ساخت مسکن متری چند؟

اقتصادگردان- پژمان جوزی امروز در نشستی خبری اظهار کرد: امروز صنعت ساختمان دچار مشکلاتی است که باید از این وضعیت رکود نجات پیدا کند و خروج این بخش از رکود باعث رونق اقتصاد کلان می‌شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در ۵۰ سال گذشته چنین رکودی در بخش مسکن دیده شده است یا خیر، گفت: در پنج دهه گذشته چنین شرایطی به لحاظ بحرانهای منطقه‌ای وجود نداشته اما جدا از این مساله وقتی آمار پروانه‌ها را با دوره‌های قبل مقایسه کنید متوجه کاهش شدید ساخت و ساز نسبت به گذشته می‌شوید. ما آسیب شناسایی‌هایی درخصوص اصلاح قوانین انجام دادیم مثل بازنگری قانون نظام مهندسی و بازنگری قانون تامین اجتماعی که چالش‌های سرمایه گذاری صنعت ساختمان است. بیش از ۱۵۰ شغل پیشین و پسین با صنعت ساختمان ارتباط دارد که اگر حال این صنعت خوب شود منجر به توسعه سرمایه گذاری و زنجیره تامین می شود.

جوزی افزود: تحریمها شاید ۲۰ درصد در صنعت ساختمان اثر بگذارد اما مساله اصلی اصلاح فرآیندها و قوانین است.

رئیس انجمن صنعت ساختمان با بیان اینکه این صنعت در بخش نیروی انسانی ساده و متخصص دچار کمبودهایی شده است گفت: ما با خروج اتباع غیرمجاز موافقیم اما دولت باید در بخش صدور مدارک هویتی به اتباع مجاز راهکارهایی ارایه دهد. درخصوص نیروی انسانی متخصص نیز یک جمعیت ۶۰۰ هزار نفری نظام مهندسی داریم اما به دلیل ضعف قوانین کار، کمتر کسی حاضر است مهندسان را به استخدام درآورد.

جوزی درباره مسکن استیجاری گفت: پیشنهاد ما در بخش مسکن استیجاری و مسکن اجتماعی این است که دولت از این بخش بیرون بیاید و کار را به توسعه گر بدهد. اگر دولت بخواهد تصدی‌گر باشد باید به رتق و فتق امور پیمانکاران بپردازد. در صورتی که در همه جای دنیا این مسئولیت را به توسعه گر می‌دهند و محصول دارای ارزش افزوده را دولت دریافت می‌کند و به مردم اختصاص می‌دهد. ما در این موارد تجربه خوبی را از مسکن مهر و نهضت ملی مسکن نداریم.

وی درخصوص متوسط قیمت ساخت در حال حاضر بیان کرد: قیمت ساخت به عوامل مختلفی بستگی دارد اما نرخ ساخت جهانی خانه های اقتصادی حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار در هر متر مربع است.

سیامک پیربابایی ـ عضو هیات مدیره انجمن صنعت ساختمان نیز در این نشست گفت: یکی از مهمترین مسائل ناترازی در توزیع منابع است. ما در تحقیقات به این نتیجه رسیدیم که برخلاف کشورهای توسعه یافته منابع مالی در اختیار بازار تقاضا نیست بلکه منابع به نهاده های تولیدی اختصاص می یابد. بنابراین باید طرف تقاضا از طریق منابع تقویت شود. ما از ابزارهای به روز دنیا درخصوص تقویت تقاضا استفاده نمی کنیم. 

وی درخصوص مسکن استیجاری اظهار کرد: آیین نامه مسکن استیجاری در وزارت راه و شهرسازی تدوین شده اما فاقد مشوق های لازم است، بنابراین بخش خصوصی امکان ورود ندارد. چند نفر از انجمن صنعت ساختمان در این زمینه علاقه مند هستند اما انگیزه کافی برای این موضوع وجود ندارد.

جوزی درباره برنامه دولت برای تمرکززدایی از تهران و برنامه فعالان صنعت ساختمان در این زمینه بیان کرد: توصیه ما درخصوص بارگذاری شهرها بر مبنای دو موضوع الحاق زمینها به شهرها و دیگری بافت فرسوده است که نباید این دو موضوع به صورت صفر و یک دیده شود. به هر حال کشور ما کشور خشکی است و بخصوص بخش مرکزی به سمت خشکی می رود، بنابراین توسعه جدید در شهرها منطقی به نظر نمی رسد. پیشنهاد ما این است که از ظرفیت عظیم بافت فرسوده در کلانشهرها با لحاظ زیرساختها و پیوستهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و ورزشی استفاده شود. ما می توانیم زمینهای ساحلی را توسعه عمودی بدهیم که زمینها از بین نرود. در بافت فرسوده نیز با توجه به اقلیم کلانشهرها و استفاده از مشورت توسعه گران عمل شود.

رئیس انجمن صنعت ساختمان بیان کرد: ناترازی برق منجر به اختلال در تولید نهاده‌های صنعت ساختمان می شود و به افزایش هزینه تولید و کندی در سیر تولید ساختمان منجر می شود. در حال حاضر به دلیل نبود برق بسیاری از زنجیره تامین در صنعت ساختمان دچار مشکل است.

پیربابایی درباره اثرگذاری مکانیزم ماشه بر بازار مسکن گفت: اولا که انشاءالله نتوانند مکانیزم ماشه را بچکانند و ایران سربلند باشد. اما اگر اسنپ‌بک فعال شود صنعت ساختمان بیش از سایر بخشها تاثیر می‌گیرد. وقتی حدود 70 رده شغلی با زیربخش‌های آن که با حوزه مسکن مرتبط هستند درگیر شوند اثرات منفی بر اقتصاد ایجاد می‌شود. در سالهای قبل گفته می‌شد شش میلیون تقاضای انباشته در بخش مسکن داریم که قرار شد پنج میلیون واحد ساخته شود اما محقق نشد. در حالی که مسکن، خانواده‌ساز است و تبعات رکود آن بعد از سالهای متمادی و با خطر پیری جامعه خود را نشان می‌دهد. امیدوارم با بخش مسکن برخورد مهربانانه‌تری صورت گیرد.

وی درباره برنامه یکی از تعاونی های عمرانی درخصوص ساخت مسکن اقتصادی و مسکن ۱۵ متری گفت: اتفاق خوبی که در سالهای اخیر افتاد این بود که تعاونی ها فرمول مشارکت را جا انداختند که تعاونی هارا به سمت درستی برد. اما فرهنگ ایرانی به دنبال خوابگاه نیست. خانواده های ایرانی با توجه به فرهنگ صله رحم و ارتباطات خویشاوندی که دارند باید در واحدهای مناسب ساکن شوند. آپارتمان ۱۵متری عملا خوابگاه است و عبارت «خوابگاههایی در بیابان» که یکی از خبرنگاران به این موضوع اتلاق کرده بود عبارت درستی است. مسکن که در شأن یک خانواده ایرانی باشد حداقل ۶۰ متر به بالا است.

رئیس انجمن صنعت ساختمان درباره نزاع اخیر سازمان نظام مهندسی و شهرداری تهران بیان کرد: نظام مهندسی و کنترل ساختمان باید از هم جدا شوند. نظام مهندسی فراتر از ظرفیتهای قانونی پیش رفت و حتی قانون گذار هم با رفتار امروز نظام مهندسی مخالف است. باید ارتباط پول با نظام مهندسی قطع شود. ناظر تسخیری با اصل آزادی قراردادها در تضاد است. در ارجاع کار مفسده وجود دارد. هر مالکی که سرمایه خود را برای یک ساختمان می گذارد حتما می خواهد یک ساختمان خوب بسازد.

پیربابایی نیز درباره زمان خروج از رکود بازار مسکن گفت: تبعات ناشی از تبعات ظالمانه  و موضوعات مرتبط با آن بر سپهر اقتصادی کشور تاثیر گذاشته و مختص بازار مسکن نیست. اما در بخش ساختمان امیدواریم با تامین منابع مالی نوین بخصوص در سمت تقاضا بخشی از وظیفه خروج از رکود با تطبیق نهادهای تامین زنجیره‌های تولید مسکن محقق شود. اما واقعیت این است که برای خروج مسکن از رکود باید گامهای اساسی در اقتصاد کلان برداشته شود.