اقتصادگردان- در دنیای امروز بیمه تکیه گاه امنی است که می تواند تا حدودی جبران خسارت های ناشی از حوادثی که گمان نمی کنیم چه موقع و در چه زمانی رخ خواهد داد را انجام دهد.
در عین حال در دنیای مدرن امروزی که تمامی رفتارهای انسان با ماشین صورت می گیرد و بدون استفاده از فضای مجازی و اینترنت زندگی بشری فلج می شود، حتی فکر اینکه لحظهای از دسترسی به خدمات سایبری محروم شویم زجر آور است و می تواند باعث نگرانی و اضطراب در انسان ها شود.
اما در جنگ ۱۲ روزه اخیر در که جنگی ترکیبی و بسیار مدرن در دنیای امروز بود، رژیم صهیونیستی با حملات سایبری به دو بانک بزرگ کشور یعنی سپه و پاسارگاد صدمات جبران ناپذیری را به سیستم بانکی کشور و همچنین افرادی که در این دو بانک دارای حساب بودند و خدمات مالی خود را از این دو بانک دریافت می کردند، روبرو شد.
همین موضوع احساس خلاء نبود بیمه نامه های سایبری در کشور را بیش از پیش نمایان کرد. البته درباره اینکه این بیمه نامه ها از سال های گذشته نُقل محافل بیمه بوده و حتی درباره آن راه و روش نیز مشخص شده است، اما ورود شرکت های بیمه به این عرصه و موفقیت آنها در هاله ای از ابهام است که این موضوع را با رئیس کل بیمه مرکزی در میان گذاشتیم.
وی با بیان اینکه سیاست بیمه مرکزی تخصصی کردن شرکت های بیمه است و به زودی به شرکتی بیمه ای که تخصص آن در رشته های سایبر و تکافل است، مجوز فعالیت داده می شود تا فقط در این دو رشته بصورت خاص فعالیت داشته باشند، گفت: در صورتی که در این رشته ها موفق شوند، اجازه فعالیت در شته های دیگر نیز به این شرکت داده خواهد شد.
چرا شرکت های بیمه وارد بیمه های سایبری نمی شوند؟
پرویز خوشکلام خسروشاهی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره ورود بیمه های سایبری به سبد محصولات بیمه ای کشور اظهار داشت: بحث بیمه سایبری سال های زیادی است که در دنیا مطرح بوده ولی در جهان رشد متناسب به نیاز جامعه را نداشته و دلیل مهم آن نبود داده ها و اطلاعات لازم در دسترس برای ارزیابی ریسک است، چون شرکت بیمه های نمی توانند بدون ارزیابی احتمال، شدت و تهاتر آن حادثه، وارد پوشش بیمه ای شوند.
وی با اشاره به اینکه اگر اتفاقی رخ دهد که پیش از آن ریسک حادثه مورد بررسی قرار نگرفته باشد، قطعا پس از رخداد مشکل برای شرکت، سهامداران و کل جامعه پیش می آید و باعث صدمات زیادی می شود، تصریح کرد: البته ورود به بیمه سایبری نیاز به داده دارد که بخواهد درباره آن ارزیابی صورت گیرد و مهمترین مشکلی که حوزه بیمه سایبری در کشور دارد همین است، یعنی ما مجبوریم برای برآورد خسارتی که می خواهیم پوشش دهیم، دیتا داشته باشیم یعنی باید ریز اطلاعات حوادث سایبری وجود داشته باشد تا بتوانیم آنرا ارزیابی کنیم.
رئیس شورای عالی بیمه تصریح کرد: البته تلاش داریم که بتوانیم داده ها را جمع آوری کنیم اما با اطمینان نمی توانیم بگوییم که شرایطی که بتوان بیمه نامه در آن صادر کرد به وجود آمده است.
وی با اشاره به اینکه در حال انجام کاری هستیم که امیدواریم آن به نتیجه برسد، افزود: برخی تقاضای تاسیس شرکت بیمه ای دارند و از نوآوری های خود در این زمینه، به ارایه بیمه نامه های سایبری اشاره می کنند.
تقاضای تاسیس بیمه سایبری روز میز شورای عالی بیمه
رئیس کل بیمه مرکزی گفت: حدود یک ماه پیش تقاضایی در زمینه بیمه سایبری داشتیم و در شورای عالی بیمه نیز گفتیم که به این درخواست مجوز می دهیم اما حق ندارند که در رشته های دیگر که رونق بیشتری دارد، مدتی بیمه نامه بفروشند تا اطمینان حاصل کنیم که می توانند در رشته اصلی یعنی سایبری موفق عمل کنند.
خسروشاهی ادامه داد: بیمه سایبری می تواند به عنوان یک کاتالیزور برای فروش بیمه نامه های دیگر استفاده شود تا این رشته بتواند، رونق دوباره ای به فروش دیگر بیمه نامه ها بدهد. فکر می کنم اگر بتوانیم در این رشته سرمایه گذاری خوبی داشته باشیم شاید یک حرکت معنی داری در این زمینه به وجود آید.
وی با تاکید کرد بر اینکه بیمه نامه های سایبری بسیار مورد نیاز جامعه است و هر روز نیاز آن بیشتر احساس می شود، تصریح کرد: شرکت بیمه ای تاسیس خواهد شد که شرط این است که اول باید فعالیت در بیمه سایبری داشته باشد و بعد از موفقیت در این زمینه در مابقی رشته های بیمه ورود کند، بنابراین اگر جدی بتوانیم پای آن بایستیم می توانیم این موضوع را نیز رونق دهیم اما اینکه همین امروز بتوانیم بیمه نامه سایبری بفروشیم، به این شکل نخواهد بود.
تخصصی شدن شرکت های بیمه در دستور کار است
رئیس کل بیمه مرکزی همچنین درباره حرکت این نهاد ناظر به سمت تخصصی کردن شرکت های بیمه در کشور اظهار داشت: چندسالی است که سیاست بیمه مرکزی به سمت تخصصی کردن شرکت های بیمه در حال حرکت است.
خسروشاهی با بیان اینکه ما تخصصی کردن از چندسال پیش در صنعت بیمه شروع شده و ما دیگر مجوز شرکت اصلی (جنرال) نمی دهیم، تصریح کرد: بطور مثال در طی چند سال گذشته درخواست کنندگان درباره بیمه زندگی بودند که به عنوان یک رشته خاص به این شرکت ها مجوز دادیم، یا بیمه های بیمه زندگی مانند همین شرکتی که گفتم درباره تکافل و سایبری تمرکز خواهد کرد و ما هم به درخواست کنندگان گوشزد کردیم که تا زمانیکه بتوانی به اندازه کافی تکافل و سایبری را در جامعه موفق باشد، برای فعالیت در بیمه های دیگر مجوز نخواهیم داد.
رئیس شورای عالی بیمه با بیان اینکه تقاضاهایی از افراد حقیقی و حقوقی برای تاسیس شرکت هایی در زمینه های تخصصی حمل و نقل و درمان وجود دارد، خاطر نشان کرد: بطور مثال یک درخواستی رسیده برای تاسیس شرکتی که تنها از طریق فضای مجازی اقدام به فعالیت کند یعنی نه شعبه داشته باشد نه کارمند و شبکه فروش و تنها در بستر فضای مجازی فعالیت کند که این موارد در دست بررسی است ولی سیاست کلی بیمه مرکزی ارایه مجوزهای تخصصی است.
هنوز به نقطهای نرسیده ایم که احساس کنیم شرکت های بیمه را باید ادغام کرد
خسروشاهی درباره ادغام شرکت های بیمه نیز اظهار داشت: ادغام شرکت های بیمه، کار خود شرکت های بیمه است مگر اینکه ما به عنوان نهاد ناظر و بیمه مرکزی به این نتیجه برسیم که یک شرکت امکان ادامه فعالیت ندارد و توانگری ها و ناترازی های آن به گونه ای است که نمی تواند به فعالیت خود ادامه دهد؛ در این صورت شرکت تعطیل شده یا با شرکت بیمه دیگری ادغام می شود و آن هم در صورتی است که شرکت بیمه دیگر باید بخواهد که ادغام صورت گیرد.
رئیس کل بیمه مرکزی تاکید کرد: شرکت های بیمه در کشور هنوز به جایی نرسیده اند که تشخیص دهیم که نیاز ضروری در کشور این است که باید به صورت فوری در هم ادغام شوند.
وی با بیان اینکه البته برخی از شرکت های بیمه سهامداران مشترکی دارند که برنامه های مشترکی برای ادغام مطرح می کنند، افزود: البته سه تا چهار شرکت تقاضای ادغام مطرح کردند و قرار شد نقشه و مسیر رسیدن به این ادغام را مشخص کنند اما هنوز این نقشه بدست ما نرسیده است.
خسروشاهی با بیان اینکه تاکید ما بر این است که مردمی که مشتریان این شرکت های بیمه هستند نباید دچار مشکل شوند، گفت: ولی به لحاظ ناترازی و توانگری که خیلی فوری باشد، شرکت بیمه ای که به این حد از ضرر دهی رسیده باشد، نداریم.
پیگیر تسهیل ورود و خروج از صنعت بیمه هستیم
وی با اشاره به اینکه ولی درحال انجام کاری هستیم که ورود به صنعت بیمه راحت باشد و در عوض خروج هم راحت باشد، گفت: نمی شود ورود به یک صنعت راحت باشد و خروج سخت باشد، بطور مثال نمی توانیم بگوییم که اگر کسی بیمار شد نه جراحی شود، نه دارو استفاده کند و نه هیچ طرح درمانی انجام دهد، بنابراین باید برای موضوع راهی پیدا کرد.
رئیس کل بیمه مرکزی اظهار داشت: در حال تدوین قانون مختصری هستیم که اگر بتوانیم آن را تصویب کنیم، کسی که وارد بازار بیمه شد، دیگر اصراری نداریم که با تمامی مشکلات در این بازار باقی بماند؛ البته نکته اینجاست که شرکتی که از بازار خارج می شود باید درباره مشتریان و بیمه نامه هایی که فروخته، پاسخگو باشد تا مردم دچار سردرگمی نشوند و اگر بتوانیم این موضوع را به نتیجه برسانیم دیگر بحث ادغام، انحلال و کفایت سرمایه در ادامه راه مشکلاتی ایجاد نخواهد کرد و هرکسی که بخواهد شرکت بیمه تاسیس کند راحت وارد می شود و هر وقت که دیدیم که نمی تواند کار کند، از بازار خارج می شود و ثبات بازار را بهم نمی ریزد.
وی با بیان اینکه البته امروز چون قانون دقیقی درباره آن نداریم به همین دلیل توانگری و کفایت سرمایه شرکت ها را کنترل می کنیم، خاطر نشان کرد: هنوز شرکت های بیمه به آن سطح نرسیده اند که بخواهیم شرکت هایی را در هم ادغام یا منحل کنیم.
رئیس کل بیمه مرکزی از پیشنهاد این نهاد به روسیه جهت توزیع ریسک داخل کشور به شرکت های روسی خبر داد و گفت: چون شرکت های ایرانی دارای رتبه بندی بین المللی نیستند، به روسیه پیشنهاد کردیم که رتبه بندی بیمه مرکزی را ملاک قرار دهد.
خوشکلام خسروشاهی درباره اقدامات بیمه مرکزی برای افزایش قدرت بیمه اتکایی کشور اظهار داشت: بعد از تحریم ها بسیاری از کشورها با ایران درباره بیمه اتکایی همکاری نمی کردند، البته در اتکایی مهم، توزیع ریسک در دنیا است و اگر ریسک را در حوزه بین الملل توزیع نکنیم، این کار فایده ای ندارد و طبیعتا تلاش هایی در صنعت بیمه بوده است و کشورهایی که از این جهت مشکلی ندارند با آنها کار کنیم و یکی از این کشورها روسیه بوده است.
وی با اشاره به اینکه با کشور روسیه مراوداتی در حوزه واگذاری ریسک ها صورت می گیرد و صنعت بیمه این کشور از برخی ریسک های ما سهم دارند، تصریح کرد: ولی ما بحث ما این بود که شرکت های ایرانی بتوانند در آنجا واگذاری ریسک کنند و یک طرفه و تنها آنها نباشند که به ما ریسک بدهند.
رئیس نهاد ناظر صنعت بیمه افزود: البته آنها به ما گفته اند که اگر در کشور ما شرکت های بیمه ای بخواهند کار کنند، باید حتما رتبه بندی بین المللی داشته باشند و چون شرکت های بیمه های ایران از ۱۹۸۰ میلادی تحریم هستند و رتبه بندی نمی شوند، چون در ایران رتبه بندی یا توانگری داریم، روسیه این مورد را ملاک قرار دهد و اگر شرکتی توانگری خوبی داشت به آنها کار دهند و در نهایت قرار شد که اگر این پیشنهاد ما در شورای عالی بیمه روسیه به تصویب رسید، بتوانیم صادرات و واردات اتکایی داشته باشیم.
آیین نامه توانگری اصلاح می شود
وی درباره موضوع توانگری شرکت های بیمه نیز اظهار داشت: هفته جاری شورای عالی بیمه اصلاحیه آیین نامه توانگری را به تصویب خواهد رساند و در این آیین نامه جدید بسیاری از ایرادات آیین نامه پیشین اصلاح خواهد شد و از ابتدای سال آینده نیز به اجرا در خواهد آمد چون، احتیاج به آموزش و تطبیق شرکت های بیمه دارد و اصلاح روش ها در شرکت های بیمه لازم است و چون باید بسیاری از تغییرات رخ دهد بنابراین نمی توان بلافاصله آنرا اجرا کرد.
خسروشاهی با اشاره به اینکه ضرایب ریسک در آیین نامه فعلی برای همه شرکت ها یکسان است، افزود: اما در آیین نامه و شیوه جدید معیاری که سطح شرکت های بیمه را تعیین می کرد، تغییر خواهد کرد و سطح هر شرکت مشخص خواهد شد و افزایش یافته است.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه تمامی شرکت های بیمه سطح یک هستند که نشان می دهند این معیار اشکال دارد و همه نمی توانند سطح یک باشند، خاطر نشان کرد: در این آیین نامه جدید سطح افزایش خواهد یافت یا اقداماتی که باید شرکت های بیمه برای اصلاح گری انجام دهند تا سطحی از آنها که کاهش یافته اصلاح شود و کمی جدی تر، موثرتر شده است.
رئیس نهاد ناظر صنعت بیمه با بیان اینکه در آیین نامه جدید اقدامات مشخص تر خواهد شد تا بتوان به سرعت نسبت به آن واکنش نشان داد، تصریح کرد: خیلی کیفیت روش جدید نسبت به قبلی افزایش خواهد یافت و مانند ریسک عملیاتی در آیین نامه قبلی نبود و در آن ریسک سایبری هم به نوعی داخل آن قرار دارد یعنی شرکت بیمه ای اگر در اثر ریسک سایبری برایش پیش آید آن ریسک ها محاسبه می شود باید برای آن سرمایه آورده شود.