نشانه هاي تمايل غرب به كاهش تحريم ها

خبراقتصادي - به دنبال پيروزي آقاي روحاني در انتخابات سال گذشته، رفت و آمد بازرگانان ونمايندگان شركت هاي غربي به ايران به نشانه بهبود مذاكرات تجاري و صنعتي، بين ايران و كشورهاي اروپايي رونق گرفت و به خصوص بعد از توافق موقت در ژنو، و ثبات نسبي در بازار ارز و... موج مذاكرات بين شركت هاي غربي با ايران تقويت شد. 

نمايندگان اتاق هاي بازرگاني اروپا، و شركت هاي نفتي و صنعتي كشورهاي غربي، با اصطلاح آمده ايم براي ايجاد ارتباط بعد از كاهش تحريم ها، زنبيل بگذاريم و در رزرو قرار بگيريم، تمايل خود را براي توسعه روابط تجاري و صنعتي با ايران نشان دادند.

تمايل شركت هاي غربي براي ايجاد با ايران و انتقاد آنها از طولاني شدن تحريم ها عليه ايران، به حدي است كه جك استراو وزير اسبق امورخارجه بريتانيا، در جمع فعالان اقتصادي ايران و اروپا پيش بيني كرده كه فروپاشي تحريم ها حتي در صورت عدم توافق در مذاكرات را شاهد خواهيم بود. 

ناظران غربي و آمريكايي نيز معتقدند كه آمريكا نمي تواند بيش از اين تحريم ها را ادامه دهد و دسترسي به توافق جامع با ايران نه تنها از نظر سياسي و يك موفقيت براي اوباما،  بلكه از نظر منافع شركت هاي غربي همپيمان با آمريكا نيز اهميت زيادي دارد و فشار زيادي از سوي شركت هاي صنعتي غرب براي بازسازي روابط با ايران و لغو تحريم ها وجود دارد.

به نظر مي رسد كه كشورهاي عضو 5+1 تحت فشار شركت هاي غربي و رقابت با يكديگر و همچنين از بيم عقب ماندن از رقباي خود در منطقه، روند كاهش تحريم ها را آغاز كرده اند و بيش از اين نمي توانند پيچ تحريم ها را سفت كنند.

از سوي ديگر، اين كشورها نگران حاكم شدن چين و هند و روسيه بر صنعت نفت ايران هستند و براي رقابت با  اين كشورها، و براي آن كه كشورهاي آسيايي، منابع نفت وگاز ايران را در اختيار نگيرند و ميدان هاي نفت وگاز ايران را براي دوره اي طولاني از چنگ شركت هاي غربي خارج نسازند، در تلاش هستند تا براي كاهش تحريم ها، و ايجاد شرايط حضور شركت هاي نفتي غرب، پيچ تحريم ها را شل كنند. 

نمونه اي از اين تلاش ها در ماه هاي اخير به چشم مي خورد و به نظر مي رسد كه با رونمايي از شكل جديد قراردادهاي نفتي ايران كه به قراردادهاي مشاركتي نزديكتر است و امكان حضور بيش از 20 سال شركت هاي نفتي اروپايي را در ايران فراهم خواهد ساخت، قراردادها و همكاري هاي قابل توجهي بين شركت نفت ايران و شركت هاي اروپايي آغاز شود.  

در خبرها آمده است كه طبق اعلام سخنگوی شرکت بی.پی، پس از 4 سال توقف، از سال 2٠١٠ تاكنون كه دولت انگلستان به دلیل اعمال تحریم علیه ایران، تولید گاز از میدان رهوم را متوقف كرده،  تولید گاز از اين میدان مشترک بين ایران و انگلیس در دریای شمال در هفته جاری آغاز می شود.  

بعد از ديدار حسن روحاني رئييس جمهوري و كمرون نخست وزير انگلستان اين دومين گام موثر و عملي برداشته شده از سمت انگلستان  است. همچنين هفته گذشته نيز دادگاه بريتانيا چندين فرد و موسسه از جمله شركت هاي بابك زنجاني را از ليست تحريم ها خارج كرده است. 

اين كاهش تحريم ها كه به طور مستقل آغاز شده، نشان دهنده يك توافق نسبي براي كاهش تحريم هاي ايران است و اين گونه اظهارات و ابراز تمايل ها به شكل هاي ديگري نيز در يكسال اخير بيان شده است. 

به نظر مي رسد كه با توجه به نياز حداقل 70 ميليارد دلاري صنعت نفت ايران در پنج سال آينده و براي توسعه ميادين نفت و گاز و حفظ وضع موجود، فرصت هاي بهبود روابط و كاهش تحريم ها، هم براي ايران و هم براي شركت هاي غربي، زمينه ساز رونق اقتصادي، بهبود درآمدها و تقويت حضور شركت هاي معتبر بين المللي در خليج فارس را فراهم خواهد كرد و لذا چنين نياز مشتركي، يخ تحريم ها را آب خواهد كرد و تمايل جهاني براي كاهش تحريم هاي ايران را به يك توافق و اجماع نظر كلي نزديك مي كند.