شعله ور کرده است؛ هر چند این موضوع در هفته ها و ماه های گذشته بارها از سوی دولتمردان رد شده بود، اما شامگاه دوشنبه حجت الاسلام حسن روحانی رییس جمهوری هم به صراحت این موضوع را رد کرد و با تاکید بر اینکه درآمدهای ارزی کشور بالاتر از مصارف ارزی است و مشکلی در تامین منابع وجود ندارد، گفت: دولت هیچوقت به نفعش نیست دلار را در بازار بالا ببرد تا منابعش را تامین کند. دولت هیچگاه دنبال افزایش نرخ ارز برای تامین کسری بودجه نیست.

نکته ای که روحانی به آن اشاره داشت، این بود که در هیچ کجای دنیا مردم برای خرید اسکناس هجوم نمی آورند؛ موضوعی که بویژه در چند سال اخیر بارها در بازار ارز ایران مشاهده شده است. اکنون این پرسش مطرح است که این نقدینگی چگونه به بازار ارز سرازیر شد.

یک منبع آگاه چندی پیش در گفت و گو با ایرنا گفته بود که تلاش برای تعیین تکلیف سپرده گذاران موسسات غیرمجاز، هر چند باری از دوش 2 میلیون خانواده بر می دارد و نگرانی های آنها را رفع می کند اما این کار تبعات ناگواری بر شاخص های کلان اقتصادی از جمله رشد پایه پولی و در نتیجه تورم و همچنین رشد نقدینگی در بازار خواهد داشت.

وی معتقد بود که این افراد پس از آنکه پول های خود را از محل خط اعتباری بانک مرکزی دریافت کردند، به دلیل آنکه از نظام پولی سرخورده شده اند، دارایی خود را در منابع بانکی حبس نخواهند کرد و برای جبران زیانی که در چند سال گذشته کرده اند، به دنبال بازارهای پرسودتر خواهند رفت.

این پیش بینی اما کمتر از یک ماه به واقعیت تبدیل شد؛ بانک مرکزی که 11 هزار و 500 میلیارد تومان فقط برای تعیین تکلیف تعاونی های منحله فرشتگان، افضل توس، وحدت و البرز ایرانیان با تصمیم کمیته منتخب سران سه قوه اختصاص داده بود، به یکباره شاهد تلاطم در بازار ارز شد.

در حقیقت بخشی از منابعی که در روزها و هفته های اخیر فشار تقاضا را بر بازار ارز تشدید کرد، همین پول های سرگردان سپرده گذاران موسسات غیرمجاز بود؛ موضوعی که فرشاد حیدری معاون نظارتی بانک مرکزی نیز آن را تایید کرده است. وی آمار جدیدتری از پرداختی ها به سپرده گذاران موسسات غیرمجاز داده و گفته است: در همین موضوع موسسات مالی و اعتباری، 21 هزار و 500 میلیارد تومان پول تازه به اقتصاد تزریق شد که بخشی از آن به سمت بازار ارز و دلار رفت و موجب افزایش تقاضا شد در حالی که عرضه محدود بود.

نقدینگی دیگری که از بانک ها به سمت بازار ارز روانه شد، بخشی از حساب های مردم در بانک ها بود که البته سهم کمتری در این تلاطمات داشت زیرا تا پیش از موعد بانک مرکزی در شهریور ماه امسال برای رعایت نرخ سود 15 درصدی حساب های یکساله و سود 10 درصدی حساب های کوتاه مدت، بسیاری از بانک ها قدرت عمل را در دست گرفتند و حساب های مشتریان خود را از سپرده های کوتاه مدت به بلند مدت تبدیل کردند.

ولی اله سیف رئیس کل بانک مرکزی نیز وعده داده است که قیمت ها طی دو ماه آینده رو به کاهش می گذارد و بهتر است مردم برای اینکه متضرر نشوند، از سرمایه گذاری در این بخش بپرهیزند.

به عقیده وی اگر کسی پنج سال پیش با سودهای متعارف در نظام بانکی سرمایه گذاری کرده بود، اکنون سرمایه اش 80 درصد رشد داشت اما نرخ دلار در بهترین حالت 50 درصد رشد را طی 5سال گذشته ثبت کرده است.

با توجه به اطمینانی که رئیس جمهوری در گفت و گوی تلویزیونی شب گذشته خود به مردم داد و اعلام کرد که ارز مورد نیاز کشور تامین است و بازار به زودی آرام می شود، انتظار می رود وعده های دولتمردان در زمینه ساماندهی این بازار و در عین حال حرکت به سمت یکسان سازی ارز به زودی اجرایی شود تا شاهد تکانه های ارزی آن هم برای اقتصادی که 70 درصد کالای وارداتی آن را کالاهای واسطه ای تشکیل می دهد، نباشیم