افزايش صادرات ايران خودرو به بازارهاي منطقه

اقتصاد گردان -  گروه صنعتي ايران خودرو كه پيشاني صنعت خودروسازي كشور است در اين زمينه پيشگام بوده و درصدد است با توليد محصولات با كيفيت و صادرات محور، بازارهاي خود را گسترش داده و با كسب درآمد ارزي به وضعيت بالانس ارزي رسيده و از منابع دولتي بي نياز شود. اين شركت با اجراي توافقات بين المللي قصد دارد محصولات مشترك توليدي با خودروسازان مطرح جهان را به زنجيره توزيع آنان صادر كرده و بازار 80 ميليوني داخل را به بازار 300 ميليوني منطقه پيوند زند.

ارزآوري يكي از ظرفيت هاي مهم صنعت خودروسازي است و صادرات خودرو یکی از مباحث مهمی است که توسط همه خودروسازان مطرح جهانی پیگیری می شود. کسب سود از طریق فروش خودرو، لوازم یدکی و همچنین خدمات پس از فروش هدفی است که همه خودروسازان به دنبال آن هستند.

در مقوله صادرات شرایط برای همه خودروسازان یکسان نیست و صادرات خودرو با فراز و فرود بسیاری مواجه می شود. ایران خودرو به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خودرو در خاورمیانه در سال های اخیر در اين بخش حضور نسبتا موفقی را داشته است.

اين شركت با مشاركت هاي بين‌المللي قصد توسعه بازار محصولات خود را دارد. ايران خودرو محصولات تولید مشترک با پژو را به صورت جداگانه به برخی کشورها صادر خواهد كرد.

در مجموع در سال گذشته صادرات خودرو در کشور به دليل وضع تعرفه هاي مالياتي و گمركي جديد در عراق به عنوان بزرگ ترين بازار صادرات صنعت خودرو ايران با كاهش مواجه شد. به گونه اي كه مونتاژ خودرو در این کشور را با عدم توجیه اقتصادی همراه می کرد.

درحال حاضر، مشتری اصلی صادرات ايران خودرو عراق است. ايران خودرو در عراق خط تولید احداث كرده و محصولات را به صورت SKD (نیمه منفصله) ارسال می‌کند. دولت عراق از ابتدای سال گذشته تعرفه واردات SKD را از صفر درصد ، معادل CBU و به 25 درصد افزایش داد اما با مذاکرات بسیاری كه از سوی سفیر ايران در عراق و همچنین وزیر صنعت با مقامات عراقی صورت پذیرفت و پس از گذشت يك سال و در اواخر اسفندماه سال گذشته بخش‌نامه جدید در عراق صادر شد و وضعیت گمرکات به روال گذشته بازگشته است.

برنامه ايران خودرو براي توسعه صادرات

از جذابيت هايي كه موجب ايجاد و توسعه بازار براي محصولات خودروسازان مي شود،‌ استانداردهاي آلايندگي يورو 6، حجم بالاي موتور و گيربكس اتوماتيك است. براي اين منظور ايران خودرو برنامه هاي متعددي را براي دستيابي به شرايط مطلوب صادرات محصول تدارك ديده است. از جمله اين كه قرار است محصولات اتوماتیک تا پایان سال از طریق واحد تحقیق و توسعه ایران‌خودرو به سبد محصولات اضافه شود. طبق بررسي هاي بازار صورت گرفته، تقاضا در بازار‌های لبنان، سوریه، عراق، الجزایر و تونس روی خودروهای اتوماتیک است.

در مجموع، در حال حاضر نیاز بازارهای صادراتی برای محصولات اتوماتیک بر خودروهای دستی غالب است، در بازارهایی مثل آفریقا نيز که محصولات ايران خودرو مشکلي از نظر سطح استاندارد ندارد، تقاضاي غالب بر خودروهای اتوماتیک است. برهمين اساس ايران خودرو تلاش مي كند تا محصولات خود را با گيربكس اتوماتيك توليد و عرضه كند. درحال حاضر مذاكراتي با شركت پژو صورت گرفته تا پژو 207 اتوماتيك در آينده اي نزديك وارد بازار شود. پروژه ديگر ايران خودرو توليد پارس اتوماتيك است كه امسال وارد بازار خواهد شد.

ايران خودرو با رسیدن به این اهداف و برخورداری از محصولات اتوماتیک صادات 20 هزار دستگاهی در سال جاري را به ثبت خواهد رساند كه البته این آمار بدون در نظر گرفتن محصولات پژو خواهد بود. طبق قرارداد 30 درصد از محصولات پژو باید صادر شود.

توزيع محصولات ايكاپ

منافع و عوايد حاصل از صادرات ايكاپ به صورت مشترك براي دو شركت ايران خودرو و پژو خواهد بود. محصولات مشترك در شبكه توزيع پژو  صادر خواهد شد و طبق توافقات صورت گرفته در برخي از بازارهاي منطقه كه ايران خودرو بر آن تسلط و شناخت كافي دارد،‌ صادرات به صورت انحصاري برعهده اين شركت خواهد بود و بديهي است صادرات و توزيع در بازارهايي كه پژو از شبكه گسترده و نمايندگي برخوردار است صرفه بيشتري خواهد داشت.

از سوي ديگر در سال جاری با توجه به رفع محدودیت گمرکی در عراق، خط توليد سمند جدید در اين كشور راه‌اندازی شده است. سمند جدید از داشبورد مدل سورن بهره می‌برد و اولین محموله آن نيز صادر شده است. صادرات به بازار کردستان عراق نيز به دلیل بالارفتن سطوح استانداردی آن‌ها، در سه سال اخير متوقف شده بود. ايران خودرو موفق شد در این بازار صادرات خود را با محموله‌ای از پارس و 405 مجدد آغاز كند. صادرات به بازار سوریه هم از سال گذشته دوباره فعال شده  و ايران خودرو قصد دارد در نمایشگاه خودروی این کشور در سال جاري با سه محصول جدید 207 اتوماتیک، هایما و اچ‌سی کراس حضور پیدا كند.

با تلاش هاي و پيگيري هاي صورت گرفته، ايران خودرو موفق شد در سال گذشته استاندارد EAC (استاندارد اتحادیه اوراسیا) را براي 6 محصول به دست آورد و در كنار آن مذاکراتی را برای صادرات به قزاقستان براي تامين شبكه تاكسيراني اين كشور انجام داده است. همچنين در سال گذشته 300 دستگاه دنا به الجزایر صادر كرده و در حال حاضر مراحل همولوگیشن يا همان اخذ تاييديه استاندارد محصول رانا در اين كشور در دست اقدام است.

از سويي ديگر مراحل همولوگیشن رانا در کشور تونس پایان یافته و به زودي مذاكرات نهايي براي صادرات اين خودرو صورت خواهد گرفت. همچنين همولوگیشن دنا  نيز در تونس درحال پيگيري است. این در حالی است که سطح استاندارد در این کشور بسیار بالاست. همچنین ايران خودرو در نظر دارد بازار کشور افغانستان را به عنوان بازاری که در این سال‌ها مغفول مانده، از طریق ایجاد نمایندگی مستقیم راه‌ اندازي كند.

راه اندازي خط توليد ايران خودرو در كشورهاي هدف

تغيير رويكرد ايران خودرو از سرمايه گذاري مستقيم به ارايه خدمات فني و مهندسي و سرمايه گذاري طرف مقابل در كشورهاي هدف صادراتي،‌ موجب شده تا در سال هاي اخير با كشورهاي مختلف مذاكراتي را براي احداث سايت توليدي انجام دهد.

 بر همين مبنا طبق مذاکراتی كه ميان ايران خودرو با آذربایجان صورت گرفته، به زودي سایت تولیدی در شهر نفتچاله اين كشور راه‌اندازی شود. درحال‌حاضر عملیات ساختمانی احداث سایت به خوبی پیش رفته و تجهیز خطوط درحال پيگيري است. با توجه به شناخت مردم آذربايجان از خودروي سمند، اين خودرو اولين محصول توليدي اين سايت خواهد بود. در فاز دوم نيز در قالب برنامه اي سه‌ساله سایر محصولات ایران‌خودرو شامل دنا و سورن در این خط تولید خواهد شد.

با بررسي هاي بازار كه توسط ايران خودرو صورت گرفته، اولویت اين شركت در صادرات، اتحادیه گمرکی اوراسیا شامل روسیه، قرقیزستان، بلاروس، ارمنستان و قزاقستان است. ايران خودرو در سال گذشته از طریق اداره استاندارد قزاقستان موفق شد تقریبا روی تمام محصولات خود شامل سورن، سورن توربو، دنا و رانا گواهی این اتحادیه را کسب كند. اين شركت از طریق بلاروس و قزاقستان وارد این اتحاديه شده است. جمهوری اسلامی ایران قصد دارد از طریق دولت به این اتحادیه بپیوندد. ايران خودرو در صدد است مونتاژ در بلاروس را آغاز کند تا بتواند در این حوزه بدون پرداخت گمرک فعالیت كند.

گروه صنعتی ايران خودرو با رويكرد فعلي در صادرات محصول به صورت احداث سايت با سرمايه طرف مقابل و يا ارسال كامل محصول در كنار مشاركت هاي بين المللي كه صادرات 30 درصدي محصولات مشترك را هدف قرار داده است،‌ به دنبال نقش آفريني در بازارهاي بين المللي و كسب سهم مناسب از آن است. اين امر نيز مستلزم توليد رقابتي و با كيفيت است كه با توسعه محصولات و عرضه محصولات مدرن و به روز محقق خواهد شد.