حسین منصوری فر- فرش دستباف کاشان و آران و بیدگل به عنوان یکی از شاهکارهای صنایع دستی در جهان شناخته می شود که علیرغم این اهمیت و حمایت دولت تدبیر و امید، هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است و گره کور مشکلات این صنعت نیازمند نگاه مهربان و اقدام اساسی تر دولتمردان است.
اقتصادگردان_ آران و بیدگل نیوز، شهرستان های کاشان و آران و بیدگل که در فاصله نزدیکی به هم قرار دارند از گذشته های دور تاکنون خاستگاه تولید فرش دستباف اصیل ایرانی بوده اند.
فرش دستباف، چشم انتظار نگاه مهربان
در این منطقه مردمانی با بر پا کردن دارهای قالی، عشق و هنر را تلفیق کرده و نقش های زیبایی در گره های قالی بافته و هنر خود را جهانی کرده اند.
بی تردید خلق چنین اثرهای با ارزشی با استفاده از ابزار ساده، مواد و رنگ طبیعی نوعی شاهکار محسوب می شود که نمایش این فرش ها در موزه های معتبر جهان این موضوع را ثابت می کند.
در حوزه اقتصاد مقاومتی که مورد تاکید رهبر فرزانه انقلاب است، فرش دستباف می تواند قابل تکیه و نماد صادرات با تکیه بر اقتصاد بومی باشد و علت آن را می توان تولید با استفاده از مواد اولیه، طراحی و رنگ داخلی که در همه جغرافیای کشور در دسترس است خلاصه کرد.
اگر به شعار احترام و حفظ محیط زیست عنایت داشته باشیم، فرش دستباف به عنوان عنصری کمک کننده به حفظ محیط زیست، به دلیل استفاده از الیاف طبیعی که هیچ ضرری به محیط زیست نمی رساند و حتی برای استحصال پشم از گوسفند نیاز به ذبح آن نیست می تواند کانون توجه جهانیان قرار گیرد.
بر اساس آمارهای موجود تولید فرش دستباف در دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل نسبت به دهه 70 از کاهشی حدود 80 درصدی برخوردار بوده به طوریکه تعداد دارهای قالی از 50 هزار دار به حدود 10 هزار دار قالی کاهش یافته است.
رکود فرش دستباف در 20 سال گذشته که دلایلی از جمله توقف صادرات در سال های گذشته به علت وضع تحریم ها، نوسانات نرخ ارز، افزایش بیمه و هزینه حمل و نقل داشته است در نهایت آسیب جدی برای تولید کننده را به همراه داشته است.
تغییر سبک زندگی، ورود فرش های ماشینی، تغییر ذائقه و سبک زندگی در سایر کشورها، استفاده از پارکت و سرامیک به جای فرش، رکود اقتصادی در اروپا و نا آرامی های سیاسی کشورهای عربی نیز پیامدهای مستقیم و غیرمستقیمی بر رکود فرش دستباف گذاشته است.
راهکارهایی برای خروج از این رکود در دولت تدبیر و امید آغاز شده است که از جمله آن ها می توان به ایجاد رشته های دانشگاهی و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی فرش و ترغیب نسل جوان برای تحصیل در این رشته، رایزنی با کشورهای دیگر جهت افزایش صادرات و اتخاذ سیاست های تشویقی مانند تقویت بیمه قالی بافی اشاره کرد.
اعتبارهای مصوب برای بیمه کردن تعداد بیشتر قالیبافان جوابگو نیست لذا باید رایزنی ها با دولت آغاز شود تا اعتبارها افزایش یافته و نقص های قانون مرتفع شود و با همراهی سازمان تامین اجتماعی بیمه ها تقویت شوند.
افزایش نرخ دستمزد و مواد اولیه تولید فرش در سال های گذشته منجر به افزایش قیمت تمام شده فرش و در نتیجه کاهش توان رقابت کشور در عرصه صادرات شده است.
یکی از راه های اصلاح وضعیت حاکم بر فرش دستباف و بازگشت رونق به تولید آن را کمک به این صنعت از طریق اعطای تسهیلات بانکی ارزان قیمت و بلند مدت است که با برداشته شدن تحریم ها می توان بازارهای هدف صادراتی گذشته به ویژه آمریکا را دوباره به دست آورد تا فرش ایرانی باردیگر جایگاه خود را پیدا کند.
همچنین باید جنبه هنری فرش مورد توجه باشد تا جوانان و قشر تحصیل کرده با رغبتی زیاد به بازار فرش دستباف ورود پیدا کنند.
همچنین سیاست های دولت در زمینه فرش دستباف باید متمرکز باشد و فرش دستباف در زمره صنایع دستی محسوب شود.
ارائه تسهیلات و آموزش و حمایت از رشته های دانشگاهی فرش باید در اولویت اقدام های دولت قرار گیرد و با ارائه سیاست های تشویقی شاهد رونق تولید باشیم.
دولت نیز با ارائه سیاست های تشویقی و حمایتی ، این صنعت قدیمی و با ارزش را دوباره رونق بخشد تا این صنعت که بیشتر موجب اشتغال زنان و اقشار ضعیف جامعه است، موجب حمایت از این قشر و همچنین شکوفایی اقتصادی شود.
ارائه تسهیلات به بافندگان، ایجاد و حمایت از رشته های دانشگاهی فرش، تقویت آموزش، شناسنامه دار کردن فرش و هم چنین اضافه کردن فرش دستباف در زمره صنایع دستی می تواند از جمله عوامل تشویق و در نتیجه رونق بازار فرش دستباف شود.