گزارش مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در مورد جلسات 5+1 با آقای ظریف: این بار همه چیز بوضوح تغییر اساسی کرده است

خبراقتصادی: دفتر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در تاریخ 26 سپتامبر 2013 مصادف با 4 مهرماه 1392 میزبان یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا بوده تا گزارشی در مورد جلسات 5+1 و مسائل مطرح شده بین وزرای خارجه کشورهای عضو ارائه دهد.

سایت وزارت خارجه آمریکا، در این گفت وگو با یک مقام ارشد وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا، گزارشی در مورد جلسات 5+1 در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در ارتباط با موضوع سوریه و سلاح های شیمیایی و همچنین موضوع پرونده هسته ای ایران و مذاکره با 5+1 ارائه داده که با لینک  زیر در سایت رسمی وزارت خارجه آمریکا منتشر شده است.

 http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2013/09/214835.htm   

این مقام ارشد وزارت خارجه، ابتدا به موضوع سوریه و سلاح های شیمیایی پرداخته و سپس با اشاره به دیدار آقای ظریف در جمع مسوولان سیاسی 5+1، خانوم اشتون، آقای جان کری و دیگران نکاتی را در رابطه با مذاکرات ایران و 5+1 مطرح ساخته است.

این مقام وزارت خارجه آمریکا در مورد نتیجه مذاکرات گفته است: فضای گفتگوی مناسبی را تجربه کرده ایم اما هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده ایم.
وی به گفت وگوی ظریف و جان کری وزرای خارجه دو کشور ایران و آمریکا در یک اتاق جداگانه در حاشیه این جلسات اشاره کرده است.
این مقام وزارت خارجه آمریکا می گوید:  حرف های ظریف وزیر خارجه ایران، متفکرانه بود. او از منافع ایران حرف زد و تمایلش برای رسیدن به توافق و انجام کامل کار ، ظرف یک سال ، بنابراین نه تنها خواستار رسیدن به توافق بود بلکه می خواست تا کل مناقشه هسته ای ظرف یکسال آتی حل وفصل شود ، ظریف همگان را متقاعد کرد که ایران به دنبال سلاح های هسته ای نیست و دلایل زیادی آورد که چرا داشتن سلاح هسته ای  برایشان بی معنا و بی فایده است، و پس از آن ایده هایی را مطرح کرد که به نظر او می توانست اینکار را پیش ببرد.
وی در مورد دیدار با ایرانیان گفته است که فضای مناسبی بوده و ظریف خیلی پر انرژی حاضر شده است اما باید دید که نتیجه چه می شود  و چه مسائلی در دستور کار مذاکرات خواهد بود؟
وی در مورد سطح مذاکرات ژنو که در 15 و 16 اکتبر، در ژنو برگزار می شود تاکید کرده که خانوم اشتون و آقای ظریف حتما  حضور خواهند شد و در صورتی که زمان مناسبی برای حضور وزرای خارجه کشورهای 5+1 باشد، آنها یعنی وزرای خارجه آمریکا و سایر اعضای 5+1 تاکید کرده اند که در مذاکرات ژنو حاضر خواهند شد.
به عبارت دیگر، همان طور که این مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا تاکید کرده، سطح مذاکرات ژنو در حد وزرای خارجه کشورهای 5+1 خواهد بود.
در ادامه بخش نخست از متن گفت وگو با این مقام وزارت خارجه را می خوانیم و به محض آماده شدن، بخش دوم این گفت وگو، در این مطلب، آدرس بخش دوم گفت وگو را برای مراجعه مخاطبان گرامی ارائه خواهیم کرد.



  مجری: با تشکر از شما، و همه کسانی که به جمع ما پیوسته اند. گفتگوی ما در مورد بازخوانی گزارش مذاکرات جلسات وزرای 1+5 ، با حضور ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و همچنین وضعیت قطعنامه شورای امنیت است. اینجا در حضور یک مقام ارشد وزارت امور خارجه  هستیم که قرار است مختصری درمورد مطالب عنوان شده در این جلسات را با ما درمیان بگذارد. 

مقام ارشد وزارت امور خارجه: سلام. همانطور که همه مطلع هستند، گمان می کنم گفتگوی بسیار مفیدی خواهیم داشت. بدیهی است که امروز وقایع مهمی رخ داده ، پس اجازه دهید من به ترتیب زمانی یکی یکی آنها را مطرح کنم.
اول از همه - جلسه ای با حضور وزیرخارجه آمریکا و روسیه، جان کری و لاوروف، سفیر پاور و سفیر چورکین است که برای تهیه و تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد تشکیل شد، که قرار است برای حصول اطمینان از نابودی کامل سلاح های شیمیایی ، در سوریه به اجرا گذاشته شود. موضوع این قطعنامه خارج از چارچوب توافقی در ژنو است که ما دو هفته پیش در موردش مذاکره کرده ایم. و برخی در عجبند که چرا اینقدر طول کشید تا ما به این نقطه برسیم . در واقع، برخلاف سایر قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل، مذاکرات این یکی به سرعت به نتیجه رسید. در حالیکه گاهی اوقات این قبیل قطعنامه ها زمان زیادی صرف می کند تا به نتیجه برسد.
 
اما اسنادی هم همراه این قطعنامه بوده از جمله حکمی، خطاب به سازمان منع گسترش سلاح های شیمیایی( OPCW ) که باید به شورای اجرایی OPCW ابلاغ شود، و جزئیات مراحل پیشبرد کار را برای اجرا توسط OPCW مشخص می کند. سازمان منع گسترش سلاح های شیمیایی یا همان OPCW ، آژانسی متشکل از کادر فنی است که بازرسی و نظارت بر اجرای کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی را بر عهده دارد.
این شورای اجرایی موظف است تا اسنادی را تنظیم کند که در آن شرح کامل آنچه که OPCW انجام خواهد داد ذکر شده باشد و در کل، رئوس و مراحل ماموریت OPCW را بطور کامل مشخص می کند.
 
و اما درمورد توافق ژنو، ما بسیار روشن مطرح کردیم که این امر باید، در اصل، ماموریت مشترکی میان شورای امنیت ، سازمان ملل متحد و OPCW باشد. بنابراین درخواست کردیم تا پیش از تصمیم شورای اجرایی،  ابتدا قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شود و به خوبی از کم و کیف آن اگاه باشیم.
 زیرا، تا زمانیکه این دو با هم متحد و یکصدا نباشند ، تمام تلاش ما برای حصول اطمینان از اینکه ماموریت ما قانونی، الزام آور، قابل اجرا، و قابل اثبات تحت شورای امنیت سازمان ملل متحد است ، بی فایده خواهد بود - باید پیش از به اجرا درآوردن تصمیم شورای اجرایی، مطمئن می شدیم که این قطعنامه – به عنوان پشتوانۀ این ماموریت - تصویب خواهد شد.
و به نظر می رسد اکنون این امر در دست اقدام است. امشب گروه   E-10 درمورد این قطعنامه شورای امنیت جلسه دارند و احتمالا به زودی تا فردا شب به رای گذاشته می شود. اما ممکن است کمی بیشتر زمان ببرد ، زیرا ابتدا تصمیم شورای اجرایی باید اتخاذ شود . امیدواریم بتوانیم کار را با جدول زمانی تعیین شده پیش ببریم، اما هنوز کاملا نمی دانم. تصمیم شورای اجرایی در شورایی متشکل از 41 عضو اتخاذ می شود. به طور کلی آنها تصمیمات خود را با اجماع نظر اتخاذ می کنند.
و قطعنامه – تصور می کنم شما همگی پیشینۀ جلسات تدوین و تصویب این قطعنامه را از برخی همکاران من شنیده اید، اما قطعنامه نهایی فوق العاده محکم است. تا جایی که من به خاطر دارم این اولین بار است که ما در مورد سوریه به یک قطعنامۀ لازم الاجرا دست یافته ایم. همانطور که همه می دانید، چند مورد قبلی در مسیر به تصویب رسیدن وتو شده است.
 
  این قطعنامه که – اجرای کامل چارچوب ژنو تضمین می کند ، از نظر قانونی الزام آور است. فکر می کنم سرانجام برای اولین بار به ما گفته می شود که استفاده از سلاح های شیمیایی تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی است. و برای آن دسته از شما که زبان سازمان ملل متحد را دنبال می کنید، این زبان معنا دار است.



 
  این بدان معناست که نه تنها شورای امنیت سلاح های شیمیایی را تحت مالکیت خود در می آورد، بلکه این سلاح ها آنقدر خطرناک است و تهدیدی جدی برای نظم بین المللی محسوب می شود که ، در واقع، اگر کاربرد آنها ادامه یابد عواقب بدی به همراه خواهد داشت.
 
در این قطعنامه بخشی هم  به پاسخگویی اختصاص یافته ، یعنی این عمل آنقدر بزرگ و وحشتناک است که باید مستلزم پاسخگویی باشد.
 در واقع، لحنی کاملا جدی دارد و هر آنچه که ما در این چارچوب در نظر داشته ایم را ، با زبانی جدی و الزام آور بیان ، و تصریح می کند که در صورت عدم رعایت موازین بین المللی ، انتقال غیر مجاز و یا استفاده از سلاح های شیمیایی توسط هر فرد یا افرادی، شورای امنیت اقدامات ذکر شده در مادۀ 7 این قطعنامه را به مورد اجرا می گذارد، که بسیار مهم است.
 
در واقع، طبق چهارچوب توافقنامۀ ژنو ، این قطعنامۀ شورای امنیت ، برای تقویت ضمانت اجرایی چهارچوب همین توافقنامه و اقداماتی است که برای اجرای گام به گام مفاد آن برنامه ریزی شده است. و این قطعنامه قابلیت رسیدن به اهداف تعیین شده را دارد. بسیار محکم و دقیق است و به لحاظ طراحی مراحل اجرایی و پیش زمینه های لازم در خصوص امحای سلاح های شیمیایی بسیارمبتکرانه است.
 
خوب این کل ماجرایی بود که امروز بعد از ظهر اتفاق افتاده است.




وزیر لاوروف، وزیر کری با نمایندگان خود در سازمان ملل متحد که در این خصوص با جدیت فعالیت کرده اند به توافق رسیده اند. البته امشب جلسات مشاوره ای هم با   اعضای 1+5  و E-10 برگزار شده است . سایر اعضای شورای امنیت نیز در جریان کار قرار گرفته اند.
  بنابر این - با توجه به پشتیبانی قوی همگانی صورت گرفته از این برنامه -  ما امیدواریم که این قطعنامه در شورای امنیت با رای اکثریت قاطع تصویب شود.
 
و بدین ترتیب کار این قطعنامه به پایان رسید، البته من در آن جلسه نهایی نبودم  چون باید در جلسۀ مدیران سیاسی شرکت می کردم و با کاترین اشتون برای نشست وزرا آماده می شدم.
همانطور که می دانید، پس از  ملاقات کوتاه وزیران ، آقای ظریف هم از ایران آمد و به جمع ما ملحق شد. او شاید حدود 15 یا 20 دقیقه ای صحبت کرد او سعی می کرد باب میل خانم اشتون حرف بزند و  بسیار هم پر انرژی بود.............. (خنده حضار)
 
 قطعا این لحن را از رئیس جمهور روحانی و از ظریف و سایرین هم شنیده اید، حال فرقی نمی کند در شورای روابط خارجی باشد و یا انجمن آسیا و یا جاهای دیگری که این هفته در نیویورک رفته و سخنرانی کرده اند-  و ظریف هفته آینده هم همینجا خواهد بود و ...
- هی، مت ! امروز برامون چی داری ؟؟




پرسش: من هم اینجا از این موارد داشته ام ، این اتفاق جای تبریک دارد  و برای شما پیروزی دیپلماتیک بزرگی محسوب می شود-  تبریک می گویم. (خنده حضار)

  مقام ارشد وزارت امور خارجه: ببینم این آبه؟ (خنده حضار)

مجری : چطور نوشیدنی تند و قوی می خواین ؟؟ (خنده حضار)

 مقام ارشد وزارت امور خارجه : اوه، نه، نه، نه، نه، نه. (خنده حضار) اینجا تو رئیسی . تو رئیسی، مت. (خنده حضار) یعنی همه شماها رئیس هستین 

 

پرسش: مطمئنید؟؟(خنده حضار)

  مقام ارشد وزارت امور خارجه: بله، من طبقه بالا منتظر یک  نوشیدنی ملایم هستم . می تونی  با من همراه بشی ...،. متشکرم. (خنده حضار)
بله ظریف 20 دقیقه ای صحبت کرد. حرف هایش متفکرانه بود. او از منافع ایران حرف زد و تمایلش برای رسیدن به توافق و انجام کامل کار ، ظرف یک سال ، بنابراین نه تنها خواستار رسیدن به توافق بود بلکه می خواست تا کل مناقشه هسته ای ظرف یکسال آتی حل وفصل شود ،. او همگان را متقاعد کرد که ایران به دنبال سلاح های هسته ای نیست و دلایل زیادی آورد که چرا داشتن سلاح هسته ای  برایشان بی معنا و بی فایده است، و پس از آن ایده هایی را مطرح کرد که به نظر او می توانست اینکار را پیش ببرد.
بعد هم هر یک از وزیران نظرات خود را مطرح کردند . و اینطور شد که  این نشست تا 5:30 طول کشید علیرغم اینکه قرار بود ساعت 5 به پایان برسد. و من فکر می کنم که پیام اصلی وزرا استقبال از این شروع مناسب بود، و خوشنودی از لحن و تمایل ایران به همکاری و رسیدن به  یک راه حلی نگرانی های جامعه بین المللی را برطرف کند، اما بی پرده بگویم ، نیت اصلی آنها هنوز روشن نیست یا بهتر بگویم نکتۀ انحرافی هنوز در جزئیات نهفته است. مهم نیست که چه کلماتی بکار می رود یا لحن کلام چگونه است.، تا زمانی که ما در سطح کارشناسی روی جزییات کار نکنیم و ندانیم واقعا چه پیشنهادی روی میز قرار می گیرد، و ندانیم چه برنامه ای در سر دارند ، آنهم به صورتی ملموس و روشن، ... بله فضای گفتگوی مناسبی را تجربه کرده ایم اما هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده ایم.
 
و اینکه در این جلسه - فکر می کنم تقریبا همۀ وزیران در مورد ضرورت مشاهدۀ نتایج ملموس و اقدامات مشخص صحبت کردند، اقداماتی روشن که نشان دهد ، آنچه که ظریف امروز به وزیران ما گفته تا چه اندازه در بستر واقعی تحقق خواهد یافت.
پس از این جلسه، وزیرخارجه کری جلسۀ کوتاهی با وزیر ظریف در اتاق بغلی داشت که فقط آنها دو نفر وزیر بودند و بعضی از مقامات زیر دست هم حضور داشتند.




پرسش: یعنی کسی نبود که  نکات این نشست را یادداشت کند؟

مقام ارشد وزارت امور خارجه: نه نبود – در واقع ما باید نکات را یادداشت می کردیم که ما هم سرگرم صحبت با یکدیگر بودیم ، مکالمه بسیار خوبی بود ، بسیار جالب بود. من بعد از سالها فرصتی پیدا کرده بودم تا ایرانی ها را بشناسم ، البته قطعا تیم مذاکره کنندۀ ایران را چند سالی است که می شناسم ، اما نمی توانم بگویم که تاکنون با آنها گفتگوی قابل توجهی داشته ام و یا حتی در حد گفتگوی معمول دیپلماتیک هم بین ما رخ نداده ، مثلا صحبت  در مورد وقایع روز و رخدادها و غیره . باید بگویم که اینبار همه چیز بوضوح تغییر اساسی کرده بود.

پرسش: ببینم منظورتان آقای عراقچی است ؟ و یا بهتر بپرسم – وقتی ظریف رفت، چه کسانی در جلسه باقی ماندند؟

مقام ارشد وزارت امور خارجه: چند نفر دیگر هم بودند ، چندین نفر.

  پرسش: بسیار خوب.

مقام ارشد وزارت امور خارجه: و به همین دلیل می گویم اوضاع کاملا فرق کرده است . در بحث تعاملات اوضاع کاملا متفاوت بود. اما باز هم می گویم ، اینکه این رفتارها معنایی دارد یا خیر ، هنوز مشخص نیست. و بنابراین باید به کار خود ادامه دهیم.
ما در 15 و 16 اکتبر، در ژنو دیدار خواهیم داشت. کاترین اشتون، ظریف، و مدیران سیاسی در این جلسه حضور خواهند داشت. بحث های زیادی وجود دارد در مورد اینکه آیا وزرای دیگر هم به این نشست خواهند آمد و این جلسه در سطح وزرا برگزارخواهد شد یا خیر؟ توافق فعلی در حال حاضر در مرحلۀ ابتدایی است و باید در سطح مدیران سیاسی نیز به توافق برسیم ، البته  بسیاری از وزرا گفته اند که قطعا! البته در صورتی که نشست در زمان مناسب برگزار شود حضور خواهند یافت به این شرط که وزرا بتوانند دور هم جمع شوند،  و ما می توانیم آنها را دور هم جمع کنیم.

 

پرسش: برای ما روشن شد موضوع و حالا سوال این است که آیا اشتون و ظریف هم در این نشست خواهند بود؟

مقام ارشد وزارت امور خارجه: بله  و مدیران سیاسی.
 



پرسش: - و مدیران سیاسی؟

مقام ارشد وزارت خارجه : بله این روال معمول است.

...........
بخش دوم  این گفت وگو در گزارش بعدی منتشر خواهد شد و لینک آن در همین گزارش به اطلاع مخاطبان گرامی خواهد رسید.

 ادامه دارد......