اقتصاد مقاومتی چراغ پساتحریم
نباید از اقتصاد مقاومتی غافل شد حتی پس از لغو تحریم‌ها؛ این نکته‌ای است که اغلب مسوولان و کارشناسان اقتصادی بر آن اتفاق نظر دارند.
خبر اقتصادی - اعتیاد به نفت، اقتصاد دولتی، واردات بی‌رویه، بالا بودن هزینه‌های تولید، پایین بودن بهره‌وری و سیستم ناکارآمد بانکی از جمله معضلاتی است که گریبان اقتصاد ایران را در سطح کلان گرفته و اقتصاد مقاومتی که شاه بیت آن تولید و بهره‌وری است، راه‌های خروج از این معضلات را نشان می‌دهد.
به گزارش ایسنا، با اعمال تحریم‌های گسترده در سال‌های پایانی دولت دهم، کشور در اوج وابستگی به درآمدهای نفتی بود که اگر این وابستگی نبود، تحریم‌ها نیز تا این حد تاثیر نداشتند. این نکته‌ای است که وزیر اقتصاد بیان کرده است.
طیب‌نیا با بیان اینکه مشکل نفتی بودن از سال‌های قبل از انقلاب اسلامی بزرگترین مشکل اقتصاد ایران است گفت: اقتصاددانان همگی در یک موضوع اتفاق نظر دارند که یکی از نتایج نفتی بودن، رشد اقتصادی پایین و پرنوسان و نیز کاهش نقش بهره‌وری در اقتصاد است. دومین مشکل به سیاست‌های غلط در زمینه تولید مربوط می‌شود که دولت تلاش کرد این مشکل را با افزایش حجم پول رفع کند. این تجربه‌ای بود که قبلا انجام شده و شکست خورده بود و اگر از این تجربه درس می گرفتیم نباید آن را تکرار می کردیم.
وی اظهار کرد: برای هر دو وضعیت ادامه و لغو تحریم‌ها در زمینه اقتصادی برنامه‌ای در نظر گرفته شده است. طبق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، دولت مکلف به رصد برنامه‌های تحریم و مخاطرات اقتصادی و آمادگی برای هر دو شرایط است.
وزیر اقتصاد با تاکید بر اینکه نباید بعد از برداشتن تحریم‌ها اشتباهات گذشته را تکرار کنیم، گفت: تجربه نشان داده که بارها سیاست‌های غلط اقتصادی را تکرار کرده‌ایم اما در این دولت هم عهد شدیم که اشتباهات را تکرار نکنیم. دولت از ابتدا سعی کرده در جهت حل مشکلات خارجی بر بیاید و بنابراین مذاکرات هسته‌ای را با این هدف که تحریم‌ها را حذف کند، پیش برد.
علیرضا معینی - کارشناس اقتصادی - هم در این خصوص گفت: ممکن است لغو تحریم‌ها ما را تنبل‌تر کند. اگر تحریم‌ها را برداشتند یادمان نرود که قبلا چه بر سر ما آوردند. پس راه خودمان را بر اساس اقتصاد مقاومتی طی کنیم و صادرات دانش محور و کالاهای دارای ارزش را مدنظر قرار دهیم.
محمد قربانی - استاد دانشگاه فردوسی مشهد - هم، نجات اقتصاد را در گرو ترکیب سه‌گانه‌ی اقتصاد مقاومتی، اقتصاد سنتی و دانش‌بنیان دانست و گفت: باید از فرصت لغو احتمالی تحریم‌ها برای تحکیم بنیان‌های اقتصاد استفاده کنیم. ما می‌توانیم ضمن بهره‌مندی از مزایای لغو تحریم‌ها، اقتصادمان را در طول دوره‌ی 20 ساله از نفت مستقل کنیم و به سمت تکنولوژی‌های سطح بالا که با اقتصاد دانایی‌محور تطابق و همخوانی بیشتری دارند سوق دهیم.
هومن لیاقتی نیز بیان کرد: ما نباید تمام منافعمان را به رفع تحریم گره بزنیم بلکه به اقتصاد مقاومتی و برنامه‌ریزی مدون و صحیح گره بزنیم. فکر جوان خلاق ایرانی باید وارد بازارهای دنیا شود. در حال حاضر جوانان در شرکتهای دانش‌بنیان کارهایی صورت می‌دهند که می‌تواند در دنیا بدرخشد.
فتح‌الله آقاسی‌زاده - کارشناس - معتقد است: لغو تحریم‌ها در مزیت‌های داخلی ما تاثیر چندانی نمی‌گذارد بلکه نهایتا می‌تواند فضای مبادلات تجاری دولت، فروش نفت، تبادلات بانکی و همچنین همکاریهای دوجانبه با شرکتهای صاحب تکنولوژی دنیا را بهبود بخشیده و تسهیل کند. بخش مهمی از مشکلات اقتصاد ایران بیشتر ساختاری و داخلی است و رکود بخش‌های بزرگی چون صنایع و کشاورزی با تحریم نسبت زیادی ندارند.
همچنین رضا سمیع‌زاده - عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا – تصریح کرد: هر تهدیدی می‌تواند یک فرصت باشد. همین که با اعمال تحریم‌ها متوجه شدیم که وابستگی ما به نفت چقدر می‌تواند ما را آسیب‌پذیر کند از نکات مثبت تحریم بود. لذا متوجه شدیم که اقتصاد مقاومتی را باید جدی بگیریم. اقتصاد مقاومتی یعنی دیدگاه درون‌زا به اقتصاد، لذا نسخه‌ای مقطعی نیست که بعد از لغو تحریم‌ها آن را کنار بگذاریم.
با توجه به این سخنان، انتظاری که وجود دارد این است که پس از لغو تحریم‌ها و افزایش احتمالی درآمدهای نفتی، دولت از سیاست‌های انبساطی پولی و تزریق نقدینگی غیرضروری به جامعه که می‌تواند منجر به تقویت مشاغل واسطه‌ای و دلالی، واردات کالاهای مصرفی و صادرات محصولات خام شود پرهیز کند و سیاست تقویت بخش‌های تولیدی را با هدف افزایش صادرات دارای ارزش افزوده و افزایش اشتغال در پیش گیرد. در این میان درآمدهای نفتی باید در جهت ایجاد ساختارها هزینه شوند تا کشور در یک فرآیند زمانی میان‌مدت از چسبندگی به نفت رهایی یابد.
