دیوان عالی ایالات متحده در اقدامی که یک پیروزی برای دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، محسوب میشود بخشهایی از فرمان ممنوعیت موقت ورود اتباع شش کشور عمدتا مسلمان و پناهندگان به خاک این کشور را اجرایی کرد
خبراقتصادي - دیوان عالی آمریکا روز دوشنبه با اجرای بخشی از فرمان مهاجرتی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری در خصوص ممنوعیت ورود اتباع شش کشور عمدتا مسلمان تا زمان بررسی کامل این فرمان در پائیز سال جاری موافقت کرد.
دیوان عالی آمریکا امروز دوشنبه ۲۶ ژوئن تصمیم گرفت که تقاضای وکلای دولت دونالد ترامپ در پرونده موسوم به فرمان مهاجرتی رئیس جمهور آمریکا را بررسی کند.
این تصمیم به معنای آن است که بخشهایی از محدودیتهای اعمال شده از سوی دادگاههای پایینتر علیه فرمان اجرایی آقای ترامپ برداشته میشود.
آقای ترامپ در اولین ماههای ریاست جمهوری خود فرمانی را امضا کرد که ورود شهروندان شش کشور ایران، سوریه، سودان، سومالی، لیبی و یمن را به مدت ۹۰ روز به آمریکا ممنوع میکرد. این فرمان همچنین ورود پناهجویان را به مدت ۱۲۰ روز معلق میکرد.
این حکم در چند دادگاه مورد اعتراض قرار گرفت و اجرای آن عملا متوقف شد.
اما با تصمیم امروز دیوان عالی تا زمان رسیدگی این دیوان به پرونده در حدود چهار ماه دیگر، اجرای بخشهایی از حکم مهاجرتی آقای ترامپ دوباره آغاز میشود.
آقای ترامپ که هدف از فرمان مهاجرتیاش را بهبود امنیت در آمریکا عنوان کرده بود، تصمیم تازه دادگاه را "پیروزی آشکار" برای امنیت ملی آمریکا خوانده است.
آقای ترامپ گفته است که این ممنوعیت ۷۲ ساعت پس از تایید توسط دادگاه به اجرا گذاشته خواهد شد.
دیوان عالی آمریکا میگوید معنای عملی تصمیم امروزش این است که فرمان مهاجرتی نمیتواند علیه شهروندان خارجی اعمال شود که دارای "ارتباطی اصیل" با شخص یا شرکتی در ایالات متحده هستند.
اما به گفته دیوان عالی بقیه شهروندان شش کشور مشمول بندهای فرمان مهاجرتی آقای ترامپ خواهند شد.
دادگاه همچنین اجازه داد ممنوعیت ۱۲۰ روزه ورود کلیه پناهجویان به آمریکا اجرا شود. به این ترتیب دولت ترامپ اجازه خواهد داشت مانع ورود آن دسته از متقاضیان پناهندگی شود که هیچ "ارتباط اصیلی" با افراد یا موسسات در آمریکا ندارد.
"ارتباط اصیل" شامل افرادی می شود که می خواهند وارد آمریکا شوند تا با عضو خانواده خود زندگی یا ملاقات کنند، دانشجوی دانشگاهی در آمریکا باشند، کارمند شرکتی در آمریکا باشند، یا برای سخنرانی در جمعی در آمریکا دعوت شده باشند.
دیوان عالی گفت این شامل "کسانی نمی شود که فقط برای پرهیز (از دستور اجرایی دولت) وارد یک رابطه می شوند."
براساس تصمیم این دیوان دستور اجرایی دونالد ترامپ در مورد آن دسته از پناهجویان و شهروندان شش کشور که «ارتباطی با شخص یا شرکتی» در ایالات متحده ندارند، به اجرا در می آید.
تصمیم ۹ قاضی دیوان عالی مبنی بر اجرای فرمان اجرایی پیش از بررسی آن در این دیوان برای رئیس جمهوری آمریکا یک پیروزی محسوب می شود. اجرای دستور دونالد ترامپ پیش از این توسط دادگاههای فدرال متوقف شده بود.
پس از انتصاب نیل گورساچ به عنوان قاضی دیوان عالی اکثریت قضات این دیوان را محافظه کاران تشکیل می دهند.
دومین فرمان مهاجرتی دونالد ترامپ که روز ششم مارس (۱۶ اسفند) به امضاء رسید ورود اتباع کشورهای لیبی، ایران، سومالی، سودان، سوریه و یمن به آمریکا را به مدت ۹۰ روز ممنوع می کرد. این دستور اجرایی همچنین ورود پناهجویان به ایالات متحده را نیز به مدت ۱۲۰ روز متوقف می کرد.
اجرای اولین فرمان اجرایی رئیس جمهوری آمریکا که روز ۲۷ ژانویه (هشتم بهمن) و تنها یک هفته پس از به قدرت رسیدن وی امضاء شده بود، توسط دادگاه های فدرال متوقف شده بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در حکم دیوان عالی آمریکا تصریح شده است این ممنوعیت ۹۰ روزه فقط شامل افرادی میشود که هیچ پیوندی با ایالات متحده ندارند.
چند دادگاه ایالتی آمریکا روز ششم مارس رای به توقف کامل فرمان مهاجرتی دونالد ترامپ داده بودند ولی دیوان عالی در حکم روز دوشنبه پنجم تیرماه خود بخشهایی از این فرمان را قابل اجرا دانسته است.
دیوان عالی میگوید که آماده شنیدن استدلالهای دولت آمریکا درباره فرمان مهاجرتی یاد شده در دوره بعدی فعالیت خود است که از ماه اکتبر آغاز میشود.
در واقع، حکم روز دوشنبه دیوان عالی حالت اضطراری دارد تا بخشهایی از این فرمان شکل اجرایی به خود گیرد ولی بحث حقوقی برای صدور حکم نهایی ادامه خواهد یافت.
در این حکم آمده است که فرمان ممنوعیت ورود اتباع شش کشور به ایالات متحده به اجرا در میآید، «در مورد اتباع خارجی که هیچ رابطه واجد شرایطی با فرد یا موسسهای در ایالات متحده ندارند».
فرمان اجرایی آقای ترامپ که ۱۶ اسفند پارسال صادر شد، مهاجرت و سفر شهروندان شش کشور با جمعیت عمدتا مسلمان به آمریکا را به طور موقت تعلیق میکند.
بر اساس این فرمان، ورود شهروندان کشورهای ایران، لیبی، سوریه، سومالی، سودان و یمن به ایالات متحده به مدت ۹۰ روز متوقف میشود.
دیوان عالی همچنین گفته که ممنوعیت ۱۲۰ روزه برای ورود پناهندگان به خاک آمریکا نیز بر اساس همان شرایط ورود اتباع خارجی میتواند اجرایی شود. در واقع، پناهندگانی که هیچگونه رابطه «واجد شرایطی» با فرد یا موسسهای در ایالات متحده ندارند، مشمول این ممنوعیت میشوند.
سه تن از قضات محافظهکار دیوان عالی از جمله نیل گورسوچ، انتصابی دونالد ترامپ، گفتهاند که آنها به اجرای کامل فرمان مهاجرتی رییسجمهوری آمریکا رای میدهند.
این نخستین چالش اساسی آقای ترامپ در دیوان عالی است که با ورود گوروسوچ به دادگاه عالی در ماه آوریل، ترکیب آن پنج به چهار به نفع محافظهکاران است.
پنج قاضی دیوان عالی منصوب جمهوریخواهان و چهار قاضی نیز منصوب دمکراتها هستند. دوره فعالیت این قضات مادامالعمر است.
فرمان ترامپ قبل از اجرایی شدن در روز ۱۶ مارس، از سوی چند دادگاه ایالتی متوقف شده بود.
رییسجمهوری آمریکا این فرمان را همزمان با افزایش نگرانیهای بینالمللی پس از حملات تروریستی شبهنظامیان اسلامگرا در پاریس، لندن، بروکسل، برلین و سایر شهرها صادر کرد. ولی منتقدان گفتهاند که روح این فرمان با قانون اساسی آمریکا در تضاد است و به نوعی، «ممنوعیت ورود مسلمانان» به خاک آمریکا است.
دادگاه ایالت هاوایی و شماری از شاکیان در ایالت مریلند که نمایندگی آنها را «انجمن آزادیهای مدنی آمریکایی» به عهده داشت، در استدلالهای خود این بحث را پیش کشیدند که فرمان آقای ترامپ برخلاف قوانین مهاجرتی فدرال و اصل نخست قانون اساسی ایالات متحده است که دولت را از حمایت یا ضدیت با مذهب خاصی برحذر داشته است.
دادگاههای تجدیدنظر فدرال در ویرجینیا و کالیفرنیا احکام دادگاههای محلی در متوقف کردن فرمان مهاجرتی رییسجمهوری آمریکا را مورد تایید قرار داده بودند.