نرخ تورم در پايان خرداد به 10.4 درصد مي رسد، تورم تك رقمي مهمان چند ماهه بود

اقتصاد گردان -  هادي سلگي: معاونت اقتصادي وزارت اقتصاد پيشبيني كرده است كه نرخ تورم متوسط در اين ماه (خرداد) دو رقمي خواهد شد.بر اساس پيشبيني دفتر مدلسازي و مديريت اطلاعات اين نهاد شاخص قيمت مصرف كننده در 12 ماه منتهي به خرداد 96 نسبت به مدت مشابه سال قبل به ميزان 10.4 درصد افزايش خواهد يافت و بدين طريق پرونده تورم تك رقمي بعد از مدت يكسال بسته خواهد شد.اين در حالي است كه مركز آمار نرخ 12 ماهه تورم در ارديبهشت امسال را  7.1 درصد اعلام كرده است.علاوه بر اين، مركز آمار تورم ماهانه ارديبهشت را نيز نزولي ارزيابي كرده است كه البته به نظر مي رسد اين كاهش تنها نسبت به فروردين كه از عوامل مقطعي افزايشي تاثير مي گيرد، باشد. 

مركز آمار كشور گزارش شاخص قيمت كالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي شهري كشور در اردیبهشت ماه سال 1396 را منتشر كرد.بر اساس اين گزارش درصد تغييرات شاخص كل (نرخ تورم کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری) در دوازده ماه منتهي به اردیبهشت ماه سال 96 نسبت به دوره مشابه سال قبل 7.1 درصد است كه نسبت فروردین ماه 1396 به ميزان 0.2 واحد درصد افزایش یافته است.مطابق آمارهاي اين نهاد رسمي در فروردين ماه امسال نرخ تورم شهري به 6.9 درصد رسيده بود.با اين اوصاف هرچند تورم متوسط سالانه 0.2 واحد درصد افزايش يافته است كه به تبع افزايش نرخ هاي ماهانه چند ماه گذشته بوده است، اما اين روند افزايشي در ماه دوم امسال (ارديبهشت) معكوس شده و بر اساس اين آمار نسبت به فروردين 0.2 درصد كاهش يافته است.

شاخص كل (بر مبناي100=1390) كه در فروردين  ماه سال 1396 به عدد 244.9 رسيده بود، در ارديبهشت به 244.4 نزول كرده است كه نشان دهنده كاهش 0.2 درصدي شاخص در اين ماه است.اين در حالي است كه افزايش هاي ماهانه متداوم شاخص مصرف كننده در ماه هاي اخير مخصوصا در ماه اول سال جديد نگراني هايي در خصوص متاثر شدن سريع تورم متوسط (دوازده ماهه) ايجاد كرده بود. درصد تغيير شاخص كل در فروردين ماه امسال نسبت به ماه قبل تر از آن به ميزان 1.8 درصد بوده است كه اين مقدار افزايش در يك ماه در سال هاي گذشته كه با كاهش تورم و يك رقمي شدن آن روبه رو بوديم كم نظير است.برخي اين اتفاق را فصلي و موقتي دانسته اند و معتقدند كه افزايش قيمت ها در اوايل هر سالي به دليل تقاضاهاي روزهاي تعطيل فروردين موضوعي طبيعي است.البته در اين مواقع شاخص هاي نقطه به نقطه بهتر از ديگر فرومول هاي ارزيابي تغييرات قيمتي موضوع را نشان مي دهد.به دليل اينكه در اين شاخص يك ماه را نسبت به ماه مشابه سال قبل اش مقايسه مي كند، لذا مي تواند اينگونه عناصر فصلي را در خود خنثي كند.بدين معني كه اگر در مقطعي زماني به طور مثال يك ماه از سال عوامل خاصي بيرون از روند كلي و هميشگي  بر تغييرات شاخص تاثيرگذاري داشته باشند و باز اگر اين تاثيرگذاري ها دورهاي سالانه داشته باشند (مانند تغييرات مربوط به تعطيلات نوروزي كه هرسال تكرار مي شود) مي توان اين تغييرات را از طريق  شاخص نقطه به نقطه كنترل كرد.بر اساس جداول مركز آمار، نرخ  تورم نقطه به نقطه اين ماه (درصد تغيير شاخص نسبت به فروردين سال 94) 9.4 بوده كه عدد نسبتا بالايي است مخصوصا اينكه نسبت به همين شاخص در ماه قبل ترش (تورم نقطه به نقطه اسفندماه 95)، 1.4 واحد درصد افزایش یافته است. افزايش اين شاخص در ارديبهشت ماه امسال نيز تا حدودي ادامه پيدا كرده است و  نسبت به ماه مشابه سال قبل 9.6 درصد صعود كرده  است .البته اين افزايش نسبت به ماه قبل (9.4 درصد)، كمتر بوده و تنها  0.2 واحد درصد افزایش یافته است.

براي اينكه بتوان پيشبيني كرد اين روند در ماهاي آينده به چه شكلي خواهد بود بايد ببينيم كه اين كاهش نسبي تورم در ارديبهشت يك توقف كوتاه مدت در روندهاي افزايشي ماه هاي قبل است يا اينكه قرار است از اين به بعد روند معكوس كاهشي را نرخ هاي تورم به نظاره بنشينيم؟ 

دفتر مدلسازي و مديريت اطلاعات اقتصادي وزارت اقتصاد در اين زمينه با بررسي روند شاخص قيمت هاي كالاهاي مصرفي ماه هاي گذشته، پيشبيني اي هم از آينده اين شاخص تا ماه خرداد امسال ارائه داده است.بر اساس اين گزارش نرخ تورم دوازده ماهه كشور در ماه پاياني بهار به 10.4 درصد خواهد رسيد.البته ارقام مربوط به تورم ماه هاي گذشته در اين گزارش تفاوت هاي عمده اي با اطلاعات مركز آمار دارد.   گزارش مذكور نرخ تورم ماه ارديبهشت ماه 9.9 درصد و فروردين 9.5 درصد دانسته است.اين در حالي است كه مركز آمار تورم ماه هاي فروردين و ارديبهشت  را به ترتيب 7.1 و 6.9 درصد اعلام كرده است.اما با اين حال چيزي كه در گزارش معاونت اقتصادي وزارت اقتصاد مي تواند به گزارش امروز كمك اين است كه پيشبيني كرده در تورم 12 ماهه خرداد 0.5 واحد درصد نسبت به همين شاخص در ماه ارديبهشت افزايش خواهد داشت. پيشبيني اين نهاد از آنجايي مي تواند قابل اعتنا باشد كه اشتراك زيادي در رقم واحد درصدي ماه ارديبهشت نسبت به فروردين با مركز آمار دارد، بدين معني كه با اينكه گزارش اين دو نهاد از ارقام تورم متوسط تفاوت حدودا 2 درصدي دارند، اما همساني زيادي در ميزان افزايش ها در نرخ تورم متوسط ارديبهشت ماه دارند.دفتر مدلسازي 0.4 و مركز آمار 0.2 واحد درصد افزايش نرخ تورم متوسط را در اين گزارش خود اعلام كرده اند.

اگر اين آمار درست باشد مي توان دو رقمي شدن تورم متوسط را (بر اساس ارقام دفتر مدلسازي) بعد از يكسال به نظاره نشست.بنابر آمارهاي اين نهاد در خرداد سال 95 كه نرخ تورم متوسط براي اولين بار در سال هاي دور وارد كانال يك رقمي (9.7 درصد ) شد، در خرداد و بعد از يكسال به كانال دو رقمي مي رسد.لازم به ذكر است كه در 26 سال گذشته اين اولين بار بود كه در تاريخ اقتصاد كشور تورم متوسط به مدت يكسال در كانال يك رقمي دوام مي آورد.

در هر حال از نظر اين پيشبيني كنندگان علت اين امر بيش از هرچيزي افزايش قيمت گروه خوراكي ها خواهد بود.بر اساس اين گزارش سهم خوراكي ها و آشاميدني ها در تورم منتهي به خرداد ماه امسال 44.4 درصد خواهد بود.بر اساس اطلاعات مركز آمار هم در ماه هاي گذشته گروه «خوراكي‌ها، آشاميدني‌ها و دخانيات» به طور نامتعادلي نسبت به ديگر گروه هاي كالايي ديگر شروع به افزايش كرده است.

مركز آمار اعلام كرد كه در فروردين امسال شاخص گروه عمده «خوراكي‌ها، آشاميدني‌ها و دخانيات» به رقم 303.1 رسيده كه نسبت به ماه قبل آن (اسفند) 3.9 درصد افزایش يافته بود.اين  گروه نسبت به ماه فروردين سال قبل (تورم نقطه به نقطه) نيز 16.1 درصد و تورم 12 ماهه  آن  8.5 درصد بوده است كه نسبت به تورم دوازده ماهه منتهي به اسفند ماه 1395 (7.6 درصد)، 0.9 واحد درصد افزایش يافته بود. 

البته شاخص اين گروه در ارديبهشت نيز در ماه به رقم 299.1 رسيد كه نسبت به ماه قبل 1.3 درصد کاهش نشان مي‌دهد. اما شاخص گروه عمده خوراكي‌ها، آشاميدني‌ها و دخانيات در ارديبهشت نسبت به ماه مشابه سال قبل 16.2 درصد افزايش نشان مي‌دهد و درصد تغييرات اين گروه در دوازده ماه منتهي به اردیبهشت ماه 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل 9.5 درصد است كه نسبت به تورم دوازده ماهه منتهي به فروردین ماه 1396 (8.5 درصد)، 1.0 واحد درصد افزایش يافته است. همچنين بر اساس جداول مركز آمار شاخص گروه اصلي «خوراكي‌ها» در ارديبهشت امسال به عدد 297.4 رسيد كه نسبت به ماه قبل 1.5 درصد کاهش نشان مي‌دهد.  شاخص گروه اصلي «خوراكي‌ها» نسبت به ماه مشابه سال قبل 16.7 درصد افزايش نشان مي‌دهد و نرخ تورم دوازده ماهه اين گروه 9.5 درصد است.

 بعد از گروه خوركي هاي كه از سوي دفتر مدلسازي معاونت اقتصادي وزارت اقتصاد به عنوان اصلي ترين عامل در افزايش شاخص كل معرفي شده است، گروه مسكن، آب، برق و گاز و ساير سوخت ها در رتبه دوم قرار دارد.اين مركز پيشبيني كرده كه سهم اين گروه در اجزاي تورم 12 ماه منتهي به خرداد به ميزان 19.2 درصد باشد.بعد از اين عم بهدشات درمان با 11.1 درصد قرار دارد.در آن سوي ديگر طيف گروه هاي ارتباطات، تحصيل و هتلداري كمترين نقش را در اين تورم بازي مي كنند.اين موضوع به طور كلي در گزارش جديد مركز آمار از تورم ارديبهشت ماه آمده است.بر اساس اين گزارش شاخص گروه عمده «كالاهاي غير خوراكي و خدمات» در اردیبهشت ماه 1396 به رقم 225.6 رسيده كه نسبت به ماه قبل 0.3 درصد افزایش داشته است. ميزان افزايش شاخص گروه عمده «كالاهاي غيرخوراكي و خدمات» نسبت به ماه مشابه سال قبل 6.9 درصد بوده است و نرخ تورم دوازده ماه منتهي به اردیبهشت ماه 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل اين گروه 6.2 درصد است كه نسبت به تورم دوازده ماهه منتهي به فروردین ماه 1396 (6.2 درصد)، تغییری نداشته است.