آیین پایانی دوازدهمین المپیاد فرش دستباف برگزار شد

اقتصادگردان_ حمید کارگر در آیین پایانی دوازدهمین دوره المپیاد فرش دستباف کشور ضمن گراميداشت خدمات زنده ياد عباس سياحى، سخنان خود را با اين پرسش آغاز كرد كه: خروجی دانشگاه های ما و رشته فرش بعد از دو دهه چیست؟ طراح شرکتهای فرش ماشینی؟ کارمند مرکز ملی فرش؟ مدرس رشته فرش؟ مرکز ملی فرش به عنوان متولی این هنر- صنعت چقدر از این خروجی ها بهره برده است؟ و پاسخ داد: شايد اگر فارغ از جانبدارى و با نگاهى منصفانه بنگريم، كمى بيشتر از هيچ!

حميد كارگر با نكوهش تکثیر قارچ گونه رشته فرش در مراکز دانشگاهی متعدد و بدون سنجش نیاز و کشش واقعی گفت: ظهور این رشته در دانشگاه های مختلف به کنار، آوردن مقطع ارشد فرش و حالا هم زمزمه های ایجاد مقطع دکترا چقدر کارشناسانه و از سر نیاز است؟

وى ادامه داد: چقدر در رشته فرش کلاسهای پویا، کتابخانه های غنی، کارگاه های فعال و ارتباط زنده و کنشگرانه استادان و گروه ها را شاهدیم؟ محتوای پژوهش ها و پایان نامه های این رشته چقدر کارآمد هستند؟

رييس مركز ملى فرش ايران با نقد رويه مرسوم در وزارت علوم و از جمله رشته فرش گفت: دلخوش کردن به آمار تعداد مقالات و نمودارهای کذایی رشد علم که راهگشا نیست. اسیر ISI شدن و توهم توسعه و رشد علمی یافتن به استناد افزایش تعداد مقالات که حلال مشکلات نیست.

كارگر افزود: اصلاً انگیزه این پژوهش ها چیست؟ مقاله دادن و نمره گرفتن؟ فربه کردن رزومه ها؟ یا درمان دردها؟ چه کسی گفته که مقاله بیشتر یعنی علم بیشتر و رشد علمی بیشتر یعنی جامعه بهتر و پیشرفته تر؟!

وى جامعه دانشگاهى فرش را خطاب قرار داد و پرسيد: از شمار پرتعداد پایان نامه های دانشجویان فرش و مقالات پرشمارترشان چه تحولی در فرش ایجاد شده است؟ اگر کارآمد و اثربخش بودند که باید خروجی محسوسی می داشت. باید تحول و بهبودی حاصل می شد. گويى تنها شاهد تورم ناکارآمد مقالات هستیم و خروجی این مقالات مشهود نیست.

كارگر با اشاره به داوری هاى خود بر برخی مقالات یکی از مجلات علمی و پژوهشی فرش گفت: شاهدم که انگار در لفاظی های عالمانه در چارچوب چکیده و واژگان کلیدی و ظاهر خشک روش تحیقی استادیم. رگ خواب ژورنالها را می دانیم اما در اینها نه خبری از دردشناسی هست نه جستن درمان. گاه در برخی از آنها منابع دست اول به شوخی می ماند. نظریه پردازی که اصلا وجود خارجی ندارد. انبوه خوانی و مباحثه که جایی در پژوهشهایمان ندارد. اطلاعات روزنامه ای را به عنوان منبع تحقیق جا می زنیم. کپی پیست هم که یک اصل بدیهی است انگار. آن هم در مقاله ها و تحقیق هایی که بر اساس سفارش واقعی و نیاز جامعه نیستند و یا لازمه اخذ نمره اند یا شوربختانه بهانه ارتقای هیات علمی.

رييس مركز ملى فرش ايران گفت: تسلیم شده ایم به برخى عادات نکوهیده دانشگاهی. و در همین راستاست که پایان نامه ها و رساله ها قطار می شوند بی آنکه تخصص و تجربه استاد راهنما و مشاور در آنها ملاک باشد. گفتیم تولید علم یعنی تولید مقاله! و باورش کردیم!

كارگر اظهار اميدوارى كرد كه حداقل در رشته فرش از این اطاعت محض از عادات دانشگاهی فاصله بگيريم. و كمينه این پرسش را مدام از خود بپرسیم که این همه یافته پژوهشی چرا ما را گامی به جلو نمى برد؟

وى با تاكيد بر نياز رشته فرش به پوست اندازی گفت: بايد طرحى نو در انداخت و به جاى توجه به كميت، بر كيفيت در تمركز كرد و به جاى مشتاق بودن بر ايجاد دكتراى فرش، همين سرفصلهاى درسى كنونى را كارآمد كرد. 

وى از دانش آموزان و دانشجويان رشته فرش خواست تا با شناسایی خلاء ها و نگاه بینارشته اى، به دنبال يافتن چاره دردهاى فرش باشند و نه صرفاً دنباله روى چارچوب هاى خشك دانشگاهى و يا سنتهاى متصلب بدنه توليد و تجارت فرش.

رييس مركز ملى فرش ايران همچنين در بخش ديگرى از سخنان خود با اشاره به آنچه اين روزها درباره كاهش سهم فرش از صادرات غيرنفتى در رسانه ها مطرح شده است گفت: انتخاب يك برش از واقعيات و طرح شعارگونه آن بدون تحليل همه جانبه از مشكلات كشور ماست. 

در همين مثال اخير بايد در نظر داشت كه كاهش سهم فرش از صادرات غيرنفتى لزوما به معناى افت صادرات فرش نيست بلكه افزايش پرشتاب برخى اقلام همچون فراورده هاى پتروشيمى كه در زمره صادرات غيرنفتى محسوب مى شوند منتج به چنين نتيجه اى شده است. 

وى ادامه داد: خوشبختانه در پايان سال ٩٥ بيش از ٣٥٩ ميليون دلار فرش دستباف از كشور صادر شد كه ٢٣ درصد نسبت به سال قبل از آن رشد داشت و در ده ماه ابتداى امسال نيز ٣٣٦ ميليون دلار صادرات فرش داشته ايم كه ٢١ درصد رشد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته نشان مى دهد.

دبیر دوازدهمین المپیاد فرش دستباف ایران نیز در این مراسم گفت در این المپیاد 155 دانش‌آموز و دانشجوی رشته‌ فرش از 20 استان کشور حضور داشته‌اند.

فریبرز نور پناه با بیان اینکه دانش‌آموزان راه‌یافته به مرحله کشوری در سه بخش طراحی، بافت و رنگرزی و دانشجویان راه‌یافته علاوه بر این سه بخش در بخش مرمت فرش با یکدیگر رقابت کردند افزود: 71 نفر از شرکت‌کنندگان دانش‌آموز و 84 نفر دانشجو هستند که هیئت داوران 21 نفر از آنها را به عنوان افراد برگزیده انتخاب کرده‌اند.

در آیین پایانی دوازدهمین المپیاد فرش دستباف ایران که به میزبانی کاشان برگزار شد، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان، رییس دانشگاه  و فرماندار کاشان نیز طی سخنانی ضمن خیرمقدم به مهمانان المپیاد، از ویژگی های فرش کاشان و توانمندی موجود در منطقه سخن گفتند.

شايان ذكر است رونمايى از لوح ثبت جهانى فرش دستباف كاشان نيز از جمله برنامه هايى بود كه همزمان با آيين پايانى المپياد فرش دستباف به انجام رسيد.

منبع: روابط عمومی مرکز ملی فرش ایران