فرش ریزماهی خوی ظرفیت بی بدیل صادراتی در آذربایجان غربی

اقتصادگردان_ هنر صنعت فرش خوی عصاره ای از ذوق هنرمندان و برآمده از اندیشه های پویای زنان و مردانی است که با تار و پود فرش، اسرار زندگی آمیخته با عشق و رنج را در قالب هنر اصیل آذربایجان نقاشی می کنند. 

فرش ریز ماهی به عنوان یکی از آثار ثبت شده ملی از شهرت جهانی برخوردار بوده و بسیاری از بازارهای بین المللی از جمله اروپا آشنایی دیرینه ای با این فرش دارد.

امروزه وجود مشکلات صادراتی، نبود نمایشگاه دائمی، نبود مشاغل مکمل قالیبافی و مشکلات دست و پاگیر بیمه کارگران فرش بافی، روند عرضه این آثار کم نظیر در بازارهای جهانی را کند کرده اما صادرات آن همچنان ادامه دارد. 

به گفته رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت خوی، این فرش به همت مسئولان و با نام تجاری ریزماهی خوی برای حفظ اصالت و ماندگاری به ثبت ملی رسیده است اما ماندگاری فرش ریز ماهی خوی با حمایت از صادرات آن و رونق تولید محقق می شود. 

ایرج مرندی افزود: سالانه 100 هزار مترمربع فرش نفیس و دستباف با گردش مالی 2 هزار میلیارد ریال در این شهرستان تولید شده و بیش از 60 هزار مترمربع از آن به خارج از کشور از جمله آلمان، روسیه، ژاپن، آمریکا، ترکیه، عراق، فرانسه و دیگر کشورها صادر می شود. 

اژدر طالبی، سرپرست معاونت برنامه ریزی فرمانداری خوی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر ورود سمن ها و تشکل های تخصصی مرتبط با حوزه فرش به این بخش تاکید کرد و گفت: فقدان تشکل‌های صنفی و سمن های حامی صنعت فرش، روند توسهخ این هنر عظیم و جهانی را کند کرده است. 

عزیز زینالی، رئیس اتحادیه فرش بافان خوی نیز در گفت و گو با ایرنا صادرات بی رویه فرش نامرغوب به بازار جهانی را یادآور شد و افزود: واسطه‌ها در این صنعت به‌ خصوص در امر صادرات که نیاز به شناخت کارشناسانه بازار دارد، نسبت به صادرات فرش های بی کیفیت با نام ریزماهی اقدام کرده و این نام تجاری را تضعیف می کنند. 

وی افزود: وجود مرز رازی در خوی که دروازه ای روبه اروپاست، فرصتی عظیم برای صادرات این صنعت پرسود و اصیل به شمار می رود اما مسئولان باید مسیر صادرات فرش از این مرز را هموار کرده و موانع تولید را رفع کنند. 

محمد علی پور، تولیدکننده عمده فرش در خوی نیز بازاریابی فرش دستباف در بازارهای داخلی و بین‌المللی را یکی از ضرورت های توسعه و ماندگاری این صنعت و حفظ اشتغال موجود دانست و گفت: دریافت سفارش تولید فرش از طریق بازاریابی اصولی باعث معرفی و ارتقای جایگاه فرش استان در بازارهای بین‌المللی می شود. 

وی به تردد تعداد زیادی مسافر از خوی برای سفر به شهر وان ترکیه اشاره کرد و ادامه داد: با انجام تبلیغات محیطی در مسیر مسافران و نیز ایجاد نمایشگاه های دائمی می توان بازار فروش فرش ریزماهی خوی را رونق بخشید اما مسئولان امر توجهی به آن ندارند. 

وی تولید قطعات بزرگ فرش دستباف با ارزش اقتصادی بیشتر به جای تابلو فرش‌های کوچک و تزئینی را از جمله راهکارهای حفظ بازارهای جهانی اعلام و عنوان کرد: برگزاری نمایشگاه و تورهای تجاری برای شناسایی سلیقه مصرف‌ کنندگان فرش‌ دستباف نیز ضروری است. 

مسلم علی عباسی، تولیدکننده فرش ریزماهی خوی نیز در گفت و گو با ایرنا تبلیغات در خصوص شناساندن منزلت این فرش دستباف را به عنوان یک ضرورت دانست و گفت: رسانه‌های ارتباط جمعی این هنر- صنعت را باید بیش از پیش معرفی کنند زیرا نتایج مثبت آن در زندگی مردم به ‌ویژه فعالان این عرصه به‌ طور گسترده مشخص است. 

وی اعلام کرد: نبود صادرات استانی، کم شدن میزان تولید، عدم تخصیص اعتبار و تسهیلات کافی، نبود اتحادیه صادرکنندگان و کمبود نیروی کار ماهر مشکلات اصلی حوزه فرش دستباف در سطح این استان است. 

وی ادامه داد: با افزایش حمایت‌های دولتی از طریق گسترش چتر بیمه تامین اجتماعی و برگزاری دوره‌های آموزشی می‌توان انگیزه حضور در این هنر صنعت را برای جوانان ایجاد کرد. 

یک رنگرز پشم فرش نیز به خبرنگار ایرنا در خصوص مشکلات حوزه قالیبافی، گفت: مشاغل مکمل حوزه فرش بافی و قالیبافی از جمله تهیه پشم مرغوب، رنگرزی، بازاریابی، طراحی نقشه با مشکلات عدیده مواجه است و باید همه این بخش‌ها موازی با یکدیگر حرکت کنند. 

'محمدرضا معماری' وجود رنگرز، طراح، رنگ ‌‌آمیز و ریسنده خوب در منطقه را از اصول اولیه برای بافت فرش دستباف مرغوب دانست. 

'سعید غبرائی' فروشنده و تاجر فرش نیز با انتقاد از اجرایی نشدن مصوبه های حمایتی مجلس و هیات وزیران در حوزه فرش، اظهار کرد: تسهیلات بانکی برای حمایت از قالیبافان در حال حاضر به معضلی برای این قشر تبدیل شده است و بانک‌ها برخورد سلیقه‌ ای در این خصوص دارند. 

وی با اشاره به اینکه کم توجهی بانک‌ها به موضوع فرش دستباف تا جایی است که طرح های پیشنهادی تولیدی پس از 2 تا سه سال بررسی می‌شود، ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه، تصویب این طرح‌ها نیز در حال حاضر مرهمی بر مشکلات مجتمع‌های تولیدی فرش دستباف و تابلو فرش به شمار نمی رود و با وجود بازار خوب فرش، میزان تولید کاهش یافته است. 

'منصوره میرعلیجانی' که کارشناسی طراحی فرش دارد و مدرس این رشته در مرکز فنی حرفه ای است، به ایرنا گفت: آموزش و بروز بودن فرش بافان یکی از اصول اصلی صنعت فرش است و باید نگاه علمی به مقوله فرش در کشور ایجاد شود.

به گفته وی امروزه در مراکز علمی و دانشگاهی جوانان در رشته‌های کارشناسی و طراحی فرش فارغ‌التحصیل می‌شوند که باید از آنان حمایت مادی و معنوی لازم صورت بگیرد. 

این کارشناس فرش، هزینه های برگزاری کلاس در آموزشگاه ها را بالا عنوان کرد و گفت: هزینه ها برای آموزشگاه ها زیاد است و دولت و نهادهای متولی باید با پرداخت کمک هزینه به این آموزشگاه ها به کمک بافندگان و تولیدکنندگان و همچنین آموزش دهندگان این هنر اصیل و صنعت باارزش آذربایجان بشتابند. 

یکی از طراحان فرش نیز گفت: برای تحقق افزایش تولیدات صنایع دستی علاوه بر توجه به نوآوری در طراحی ها، باید ذوق و فرهنگ خریداران و سلیقه مشتریان در کشورهای مختلف را مورد توجه قرار داد و با همفکری و بهره‌گیری از نظرهای یکدیگر دست به خلاقیت و ابتکار جدید در تولید زد. 

'امیر قربانی' حفظ جایگاه فرش ایران را در گرو استفاده از رنگ و مواد اولیه طبیعی عنوان کرد و افزود: طراحی و رنگ آمیزی فرش ایرانی در طول قرن‌ها در حال تغییر بوده و این تفاوت از نظر جلب مشتری و فعالیت در بازار حایز اهمیت است. 

به گزارش ایرنا، خوی در شمال آذربایجان غربی و 75کیلومتری مرز رازی قرار گرفته و از قطب های مهم تولید فرش دستباف در کشور است؛ بیش از 30 هزار نفر در هشت هزار و 500 کارگاه قالیبافی این شهرستان در تولید فرش دستباف فعالیت دارند. 

فرش ریز ماهی خوی با قدمت هزار ساله در رج شمارهای 22 الی 70 و با استفاده از مواد اولیه مرغوب، پشم، پنبه، کرک و ابریشم با گره ترکی و رنگ آمیزی های متنوع در ابعاد مختلف تولید می شود.

 

منبع : ایرنا