خودروهای چینی در حالی به سلطان بازار خودروی کشور تبدیل شده اند که تازهترین گزارش رده بندی کیفی حکایت از کیفیت اندک این تولیدات در مقایسه با محصولات داخلی دارد.
خبراقتصادی-فرزانه غلامی: واقعیت این است که نه تنها کیفیت خودروهای چینی کمتر از خودروهای ساخت داخل گزارش شده، بلکه قیمت این خودروها هم به مراتب بالاتر از محصولات وطنی است و عدم رضایت عمومی از این محصولات در میان ایرانیها نقل بسیاری از محافل است.
این که چینیها با چنین تولیدات کم کیفیت و حتی بی کیفیتی بازار خودروی کشور را در سیطره خود گرفته اند، طبعاً انتقادهای گسترده و شکایتهای بی شماری را از سوی مصرف کنندگان در پی داشته است، اما نکته اینجاست که چرا با وجود این نارضایتیها همچنان بازار ایران برای این چشم بادامیها امن و دلنشین است؟ و سرانجام این حضور گسترده برای صنعت داخلی خودرو چه میتواند باشد؟
پاسخ پرسشهای اینچنینی را از محمد رضا نجفی منش، از فعالان صنعت خودرو و دبیر انجمن قطعه سازان جویا شدیم که در ادامه میخوانید:
آقای نجفی منش! خاطرم هست آذر ماه سال گذشته که چینیها در نمایشگاه قطعات و مجموعههای خودرو در ایران حضور بسیار پررنگی داشتند، بسیاری از منتقدان این حضور را به فال نیک نگرفتند و حتی از این که خودروسازان و قطعه سازان چینی، ایران را سکوی پرش خود کرده اند، ابراز نگرانی کردند. حالا هم انتقادها نسبت به این که چرا خودروهای بی کیفیت چینی گران تر از محصولات داخلی به فروش میرسند، محل انتقاد است. پیامدهای این حضور سیطره گونه را برای صنعت داخل چطور ارزیابی میکنید؟
- به نظر من اول باید بپرسید چه اتفاقی برای صنعت داخلی رخ داده که چین دارد جایگزین این صنعت میشود! متأسفانه مجموعه عوامل داخلی سال گذشته که سال حمایت از تولید ملی بود در جهت خلاف اهداف این سال حرکت کردند. آنها باعث شدند تولید داخلی در حدی صدمه ببیند که حالت توقف به خود بگیرد. وقتی تولید داخل تا این حد صدمه دیده و تقاضای مردم برای خرید خودرو بالاست راه برای واردات هموار میشود و مردم مجبورند نیاز خود را با این خودروهای بی کیفیت مرتفع کنند.
منظورتان از عوامل داخلی مشخصا چه عواملی است؟
- دخالت انواع ارگانهای ذی ربط و غیر ذی ربط در قیمت گذاری خودرو اصلیترین عامل است. از سازمان حمایت گرفته تا شورای رقابت، کمیسیون اصل 44،کمیسیون اصل 90؛ در هیچ جای دنیا این طور عمل نمی شود و در قیمت گذاری خودرو اقدامات غیر منطقی و غیر عقلایی به این شکل صورت نمی پذیرد. میتوان گفت کشور ما در این زمینه منحصر به فرد عمل میکند!
اما شما این را هم لحاظ کنید که بازار خودرو در کشور به نوعی «انحصاری» است و باید قیمت گذاری به این شکل صورت بگیرد.
- اصلا این طور نیست. ما در حال حاضر حدود 16 تولید کننده و 17 وارد کننده خودرو در کشور داریم و تعرفه 40 درصدی هم برای واردات وضع شده است. پس انحصار در این شرایط کاملا بی معنی است. آقایان فرمول قیمت گذاری تعیین کردهاند، در حالی که پایه این فرمول اشتباه است. شما خودتان قضاوت کنید بانک مرکزی حداقل در دو سال اخیر هر چه بخشنامه و ضابطه وضع کرده ضد تولید و در جهت توقف آن بوده است! انگار همه عوامل دست به دست هم دادهاند تا تولید را متوقف کنند. کاری که آنها میکنند هیچ دشمنی در حق صنعت خودروی ما نمی کند!
آقای نجفی منش! شما و مجموعه خودروی سازان توقع دارید، این صنعت به حال خودش رها شود و دولت کلا در قیمت گذاری دخالت نکند؟
- بله... همه باید کنار بکشند تا بازار خودش قیمت را تعیین کند. ما از آقایان خواهش کردیم نرخ سود تسهیلات را به نرخ بین المللی برسانند و یا مابه التفاوت آن را به تولید کننده بدهند، در مقابل اصلا تعرفه گذاری نیاز نداریم.
اگر دولت کلا از قیمت گذاری کنار بکشد، چه آیندهای پیش روی صنعت ملی خواهد بود، آن هم با وجود تهدیدات روز افزونی نظیر تولیدات چینی؟
- در صورتی که از تولید داخل حمایت اصولی صورت بگیرد نه چینیها و نه هیچ رقیب دیگری نمی تواند صنعت قطعه سازی و خودروسازی ما را تهدید کند. مطمئن باشید حاضریم با دنیا رقابت کنیم. ضمناً چین تولیدات بسیار با کیفیتی هم دارد که خیلی هم گران قیمت هستند. باور کنید همین چینیها با خودروسازان داخلی ما مذاکره کردند تا محصولات ما را برای تاکسیرانی کشورشان بخرند. ما فعالان حوزه خودرو حتی با وجود تهدیدات چینیها به آینده صنعت خودروی کشور امیدواریم، مشروط به این که شرایط را برای کار مهیا کنند و رقابت پذیری را در این صنعت حاکم سازند. اگر رقابت پذیری وجود داشته باشد، حاضریم با تمام جهان رقابت کنیم.
به نظر میرسد مردم از تولیدات داخلی هم دل خوشی ندارند و قیمتهای بالای این تولیدات را در کنار کیفیت نازلشان نا عادلانه توصیف میکنند، در این صورت چطور میتوان به آیندهای روشن در صنعت خودرو امیدوار بود؟
- متأسفانه در هیچ کشوری به اندازه ایران «خودزنی» نمی شود آن هم در حق صنعت ملی خودرو. هر وقت پروژه خوبی شروع میشود یا هدف بزرگی در سطح جامعه مطرح میشود از ابتدای امر با شک و تردید به آن نگاه میشود. همه میگویند غیرممکن و «نشد» است... به قدری از صنعت داخلی خودرو بد گفته شده که هیچ ایرانی تولیدات داخل را قبول ندارد و حاضر است حتی با ریسک بالا خودروی چینی بخرد... این که چینیها بازار ما را در سیطره گرفتهاند به خاطر تبلیغات منفی علیه تولیدات داخلی است.- قدس