بررسي تجارت و صادرات ايران با 15 شریک عمده تجاری‌

اقتصاد گردان -  لیست شرکای عمده تجاری ایران در 5 ماه منتهی به مرداد سال جاری منتشر شد. براساس آمار گمرک ایران عمده‌ترین مقاصد صادراتی ایران 15کشور «چین، عراق، امارات متحده عربی، کره ‌جنوبی، هند، افغانستان، ترکیه، پاکستان، تایلند، تایوان، ژاپن، عمان، اندونزی، ترکمنستان و سوریه» گزارش شده است.

 براساس آمارهای تجارت خارجی گمرک در مدت یاد شده، چین همچنان در صدر مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی ایران قرار دارد. به طوری که ایران معادل 3.7میلیارد دلار کالا به چین صادر کرده و در مقابل 4.7میلیارد دلار کالا از این کشور وارد کرده است. همچنین مطابق آمارها به جز چین و عراق، صادرات ایران به 4کشور«امارات متحده عربی، کره‌جنوبی، هند و ترکیه» نسبت به مدت مشابه سال 1395 با افت ارزشی مواجه بوده است. براساس آمارها واردکنندگان عمده کالا به ایران در همین مدت 15 کشور«چین، امارات متحده عربی، کره‌جنوبی، هند، ترکیه، آلمان، سوییس، فرانسه، ایتالیا، انگلستان، هلند، سنگاپور، پاکستان، ژاپن و بلژیک» ثبت شده است.

مطابق آمارها، ارزش واردات ایران از 5 شریک اول تجاری‌اش نسبت به مدت مشابه سال 1395با رشد نسبتا قابل توجهی همراه بوده است. البته مطابق آمارها، واردات ایران از چین در مدت مذکور از نظر وزنی افت یک درصدی و از نظر ارزشی رشد 21درصدی را تجربه کرده است. همچنین واردات ایران از آلمان از نظر وزنی با افت 58 درصدی مواجه بوده این درحالی است که از نظر ارزشی رشد 22درصدی را تجربه کرده است. از سوی دیگر مقایسه آمار مقاصد صادراتی نسبت به 4ماه نخست سال جاری نشان می‌دهد، ترکیه با تنزل جایگاه مواجه بوده و جای خود را به هند داده و انگلستان نیز جای خود را به ایتالیا داده است.

 روند تجارت خارجی

مطابق آمار گمرک ایران، حجم تجارت خارجی در 5 ماه منتهی به مرداد ماه سال جاری به 36میلیارد و 636 میلیون دلار رسید. واردکنندگان با واردات 14میلیون و 225هزار تن کالا به ارزش 19میلیارد و 442میلیون دلار در 5 ماه منتهی به مرداد ماه توانستند، صادرکنندگانی که 48میلیون و 41هزار تن کالا به ارزش 17میلیارد و 193میلیون دلار صادر کرده بودند را پشت سر گذاشته و در میدان رقابت از آنها پیش بیفتند. بنابراین تراز تجاری ایران در مدت مذکور معادل ‌2میلیارد و 249میلیون دلار منفی گزارش شده بود. این درحالی است که میزان واردات در زمان مشابه سال گذشته 13میلیون و 285هزار تن کالا به ارزش 16میلیارد و 690 میلیون دلار بوده است. بنابراین در 5 ماه منتهی به مرداد ماه امسال میزان واردات به لحاظ وزنی با رشد حدود 8 درصدی و به لحاظ ارزشی با رشد بیش از 16درصدی مواجه است. از سویی میزان صادرات در زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی معادل 52 میلیون و 237هزار تن کالا به ارزش 18میلیارد و 88 میلیون دلار بوده که با توجه به آمار جدید منتشر شده، امسال به لحاظ وزنی افتی حدود 8 درصد و به لحاظ ارزشی افتی نزدیک به 5 درصد را تجربه کرده است.

 مقاصد صادراتی و وارداتی

ریز نمرات صادرات ایران به شرکای عمده تجاری‌اش که از سوی گمرک ایران منتشر شده است، گویای این است که «چین» همچنان در صدر کشورهای واردکننده کالا به ایران قرار دارد؛ به طوری که این کشور در همین مدت توانسته است بیش از 4میلیارد و 689 میلیون دلار روانه بازارهای ایران کند که در مقایسه با سال گذشته از نظر وزنی افت یک درصدی و از نظر ارزشی 21درصد رشد را تجربه کرده است. این در حال است که تجار ایرانی در همین مدت بیش از 3میلیارد و 721میلیون دلار کالا به چین صادر کرده‌اند که در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی 2درصد افت و به لحاظ ارزشی 9درصد رشد را تجربه کرده است. از طرفی آمارها نشان می‌دهد که کفه تجارت به نفع چین باز سنگینی می‌کند. دومین شریک تجاری ایران «امارات متحده عربی» است که در همین مدت تجار این کشور نزدیک به 3میلیارد و 781میلیون دلار کالا به ایران صادر کردند. این درحالی است که صادرکنندگان ایرانی توانسته‌اند 2میلیارد و 611 میلیون دلار به این کشور که سومین مقصد صادراتی ایران به شمار می‌رود، صادر کنند. مقایسه این میزان صادرات با 5 ماه مشابه سال گذشته نشان می‌دهد، صدور کالاهای ایرانی به لحاظ وزنی 16درصد رشد و از نظر ارزشی با افت 10درصد مواجه بوده است.

سومین مقصد وارداتی ایران مطابق آمارها «کره‌جنوبی» عنوان شده که در 5 ماه منتهی به مرداد سال جاری توانسته به میزان یک میلیارد و462میلیون دلار کالا به بازارهای ایران صادرات انجام دهد. این درحالی است که تجار ایرانی معادل یک میلیارد و 721میلیون دلار کالا به «کره‌جنوبی» صادر کرده‌اند. در مقابل «هند» که چهارمین مبدا وارداتی ایران به شمار می‌رود، توانسته در مدت مذکور معادل یک میلیارد و 300میلیون دلار کالا وارد ایران کند. این میزان در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته حاکی از آن است که صادرات هند به ایران هم به لحاظ ارزشی و هم وزنی رشد داشته است. همچنین براساس آمارها پنجمین کشور واردکننده کالا به ایران براساس آمار گمرک «ترکیه » گزارش شده که در 5 ماه منتهی به مرداد سال 96 از نظر ارزشی معادل یک میلیارد و 268میلیون دلار کالا روانه بازارهای ایران کرد. این در شرایطی است که صادرکنندگان ایرانی توانسته‌اند، رقمی معادل 608 میلیون دلار کالا از نظر ارزشی روانه بازار ترکیه کنند. مطابق آمارها، میزان صادرات ایران به ترکیه نسبت به زمان مشابه سال گذشته از نظر ارزشی و وزنی افت قابل‌توجهی را تجربه کرده است.  همچنین براساس آمار منتشر شده، اگرچه کشور «عراق» در لیست 15مقصد وارداتی ایران قرار ندارد اما مطابق آمار گمرک، بازرگان و واردکنندگان عراقی ترجیح داده‌اند، کالاهای مورد نیاز خود را از ایران وارد کنند به طوری که مطابق آمارها عراق توانسته در 5 ماه منتهی به مرداد سال 96 معادل 2میلیارد و 639 میلیون دلار کالای ایرانی را در بازارهای خود جای دهد که در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی 9درصد افت و از نظر ارزشی 6 درصد رشد را تجربه کرده است. از سوی دیگر مطابق آمار گمرک شاهد واردات کالا از کشورهای اروپایی ازجمله«آلمان، سوییس، فرانسه، ایتالیا، انگلستان، هلند و سنگاپور و بلژیک» هستیم. مطابق آمار گمرک، میزان واردات ایران از «آلمان» که جزو ششمین مقصد وارداتی ایران در مدت مذکور به شمار می‌رود از نظر ارزشی معادل یک میلیارد و 146میلیون دلار گزارش شده است. از سوی دیگر تجار سویسی نیز در همین مدت توانسته‌اند معادل  847 میلیون دلار کالا روانه بازارهای ایران کنند. این میزان در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته حاکی از آن است که واردات از «سوییس» هم به لحاظ ارزشی و هم وزنی رشد چشم‌گیری را تجربه کرده است. دیگر کشور اروپایی که در همین مدت توانسته در لیست عمده‌ترین کشورهای واردکننده کالا به ایران قرار گیرد «فرانسه» است. به طوری که مطابق آمارها واردکنندگان ایرانی معادل 610 میلیون دلار کالای فرانسوی وارد کردند. همچنین تجار ایتالیایی معادل 580 میلیون دلار کالا به بازارهای ایران صادر کردند. از سوی دیگر «انگلستان» دهمین کشور صادرکننده کالا به ایران است که در همین مدت توانسته معادل 578 میلیون دلار کالا به بازارهای ایران صادرات داشته باشد که هم از نظر ارزشی و هم وزنی با رشد صادراتی به ایران مواجه بوده است. از سوی دیگر «افغانستان، ترکیه، پاکستان، تایلند، تایوان، ژاپن، عمان، اندونزی، ترکمنستان، سوریه» جزو دیگر مقاصد صادراتی ایران تا پایان مرداد ماه سال جاری به شمار می‌روند. مطابق آمارها باید اشاره کرد که در مقاصد صادراتی در 5 ماه نخست سال 96 «ایتالیا» در مقایسه با آمار 4ماهه با تنزل جایگاه رو به رو بوده است. به طوری که طی ماه‌ گذشته این کشور در رتبه 15 قرار داشت حال جایگاه خود را در این عرصه اقتصادی به سوری‌ها واگذار کرده است.