اقتصادگردان- محسن شمشیری
شاخص های پولی و بانکی در مرداد 1403 ارقام به همت - درصد
شاخص |
مرداد 1403 - همت |
رشدیکساله – درصد |
رشد پنج ماهه - درصد |
نقدینگی |
8797 |
28.4 |
11.7 |
پایه پولی |
1183 |
25.4 |
8.4 |
بدهی دولت به بانک مرکزی |
332 |
69.3 |
4.3 |
بدهی بانک ها به بانک مرکزی |
702 |
40.3 |
9- |
بدهی دولت به بانک ها |
1061 |
35.4 |
21.1 |
مانده تسهیلات بانک ها |
7038 |
- |
14.4 |
سپرده دیداری |
2001 |
25.3 |
13.2 |
سپرده کوتاه مدت |
1862 |
14.7 |
10.4 |
سپرده بلندمدت |
3624 |
29.9 |
9.3 |
رشد نقدینگی پنج ماهه اول امسال 11.7 درصد بوده و از رقم 7877 همت در اسفند 1402 به 8797 همت در مرداد 1403 رسیده و 920 همت افزایش یافته است. به عبارت دیگر، نقدینگی روزانه 5.93 همت و نزدیک به 6 همت رشد داشته است.
نقدینگی در طول یکسال اخیر نیز از 6853 همت در مرداد 1402 به 8798 همت در مرداد 1403 رسیده و با افزایش 1945 همت معادل 28.4 درصد رشد داشته است.
پایه پولی که از اجزای اصلی رشد نقدینگی محسوب می شود و از سوی کارشناسان نگران کننده محسوب می شود نیز در دوره پنج ماهه با 8.4 درصد رشد از 1092 همت به 1183 همت رسیده و 91 همت افزایش داشته است .
پایه پولی در دوره یکساله منتهی به مرداد 1403 نیز رشد بالای 25.4 درصدی داشته و از 943 همت به 1183 همت رسیده و 240 همت بیشتر شده است.
رشد بدهی بخش دولتی
بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی نیز به 1654 همت در پایان مرداد 1403 رسیده و در طول یکسال 38.6 درصد و در دوره پنج ماهه 14.2 درصد رشد داشته که رشد بالایی محسوب می شود.
بدهی دولت به سیستم بانکی به رقم 1394 همت در مرداد 1403 با رشد یکساله 42.2 درصد و رشد پنج ماهه 16.6 درصد رسیده است. بدهی شرکت های دولتی به سیستم بانکی به رقم 259 همت رسیده که رشد یکساله 22 درصدی و رشد پنج ماهه 2.7 درصدی داشته است.
رشد بالای 69 درصدی بدهی دولت به بانک مرکزی
از رقم بدهی دولت به سیستم بانکی معادل 332 همت بدهی دولت به بانک مرکزی با رشد یکساله 69.3 درصد و رشد پنج ماهه 4.3 درصدی بوده است. بدهی شرکت های دولتی به بانک مرکزی نیز 159 همت با رشد یکساله 12.6 درصدی و رشد پنج ماهه 2.7 درصدی گزارش شده است.
رشد بالای 40 درصدی بدهی بانک ها و عبور از 700 همت
اما بدهی بانک ها به بانک مرکزی یا اضافه برداشت بانک ها که متاثر از رشد بدهی دولت و کمبود منابع و نقدینگی و سیاست های انقباضی بانک مرکزی است، و یکی از اقلام مهم رشد پایه پولی محسوب می شود به رقم 702 همت رسیده که رشد یکساله 40.3 درصدی و کاهش 9 - درصدی در پنج ماه نخست 1403 داشته است. کاهش 9- درصدی نشان دهنده سیاست انقباضی و جلوگیری بانک مرکزی از اضافه برداشت بانک هاست و البته همین موضوع باعث کمبود نقدینگی در بازار بین بانکی، بورس و رشد نرخ بهره بانکی به بالای 27 درصد در ماه های اخیر بوده است.
رشد روزانه 1.2 همت بدهی دولت به بانک های کشوردر پنج ماه نخست
علاوه بر رشد بالای بدهی دولت به بانک مرکزی، رشد بالای بدهی دولت به بانک ها نیز در این یکسال رخ داده است و بدهی دولت به بانک ها در مرداد 1403 به رقم 1061 همت رسیده که رشد یکساله 35.4 درصدی و رشد پنج ماهه 21.1 درصدی داشته است. بدهی دولت به بانک ها تنها در 5 ماه اول امسال معادل 184 همت بیشتر شده است یعنی روزانه 1.2 همت افزایش داشته است.
بدهی شرکت های دولتی نیز با رقم 100 همت رشد یکساله 40.6 دصدی و رشد پنج ماهه 2.5 درصدی داشته است.
کاهش مانده تسهیلات اکثر عقود
مانده تسهیلات بانک ها در مرداد 7038 همت با رشد 14.4 درصد طی پنج ماه نخست امسال گزارش شده که بیشترین رشد پنج ماهه را جعاله با 103 درصد، قرض الحسنه با 44درصد و فروش اقساطی با 85 درصد داشته و بقیه عقود در این 5 ماهه رشد مانده منفی و کاهشی داشته اند که نشان دهنده سیاست انقباضی بانک ها و کاهش مانده تسهیلات عقود مختلف بانکی است.
مطالبات معوق 745 همتی
مبلغ مانده مطالبات معوق بانک ها نیز معادل 745 همت با سهم 10.6 درصدی از کل مانده تسهیلات گزارش شده است.
رشد 25 درصدی سپرده دیداری و 30 درصدی بلندمدت
مانده سپرده دیداری که نشان دهنده نگهداری پول در حساب جاری و در دست مردم برای معاملات روزمره است به رقم 2001 همت رسیده که رشد یکساله 25.3 درصدی و رشد پنج ماهه 13.2 درصدی داشته است.
حساب کوتاه مدت نیز با رقم 1862 همت رشد یکساله 14.7 درصدی و رشد پنج ماهه 10.4 درصدی داشته است. حساب های بلندمدت یکساله و بالاتر نیز 3624 همت اعلام شده که رشد یکساله بالای 29.9 درصدی و رشد پنج ماهه 9.3 درصدی داشته است.
این آمار نشان می دهد که به دلیل سیاست های انقباضی و نیاز به نقدینگی، بانک ها مبلغ نرخ بهره و سپرده های بلندمدت خود را افزایش داده اند.