یک عضو هیات علمی گروه مدیریت دانشگاه اصفهان گفت: در بعضی سازمانهای ایران پارتیبازی به یک قانون تبدیل شده است، به این معنا که افراد پس از بازنشستگی میتوانند یکی از اعضای خانوادهشان را جایگزین خود کنند.
خبر اقتصادی: به گزارش ایسنا علی صفری، با بیان اینکه پارتیبازی در استخدام یک آسیب اجتماعی است، اظهار کرد: در سازمانهای ایران به تناسب شغل و شاغل توجه نمیشود که این امر در درازمدت سازمان مربوطه را دچار عدم بهرهوری و سوءمدیریت میکند.
وی افزود: تناسب میان شغل و شاغل یکی از اصول مدیریت صحیح در سازمانهای امروزی است که داشتن تحصیلات و تجربه مرتبط با شغل و همچنین بعضی ویژگیهای روحی، روانی و جسمانی از جمله شرایط احراز این تناسب است.
استاد مدیریت دانشگاه اصفهان درباره میزان بروز پارتیبازی در سازمانهای مختلف با اشاره به تحلیل سازمانهای ایران در 100 سال گذشته، تصریح کرد: این پدیده در سازمانهایی که ریشه فنی – مهندسی دارند به این علت که سطح تخصص بیشتری جهت انجام کار مورد نیاز است، کمتر اتفاق افتاده است، اما این میزان در سازمانهایی که ریشه ارباب – رعیتی دارند افزایش مییابد به این دلیل که مشاغل اینگونه سازمانها به سطح تخصص کمتری نیاز دارند.
نگاه سازمانها به انسان نگاه هزینهزا است
وی با ذکر اینکه در ایران برخی سازمانها دولتی و برخی دیگر خصوصی هستند، ادامه داد: از زمان شکلگیری سازمان مدیریت و برنامهریزی که متولی برگزاری آزمونهای استخدامی است و همچنین به این دلیل که استخدامها باید طبق ضوابط و با اخذ مجوز از معاونت سرمایه انسانی ریاست جمهوری انجام گیرد، پارتیبازی در استخدام کمتر اتفاق افتاده است، اما در سازمانهای خصوصی به دلیل عدم مدیریت یک نهاد خاص بر استخدامها با وجود مهم بودن میزان بهرهوری، این پدیده بیشتر اتفاق میافتد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه لغو استخدامهای رسمی در صورت کشف پارتیبازی در آنها، ممکن نیست، افزود: لغو استخدام رسمی به این دلیل که هم فرد پس از استخدام دارای حق و حقوق قانونی میشود و هم استخدام فرد جدید و طی فرآیند آموزش و آشنایی با تخصص و محیط کار زمانبر و هزینهبر است، مقرون به صرفه نیست.
صفری با بیان اینکه سیستم تجزیه و تحلیل شغل در هر سازمانی استقرار پیدا کند، مانع از پارتیبازی می-شود، توضیح داد: تجزیه و تحلیل شغل سیستمی است که کمک میکند فرد هنگام استخدام، حداقل شرایط احراز را دارا باشد.
وی با اشاره به چهار پارامتر مهم در جذب صحیح نیرو، تصریح کرد: اگر چهار سیستم "تجزیه و تحلیل شغل"، "کارمندیابی"، "استخدام" و "اجتماعیسازی" بر مبنای برنامهریزی منابع انسانی، یعنی تعداد نیرو، همراه با ویژگیهای مورد نیاز، درست اجرا شوند، جذب نیرو به درستی انجام میشود.
استاد مدیریت دانشگاه اصفهان با بیان اینکه سازمانهای ایران، در حوزه مدیریت هنوز پارادایمهای پیشرفت را طی نکردهاند، گفت: نگاه ما به انسان در سازمانها، هنوز یک نگاه هزینهزا است و تا زمانی که این دیدگاه تبدیل به دیدگاهی که در آن انسان سرمایه تلقی میشود، نشود، شایستهسالاری برقرار نمیشود.
پارتیبازی از دلایل فرار مغزها
صفری با اشاره به تاثیرگذاری پارتیبازی بر شایستهسالاری، افزود: علمی نبودن جذب نیرو، عدم توجه به بحثهای انسانی و نگاه هزینهای داشتن به منابع انسانی در سازمانهای ایران، از جمله علل بروز پارتیبازی است.
وی در ادامه با بیان اینکه پارتیبازی، بهرهوری و تولید ناخالص ملی را کاهش میدهد، خاطرنشان کرد: پارتیبازی یکی از دلایل ظهور پدیده فرار مغزها است.
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه در دنیا راهکارهای متفاوتی برای مقابله با بیکاری انجام شده که کارآفرینی توسط بطن جامعه بهترین راه برون رفت از آن است، در خصوص ارتباط بیکاری جوانان با پارتیبازی، تصریح کرد: پارتیبازی ارتباطی با پدیده بیکاری ندارد به این دلیل که استخدام یک فرد باعث میشود فرد دیگر بیکار بماند، حال فرقی نمیکند شایسته باشد یا نباشد، اما پارتیبازی میتواند یکی از علل بیکاری شایستهها باشد.
صفری افزود: استخدام فرد ناشایسته با پارتیبازی در برابر فرد شایسته، فرد شایسته را دچار یأس و احساس بیعدالتی می کند و این امر تأثیر زیادی بر روی رفتار، همراهیهای اجتماعی و همسو عمل کردن وی با سیاستهای دولت می گذارد و به طور کلی اعتماد و سرمایه اجتماعی وی را خدشهدار میکند.
وی اظهار امیدواری کرد: سازمانهای ایران در جذب و استخدام نیرو علمی اقدام کنند، به انسان ها به عنوان سرمایه نگاه کنند، و شایسته سالاری را گسترش دهند.