فرش دستباف ایران که زمانی زینت بخش اکثر خانهها و مایه مباهات ایرانیها بود و خارجیها آرزوی داشتن یک تکه از آن را داشتند تا کف پوش اتاق که نه، زینت دیوار خانهشان باشد، امروز در گرداب کم توجهی داخلی و تبلیغات منفی خارجیها گرفتار شده است.
اقتصادگردان_ چینیها و ترکها با فرشهای بدلی و ماشینی خود بازارهای فرش ایران و کشورهای اطراف آن را قبضه کردهاند. آنها حتی در طرح و مدل از فرش ما الگوبرداری میکنند و محصول جدید را با رنگ و لعاب فریبنده دوباره به خوردمان میدهند.
مشکلات صنعت فرش از زمانی آغاز شد که تحریمهای ناخواسته بر ایران تحمیل شدند و با کاهش صادرات در گستره جهانی، تبعات آن به بازار داخلی هم سرایت کرد و بسیاری از تجار و تولیدکنندهها با خطر ورشکستگی و از دست دادن شغل مواجه شدند. تا جایی که اکنون انتقال و جابهجایی ارز و به طور مشخص دلار به داخل کشور با مشکل مواجه است و به صورت عادی امکانپذیر نیست و معمولاً از طریق واسطهها در کشورهای دیگر انجام میشود. ما در سال 74 اوج صنعت صادرات فرش دستباف را تجربه کردیم و حدود یک میلیارد و 740 میلیون دلار صادرات داشتیم در حال حاضر این میزان به یک ششم کاهش یافته و حدود 300 میلیون دلار برآورد میشود. این در حالی است که فرش ایران یک برند جهانی شناخته شده است یعنی در دنیا فرش دستباف را به نام ایران میشناسند و دیگر رقبا تنها اقتباسگر هنر فرش ایرانی هستند.
اگرچه از تحریمها به عنوان عامل اصلی رکود بازار فرش نام برده میشود ولی باید موانع و مشکلات داخلی را هم در نظر گرفت. رئیس اتحادیه صادرکنندگان و تولیدکنندگان فرش ایران ضمن بیان این موضوع میگوید: در حال حاضر ضوابط و مقررات حاکم بر صنعت فرش خلق الساعه است و مانع از تصمیم گیری درست برای صادرکننده میشود. مشکل بزرگ در این خصوص جابهجایی و انتقال فرش صادرکنندگان از یک بازار به بازار دیگر است. به عنوان مثال؛ اگر فرش یک تاجر برای عرضه و فروش در بازارهای بینالمللی ارسال شد ولی بنا به دلایلی فروش نرفت امکان مرجوع شدن ندارد، ضمن این که زمان قطعی برای خرید آنها متصور نیست، در حالی که مطالبه مالیات به نرخ روز خواهد بود. این موضوع از حدود 10 سال پیش تاکنون صنعت فرش را تحت شعاع قرار داده است. البته اتحادیه فرش پیگیر این موضوع است و جلسات متعددی با نمایندگان مجلس برگزار کرد ولی تاکنون اقدامی عملی انجام نشده است.
به اعتقاد احمد کریمی اصفهانی، از هنر تبلیغات به عنوان مهمترین ابزار ارتباطی، همپای رقبای خارجی در صنعت فرش استفاده نشده است. البته جنبه دیگر رونق این صنعت در کشور آموزش است، با تبلیغات درست و آموزش میتوانیم درآمد یک قالیباف را تا 40 درصد افزایش دهیم. دولت باید توسط کارشناسان مجرب این کار را در روستاها توسعه دهد زیرا فرشبافی به عنوان یک هنر در اکثر روستاهای ما رواج دارد که میتواند عامل اشتغال مطرح شود. بنابراین اگر ما بتوانیم آموزش داخلی و تبلیغات خارجی را نهادینه کنیم در رونق این صنعت موفق خواهیم بود؛ زیرا توسعه صنعت فرش در بستر صادرات مهیا میشود. به عبارت دیگر فرش یعنی صادرات.
منبع : جام جم آنلاین