بازندگان حرفه‌اي بورس؛ فروشندگان سهام در روز ترور

اقتصاد گردان - هفته گذشته شاخص كل بورس و اوراق بهادار تهران بيش از 750 واحد ريزش كرد. عمده اين ريزش به آخرين روز كاري هفته گذشته و به رخدادهاي تروريستي بازار سرمايه بر مي‌گردد كه نزديك به 535 واحد از ارزش بازار را كم كرد.

 دماسنج اقتصاد ايران؛ بازارسرمايه؛ به رخدادهاي سياسي- اقتصادي واكنش متفاوتي نشان مي‌دهد و هريك از اتفاقات سياسي – اقتصادي بسته به حجم تاثيرگذاري، واكنش‌هاي متفاوتي را در بورس تهران برانگيخته‌اند. به‌عنوان مثال در روز اعلام نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري اخير امريكا به دليل تاثيرگذاري احتمالي بر برجام، شاخص كل 1400واحد افت كرد يا به دليل تصميم بانك مركزي در خصوص كاهش بانك‌ها حدود 1500واحد سبب ريزش شاخص شد اما تاثير اقدامات تروريستي تنها 535 واحد شاخص كل را به عقب كشاند كه نشان از بي‌اهميتي و زودگذر بودن اين هيجانات دارد و به زعم كارشناسان اغلب فروشندگان در روز تروريستي به لحاظ اخلاقي و حرفه‌يي بازندگان اصلي بورس خواهند بود.

 نظر كارشناسان در خصوص حوادث هفته گذشته

بر اساس اين گزارش، پس از انتشار اخبار مربوط به حوادث تروريستي، برخي فعالان بازار سرمايه كه نگران وضعيت بازار شده بودند، فروش سهام را آغاز كردند كه در نتيجه ميزان عرضه افزايش يافت و شاخص منفي شد. اما كارشناسان بازار سرمايه در مواجهه با اين دسته از سهامداران عجول، توصيه مي‌كنند صبر پيشه كنند تا فضاي منفي ايجاد شده، برطرف شود و وضعيت بازار به حالت عادي بازگردد.

در همين زمينه مهدي نوري معتقد است كه هيجانات برخي افراد غيرمتخصص و تقريبا ناآگاه به مسائل بازار سرمايه سبب ريزش شاخص كل بورس شده و اين رفتار ادامه‌دار نخواهد بود. اين كارشناس بازار سرمايه گفت: اگر اين رخداد بر اقتصاد ايران تاثير زيادي داشت بايد بازار دلار يا طلا و ديگر عناصر اقتصاد نيز واكنش شديدي نشان مي‌دادند اما اين‌گونه نشد. نوري افزود: حال آنكه بازار بورس هم بعد از اين اصلاح آماده يك رشد بسيار قابل توجه‌يي خواهد شد؛ هرچند رفتار‌هاي فعالان بازار سرمايه برگرفته از وضعيت بنيادي بازار نيز بوده و اين اقدام تروريستي توانست شوك كوچكي به اين روند تزريق كند كه در هفته جاري آن شوك تخليه خواهد شد.

 كامران قزل‌گل نيز در همين خصوص به «تعادل» گفت: نگراني‌هايي در خصوص تاثير اقدامات تروريستي بر بازار سرمايه وجود ندارد، زيرا بازار سرمايه راه خود را پيدا كرده و عملكرد محور است. اين كارشناس افزود: همواره رفتارهاي هيجاني زودگذر بوده و در همه بازارهاي دنيا مرسوم است. بازارهاي بورس بزرگ دنيا همانند نيويورك، لندن و ژاپن نيز به دليل برخي رخدادها يك يا دو روز رفتار هيجاني دارند اما در بلندمدت بازار مسير خود را ادامه مي‌دهد و هيچ جاي نگراني در اين خصوص وجود ندارد.

در هين رابطه، ايمان مقدسيان كارشناس بازار سرمايه معتقد است كه علت اصلي ريزش ديروز شاخص بورس وقوع حادثه تروريستي در تهران بود اما بايد توجه داشت بازار كم رمق نيز اين وضع را تشديد كرد. وي اضافه كرد: اين هفته به دليل تعطيلي 2 روزه چهاردهم و پانزدهم خردادماه، با بازاري نيمه تعطيل روبه‌رو بوديم كه حجم معاملات در آن پايين بود و شمار خريداران نيز كم شد.

اين كارشناس بازار سرمايه ادامه داد: وقوع حادثه تروريستي، شوك زيادي را به بازار نيمه تعطيل بورس وارد كرد و باعث ريزش شد. مقدسيان افزود: ريزش يك‌باره شاخص، موضوعي مقطعي و گذراست و دليلي براي تداوم ريزش بورس وجود ندارد، زيرا عملكرد شركت‌ها مشخص بوده و امنيت نيز در كشور حكمفرماست.

وي درباره وضعيت بورس در هفته آتي بيان داشت: احتمال دارد در آغاز هفته كاري، ادامه روند منفي را شاهد باشيم اما اين حالت پايدار نيست. اين تحليلگر بازار سرمايه پيش‌بيني كرد؛ احتمال دارد حتي شاخص بورس در صورت مهيا بودن شرايط مثبت شود؛ زيرا با تشكيل كابينه دولت دوازدهم و مشخص شدن سياست‌ها، شرايط بورس به تدريج بهبود مي‌يابد.

مقدسيان از خودرويي‌ها و صنايعي كه با قيمت‌هاي جهاني سروكار دارند به عنوان گروه‌هاي پيشرو بازار نام برد كه مي‌توانند چشم‌انداز مثبتي داشته باشند.

همچنين مصطفي اميدقائمي از ديگر كارشناسان بازار سرمايه معتقد است كه سرمايه‌گذاران بازار سرمايه بارها شاهد تاثير هيجاني مثبت يا منفي ريسك‌هاي سياسي، اقتصادي و ذاتي بازار بوده و به خوبي مي‌دانند اثر چنين اتفاقاتي كوتاه‌مدت است؛ اين در حالي است كه همواره، پس از فروكش كردن هيجان، بازندگان اين جريان فروشندگان سهام بودند. بر همين اساس، سرمايه‌گذاران بايد هوشيار باشند و تحت تاثير فضاي هيجاني قرار نگيرند؛ چراكه در غير اين صورت حتما ضرر خواهند كرد. بر همين اساس به سهامداران توصيه مي‌شود در صف‌هاي فروش قرار نگيرند، چراكه سرمايه‌هاي خود را از دست مي‌دهند. در نهايت پيش‌بيني ما اين است كه تاثير اين اتفاقات بر بورس، به زودي از بازار برچيده مي‌شود و بازار به حالت عادي خود برمي‌گردد.

فرزام بوعلي در همين رابطه به مهر گفت: با توجه به حساس بودن بازار سهام به چنين حوادثي، البته افت قيمت‌ها دور از انتظار نبود؛ ولي بايد توجه داشت كه اين تاثيرات كوتاه‌مدت است و در روزهاي آتي، با مشخص شدن ابعاد واقعي ماجرا، بازار سرمايه مجدد به روال عادي خود برمي‌گردد. بنابراين مردم نبايد رفتارهاي هيجاني انجام دهند.

احسان رضاپور كارشناسي است كه معتقد است كه وقوع چنين اتفاقاتي در بازار سرمايه، منطق را از بازار گرفته و فضاي احساسي را حاكم مي‌كند؛ بنابراين مردم نبايد اسير رفتارهاي هيجاني شده و بايد اجازه دهند كه بورس مسير منطقي خود را در هفته‌هاي پيش‌رو طي كند؛ اين در شرايطي است كه چنين رخدادهايي غالبا اثر كوتاه‌مدت و لحظه‌يي دارند و نحوه مديريت حواشي پيرامون اين موضوع در ميان فعالان بازار سرمايه نقش بسيار مهمي در خصوص اين تاثيرها دارد. در نهايت به مردم توصيه مي‌شود كه از رفتارهاي غيرعقلاني براي فروش سهام خود بپرهيزند و زيان را براي سرمايه‌هاي خود خريداري نكنند.

و نهايتا مهدي حيدرزاده نيز همراستا با ديگر تحليلگران مي‌گويد كه وقوع چنين حوادثي اگرچه ممكن است كه سرمايه‌گذاران را با نگراني مواجه كند، اما به هرحال اين هيجانات به هيچ عنوان در بازار سرمايه ايران ماندگار نخواهد بود و به زودي آرامش برمي‌گردد. بر همين اساس با عادي شدن روال كار بورس، به‌طور قطع افرادي ضرر خواهند كرد كه رفتارهاي هيجاني از خود بروز داده و سهام خود را به دور از منطق در صف فروش قرار داده‌اند. اين در حالي است كه سهامداران منطقي در بازار، از تصميمات زودهنگام براي فروش سهام خود خودداري مي‌كنند.

 افت شاخص بورس براي دومين هفته پياپي

هفته منتهي به 19 خرداد سال 1396، شاخص بورس با ثبت افت ۷۵۵ واحدي براي دومين هفته پياپي منفي بود. در هفته‌يي كه گذشت تعداد يك‌‌ميليارد و 507 ميليون انواع اوراق بهادار به ارزش 384.5ميليارد تومان در بيش از 125هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت كه به ترتيب 47، 47 و 43 درصد كاهش را نسبت به هفته قبل‌تر نشان مي‌دهد.

اين درحالي است كه تعداد 18ميليون واحد از صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري قابل معامله در بورس تهران نيز به ارزش كل بيش از 18.2ميليارد تومان در اين مدت مورد معامله قرار گرفت كه به ترتيب با 36 و 32 درصد افزايش همراه شد. اين گزارش مي‌افزايد: شاخص بورس هم در جريان معاملات هفته منتهي به 19 خرداد با 755 واحد كاهش، براي دومين هفته پياپي منفي بود و با ثبت افت 0.9 درصدي به رقم 79هزار و 758 واحد رسيد. شاخص بازار اول هم در هفته‌يي كه گذشت با 492واحد كاهش به رقم 55هزار واحد و شاخص بازار دوم با 1857واحد كاهش به عدد 178 هزار و 381 واحد رسيدند كه به ترتيب با 0.885 و 1.03 درصد كاهش مواجه شدند.

 بورس تهران در آخرين روز هفته گذشته

در پايان معاملات تالار‌هاي بورس و اوراق بهادار تهران چهارشنبه مورخ 17خردادماه در 50هزار دفعه، تعداد 651 ميليون سهم و حق تقدم به ارزش بيش از 162.4ميليارد تومان معامله شد و ارزش بازار رقم معادل 325 هزار ميليارد تومان را ثبت كرد. شاخص كل نيز با 535 واحد كاهش به رقم 79هزار و 758 واحد رسيد.

شاخص بازار اول با 282 واحد كاهش به رقم 55هزار و 68 واحد بالغ شد و شاخص بازار دوم با 1692 واحد كاهش رقم 178 هزار و 381 واحد را تجربه كرد.  بيشترين تاثير مثبت بر شاخص كل را صنايع پتروشيمي خليج‌فارس، گروه مپنا، گل‌گهر، آسان پرداخت پرشين، فولادمباركه اصفهان، پالايش نفت بندرعباس، مخابرات ايران، سرمايه‌گذاري نفت و گاز و پتروشيمي تامين، سرمايه‌گذاري صنايع شيميايي ايران، پارس خودرو و بانك ملت به نام خود ثبت كردند. از سويي ديگر بيشترين حجم معاملات را حق تقدم ايران ترانسفو (بترانسح2)، ايران ترانسفو (بترانس2)، گروه پتروشيمي سرمايه‌گذاري ايرانيان، پارس خودرو، بانك ملت، پلي‌اكريل، ايران خودرو ديزل، سرمايه‌گذاري سايپا، زامياد، سرمايه‌گذاري صنعت بيمه و سرمايه‌گذاري خوارزمي به نام خود ثبت كردند.

اين در حالي است كه نماد معاملاتي شركت‌هاي كارت اعتباري ايران كيش (ركيش) به دليل ابهام در ارائه اطلاعات، توليدي ايران تاير (پتاير)، گروه صنعتي بارز (پكرمان) جهت برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه براي تصويب صورت‌هاي مالي، شركت بيمه ما (ما) جهت برگزاري مجامع عمومي عادي سالانه براي تصويب صورت‌هاي مالي – عمومي عادي به‌طور فوق‌العاده براي انتخاب اعضاي هيات‌مديره، حق تقدم شركت ايران ترانسفو (بترانسح) با توجه به پايان مهلت پذيره‌نويسي متوقف شدند.

در بازار بدهي كه اوراق مشاركت، گواهي سپرده و صكوك معامله مي‌شود، تعداد 9هزار برگه اوراق مشاركت به ارزش كل بيش از 9900 ميليون تومان معامله شد. در بازار صندوق‌هاي قابل معامله كه صندوق‌هاي قابل معامله و صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري شاخصي قابل معامله داد و ستد مي‌شود، بيش از 552 هزار واحد از صندوق سرمايه‌گذاري پارند پايدار سپهر (پارند1)، صندوق س. با درآمد ثابت كيان (كيان1)، صندوق سرمايه‌گذاري صنوين-مختلط (صنوين1)، صندوق شاخص 30 شركت فيروزه – سهام (فيروزه 1)، و صندوق درآمدثابت امين يكم فردا (امين يكم1) به ارزش كل بيش از 5 ميليارد ريال مورد معامله قرار گرفت.

 بازدهي 3 درصدي «آيفكس» از آغاز سال

بازارهاي فرابورس ايران در 3 روز معاملاتي هفته منتهي به 19 خردادماه، ميزبان دادوستد 977 ميليون ورقه به ارزش 4465ميليارد بودند. در بازارهاي اول و دوم 515 ميليون سهم به ارزش 90.6 ميليارد تومان مورد دادوستد قرار گرفت كه نشان مي‌دهد اين دو بازار بيش از نيمي از حجم مبادلات كل هفته گذشته را به خود اختصاص داده‌اند. در همين حال در بازارهاي پايه الف، پايه ب و پايه ج نيز 450ميليون سهم به ارزش 61 ميليارد تومان دست ‌به دست شد كه اين حجم از دادوستدها در 39 هزار نوبت معاملاتي نقل‌وانتقال يافت. در ادامه رصد بازار ابزارهاي نوين مالي حاكي از جابه‌جايي 450 ميليون ورقه است كه ارزشي معادل 312.4ميليارد تومان را رقم زد. در اين ميان اوراق بدهي، صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري قابل معامله و اوراق گواهي تسهيلات مسكن در جايگاه‌هاي اول تا سوم به لحاظ بيشترين ميزان حجم و ارزش مبادلاتي بازار ابزارهاي نوين مالي قرار گرفتند.

بدين‌ترتيب تابلو تسهيلات مسكن ميزبان دادوستد 2 هزار ورقه به ارزش 17.5 ميليارد تومان بود. همچنين جابه‌جايي 7ميليون ورقه به ارزش 8.6ميليارد تومان نيز نتيجه معاملات صورت‌گرفته در تابلو ETF (صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري قابل معامله) بود. در همين حال  2ميليون و 900هزار ورقه بدهي به ارزش 286.3 ميليارد تومان خريدوفروش شد.

ارزش معاملات خرد بازار سهام (شامل معاملات بازارهاي اول، دوم، پايه، اختيار معامله خريدوفروش و SME) و اختيار سهام در اين هفته به 150.7 ميليارد تومان رسيد كه گروه فلزات اساسي با در اختيار گرفتن 30ميليارد تومان و سهم 20درصدي از ارزش كل در جايگاه نخست ايستاد.

در همين حال گروه‌هاي محصولات شيميايي؛ انبوه‌سازي، املاك و مستغلات؛ حمل‌ونقل، انبارداري و ارتباطات و سرمايه‌گذاري‌ها نيز به ترتيب با سهم 11، 9، 7 و 5 درصدي از ارزش كل معاملات خرد بازار سهام و اختيار سهام، جايگاه‌هاي دوم تا پنجم را به خود اختصاص دادند. گفتني است در بين 3 روز معاملاتي هفته جاري، روز سه‌شنبه 16 خردادماه شاهد بيشترين حجم و ارزش مبادلاتي بوديم. در نهايت و در پايان معاملات اين هفته شاخص كل فرابورس ايران در ارتفاع 901 واحدي ايستاد و بدين‌ترتيب بازدهي آن از ابتداي سال به حدود 3 درصد رسيد.