تورم خرداد 1400 رکورد 5 سال اخیر را شکست / تورم دوازده ماهه 43 درصدی، نقطه به نقطه 47 درصدی / خوراکی ها از 40 تا 112 درصد گران شدند

گزارش مرکز آمار از تورم خرداد ماه 1400 نشان می دهد که نه تنها نرخ تورم دوازده ماهه نسبت به ماه های قبل افزایش داشته بلکه تورم نقطه به نقطه و یک ماهه خرداد نیز رشد قابل توجهی را نشان می دهد و فشار هزینه ای بر خانوارها به خصوص در بخش خوراکی ها  افزایش یافته و میانگین رشد قیمت ها در بخش خوراکی ها به بیش از 62 درصد رسیده است.
 عدد شاخص کل تورم  با 316.2  نسبت به عدد شاخص 100 در سال 1395، نشان دهنده  نرخ تورم سالانه خرداد ماه ١٤٠٠ برای خانوارهای کشور به میزان ٤٣ درصد است که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ٢ واحد درصد افزایش نشان می‌دهد. عدد شاخص تورم نسبت به اردیبهشت 2.5 درصد، و نسبت به خرداد 1399 به میزان 47.6 درصد افزایش نشان می دهد.  
بیشترین نرخ تورم نقطه ای  یا افزایش سالانه قیمت ها مربوط به  گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها با 62.7 درصد، و جزئیات آن شامل گوشت 69 درصد، ماهی 74 درصد، شیر و تخم مرغ و پنیر 78 درصد، روغن 112 درصد، نان و غلات 50 درصد، میوه 40 درصد، سبزیجات و حبوبات 71 درصدٌ، شکر و عسل و شیرینی 69 درصد، چای و قهوه 79 درصد، و غیر خوراکی ها شامل پوشاک و کفش 57 درصد، اجاره 28 درصد، تفریح 55 درصد، هتل 61 درصد بوده است.
با توجه به بالا بودن نرخ تورم نقطه ای 47 درصدی نسبت به تورم دوازده ماهه 43 درصدی، در ماه های آینده باید شاهد افزایش نرخ تورم دوازده ماهه به بالاتر از 43 درصد باشیم. نرخ تورم یک ماهه نیز اگر چه نسبت به رشد 6 تا درصدی سال 1397 پایین تر است و به 2.5 درصد رسیده اما از آنجا که سطح هزینه های خانوار به شدت رشد کرده و قدرت خرید مردم در مقایسه با این تورم افزایش نداشته است، موجبات فشار بیشتر به خانوارها را فراهم کرده است و در نتیجه مصرف بخش خصوصی یا قدرت خرید مردم در ماه ها و سال های اخیر دائم روند منفی را نشان داده است.

از سال 96 تاکنون که کشور با پیش درآمدهای تحریم و خروج آمریکا از برجام مواجه بوده، بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به اردیبهشت 98 به میزان 52.1 درصد بوده که در فرودین 1400 به 49.5 درصد رسیده  و در خرداد 47.6 درصد گزارش شده است. در نتیجه این افزایش نرخ تورم دوازده ماهه از 42.7 درصد در شهریور 98 که بالاترین نرخ تورم دوازده ماه سال های قبل بوده، اکنون به 43 درصد رسیده که بالاترین نرخ تورم دوازده ماهه 5 سال اخیر است و رکورد تورم 5 سال  1400 - 1396 را شکست
کارشناسان معتقدند که این تورم نتیجه افزایش قیمت ارز و انباشت اثر آن بر اقتصاد، اثر رشد منفی سرمایه گذاری و رشد اقتصاد در دهه 1390 و کاهش رشد تولید، اثر رشد نقدینگی و 11 برابر شدن آن در دهه 1390 و افزایش کسری بودجه و تامین آن از محل رشد پایه پولی، افزایش ضریب فزاینده و خلق پول توسط بانک های خصوصی و دولتی در بازار بین بانکی بوده است.  
افزایش نرخ تورم نقطه‌ای خانوارهای کشور
منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل می‌باشد. نرخ تورم نقطه‌ای در خرداد ماه ١٤٠٠ به عدد ٤٧,٦ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ٤٧.٦ درصد بیشتر از خرداد ١٣٩٩ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده­اند.
نرخ تورم نقطه‌ای خرداد ماه ١٤٠٠ در مقایسه با ماه قبل ٠,٧ واحد درصد افزایش یافته است. نرخ تورم نقطه‌ای گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی­ها و دخانیات» با افزایش ١.٢ واحد درصدی به ٦٢.٣ درصد و گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» با افزایش ٠.٥ واحد درصدی به ٤٠.٨ درصد رسیده است.
این در حالی است که نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری ٤٦,٩ درصد می‌باشد که نسبت به ماه قبل ٠.٨ واحد درصد افزایش داشته است. هم‌چنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٥١.٥ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٠.٥ واحد درصد افزایش داشته است.
افزایش نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور
منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل می‌باشد. نرخ تورم ماهانه خرداد ١٤٠٠ به ٢,٥ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ١.٨ واحد درصد افزایش داشته است. تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» به ترتیب ٣.٢ درصد و ٢.٢ درصد بوده است.
این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری ٢,٥ درصد می‌باشد که نسبت به ماه قبل ١.٨ واحد درصد افزایش داشته است. هم‌چنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٢.٦ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١.٩ واحد درصد افزایش داشته است.
افزایش نرخ تورم سالانه خانوارهای کشور
منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن می‌باشد. نرخ تورم سالانه خرداد ماه ١٤٠٠ برای خانوارهای کشور به ٤٣,٠ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ٢.٠ واحد درصد افزایش نشان می‌دهد.
هم‌چنین نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ٤٢,٥ درصد و ٤٥.٦ درصد می‌باشد که برای خانوارهای شهری ٢.٠ واحد درصد افزایش و برای خانوارهای روستایی ٢.٤ واحد درصد افزایش داشته است.
تغییرات قیمت ها در ماه جاری
در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «سبزیجات» (گوجه فرنگی، سیب‌زمینی و بادمجان)، گروه «میوه و خشکبار» و گروه «قند، شکر و شیرینی» (بستنی پاستوریزه، نبات و شکر) می‌باشد. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «پوشاک و کفش»، گروه «کالاها و خدمات متفرقه» (طلای ١٨ عیار و دستمال کاغذی) و گروه «هتل و رستوران» (غذاهای سرو شده در رستوران) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
همچنین در این ماه، گروه «ارتباطات» (دستگاه تلفن همراه) نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشته است.
 درصد تغییرات شاخص قیمت در دهک‌های هزینه‌ای کل کشور در ماه جاری
دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در خرداد ماه ١٤٠٠ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ٤٢,٣ درصد برای دهک ششم تا ٤٩.١ درصد برای دهک دهم است.