آیا فعالان اقتصادی هزینه‌های وارداتی را مدیریت می‌کنند؟
مدیر واحد مطالعات و پژوهش‌های مؤسسه اقتصاد ایرانیان به بررسی تأثیر نوسانات ارزی بر هزینه‌های بنگاه‌های تولیدی پرداخت.
خبر اقتصادی - علی اکرم میرزایی با اشاره به این واقعیت که نوسانات ارزی پس از تشدید تحریم‌های اقتصادی و مالی غرب علیه ایران دامنه گسترده‌تری یافت و نوسانات صعودی ارز طی سال‌های اخیر منجر به افزایش هزینه‌های بنگاه‌های تولیدی شد، افزود: واحدهای اقتصادی همواره به دلیل وابستگی به مواداولیه، کالاهای واسطه و سرمایه‌ای وارداتی، تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز قرار داشته و دارند.
به گزارش ایسنا، وی بیان کرد: ارز مورد نیاز واردات این نوع کالاها برای تولیدکنندگان تاکنون با نرخ مبادله‌ای تأمین شده است. از آنجا که قیمت ارز مبادله‌ای در فواصل 10 تا 12 ساله ثابت بوده و همواره پائین‌تر از نرخ بازار قرار داشته تولیدکنندگان از تغییرات نرخ بازار مصون بوده و در یک حاشیه امنیت قرار داشته‌اند. این حاشیه امنیت و سرخوشی ناشی از آن اعتیاد به ارز مبادله‌ای را به ارمغان آورده که سرانجامی جز نابودی در ورطه رخوت و عدم کارایی ندارد.
میرزایی گفت: جهت‌گیری بانک مرکزی از سال 92 به بعد یکسان‌سازی نرخ ارز بوده است. این سیاست مستلزم فراهم کردن مقدمات زیادی است که بخشی از آن، خارج از اختیارات بانک مرکزی است. بنابر اظهارات مقامات بانک مرکزی با توجه به عزم جدی دولت و مجلس برای اتخاذ سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز، قطعاً با شرایط مساعد بین‌المللی برای نقل و انتقال ارز و عملیات خزانه‌داری، سرعت یکسان‌سازی نرخ ارز بیشتر خواهد شد.
وی با طرح این پرسش که" با همگرایی نرخ ارز مبادله‌ای و نرخ ارز بازار، آیا حاشیه امنیت مورد اشاره در بالا با چالش مواجه می‌شود یا خیر؟" ادامه داد: باید دید در صورت مثبت بودن پاسخ سؤال قبل، آیا تمهیدات لازم توسط تولیدکنندگان اندیشیده شده است یا خیر؟
این پژوهشگر افزود: در صورتی که در سال آینده سیاست تک نرخی‌سازی نرخ ارز مسکوت مانده و نرخ ارز رسمی نیز برای تولیدکنندگان ثابت بماند هزینه‌های آن‌ها در دوران پسابرجام در نتیجه تسهیل مراودات تجاری کاهش می‌یابد اما آیا در بلندمدت اختلاف قیمت ارز رسمی و غیررسمی توجیه‌پذیر است؟ حال اگر سرعت یکسان‌سازی نرخ ارز بیشتر شود حتی با کاهش هزینه مراودات تجاری خارجی، حاشیه سود این بنگاه‌ها کاهش خواهد یافت. قدر مسلم این است که سال آینده به‌واسطه افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری، نرخ ارز افزایش خواهد یافت، بنابراین با فرض تسریع روند یکسان‌سازی نرخ ارز هزینه واردات کالاهای مورد نیاز به‌صورت مضاعف افزایش پیدا می کند.
میرزایی در ادامه افزود: مطلب قابل توجه این است که بدون شک اجرای برجام موجب ایجاد فضای رقابتی در میان بنگاه‌های داخلی خواهد شد. با این تفاسیر پائین نگه‌داشتن هزینه‌های تولید می‌تواند موجب ایجاد مزیت رقابتی و بقای سود شود؛ بنابراین با توجه به مطالب گفته شده از یک سو افزایش قیمت ارز موجب بالارفتن هزینه‌ها می‌شود و از سوی دیگر فضای رقابتی ایجاد و تشدید می‌شود. با توجه به ایجاد فضای رقابتی، این افزایش هزینه‌ها می‌تواند چالشی جدی برای فعالان اقتصادی باشد.
وی خاطر نشان کرد: کشورهایی که قبل از ما به بازارهای جهانی وارد شده‌اند، این مسیر را طی کرده‌اند و تجربه بنگاه‌های موفق در سطح بین‌المللی نشان داده است در شرایطی که رقابت بر سر سود یا زیان و ماندن یا رفتن است چاره‌ای جز حرکت به سمت بهره‌وری منابع باقی نمی‌ماند. حرکت به سمت کسب حداکثر سود با استفاده بهینه از منابع. با استفاده بهینه از منابع می‌توان در هر شرایطی به حیات اقتصادی ادامه داد نه با اتکاء به ارز بادآورده مبادله‌ای و رانت. خوشبختانه علوم مالی به اندازه‌ای پیشرفت کرده است که نیازهای فعلی ما را برآورده سازد اما عدم استفاده از دانش آکادمیک در واحدهای اقتصادی توسط مدیران خاک بازارخورده، این علوم را پشت درهای دانشگاه‌ها محصور کرده است.
وی تأکید کرد: ابزارهای جدیدی نظیر قراردادهای آتی و هجینگ در دنیا هم‌اکنون ابزاری کارآمد جهت پوشش ریسک نوسانات ارزی و کالایی و کاهش هزینه‌های ناشی از این نوسانات به شمار می‌رود. استفاده از تحلیل‌های کارشناسی در مورد وضعیت بازارهای داخلی، جهانی، وضعیت عرضه و تقاضای بازار، عوامل تعیین کننده بنیادین قیمت در این بازارها از دیگر راهکارهای برنامه‌ریزی هدفمند در جهت کاهش هزینه‌ها است؛ تفسیر و تحلیل شرایط آینده اقتصاد کلان و گزینه‌های پیش‌روی آن ابزاری است که زمینه تصمیم‌گیری صحیح را برای افراد مختلف جامعه فراهم می‌آورد. دستیابی به چنین بینشی مستلزم بهره‌گیری از نظرات سیاست‌گذاران و متخصصان علم اقتصاد به‌صورت توأمان است. این مجال توسط مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های اقتصاد ایرانیان فراهم آمده است تا فعالان حوزه‌های مختلف اقتصادی از جمله بورس با ذهنی آگاه به پیشواز دوران جدید اقتصاد ایران بروند.
مدیر واحد مطالعات و پژوهش‌های مؤسسه اقتصاد ایرانیان گفت: این موسسه با همکاری شرکت بین‌المللی ایرانگردی و جهانگردی آزادی (آیتو) همایشی تحت عنوان "دورنمای اقتصاد ایران در سال 95" در 12 اسفندماه سال جاری برگزار می‌کند.
علاقه‌مندان به شرکت در همایش می‌توانند جهت ثبت نام یا کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 88611819 داخلی 140 تماس بگیرند. همچنین اطلاعات بیشتر در سایت این همایش درج شده است.
