دلار از نفس افتاده است, این حجم کلان از نقدینگی به کجا می رود؟

خبراقتصادی: خراسان در سرمقاله خود نوشت: اگر این واقعه در پاییز ۹۱ رخ می داد، شاید با ۱۲۰میلیون دلار نیز نمی شد روند بازار را متوقف کرد و این موضوع سیگنال روشنی از اتفاقات پیش روی بازار به ما می دهد. از آن زمان به بعد نیز، در طی یک ماه گذشته، فقط انتشار اخبار پراکنده از تهدیدات غرب و نیز تنش های لفظی میان سیاسیون بوده، که بعضا موجب صعود بازار شده است. اما گویا دلار دیگر جانی و پر و بالی برای اوج گرفتن ندارد. 

برای پاسخ به این پرسش کافی است نیم نگاهی به شاخص های بورس اوراق بهادار و همچنین معاملات صورت گرفته در بورس کالا بیندازیم. رکوردهای پی در پی بورس در سال جدید و هضم غول عظیم ۱۰۰۰میلیارد تومانی هُلدینگ خلیج فارس در یک روز در خود و ادامه صف خرید برای آن، نشانه هایی محکم بر حرکت نقدینگی از بازارهای طلا و ارز به بازار سرمایه است. اما این روند تا کی ادامه دارد؟ آیا دوباره شاهد بازگشت نقدینگی به طلا و ارز خواهیم بود؟ در میان معامله گران حرفه ای عبارتی مصطلح است به این مضمون که؛ «هیچ گاه باهوش تر از بازار حرکت نکنید» دلیل اصرار معامله گران بر حرکت با، هوش بازار و نه باهوش تر از آن، «تورم انتظاری» موجود در جامعه است. یعنی به عنوان مثال اگر جامعه پس از تعطیلات سال نو انتظار افزایش قیمت ها را دارد، حتی اگر جلوی عوامل افزایش دهنده قیمت ها گرفته شود، به دلیل این «انتظار» قیمت ها افزایش می یابد. هم اکنون انتظار جامعه و فعالان بازار این است که تا پس از پایان انتخابات بازار طلا و ارز رشدی قابل توجه به خود نخواهد دید. این انتظار تاحد زیادی موجب دوری نقدینگی از بازار طلا و ارز خواهد بود. پس از برگزاری انتخابات نیز دو دلیل موجب هجوم نقدینگی به بازار سرمایه(بورس) می شود: 

محمود احمدی نژاد را ریسک سوم بورس می نامند. در تمام بازارهای دنیا دو نوع ریسک برای بازارهای سهام می شناسند؛ ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک. اما در بازار سرمایه ایران، رئیس جمهور را به واسطه موضع گیری هایش و تصمیم گیری های فی البداهه اش در زمینه مسائل اقتصادی ، ریسک سوم بازار می دانند. از همان زمان ورود محمود احمدی نژاد به انتخابات نهم ریاست جمهوری و طرح نام و برنامه اش در بازار سرمایه نقل قولی از او در مورد «قمار بودن معاملات بورس» شکلی تاریخی به خود گرفت. فقط با گذشت زمانی اندک از انتشار این نقل قول اس ام اس معروفی در بازار سرمایه به گردش درآمد با این مضمون که «احمدی نژاد: بورس مثل قمارخانه است.» پس از آن رئیس جمهور که در آن زمان کاندیدای ریاست جمهوری بود در یک برنامه تلویزیونی نه به صراحت که غیرمستقیم جمله منسوب به خود را تکرار کرد. او تصریح کرد: «برخی معاملات در بورس شبهه دارد و من اگر رئیس جمهور شوم، بورسی می خواهم که این چنین شبهه ای نداشته باشد.» بنابراین انتخاب آقای احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور با واکنشی منفی از سوی فعالان بازار سرمایه روبرو شد به طوری که در دوره اول ریاست جمهوری ایشان بازدهی سالانه بورس یا منفی بود ویا بسیار اندک. البته در دوره دوم و به خصوص در سال ۹۱ بورس اوراق بهادار رشدی شگفت انگیز به خود دید، اما دلیل اصلی آن افزایش نرخ ارز و رشد قیمت سهام نمادهای ارز آور به کشور چون صنایع پتروشیمی بود. بنابر آنچه گفته شد و با توجه به سابقه ذهنی فعالان بازار سرمایه، با آغاز به کار دولت جدید، انتظار فعالان بازار، تقویت بازار سرمایه خواهد بود و فقط همین دلیل کافی است که پس از انتخابات نیز بازار سرمایه به رشد خود ادامه دهد. بررسی سوابق و مواضع کاندیداهای مطرح برای پست ریاست جمهوری این گمانه را تقویت می کند. 

به دلیل اینکه بسیاری از سفته بازان دچار هیجانات کاذب این دو بازار شدند، ضررهای هنگفتی در اواخر سال ۹۱ دیدند. این موضوع موجی از بی اعتمادی را در بازار طلا و ارز به وجود آورده است. اما در طرف دیگر حتی اگر پس از انتخابات نیز شاهد افزایش قیمت ارز باشیم، با توجه به تجربه سال ۹۱ و افزایش ارزش سهام پتروشیمی ها و صنایع ارزآور در بورس بسیاری از فعالان بازار ترجیح می دهند که در بازار سرمایه باقی بمانند. شاید در هفته های آینده به دلیل تنش های لفظی میان سیاسیون و یا چالش های محتمل پیش از انتخابات، بازار طلا و ارز اندکی داغ شود، اما این موضوع نیز مقطعی بوده و به دلایل گفته شده در بالا سال ۹۲ سالی رویایی برای بازار سرمایه خواهد بود.