تكرار بحران‌هاي مالي از امريكا تا چين، ضرورت نظارت بیشتر بر اقتصاد جهان و رفتار بشر

اقتصاد گردان - اثر كاهش شاخص بورس چين و وضعيت اقتصاد يونان بر ساير بازارها و تحولات جهان، بار ديگر نشان داد كه اقتصاد جهان بيش از حد انتظار به هم مرتبط شده و هر گونه تركيدن حباب مالي، مي‌تواند ساير بازارهاي بين‌المللي را تحت تاثير قرار دهد. با اينكه بازارهاي سهام چين بيش از ۹۰ميليون سهامدار دارد و كمتر از ۲درصد آنان غيرچيني هستند. اما پيوستگي بازارهاي جهان، باعث شده كه تحولات بازار چين بر ساير بازارهاي جهان اثرگذار باشد.

درنتيجه هر چه شاخص‌هاي نظارتي، در كشورها و سطح بين‌المللي دقيق‌تر و بهتر عمل كنند و در انتقال سرمايه‌ها و پول‌ها دقت و نظارت صورت گيرد و هشدارها به موقع داده شود به كاهش اثر تخريبي و سقوط بازارها و نرخ‌هاي جهان بر ساير بازارها منجر خواهد شد. از آغاز ماه ژوئن تاكنون بازار سهام چين، بيش از 30 درصد كاهش يافته و3تريليون و ۲۰۰ميليارد دلار ارزش خود را از دست داده است و دولت چين اعلام كرده كه بيش از ۲۰۰شركت چيني حاضر در بورس، معامله روي سهام خود را براي جلوگيري از سقوط بيشتر ارزش سهام خود را متوقف خواهند كرد.

اگرچه دلايل اصلي سقوط بازار سهام چين، وجود حباب مالي، استقراض از بانك‌ها، تخلفات و فساد احتمالي بوده است و دولت چين به دنبال كنترل اين عوامل است اما در هر حال اثر خود را بر بازار امريكا و كشورهاي آسيايي گذاشته است. ادامه كاهش بهاي سهام در بازار بورس چين براي ساعاتي بازار بورس امريكا را نيز تحت تاثير قرار داد و بازارهاي عمده امريكا تا ظهر چهارشنبه يك‌درصد تنزل نشان دادند. ظهر روز چهارشنبه فعاليت بازار بورس نيويورك كه حدود 3ساعت متوقف شده بود، سرانجام فعاليت خود را از سر گرفت. اين بزرگ‌ترين توقف فعاليت وال‌استريت در2سال گذشته بود. اين تحولات اما بر بازارهاي اروپا تاثير چنداني نداشت و سرمايه‌گذاران اروپايي به اميد رفع بحران مالي يونان اقدام به خريد سهام كردند. افزايش بي‌رويه قيمت سهام در گذشته به ايجاد به اصطلاح «حباب قيمت‌ها» منجر شده است. به عبارت ديگر، بهاي سهام در گذشته به ميزاني افزايش يافته كه در نهايت، قيمت سهام ارتباطي با ارزش واقعي آن نداشته است. استقراض از سيستم بانكي براي سرمايه‌گذاري در بازار سهام نيز به رشد بي‌رويه تقاضا و قيمت كمك كرده است. احتمال فساد و بروز تخلف در بازار را هم نمي‌توان ناديده گرفت و دولت چين در اين زمينه نيز تحقيقاتي را آغاز كرده است. با وجود كاهش سريع بهاي سهام در هفته‌هاي اخير، هنوز هم بهاي شاخص بهاي سهام بازارهاي چين در سال جاري حدود ۲۰درصد از سال گذشته بالاتر است و همين موضوع نشان‌دهنده اين واقعيت است كه بازار سهام چين دچار حباب بوده است زيرا وجود بيش از 20درصد سود و رشد در يك‌سال به معناي قيمت‌گذاري سهام بالاتر از ارزش واقعي اقتصاد چين است.